Kinh hoàng mỡ bẩn -Bài 3: Nguồn dịch bệnh nguy hiểm từ mỡ bẩn
Tóp mỡ, mỡ lỏng được chế biến từ nguồn mỡ heo, bò không bảo đảm vệ sinh và bằng quy trình siêu bẩn sẽ khiến người sử dụng bị mắc các dịch bệnh hết sức nguy hiểm, đặc biệt là bệnh ung thư.
Rất độc hại
Ths Lê Thanh Long – chuyên gia công nghệ thực phẩm của ĐH Nông lâm Huế (ĐH Huế), cho biết, việc chế biến mỡ lỏng và tóp mỡ từ mỡ heo bẩn bằng phương pháp đun nóng thông thường (nhiệt độ khoảng 180-2000C) không thể loại trừ các chất gây độc và độc tố từ quá trình biến đổi trước đó. Đặc biệt, quá trình đun nóng ở nhiệt độ cao lại tiếp tục làm sản sinh độc tố cho sản phẩm.
“Với cách chế biến thủ công, lại sử dụng nguyên liệu mỡ để lâu ngày có màu sắc biến đổi, ôi thối, sản phẩm mỡ tạo ra sẽ không bao giờ đạt tiêu chuẩn chất lượng dùng cho thực phẩm theo quy định và gây độc cho người sử dụng là điều chắc chắn”- Ths Long khẳng định.
Cảnh sát môi trường Công an TP Huế lấy mẫu để kiểm tra tại một cơ sở sản xuất mỡ bẩn trên địa bàn thành phố.
Theo phân tích của ông Long, dầu ăn thực vật mà chúng ta sử dụng hàng ngày được sản xuất ở quy mô công nghiệp. Để đảm bảo các chỉ tiêu về chất lượng (như màu sắc, mùi vị, chỉ số axit, chỉ số peroxit theo tiêu chuẩn), dầu thô sau khi ép, trích ly phải qua tinh luyện loại bỏ tạp chất, tẩy màu, khử mùi và có bổ sung chất chống ôi hóa cho phép. Còn nguyên liệu mỡ động vật để lâu ngày trong các bao, túi nylon trong điều kiện bảo quản kém chắc chắn sẽ bị biến đổi ôi hóa đáng kể. Tình trạng này khiến mỡ hình thành các hợp chất gây độc cho con người, như andehyt, oxy axit…
Vì vậy, theo ông Long, việc các cơ sở chế biến mỡ để mỡ trong thời gian một năm rồi mới bán như có chủ cơ sở tuyên bố thì mỡ này hết sức độc hại. “Những hợp chất andehyt, oxy axit… khi xâm nhập vào cơ thể qua thức ăn gây ảnh hưởng đến hệ thống men tiêu hóa, làm khó tiêu và tác động đến hệ thần kinh, tim mạch… Ngoài ra không loại trừ khả năng vi khuẩn gây bệnh và vi nấm sinh độc tố tồn tại trong nguyên liệu mỡ, gây ngộ độc cấp tính, tổn hại đến đến gan, thận, gây ung thư rất cao, nếu thường xuyên sử dụng sản phẩm làm ra từ nguyên liệu này”- ông Long cảnh báo.
Theo phân tích của một số chuyên gia thực phẩm khác, thông thường, mỡ heo, bò khi nấu chảy thành nước chỉ sau một thời gian ngắn sẽ bị cô đặc. Vì vậy, để giữ cho mỡ không bị đông, các cơ sở chế biến thường sử dụng hóa chất chống kết đông và một số chất phụ gia khác để bảo quản. Nguồn phụ gia trôi nổi này khi xâm nhập cơ thể sẽ gây tác hại khó lường.
Video đang HOT
Không thể chỉ xử phạt
Do mỡ thu mua từ nhiều nguồn, nhất là từ các lò giết mổ, chợ chiều, nên người sử dụng có nguy cơ lây nhiễm vi khuẩn, chất bẩn rất cao. Đây cũng là nguồn lây lan các dịch bệnh đặc biệt nguy hiểm.
Các cơ quan chức năng, đặc biệt là lực lượng Cảnh sát môi trường Công an tỉnh Thừa Thiên – Huế đã nhiều lần kiểm tra, xử phạt nhiều cơ sở sản xuất mỡ heo, bò trên địa bàn không đảm bảo các quy định về môi trường và an toàn vệ sinh thực phẩm. Các cơ sở chế biến mỡ của bà Nguyễn Thị Hương, bà Tám, ông Ty mà chúng tôi đã đề cập từng nằm trong diện bị “tuýt còi” do không giấy phép kinh doanh, giấy chứng nhận an toàn vệ sinh thực phẩm, sử dụng mỡ không rõ nguồn gốc để chế biến và không có bản cam kết bảo vệ môi trường.
