Kinh hoàng chiêu thức dùng oxy già tẩy trắng mực bẩn, đầ.u độ.c người tiêu dùng
“Dùng oxy già công nghiệp tẩy trắng và làm sạch mùi cho cá mực có thể khiến người sử dụng mực bị viêm đường ruột, niêm mạc…, nếu dùng lâu dài chất độc tích tụ trong cơ thể sẽ ảnh hưởng rất lớn đến sức khoẻ”, đó là nhận định của PGS TS Lê Đức Mạnh -Viện trưởng Viện Công nghiệp Thực phẩm.
Như đã đề cập, mực đông lạnh được nhập về từ Đài Loan với giá chỉ từ 20.000 – 30.000 đồng/kg, loại mực đông lạnh này sẽ được các tiểu thương ngâm cho tan đá sau đó ngâm với oxy già và muối rồi bán ra thị trường.
“Mình ăn dại gì ngâm ôxy già”
Trong những ngày nhập vai đi điều tra thực hiện loạt bài này, chúng tôi đã tiếp cận và “quen, thân” với rất nhiều tiểu thương kinh doanh mực đông lạnh, bí quyết tẩy trắng mực cứ thế dần lộ diện sau những lần tiếp xúc. “Ở cái chợ này, chả có ai buôn mực mà không dùng ôxy già, vấn đề là dùng nhiều hay dùng ít, dùng oxy già sạch hay oxy già công nghiệp mà thôi”, bà D – chủ một cửa hàng bán mực tại chợ Long Biên (Hà Nội) – cho biết.
Sơ chế mực đông lạnh tại một cơ sở chuyên tẩy trắng, kinh doanh mực bẩn.
Nhiều năm kinh doanh mực ống đông lạnh nên cửa hàng của bà D lúc nào cũng đông khách, bà D cho biết, có ngày bà bán ra thị trường được gần 2 tấn mực đã tẩy trắng. Ngoài ngâm tẩy trắng tại chợ, bà D còn vận chuyển mực đông lạnh về nhà để tẩy, rồi đóng vào thùng xốp vận chuyển lên chợ Long Biên tiêu thụ. “Lô hàng nào mực ngon thì dùng ít oxy già, ôi, hư hỏng nhiều quá thì dùng nhiều oxy già để tẩy, nói chung là thích thế nào đổ vào thế ấy chứ cũng không ai đong đếm gì”, bà D tiết lộ.
Theo bà D, oxy già công nghiệp có giá rẻ nên được rất nhiều tiểu thương mua về dùng để tẩy trắng mực. Sau khi tẩy, mực thường có mùi hăng hắc, rất khó chịu. Vì vậy, trước khi chế biến mực, nên dùng nước dấm pha với nước lạnh, nước chanh, hoặc ngâm thêm với rượu vài giờ đồng hồ cho hết mùi oxy già. “Đổ càng nhiều dấm, nhiều rượu thì mực càng sạch, nếu không rửa sạch hết oxy già lúc ăn sẽ có vị nhận đắng, hăng, lờm lợm, mà dễ bị ngộ độc. Khách họ yêu cầu thì mới kỳ công mà rửa như thế còn không thì kệ họ, rửa qua nước lạnh với chút muối là được”, bà D thẳng thắn.
Trước ý định muốn lấy vài kilogram về chế biến để dùng thử của tôi, bà D thật thà: “Lấy vài con về ăn thử thì cứ lấy loại chưa ngâm oxy già cho chắc ăn. Dân trong nghề cả chắc chú hiểu rồi, mình ăn dại gì mà ngâm oxy già”. Một nữ công nhân làm việc tại cửa hàng bà D còn cho rằng: “Bọn tôi làm thì làm chứ chưa bao giờ dám ăn loại mực đông lạnh này, đến ruột mực, râu mực còn mang ra hố rác đổ chứ không dám mang về nấu cháo cho lợn vì sợ lợn ăn vào đau bụng, ngộ độc”.
Gặp tôi tại chợ đầu mối Long Biên, ông Tiến – chủ một cơ sở nấu cỗ phục vụ đám cưới ở quận Hoàng Mai, Hà Nội – chỉ giáo: “Mới vào nghề đừng có ham rẻ mà lấy loại mực 35.000 – 40.000 đồng/kg. Loại này là mực hết đát (hết hạn sử dụng – PV), tẩy qua ôxy già mấy lần rồi nên con mực mỏng dính như lá lúa, mua về không cắt được ra mà dọn cỗ lại gây ngộ độc nữa thì mất nghề”.
