Kịp thời đôn đốc để tránh kéo dài các vụ tranh chấp dân sự
Mới đây, VKSND tỉnh có kiến nghị gửi TAND tỉnh yêu cầu phải kiểm tra để xử lý một số tồn tại trong công tác giải quyết các vụ tranh chấp dân sự. Trong đó, đáng chú ý nhất là vấn đề tạm đình chỉ hoặc để án dân sự quá hạn.
Cơ quan chức năng giải quyết một vụ tranh chấp đất xảy ra tại xã An Phước (H.Long Thành). Ảnh minh họa: T.Danh
* Án tranh chấp dân sự còn để kéo dài
Theo VKSND tỉnh, trong thời gian qua, thông qua hoạt động kiểm sát cho thấy, trên lĩnh vực tranh chấp dân sự còn nhiều vấn đề khó khăn, vướng mắc cần phải có giải pháp để khắc phục. Trong đó tồn tại lớn nhất là công tác giải quyết án còn để kéo dài, nhiều vụ án bị tạm đình chỉ nhưng chưa thực sự thỏa đáng gây không ít khó khăn và bức xúc cho người dân.
Theo thống kê của VKSND tỉnh có những vụ tranh chấp dân sự đã kéo dài nhiều năm nhưng đến nay vẫn chưa được giải quyết dứt điểm. Có vụ phải tạm đình chỉ từ 4-6 lần bởi công tác thu thập tài liệu và các thông tin liên quan chưa đầy đủ. Đáng chú ý nhất là các vụ tranh chấp liên quan đến đất đai, thừa kế tài sản…
Cụ thể như vụ bà H.T.H. khởi kiện tranh chấp tài sản chung với bà H.K.T. (đều ngụ tỉnh Đồng Nai) được TAND tỉnh thụ lý từ năm 2006 nhưng đến nay sau 14 năm vẫn chưa được giải quyết xong. Vụ việc này đã bị tạm đình chỉ 4 lần, đến nay các đương sự vẫn đang chờ các cơ quan chức năng cung cấp thông tin liên quan đến vụ tranh chấp này.
Theo quy định của Bộ luật Tố tụng dân sự, khi một vụ án tranh chấp dân sự nếu không đủ cơ sở để giải quyết thì tòa án có thể ra quyết định tạm đình chỉ giải quyết để chờ thu thập các tài liệu, chứng cứ liên quan. Tuy nhiên, sau khi phục hồi lại thì vụ án tiếp tục quay lại từ đầu và tòa án cũng có thể tiếp tục tạm đình chỉ nhiều lần nếu chưa đủ cơ sở để giải quyết. Chính những quy định này khiến một vụ án tranh chấp dân sự có thể phải kéo dài.
Về vấn đề này, ông Phan Văn Hậu, Chánh Văn phòng VKSND tỉnh cho biết, trong tranh chấp dân sự nói chung có rất nhiều vấn đề phát sinh trong các quan hệ xã hội. Trong khi đó, những vấn đề này lại liên quan đến nhiều cơ quan, ban, ngành nên để giải quyết vụ việc một cách thỏa đáng đòi hỏi cơ quan thụ lý phải xác minh thông tin từ nhiều đầu mối khác nhau. Trên cơ sở những kết quả xác minh này, các cơ quan tư pháp mới có quyết định đầy đủ và chính xác nhất. Như vậy, có thể thấy việc giải quyết án tranh chấp mất rất nhiều thời gian, công sức của các cán bộ thụ lý khiến cho vụ việc phải kéo dài, thậm chí phải tạm đình chỉ nhiều lần.
