Kỳ tích con tôm Việt Nam: Vật nuôi nhỏ giúp bù tăng trưởng

Mai Hoàng Minh07:44 09/07/2016

Trong bối cảnh GDP nông, lâm và thủy sản tăng trưởng âm, con tôm đang được lãnh đạo Bộ NNPTNT đặt kỳ vọng sẽ tạo ra đột phá để bù đắp những giảm sút trong các tháng đầu năm và thúc đẩy đà tăng trưởng của ngành trong những tháng cuối năm.

Thúc đẩy mô hình lúa- tôm

Trong các đối tượng nuôi trồng thủy sản, con tôm là một đối tượng có dư địa phát triển rất mạnh. Cả nước hiện có 680.000-700.000ha thả nuôi tôm nước lợ, đặc biệt ở đồng bằng sông Cửu Long có tới 515.000ha nuôi tôm quảng canh – quảng canh cải tiến với năng suất thấp, từ 100-250kg/ha/vụ, còn nhiều tiềm năng để nâng cao sản lượng. “Với thị trường trong nước 92 triệu dân và thị trường thế giới là khổng lồ, riêng con tôm còn dư địa rất tốt về thị trường” – Thứ trưởng Bộ NNPTNT Nguyễn Xuân Cường nói.

Chế biến tôm xuất khẩu tại một nhà máy của Công ty Thủy sản Minh Phú. Ảnh: T.L

Theo Tổng cục Thủy sản (Bộ NNPTNT), khả năng tăng trưởng sản lượng đối với tôm trên thế giới khó vì các quốc gia quan tâm đến phát triển tôm đều tập trung cho tôm thẻ chân trắng. Trong khi đó, tôm sú của Việt Nam có ưu thế rất lớn về giá trị và thị trường cao cấp do cỡ tôm to, ít bị cạnh tranh. Có thể nói, tôm sú đang là mặt hàng Việt Nam giữ thế độc quyền trên thị trường thế giới.

Vì vậy, đây là đối tượng nuôi có dư địa lớn để thúc đẩy tốc độ tăng trưởng của ngành. Bộ NNPTNT đang thúc đẩy các mô hình tôm – lúa và các mô hình nuôi xen tôm và các đối tượng khác với mong muốn trong tương lai gần thúc đẩy năng suất trong ruộng nuôi quảng canh cải tiến lên 300-400kg/ha; năng suất trong ao bán thâm canh bậc thấp đạt 1,2-1,5 tấn/ha.

Ông Như Văn Cẩn – Vụ trưởng Vụ Nuôi trồng thủy sản (Tổng cục Thủy sản) cho hay, thời tiết hiện nay diễn biến theo hướng tích cực, các tỉnh/thành phố Nam Bộ đã có mưa làm cho nhiệt độ và độ mặn giảm (độ mặn 15-20, cao nhất là 30, nhiệt độ nước 30-31 độ C) là điều kiện thuận lợi cho phát triển nuôi tôm.

Video đang HOT

“Về kỹ thuật, cần hướng dẫn người nuôi khẩn trương cải tạo ao đầm, đẩy nhanh tiến độ thả giống, lưu ý giải pháp thả giống cỡ lớn (sau khi ương/dèo từ 15-30 ngày) để rút ngắn thời gian nuôi, thả mật độ thưa để nâng cao hiệu quả, đặc biệt là để đảm bảo thời vụ cho mô hình tôm – lúa. Đồng thời, nhanh chóng tổng hợp các mô hình, giải pháp kỹ thuật hay từ thực tiễn để phổ biến, nhân rộng” – ông Cẩn lưu ý.

Để lấy tôm bù lúa và tăng trưởng của toàn ngành, Bộ trưởng Cao Đức Phát yêu cầu Tổng cục Thủy sản khẩn trương làm việc với các doanh nghiệp để đảm bảo thị trường liên tục, không trục trặc; kiểm soát chặt chẽ giống tôm, dịch bệnh và sử dụng kháng sinh để không bị thua thiệt (không bị chết và không bị trả về).