Ông Tiến cho biết, trước ông cũng buôn bán mực đông lạnh nhưng sau đó chuyển sang nấu cỗ vì theo cách nói của ông Tiến thì: “Lương tâm không cho phép”. Ông Tiến chia sẻ: “Trước, bọn tôi đi buôn có người còn đổ cả thuố.c tẩy vào để tẩy cho hết mùi, chú không tin lấy hàng vài lần rồi họ nói bí quyết tẩy trắng cho mà nghe, oxy già thì toàn dùng oxy già công nghiệp nước đục ngầu cho rẻ, kiếm được vài đồng tiề.n lãi nhưng nguy hiểm lắm, ăn xong mang bệnh vào người. Nấu cỗ đám cưới muốn làm ăn lâu dài cứ báo giá cao cao chút, rồi lấy loại mực tươi ngon về mà dùng”.
Ảnh hưởng đến sức khoẻ người tiêu dùng
Video đang HOT
Trao đổi với phóng viên Báo Lao Động & Đời sống, PGS.TS Lê Đức Mạnh -Viện trưởng Viện Công nghiệp Thực phẩm (Bộ Công thương) – cho biết, oxy già là hydro peoxide, công thức hóa học là H2O2. Oxy già có tính oxy hóa mạnh, có khả năng tẩy trắng và sát khuẩn, việc dùng oxy già để tẩy trắng phải tuân theo các tiêu chuẩn rất khắt khe.
Nhiều con mực đông lạnh đã biến dạng vẫn được ngâm tẩy để sử dụng.
Nếu sử dụng loại ôxy già công nghiệp để tẩy trắng mực sẽ gây nguy hiểm cho sức khoẻ người tiêu dùng vì trong oxy già công nghiệp có các tạp chất, tuỳ theo các tạp chất trong oxy già là chất gì mà gây nên các bệnh khác nhau như các bệnh về đường ruột, thần kinh, niêm mạc… PGS Mạnh cũng phân tích rằng, nếu mực còn tươi ngon sẽ không cần dùng đến oxy già để tẩy trắng, trong trường hợp phải dùng đến oxy già tức là mực đã hư hỏng, ôi, kém chất lượng.
Về cách nhận diện cá mực bị tẩy trắng bằng oxy già, PGS TS Lê Đức Mạnh cho rằng, mực đã được tẩy trắng bằng oxy già thường có màu trắng trong, nõn nà, đồng đều, nhìn rất bắt mắt. Đối với mực ống, người tiêu dùng nên chọn con to, có thịt hơi hồng, đầu dính chặt vào thân, túi mực chưa bị vỡ, đó là mực ống tươi. Mực nang, nên chọn con to, thịt chắc, không bị nát, lớp màng màu nâu bao quanh đều toàn thân. Mực ôi là mực có mầu xanh nhạt, thịt nhão, đầu không dính với thân.
“Người tiêu dùng cần hạn chế đến mức tối đa việc sử dụng thực phẩm đã qua xử lý bằng hóa chất. Việc rửa bằng dấm, nước muối cũng chỉ loại được một phần chứ không thể loại triệt để vì hóa chất trong oxy già công nghiệp đã ngấm sâu vào cá mực. Dùng lâu dài cá mực bị tẩy trắng bằng oxy già công nghiệp sẽ rất nguy hiểm đến sức khoẻ và sinh ra nhiều bệnh tật”, PGS TS Lê Đức Mạnh nói.
Theo bà Nguyễn Thị Ánh Thịnh – Phó trưởng ban quản lý chợ đầu mối Long Biên, việc sử dụng oxy già để tẩy trắng là có thật, trước đây cơ quan chức năng cũng đã phát hiện và xử lý. Giải thích vì sao mực đông lạnh được nhập từ Đài Loan có giá rất rẻ chỉ từ 20.000 – 30.000 đồng/kg vẫn được đưa vào chợ bán, bà Thịnh cho rằng, vì mực vào chợ đều có hoá đơn chứng minh nguồn gốc, có dấu kiểm dịch…
“Chúng tôi thường xuyên tổ chức kiểm tra và tuyên truyền để các hộ kinh doanh mực hiểu và không sử dụng hoá chất để tẩy trắng mực. Thời gian gần đây, các hộ kinh doanh sử dụng theo kiểu lén lút, lợi dụng lúc cơ quan chức năng không để ý nên rất khó phát hiện”, bà Thịnh cho biết.