Ngoài ra, đại diện VKSND tỉnh cho rằng, việc để xảy ra tình trạng các vụ án dân sự còn kéo dài, nhiều vụ án bị tạm đình chỉ còn do công tác quản lý nhà nước trong lĩnh vực này của một số địa phương hiệu quả chưa cao; một số cơ quan chức năng chưa phối hợp tốt trong công tác trả lời các yêu cầu của các cơ quan thụ lý giải quyết các vụ án nói trên. Bên cạnh đó, chính sự thiếu trách nhiệm, thiếu sự đôn đốc của các cán bộ thụ lý giải quyết khiến cho công tác điều tra, thu thập thông tin, xác minh vụ việc từ các cơ quan chức năng không được thực hiện theo đúng quy định. Từ đó đã làm cho vụ việc bị kéo dài nhiều hơn.
* Kịp thời đôn đốc để tránh tình trạng án kéo dài
Video đang HOT
Trước những tồn tại nêu trên, trong thời gian qua, VKSND tỉnh định kỳ hằng quý ban hành những kiến nghị gửi TAND tỉnh yêu cầu phải kiểm tra để xử lý một số tồn tại trong công tác giải quyết các vụ tranh chấp dân sự. Trong đó đáng chú ý nhất là vấn đề tạm đình chỉ hoặc để án quá hạn.
Thực hiện chức năng kiểm sát, từ đầu năm 2019 đến nay, VKSND tỉnh xác định có 304 quyết định tạm đình chỉ vụ án của TAND tỉnh, trong đó có 291 vụ dân sự sơ thẩm, 7 vụ dân sự phúc thẩm…
Trao đổi về vấn đề này ông La Minh Dũng, Trưởng phòng Kiểm sát việc giải quyết các vụ việc dân sự, hôn nhân và gia đình (Phòng 9) VKSND tỉnh cho biết, kiến nghị của VKSND tỉnh là nhằm đôn đốc tòa án sau khi tạm đình chỉ các vụ án thì cần phải kịp thời có văn bản đôn đốc, nhắc nhở các cơ quan chức năng kịp thời trả lời, phản hồi công văn yêu cầu của tòa án. Trên cơ sở đó góp phần giúp các vụ án tranh chấp được giải quyết kịp thời, tránh tình trạng án bị tạm đình chỉ kéo dài gây bức xúc trong nhân dân.
Để khắc phục những vướng mắc, tồn tại nêu trên, trong kế hoạch công tác năm 2020, Viện trưởng VKSND tỉnh Huỳnh Văn Lưu yêu cầu kiểm sát viên phải nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác kiểm sát việc giải quyết vụ án hành chính, vụ việc dân sự, kinh doanh thương mại… theo quy định của pháp luật. Tập trung triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm đảm bảo kiểm sát chặt chẽ việc tuân theo pháp luật của người tiến hành tố tụng, người tham gia tố tụng theo quy định của pháp luật. Trong đó, VKSND hai cấp tăng cường công tác kiểm sát thi hành án dân sự; kiểm sát 100% hồ sơ các vụ án bị tạm đình chỉ để đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân liên quan.
Trong Chỉ thị số 01/CT-VKSTC tháng 12-2019 về công tác của ngành, Viện trưởng VKSND tối cao Lê Minh Trí yêu cầu toàn ngành kiểm sát phải nâng cao chất lượng công tác kiểm soát hoạt động tư pháp; kiểm sát viên phải nắm chắc, thực hiện đầy đủ nhiệm vụ, quyền hạn theo đúng quy định của Bộ luật Tố tụng dân sự; nâng cao chất lượng phát biểu của kiểm sát viên tại các phiên tòa, nhất là phiên tòa xét xử các vụ án tranh chấp, khiếu kiện về đất đai, kinh doanh, thương mại…
Trần Danh
Có mảnh nương đổi 4 mạng người
Việc quản lý đất đai không chặt chẽ, không cấp được sổ đỏ là căn nguyên dẫn đến nhiều án mạng kinh hoàng ở Tây Bắc, có những vụ thảm sát hàng loạt chỉ vì mảnh nương vốn rẻ mà người vùng cao vẫn có thể đem tặng nhau.
Nhiều án mạng kinh hoàng do tranh chấp đất đai xảy ra ở Tây Bắc thời gian qua, có những vụ người trong gia đình sát hại nhau. Bên cạnh đó là những vụ khiếu kiện kéo dài, gây mất an ninh trật tự.
