Kỳ họp thứ 3, Quốc hội khóa XV: Các dự án thành phần cao tốc Bắc-Nam có thể hoàn thành đúng tiến độ
Vấn đề được các đại biểu Quốc hội băn khoăn chất vấn Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Văn Thể trong phiên chất vấn và trả lời chất vấn sáng 9/6 là tiến độ của dự án đường cao tốc Bắc – Nam hiện nay ra sao trong bối cảnh dự án gặp khó về giá cả vật liệu xây dựng tăng và thiếu vật liệu đắp nền.
Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho biết, đến thời điểm này Bộ đảm bảo các dự án cơ bản có thể hoàn thành đúng tiến độ theo Nghị quyết của Quốc hội và Chính phủ.
Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thể trả lời chất vấn nhóm vấn đề về lĩnh vực giao thông vận tải. Ảnh: Minh Đức/TTXVN
Theo Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể, dự án cao tốc Bắc-Nam triển khai hơn 10 dự án; trong đó có 4 dự án hoàn thành trong năm nay và 4 dự án hoàn thành năm 2023. Đối với 4 dự án hoàn thành trong năm nay, tiến độ hiện đạt hơn 58% và Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo rút ngắn thời gian 3 tháng.
“Chúng tôi đang tập trung thực hiện và có một số dự án rút ngắn được 3 tháng nhưng có một số dự án trong thời gian ngắn khó có thể điều chỉnh. Tuy nhiên, Bộ đang giám sát chặt tiến độ để đảm bảo hoàn thành dự án theo yêu cầu. Có hai dự án chúng tôi lo lắng là dự án Phan Thiết – Vĩnh Hảo và Dầu Giây- Phan Thiết. Hiện dự án Phan Thiết – Vĩnh Hảo tỷ lệ hoàn thành 40% và chúng tôi đang phấn đấu đến 30/6 đạt 50,8%. Sau 30/6 các hợp phần còn lại của dự án là trải đá và thảm nhựa, các nhà thầu sẽ đảm bảo đạt được tiến độ. Đối với tuyến Dầu Giây- Phan Thiết hiện đạt tỷ lệ 40% và cố gắng hoàn thành nền đất trong tháng 6 để tháng 7 tập trung thảm nhựa. Về nguyên liệu cho các dự án, chúng tôi cố gắng trong tháng 6 sẽ đảm bảo đầy đủ”, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể bày tỏ.
Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho hay, hàng tháng, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành trực tiếp họp kiểm điểm với Bộ về tiến độ các dự án và hàng tuần, các Thứ trưởng cũng đi kiểm tra thực tế công trình, giám sát tiến độ, kịp thời để tháo gỡ khó khăn. Bộ đang phấn đấu đến cuối năm sẽ hoàn thành 361 km của 4 dự án giai đoạn 1. Tuy nhiên, các dự án còn gặp nhiều khó khăn do thời tiết ở phía Nam đang mưa. Tiếp theo là giá vật liệu tăng mặc dù các dự án lớn đều có cơ chế điều chỉnh giá và vì vậy, Bộ sẽ phối hợp với các địa phương có thông báo sớm giá vật liệu xây dựng để kịp thời điều chỉnh khối lượng nhằm giảm bớt về chênh lệch giá cho các nhà thầu. Còn 4 dự án phải hoàn thành năm 2023 hiện tiến độ tốt hơn 4 dự án phải hoàn thành trong năm nay nên không đáng lo ngại.
Trước đó, thông tin về tình hình triển khai dự án đường bộ cao tốc Bắc – Nam giai đoạn 2017 – 2020, Cục Quản lý Xây dựng và Chất lượng công trình giao thông (Bộ Giao thông Vận tải) cho biết, tính đến hết tháng 5/2022, tổng khối lượng xây lắp hoàn thành dự án đạt gần 22.700 tỷ đồng, tương đương 40% giá trị hợp đồng. Trong đó, 4 dự án kế hoạch hoàn thành năm 2022 (gồm Mai Sơn – Quốc lộ 45; Cam Lộ – La Sơn; Vĩnh Hảo – Phan Thiết và Phan Thiết – Dầu Giây) sản lượng trung bình đạt 58,3% giá trị hợp đồng.