Tại thời điểm kiểm tra, lực lượng chức năng phát hiện tại các cơ sở này có hàng tấn mỡ bò, mỡ heo và tóp mỡ heo, da heo sấy khô không bảo đảm vệ sinh. Đặc biệt, cơ quan chức năng từng phát hiện cơ sở của ông Ty vận chuyển rất nhiều tấn mỡ không rõ nguồn gốc đi tiêu thụ. Vậy nhưng, từ thực tế mà chúng tôi phản ánh cho thấy, sau khi bị xử lý, các cơ sở trên vẫn ngang nhiên vi phạm các quy định về môi trường và an toàn vệ sinh thực phẩm.
Bà Lê Thị Bé – Phó Chủ tịch UBND phường Vĩ Dạ cho biết, hiện trên địa bàn phường có 2 cơ sở chế biến mỡ heo vi phạm các quy định về môi trường và an toàn vệ sinh thực phẩm. Trong số này có cơ sở chế biến mỡ của bà Nguyễn Thị Hương. Những cơ sở này có hàng loạt vi phạm như: Sử dụng lò sấy bằng than, lò chế biến mỡ không được che chắn, để mỡ giữa sàn nhà cáu bẩn, mỡ được sử dụng để chế biến không rõ nguồn gốc…
Theo Ths Lê Thanh Long, tại Thừa Thiên – Huế, cơ quan kiểm soát an toàn vệ sinh thực phẩm không đủ người và nhiều khi họ đợi các phương tiện thông tin đại chúng lên tiếng rồi mới nhảy vào. Trong khi đó, ở một số tỉnh khác, nếu tình trạng này xảy ra thì cơ quan chức năng sẽ xử phạt nghiêm khắc và ngăn chặn hiệu quả các nguồn đầu vào. “Ngoài phải kiểm tra, xử lý, cơ quan chức năng còn phải có trách nhiệm hỗ trợ cơ sở sản xuất cải thiện vấn đề an toàn vệ sinh thực phẩm, chứ không phải chỉ ăn rồi đi phạt đâu. Thực tế tôi thấy rất nhiều cơ quan ăn rồi chỉ đi kiểm tra, xử phạt thôi, còn việc hỗ trợ họ thực hiện không được bài bản lắm”- ông Long nhận xét.
Theo Dân Việt
Kinh hoàng mỡ bẩn -Bài 2: Vào lò 'độ chế'
Trước khi được tuồn vào nhà hàng, quán ăn... mỡ heo, mỡ bò từ dạng tóp cho đến dạng lỏng được chế biến, bảo quản bằng "công nghệ" siêu bẩn.
Bẩn đến rùng mình
Lò mỡ của gia đình bà Nguyễn Thị Hương (tên thường gọi là Măng) ở cồn Hến, phường Vĩ Dạ, là một trong những cơ sở chế biến mỡ heo có quy mô lớn ở TP.Huế và các vùng phụ cận. Nghe chúng tôi nói cần mua số lượng lớn mỡ đã chế biến, bà Hương hồ hởi ra giá: "Mỡ lỏng giá 17.000 đồng/kg, còn mỡ tóp 62.000 đồng/kg, mua bao nhiêu cũng có".
Chúng tôi đòi được tận mắt chứng kiến khâu chế biến mỡ tại lò của bà để xem xét khâu vệ sinh, bà Hương chần chừ một lúc rồi miễn cưỡng dẫn chúng tôi ra sau nhà.
Chế biến mỡ bẩn tại một lò chế biến ở phường Hương Sơ, TP Huế.
Lò chế biến mỡ của bà Hương là một ngôi nhà nhỏ ẩm thấp, nằm cạnh một lùm cây dại. Vừa đặt chân đến lò mỡ này, chúng tôi đã rùng mình bởi mùi hôi khó chịu bốc lên từ những đống mỡ heo đã biến màu được đổ bừa bãi giữa sàn xi măng cáu bẩn. Mùi hôi này thu hút ruồi kéo đến, bâu dày trên các đống mỡ. Có vài người đang làm việc, tiến hành các công đoạn cắt, rán và ép mỡ...
Trước khi được phân loại, cắt và đổ vào chảo rán, mỡ heo ở đây không hề được rửa qua nước. Chảo rán mỡ được đặt tại một góc nhà trống hoác, sàn nhà nhầy nhụa thứ nước đen ngòm. Sau khi được rán thành dạng nước, mỡ được đựng trong những thùng phuy lớn đã gỉ sét và không có nắp đậy. Tiếp đó, mỡ được đổ vào những bao nylon cỡ lớn và vứt la liệt giữa sàn nhà.
Quy trình chế biến mỡ siêu bẩn tại cơ sở của bà Hương cũng là thực trạng chung của nhiều cơ sở chế biến mỡ tại TP.Huế và các khu vực lân cận. Nghe chúng tôi hỏi đường đến lò chế biến mỡ bò của ông Ty trên đường Lê Duẩn (phường An Hòa, TP Huế), một người dân sống gần nhà ông này cảnh báo: "Họ chế biến mỡ bẩn khủng khiếp lắm, ăn vào mắc bệnh mà chết. Công an về xử lý mấy lần rồi mà mọi chuyện vẫn đâu vào đấy".