Cũng về vấn đề này, Thứ trưởng Bộ NNPTNT Vũ Văn Tám chỉ đạo Tổng cục Thủy sản phải xây dựng kế hoạch hành động chi tiết 6 tháng cuối năm để phát triển tôm nước lợ, tập trung vào đồng bằng sông Cửu Long để chỉ đạo sát, tạo ra những chuyển biến thực tế ở các địa phương; đồng thời Tổng cục Thủy sản phối hợp Cục Thú y lập các tổ công tác, bám sát tình hình thực tiễn ở các tỉnh nuôi tôm để hướng dẫn và có chỉ đạo sát sao, đặc biệt kiểm soát chặt chẽ về giống.

Khan hiếm công nhân chế biến tôm

Hiện nay, sản lượng tôm nước lợ cung cấp cho thị trường chưa nhiều nhưng giá tôm bán tại ao sụt giảm từ 10.000-15.000 đồng/kg so với thời điểm đầu tháng 6 do nhu cầu thấp (Trung Quốc và các nước cũng đang thu hoạch tôm nên nguồn cung tôm thế giới tăng). Tuy nhiên, ông Lê Văn Quang – Chủ tịch HĐQT Công ty CP Tập đoàn Thủy sản Minh Phú cho biết, thực ra giá thị trường thế giới đang tăng, nhưng do các nhà máy không còn nhiều công nhân nên làm không hết tôm nguyên liệu, đành phải giảm giá thu mua để giảm lượng tôm dồn về nhà máy. “Mặc dù doanh nghiệp đã giảm giá mua tôm từ 10.000- 20.000 đồng/kg, nhưng họ vẫn đưa tôm vào đầy nhà máy, làm không hết được” – ông Quang nói.

Ông Quang thông tin, tại các doanh nghiệp khác, đến nay mỗi nhà máy còn 200-300 công nhân, nhà máy nào nhiều thì 1.000-1500 công nhân. Riêng Minh Phú, trước đây mỗi nhà máy là 7.500 công nhân, bây giờ Nhà máy Minh Phú Cà Mau còn 5.000, Nhà máy Minh Phú Hậu Giang còn 4.000 (giảm 5.000 công nhân). Như vậy, nếu sản lượng tôm 6 tháng cuối năm tăng mà không giải quyết được vấn đề công nhân thì sẽ không sản xuất hết tôm, tôm sẽ bị ứ lại.

“Công ty chúng tôi đang phải chạy đôn chạy đáo tới các địa phương nhờ họ tuyển công nhân, cứ ai tuyển được 1 công nhân thì công ty bồi dưỡng 100.000 đồng, rồi công nhân mới vào sẽ được thưởng và đáp ứng đầy đủ mọi chính sách, nhưng gần như không tuyển được công nhân. Bởi trong 6 tháng đầu năm ít việc công nhân đã tản hết lên các khu công nghiệp ở Bình Dương” – ông Quang chia sẻ.

Vì vậy, Công ty Minh Phú đang chuyển hướng sản xuất tôm nguyên con để bán sang thị trường Trung Quốc. “Minh Phú sẽ đặt mua cho mỗi nhà máy từ 4-5 máy phân cỡ tôm. Năng suất mỗi máy đạt 1,5 tấn/giờ, 1 ngày làm 20 tiếng tính ra được 30 tấn. 5 máy trong một ngày sản xuất được 150 tấn mới giải quyết hết nguyên liệu” – ông Quang cho biết. Theo ông Quang, giá thành sản xuất tôm nguyên con nếu phân loại bằng tay là 15.000-18.000 đồng/kg, nếu làm bằng máy phân cỡ chi phí chỉ có 2.000 đồng/kg. Như vậy, doanh nghiệp bán rẻ 2.000-3.000 đồng/kg, bao nhiêu cũng bán hết.

Để gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp, Thứ trưởng Nguyễn Xuân Cường chỉ đạo các đơn vị thuộc bộ làm việc với lãnh đạo các địa phương để giúp doanh nghiệp tuyển dụng công nhân thông qua chính sách hỗ trợ đào tạo lao động. Đồng thời khuyến khích doanh nghiệp đẩy mạnh áp dụng máy móc trong sản xuất.