Video đang HOT
Các dự án kế hoạch hoàn thành năm 2023 gồm 4 dự án: Quốc lộ 45 – Nghi Sơn; Nghi Sơn – Diễn Châu; Nha Trang – Cam Lâm và dự án cầu Mỹ Thuận 2) sản lượng trung bình đạt 37,6% giá trị hợp đồng. Có 2 dự án kế hoạch năm 2024 gồm Diễn Châu – Bãi Vọt và Cam Lâm – Vĩnh Hảo sản lượng trung bình đạt 9,2% giá trị hợp đồng.
Tuy nhiên, lãnh đạo Cục Quản lý Xây dựng và Chất lượng công trình giao thông cho hay, thời điểm hiện tại, việc thi công một số dự án thành phần vẫn thiếu khoảng 3,2 triệu m3 chưa hoàn thành hồ sơ cấp giấy phép khai thác.
Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thể trả lời chất vấn nhóm vấn đề về lĩnh vực giao thông vận tải. Ảnh: Minh Đức/TTXVN
Cụ thể, đoạn Mai Sơn – Quốc lộ 45 (địa bàn tỉnh Ninh Bình) chưa cấp phép khai thác khoảng 0,4 triệu m3. Đoạn Nha Trang – Cam Lâm (địa bàn tỉnh Khánh Hòa) chưa cấp phép khai thác khoảng 0,8 triệu m3. Đoạn Cam Lâm – Vĩnh Hảo (địa bàn tỉnh Ninh Thuận) chưa cấp phép khai thác khoảng 2 triệu m3.
Lãnh đạo Cục Quản lý Xây dựng và Chất lượng công trình giao thông cũng cho hay, ngoài ra, trên địa bàn tỉnh Bình Thuận (đoạn Vĩnh Hảo – Phan Thiết) còn 1 mỏ đất với trữ lượng 0,11 triệu m3 đã được cấp phép ngày 4/4/2022 nhưng chưa được khai thác do nhà thầu đang thực hiện các thủ tục thuê đất, nộp các khoản thuế, phí và thực hiện bồi thường nhà cửa, vật kiến trúc, cây cối, hoa màu trên đất…
Dự án đầu tư xây dựng cao tốc Bắc-Nam phía đông giai đoạn 2017-2020 dài 654 km, được chia thành 11 dự án thành phần gồm 8 dự án đầu tư công và 3 dự án đầu tư theo hình thức đối tác công tư (PPP).
11 dự án thành phần đi qua 13 tỉnh gồm Nam Định, Ninh Bình, Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Trị, Thừa Thiên-Huế, Khánh Hòa, Ninh Thuận, Bình Thuận, Đồng Nai, Tiền Giang, Vĩnh Long. Dự án có tổng mức đầu tư khoảng 100.000 tỷ đồng. Trong đó, kinh phí đền bù giải phóng mặt bằng của dự án khoảng 12.401 tỷ đồng. Hiện đã hoàn thành và đưa vào khai thác một dự án vào đầu năm 2022 là đoạn Cao Bồ – Mai Sơn (nối Nam Định với Ninh Bình).
Cả nước đã giải ngân được 22 nghìn tỷ đồng trong gói hỗ trợ phục hồi kinh tế
Phát biểu tại phiên thảo luận tại hội trường Quốc hội sáng 2/6 về các vấn đề kinh tế - xã hội, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái cho biết, đến thời điểm hiện nay đã cơ bản hoàn thành các chính sách và giải ngân được 22 nghìn tỷ đồng trong gói chính sách 347 nghìn tỷ đồng theo Nghị quyết 43/2022/QH15 của Quốc hội.
Đây là tiền đề rất quan trọng để tin tưởng rằng gói hỗ trợ này sẽ được thực hiện tốt trong thời gian tới.
Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái phát biểu ý kiến. Ảnh: Phạm Kiên/TTXVN
Báo cáo với Quốc hội về tình hình thực hiện Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái cho biết, đây là nội dung đã được Bộ Chính trị có kết luận. Tại Kỳ họp bất thường lần thứ Nhất, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết 43/2022/QH15 về chính sách tài khóa tiền tệ hỗ trợ thực hiện Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội. Chỉ sau 19 ngày khi Quốc hội thông qua Nghị quyết 43, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 11/NQ-CP về Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội.
Cũng theo Phó Thủ tướng, việc sớm ban hành chương trình này là do Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã quan tâm, tổ chức nhiều phiên làm việc với Chính phủ, các cơ quan của Chính phủ, tổ chức hội thảo với sự tham gia của nhiều chuyên gia, nhà khoa học. Từ đó, Chương trình nhận được sự đồng thuận cao. Theo đó, Chương trình đã đề ra 5 nhóm giải pháp với các nhiệm vụ hết sức cụ thể, phân bổ nguồn lực chi tiết, đề ra nhiệm vụ ban hành 14 văn bản hướng dẫn tổ chức thực hiện. Xem đây là nhiệm vụ trọng tâm trong năm và quyết tâm chỉ đạo thực hiện, thời gian qua, Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ đã có nhiều văn bản chỉ đạo điều hành, đôn đốc tổ chức thực hiện.
Theo Phó Thủ tướng Lê Minh Khái, đến nay, về nhiệm vụ xây dựng chính sách cơ chế, đã ban hành 11 văn bản trong tổng số 14 văn bản theo kế hoạch. Bên cạnh đó, một số văn bản còn chậm tiến độ so với kế hoạch đề ra do đây là chương trình chính sách phức tạp, đòi hỏi sự phối hợp nhiều cơ quan. Trước những vướng mắc trong tổ chức thực hiện, các cơ quan cũng có sự thận trọng. Mặt khác, đây cũng là nhiệm vụ mới, chưa có trong kế hoạch dài hạn, nhiều công việc chưa được chủ động. Thời gian tới, Chính phủ sẽ tiếp tục chỉ đạo quyết liệt để hoàn thành nhiệm vụ này.
Thông tin cụ thể về tiến độ thực hiện các gói hỗ trợ, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái nêu rõ, tổng số tiền của gói hỗ trợ chính xác là 347 nghìn tỷ đồng. Trong đó, có 46 nghìn tỷ đồng dùng quỹ dự trữ, quỹ tài chính hợp pháp với số lượng là 2 tỷ USD để mua vaccine và trang thiết bị y tế. Hiện nay, chúng ta đã cơ bản kiểm soát được dịch COVID-19. Do đó, việc sử dụng 46 nghìn tỷ này cũng tùy theo tình hình sắp tới xảy ra. Nếu cần, có thể chi và sử dụng ngay.
Như vậy, còn lại là khoảng 301 nghìn tỷ đồng. Cụ thể gồm các gói: 125 nghìn tỷ đồng, gồm 64 nghìn tỷ đồng từ miễn, giảm thuế. Sau khi Nghị quyết 43 được ban hành, với sự tham mưu của Bộ Tài chính, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 15/2022/NĐ-CP quy định chính sách miễn, giảm thuế giá trị gia tăng từ 10% xuống 8% từ tháng 2/2022. Gói chính sách này đã được triển khai rất nhanh, đến nay đã và đang cơ bản đúng lộ trình.
Bên cạnh đó là 38 nghìn 400 tỷ đồng được thực hiện trong hai năm 2022 - 2023 là chính sách tín dụng thông qua ngân hàng chính sách. Đến nay, cơ bản các cơ chế, chính sách đã được xây dựng xong. Tới nay đã giải ngân được 4.586 tỷ đồng trên 19 nghìn tỷ đồng của năm 2022, tiến độ giải ngân đã được 1/3. Có thể đánh giá, cùng với xây dựng chính sách thì ngân hàng chính sách và các bộ, ngành cũng làm rất nhanh và việc giải ngân rất phù hợp, kịp thời.
Về 6 nghìn tỷ đồng thông qua gia hạn thuế, tiền thuê đất, Chính phủ đã xây dựng xong 2 Nghị định vào tháng 5 về giảm, miễn thuế tiêu thụ đặc biệt với ô tô và giảm một số chính sách thuế. "Xem như 6.000 tỷ đồng này từ nay đến cuối năm cũng sẽ thực hiện xong" - Phó Thủ tướng cho biết.