Vừa đến ngõ nhà ông Ty, chúng tôi đã sởn da gà bởi mùi thối tựa mùi của xác động vật đang phân hủy bốc lên. Sau khi đặt vấn đề mua bán, chúng tôi được vợ ông Ty dẫn đi xem quy trình chế biến mỡ bò. Lò chế biến mỡ này được đặt trong cái chòi xập xệ, nằm sát đường đi. Hàng tạ mỡ bò đã bốc mùi hôi thối được đổ ngổn ngang giữa sàn nhà lấm lem bùn đất, ruồi nhặng bu kín. Cạnh đống mỡ là những bao nylon cỡ lớn đựng mỡ lỏng vứt lăn lóc khắp nơi. Phía trong là 2 chảo rán mỡ đang sôi sùng sục cạnh hồ nước đen ngòm, bốc mùi tanh tưởi.
Mỡ heo tại cơ sở của bà Hương sau khi chế biến được đựng vào những thùng phuy gỉ sét...
Người phụ nữ tên Trang -con dâu bà Ty cho biết, trước đây cơ sở này chế biến cả mỡ heo lẫn mỡ bò, nhưng thời gian gần đây chỉ chuyên chế biến mỡ bò. Theo chị này, mặc dù chuyên chế biến mỡ bò nhưng nếu chúng tôi đặt mua mỡ heo thì cơ sở của chị vẫn sẵn sàng đáp ứng nhu cầu.
Tuồn vào nhà hàng, quán ăn
Theo con dâu bà Ty, mỡ lỏng của cơ sở chủ yếu được đưa đi tiêu thụ tại Hà Nội và TP.HCM. Tháng nào cũng có người từ 2 thành phố trên đến thu mua nên sản phẩm do cơ sở này chế biến không bao giờ bị ế. Chúng tôi hỏi người ta mua mỡ bò đã chế biến của cơ sở để làm gì thì chị này lắc đầu và nói không biết. Tuy nhiên, một lúc sau chị lại nói là người ta thu mua mỡ bò của mình để làm gia vị cho các gói mì tôm(!?).
Sở dĩ các cơ sở chế biến mỡ heo, mỡ bò ở Thừa Thiên - Huế ăn nên làm ra là do loại mỡ này được nhiều cơ sở kinh doanh, khu công nghiệp ưa chuộng. Mỡ heo, bò sau khi rán thành dạng lỏng được bán 17.000 đồng/kg, chỉ bằng giá của 1 lít dầu ăn.
Lò chế biến mỡ heo của bà Tám ở tổ 4, khu vực 2, phường Hương Sơ, TP Huế là cơ sở chế biến mỡ có quy mô lớn nhất tỉnh Thừa Thiên - Huế. Hiện mỗi ngày, cơ sở này sản xuất hàng tấn mỡ lỏng và tóp mỡ. Nguồn mỡ heo dùng để chế biến được bà Tám thu gom từ các cơ sở giết mổ và các chợ trên địa bàn tỉnh. Sau khi thu gom về, mỡ không được rửa mà đổ ngổn ngang giữa sàn nhà đầy rẫy ruồi nhặng, sau đó đưa vào chảo rán rồi đóng vào các bao nylon.
Theo bà Tám, sản phẩm của cơ sở bà làm ra không chỉ được tiêu thụ rộng rãi trên địa bàn Thừa Thiên - Huế, mà còn "làm mưa làm gió" tại TP.HCM và các tỉnh, thành phía Nam. Mỡ lỏng của cơ sở được các nhà hàng, quán ăn, bếp ăn khu công nghiệp dùng để nấu nướng thức ăn. Mỡ tóp thì chủ yếu được bán cho các cơ sở bán cơm hến, bún hến tại Huế.
Nghe tôi giới thiệu mình là chủ một nhà hàng lớn ở huyện miền núi A Lưới, bà Tám khuyên nên mua số lượng lớn mỡ lỏng để dùng từ từ vì lỡ sau này khan hàng. Chúng tôi nói sợ để lâu mỡ sẽ hỏng thì bà Tám nói mỡ của bà sau khi đóng vào bao để... cả năm trời vẫn bán được, vì không bao giờ bị hỏng!
Theo Dân Việt
Kinh hoàng mỡ bẩn - Bài 1: Hành trình mỡ bẩn từ chợ về lò Để vớt vát phần nào thiệt hại, người dân thường giết mổ heo chết để bán cho các thương lái, các lò heo quay. Sau khi bán hết phần thịt, phần mỡ của heo chết được bán cho các cơ sở chế biến mỡ. Nhiều năm trở lại đây, tại Thừa Thiên - Huế tồn tại nhiều lò chế biến mỡ heo, bò...