Điều này xuất phát từ thực trạng nhiều diện tích đất vùng cao không quy chủ, không cấp được bìa đỏ, hoặc đất cấp trong bìa không giống thực tế, đất không có giấy tờ.
Việc xác định, điều chỉnh, chia tách địa giới hành chính nhiều điểm chưa phù hợp với thực tế địa phương. Nhiều người dân còn thiếu hiểu biết, thờ ơ với việc đăng ký cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất...
Hiện trường vụ thảm án do tranh chấp đất ở Huổi Lèng, Mường Chà, Điện Biên.
3 năm trôi qua, không khí tang thương vẫn như bao trùm khắp các nẻo ở bản Ma Lù Thàng, xã Huổi Lèng, huyện Mường Chà, tỉnh Điện Biên. Căn nhà gỗ nhỏ hoang vắng, cửa đóng then cài của ông Sùng Sái Dơ (dân tộc Mông, sinh năm 1950) u ám như mới có đám.
Ông là một trong 3 nạn nhân vụ thảm án chấn động vùng sơn cước Ma Lù Thàng xảy ra đầu năm 2017, khiến 4 người chết. Chỉ vì tranh chấp mảnh đất nương mà từng nhát dao phát nương găm oan nghiệt vào bố mẹ và người em trai út.
Theo Sùng A Hí (23 tuổi, con trai thứ 7 của ông Sùng Sái Dơ), người họ hàng gây đại tang cho gia đình anh ngay sau khi "xuống tay" cũng ăn lá ngón tự tử. Mảnh đất nương tranh chấp có giá bằng 4 mạng người trong họ tộc giờ bỏ hoang.
Bản thân anh Hi không rõ mảnh nương ấy diện tích bao nhiêu, ranh giới từ đâu, liệu rồi đây có lại xảy ra tranh chấp gây xung đột, án mạng nữa hay không? Chỉ biết có nỗi lo vẫn âm ỉ là không chỉ gia đình Sùng A Hí mà cả bản Ma Lù Thàng này hầu như chẳng ai có giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất, hoặc bản đồ phân định rõ ranh giới cho đất canh tác của từng nhà.
" Bây giờ còn mỗi em. Em còn trẻ nên cũng chưa biết làm gì nữa, cuộc sống cũng khó khăn hơn nhiều. Chỗ đất nương tranh chấp kia thì em cũng chưa biết rõ nên cũng không dám làm, giờ bỏ hoang. Về sổ đỏ thì trên bản này chưa có nhà nào làm đâu. Ai cũng không có, đất khai hoang hay nhà ở gì đó cũng chưa có", anh Sùng A Hí nói.
Còn làng Cài, xã Lâm Giang, huyện Văn Yên, tỉnh Yên Bái vẫn chưa hết rúng động dù hơn 4 năm trôi qua sau vụ thảm sát. Chiều 12/8/2015, cũng do mâu thuẫn từ tranh chấp đất nương rẫy, Đặng Văn Hùng, 25 tuổi, sát hại 4 người trong một gia đình.
Bất kể ai khi nghe chuyện đều bàng hoàng, không thể hiểu tại sao chỉ vì những tấc đất nương đồi chẳng mấy đáng giá nơi bìa rừng mà hung thủ lại ra tay tàn độc đến thế!
Trong khi đó, những người làm công tác hòa giải ở cơ sở có thể đã không lường được sự việc đi quá xa như vậy dù trước đó 1 tuần, chính ông Phàn Văn Chung - bố đẻ, bố vợ của các nạn nhân - có báo cho chính quyền về sự đe dọa của cha con hung thủ Đặng Văn Hùng.
" Tôi có báo trưởng thôn là cha con ông Mừu dọa, cấm không cho lấy. Lúc đấy trưởng thôn và Bí thư chi bộ bảo được rồi, cứ người nhà với nhau ở sát nhau mà sống, đừng có làm to tát lên làm gì", ông Chung nói.