Còn một khoản là 6,6 nghìn tỷ đồng hỗ trợ người lao động thuê nhà. Gói này đã giải ngân được gần 2 tỷ đồng và cũng đã ban hành quyết định của Thủ tướng Chính phủ vào tháng 3/2022. Tuy nhiên, việc phân bổ vốn và giao vốn cho các địa phương chưa rõ nên triển khai còn chậm. "Thời gian tới, Bộ Tài chính cùng Bộ Lao động- Thương binh và Xã hội sẽ tiếp tục phối hợp cùng các địa phương để thống nhất số liệu, đẩy nhanh tiến độ giải ngân", Phó Thủ tướng cho biết.
Về 176 nghìn tỷ đồng đầu tư công, trong đó có hai khoản là hỗ trợ lãi suất qua ngân hàng thương mại và ngân hàng chính sách, trong đó, hỗ trợ qua ngân hàng thương mại là 40 nghìn tỷ đồng. Để triển khai, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 31/2022/NĐ-CP về hỗ trợ lãi suất từ ngân sách nhà nước đối với khoản vay của doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh. "Tuy chậm nhưng khi tiến hành quyết toán giữa các ngân hàng thương mại với các doanh nghiệp, hợp tác xã và hộ gia đình thì được tính vào ngày 1/1/2022. Như vậy, có thể xem là gói này thực hiện được từ ngày 1/1/2022" - Phó Thủ tướng cho biết.
Cuối cùng là 134 nghìn tỷ đồng dành cho đầu tư cơ sở hạ tầng, trong đó đầu tư cho giao thông khoảng 103 nghìn tỷ đồng. Vì phải dựa theo tiến trình chung thực hiện Luật Đầu tư công cũng như các dự án đầu tư nên gói này giải ngân chậm.
Phó Thủ tướng Lê Minh Khái nhấn mạnh: "Nhìn chung đến thời điểm hiện nay đã cơ bản hoàn thành các chính sách và giải ngân được 22 nghìn tỷ đồng. Đây cũng là một tiền đề rất quan trọng để tin tưởng rằng gói hỗ trợ này sẽ được thực hiện tốt trong thời gian tới".
Tăng cường giám sát trong giải ngân vốn đầu tư công
Cũng tại hội trường sáng 2/6, giải trình về thực trạng tình hình giải ngân vốn đầu tư công, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho rằng, đầu tư công không những chi phối bởi Luật Đầu tư công mà còn chi phối bởi rất nhiều luật khác như Luật Xây dựng, Luật Đất đai, Luật Đấu thầu, Luật Khoáng sản...
"Trong cùng một lúc phải tuân thủ thực hiện tất cả các luật đó, trong quy trình đó, phải xong cái này mới được làm đến cái kia nên mỗi một khâu phải trải qua các công đoạn và mất nhiều thời gian giải quyết", Bộ trưởng lý giải.
Trong thời gian tới, giải pháp căn cơ là phải rà soát lại quy định của Luật Đầu tư công cũng như các quyết định, các luật khác liên quan chứ không phải chỉ Luật Đầu tư công. "Chúng ta không thể giải quyết được vấn đề này trong ngày một ngày hai là vì như vậy", Bộ trưởng nhấn mạnh.
Chính phủ đang rất quyết liệt chỉ đạo các giải pháp để đạt được những kết quả tích cực hơn trong thời gian tới. Bộ trưởng mong muốn các đại biểu, các đoàn đại biểu tăng cường công tác giám sát các bộ, ngành, địa phương để giúp Chính phủ trong việc đôn đốc, kiểm tra, thúc đẩy giải ngân.
Ngày 2/6, Quốc hội tiếp tục thảo luận về kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội Theo chương trình Kỳ họp thứ 3, Quốc hội khóa XV, ngày 2/6, Quốc hội tiếp tục thảo luận tại hội trường về kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước. Ngày 1/6, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính dự...