Theo Danviet

Cuộc "cách mạng" từ tôm thẻ chân trắng

Từ năm 2008, con tôm thẻ chân trắng được đưa vào nuôi ở nước ta đã tạo ra một đột phá rất lớn đối với lĩnh vực nuôi tôm nước lợ.

LTS: Con tôm đã và đang ghi những dấu ấn đậm nét về kinh tế trong khoảng chục năm trở lại đây. Đến nay, Việt Nam là một trong những quốc gia sản xuất tôm lớn nhất trên thế giới, xuất khẩu hàng năm mang về 3-4 tỷ USD, tạo việc làm và thu nhập cho hàng triệu người tham gia vào chuỗi giá trị tôm. Để ngành tôm phát triển hơn nữa, đem lại giá trị kinh tế-xã hội lớn hơn nữa, cần có những giải pháp gì?

Diện mạo mới từ vật nuôi mới

Nông dân huyện Tiên Yên (Quảng Ninh) thu hoạch tôm thẻ chân trắng. Ảnh: Bảo Hân

Tại thời điểm hợp nhất Bộ Thủy sản về Bộ NNPTNT (năm 2008), vẫn còn nhiều ý kiến băn khoăn, thậm chí không đồng ý đưa con tôm thẻ chân trắng vào Việt Nam nuôi. Về vấn đề này, Bộ trưởng Bộ NNPTNT Cao Đức Phát và lãnh đạo Bộ đã rất quan tâm chỉ đạo các cơ quan liên quan nghiên cứu, đánh giá rõ ràng về khả năng phát triển tôm thẻ chân trắng ở Việt Nam. Năm 2008, với đề xuất của Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) cũng như các doanh nghiệp, Bộ trưởng Cao Đức Phát đã chỉ đạo cho phép mở rộng sản xuất tôm thẻ chân trắng trên phạm vi toàn quốc và nó đã tạo ra một sự đột phá rất lớn.

Thực vậy, chỉ sau 5 năm đưa vào sản xuất, tôm thẻ chân trắng đã tạo ra một diện mạo mới cho ngành tôm Việt Nam. Năm 2013 lần đầu tiên sản lượng tôm thẻ chân trắng vượt tôm sú và cũng trong năm này đã đánh dấu kim ngạch xuất khẩu của tôm thẻ cao hơn tôm sú. Do tôm thẻ chân trắng có hiệu quả kinh tế cao và ổn định hơn nhiều so với tôm sú nên trong năm 2014 đã có sự dịch chuyển lớn về diện tích nuôi tôm thẻ chân trắng và tôm sú. Cơ cấu diện tích tôm thẻ tăng từ 9,9% năm 2013 lên mức cao nhất 14,9% vào năm 2014, đóng góp cơ cấu 60% tổng sản lượng tôm nước lợ. Như vậy, ưu thế về năng suất của tôm thẻ chân trắng so với tôm sú là khá lớn. Chính điều này đã tạo ra đột phá rất lớn đối với ngành nuôi trồng thủy sản.

Một trong những điều tạo ra dấu ấn cho ngành tôm Việt Nam là việc Bộ NNPTNT đã tập trung chỉ đạo các đơn vị chức năng quyết liệt để xử lý các vấn đề dịch bệnh đối với tôm nước lợ cũng như tôm hùm. Từ năm 2011-2012, khi các nước trong khu vực cũng như quốc tế bị bệnh hoại tử gan tụy cấp, Bộ trưởng Cao Đức Phát đã chỉ đạo thành lập Ban chỉ đạo và dành kinh phí của Bộ để mời những chuyên gia quốc tế giỏi nhất cũng như trong nước để nghiên cứu bằng được các tác nhân gây bệnh hại tủy gan tụy cấp cũng như các dịch bệnh trên tôm khác. Và chúng ta là một trong những nước thành công và đi đầu trong việc kiểm soát được dịch bệnh trên con tôm.