Hiện trường vụ thảm sát ở Lâm Giang, Văn Yên.
Cũng tại Văn Yên, ngày 28/4/2019, Nguyễn Văn Mạc, sinh năm 1968, trú tại thôn Trung Tâm, xã An Bình dùng kiếm chém chết 2 người do tranh chấp đất đai.
Không chỉ làm rúng động dư luận, những án mạng liên tiếp xảy ra từ tranh chấp đất còn để lại sự bất an trong cộng đồng. Những mảnh đất vốn rẻ như cho và thực tế người dân vùng cao cũng thường hay cho nhau bỗng chốc lấy đi hết cả tình nghĩa, lấy đi cả mạng sống - cái giá thực sự quá đắt.
Thượng tá Nguyễn Trọng Chức, Trưởng Phòng An ninh đối nội - Công an tỉnh Yên Bái, nói: " Tranh chấp đất đai vốn ban đầu chỉ âm ỉ, nhưng lại rất dễ bùng lên thành đám cháy lớn. Thậm chí hành vi độc ác xuất hiện chỉ trong một phút thiếu kiềm chế. Khó khăn của lực lượng công an khi giải quyết các tranh chấp về đất đai là không được tham gia ngay từ đầu. Nhiều vụ việc mâu thuẫn đã lên đến đỉnh điểm và đã có xảy ra thương vong".
Thượng tá Điêu Chính Huyến, Phó Trưởng Công an huyện Mường Chà, tỉnh Điện Biên cũng cho rằng, việc quản lý đất đai chưa chặt chẽ từ cấp cơ sở, đặc biệt là việc chưa cấp được giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho nhân dân là căn nguyên tất yếu dẫn đến tranh chấp, khiếu kiện kéo dài liên quan đến đất đai, từ đó dễ nảy sinh mâu thuẫn giữa các hộ gia đình, cá nhân, kéo thành khiếu kiện vượt cấp, tụ tập đông người gây mất an ninh trật tự xã hội.
" Qua vụ việc ở Ma Lù Thàng, chúng tôi xác định rằng đây là nguyên nhân dẫn đến việc tranh chấp, dẫn đến án mạng. Vì bà con ở đây canh tác chủ yếu là theo tập quán luân canh, sau nhiều năm mới quay lại, hết năm này sang năm khác rồi quay lại canh tác ở đám nương cũ. Về việc quản lý đất đai của chính quyền ở cơ sở, nếu chúng ta không đo đạc, không quy chủ thì dễ xảy ra tranh chấp, mâu thuẫn, qua đó dễ nảy sinh tranh chấp, ảnh hưởng đến an ninh trật tự", Thượng tá Điêu Chính Huyến nhận định.
Những án mạng nghiêm trọng do tranh chấp đất đai ở Tây Bắc cho thấy hệ lụy khôn lường của việc không quản lý được đất đai, không cấp được bìa đỏ cho dân ngay từ cơ sở; một lần nữa gióng hồi chuông báo động về sự xuống cấp của đạo đức xã hội và cấp thiết đòi hỏi có biện pháp quyết liệt nhằm giải quyết dứt điểm.
Vậy vì sao khó quản lý đất đai? Vì sao không cấp được bìa đỏ cho dân? Chúng tôi sẽ đề cập trong bài viết thứ 2 với nhan đề: " Đất không bìa: Vì đâu nên nỗi?".
Theo NHÓM PV VOV
Xử phạt xe không chính chủ: Cần hiểu đúng quy định pháp luật Trong những ngày gần đây, dân mạng đang hết sức xôn xao về quy định tăng mức phạt tiền đối với hành vi "xe không chính chủ" tại Nghị định 100/2019/NĐ-CP. Vậy thực chất quy định này là gì? Ai phải lo lắng về quy định này? Liệu người điều khiển xe mượn, xe thuê có bị xử phạt về hành vi này...