Thành công này giúp Việt Nam tranh thủ được cơ hội trên thị trường trong khi các nước chưa khôi phục được. Phải nói rằng, năm 2014 tôm là ngành hàng nổi bật và được mùa với sản lượng cao, giá cả tương đối tốt. "Năm 2014 sản lượng tôm tăng 110.000 tấn đã làm tăng thêm giá trị ngành nông nghiệp lên 16.500 tỷ đồng và riêng con tôm đóng góp mức tăng 1,6% GDP cho toàn ngành nông nghiệp" - Bộ trưởng Cao Đức Phát cho biết.

Năm 2014 cũng là năm đầu tiên kim ngạch xuất khẩu tôm nước lợ của Việt Nam đạt mức kỷ lục 4,1 tỷ USD, tăng gần 30% so với cùng kỳ năm trước. Điều này đã đem lại lợi ích rất lớn cho quốc gia cũng như cho nhân dân.

1kg tôm = 20kg lúa

Nuôi tôm nước lợ là mặt hàng xuất khẩu chủ lực hàng đầu của ngành thủy sản Việt Nam trong nhiều năm qua với hai sản phẩm chính là tôm sú và tôm thẻ chân trắng. Địa bàn nuôi tôm nước lợ tập trung chủ yếu tại 8 tỉnh ven biển vùng đồng bằng sông Cửu Long là: Long An, Tiền Giang, Bến Tre, Trà Vinh, Sóc Trăng, Kiên Giang, Bạc Liêu và Cà Mau. Vùng này có diện tích nuôi tôm là 621.000ha (chiếm 91,2% diện tích toàn quốc), làm ra 484.000 tấn sản phẩm, chiếm 81% sản lượng toàn quốc. Đây là vùng nuôi tôm trọng điểm của cả nước.

Theo đánh giá của Tổng cục Thủy sản (Bộ NNPTNT), Việt Nam hiện là một trong những quốc gia sản xuất tôm lớn trên thế giới, xuất khẩu tôm hàng năm mang về cho đất nước nhiều tỷ USD. Trên bình diện quốc tế, Việt Nam hiện là một trong những quốc gia sản xuất tôm hàng đầu. Với 3 tỷ USD kim ngạch xuất khẩu năm 2015, con tôm Việt Nam đã ghi dấu ấn sâu đậm trên bản đồ tôm thế giới. Trong cơ cấu xuất khẩu thủy sản Việt Nam, con tôm luôn chiếm tỷ trọng lớn và là đối tượng nuôi mang lại thu nhập và lợi nhuận lớn cho các doanh nghiệp cũng như sinh kế của hàng triệu người tham gia vào chuỗi giá trị tôm, đồng thời thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của cả nước.

Trong 6 tháng đầu năm 2016, cùng với trồng trọt, lĩnh vực nuôi trồng thủy sản bị ảnh hưởng mạnh do ô nhiễm nguồn nước, khô hạn và xâm nhập mặn. Riêng đồng bằng sông Cửu Long đã có 81.000ha nuôi trồng thủy sản bị ảnh hưởng. "1kg tôm có giá bình quân bằng 20kg lúa. Vụ đông xuân cả nước bị giảm khoảng 1 triệu tấn lúa, tương đương khoảng 6.000 tỷ đồng. Trong 6 tháng đầu năm 2016, sản lượng nuôi tôm giảm 8.000 tấn, tương đương với 160.000 tấn lúa. Nếu từ giờ đến cuối năm, chúng ta làm tăng lên 60.000 tấn tôm thì bù hết thiệt hại của ngành trồng trọt những tháng đầu năm"- Bộ trưởng Cao Đức Phát nhấn mạnh.

Theo Danviet

Nguy cơ mất thị trường xuất khẩu tôm Việc thiếu hụt nguyên liệu trầm trọng do thương lái Trung Quốc sang tranh mua đã đặt hàng loạt doanh nghiệp trong nước vào tình thế vô cùng khó khăn. Hiện nhiều nhà máy chế biến tôm ở ĐBSCL chỉ hoạt động 50%-60% công suất do thiếu nguyên liệu. Các doanh nghiệp (DN) xuất khẩu tôm lo lắng nếu tình trạng này kéo...