Cũng theo bà Thịnh, sau khi Báo Lao Động & Đời sống phản ánh tình trạng nhiều hộ kinh doanh mực lén lút sử dụng hoá chất tẩy trắng, ban quản lý đã phối hợp với các cơ quan liên ngành vào cuộc kiểm tra. “Nếu phát hiện hộ kinh doanh nào vi phạm các quy định về an toàn thực phẩm, chúng tôi sẽ có biện pháp xử lý nghiêm và thu hồi lại mặt bằng kinh doanh tại chợ”, bà Thịnh khẳng định.
Theo Đình Vũ
Laodong
Vạc.h trầ.n đường dây tẩy trắng, tiêu thụ mực bẩn
Trước khi bán ra thị trường, mực được ngâm, tẩy bằng hoá chất cho trắng, tươi và thịt chắc. Loại mực được tẩy trắng đó, dân trong nghề gọi là "mực bẩn", "mực tàu", có người gọi là "mực giá bèo".
Lén lút trong chợ đầu mối
Gần 3 tháng thâm nhập điều tra, ống kính máy quay của phóng viên đã ghi lại được quy trình ngâm, tẩy trắng mực hết sức hãi hùng của đường dây tiêu thụ mực giá bèo lớn nhất miền Bắc. Thời gian gần đây, hoạt động tẩy trắng được giới kinh doanh mực tiến hành bí mật hơn để tránh cơ quan công an phát hiện.
12h đêm 4.12, khu vực bán hải sản chợ đầu mối Long Biên (Ba Đình, Hà Nội) bắt đầu nhộn nhịp. Nam thanh niên tóc đầu đinh, thân hình vạm vỡ làm việc tại cửa hàng bán mực của bà chủ tên Hoa, kéo tấm cửa cuốn lên, trong khoảng diện tích rộng chừng 7m2 là những thùng phuy màu xanh loại 300 lít ngâm đầy mực, trên mặt thùng bọt nổi lềnh bềnh.
Lấy trong góc cửa hàng ra một chai nhựa đựng nước màu trong suốt, bà Hoa đảo mắt qua một vòng rồi dốc ngược đổ chai nước vào thùng phuy. Đổ thêm hai tô muối, nam thanh niên dùng khúc gỗ tre dài chừng 2m khuấy liên hồi. 30 phút sau, hai nữ nhân viên đeo găng tay caosu vớt những con mực trắng tinh bày ra khay để bán, toàn bộ nước trong thùng phuy màu đục ngầu, tanh hôi, sủi bọt được đổ ra ngoài.
Trước ý định mua mực với số lượng lớn của chúng tôi, bà Hoa hồ hởi: "Lấy bao nhiêu cũng có, loại rẻ 50.000 đồng/kg, đắt nhất cũng chỉ 68.000 đồng/kg". Khi phóng viên hỏi có dùng thuố.c tẩy không mà mực trắng được như vậy? Bà Hoa lắc đầu dứt khoát: "Tẩy sao được".
Sau nhiều ngày tiếp cận, cuối cùng bà Hoa cũng đành thật thà để không "tụt" mất khách sộp. "Yên tâm, nhà chị tẩy được thì sẽ có cách để bày cho chú rửa sạch mùi. Loại mực đông đá này mà không dùng ôxy già để tẩy thì nhớt nhợt, rồi vứt hết", bà Hoa trấn an khách.
Theo bà Hoa, thời gian gần đây, nhiều chủ cơ sở bị công an phát hiện vì dùng ôxy già tẩy trắng mực. Vì vậy, để qua mặt cơ quan chức năng, giới kinh doanh truyền tai nhau cách đổ ôxy già vào các chai nhựa cho dễ bề sử dụng. "Nguỵ trang thế này họ tưởng mình mang nước lọc đi uống chứ mang cả can ôxy già 30 lít đến chợ như ngày trước thì hết đường làm ăn", bà N -một chủ cửa hàng bán mực gần bà Hoa - tiết lộ thêm.
Suốt thời gian dài có mặt tại chợ đầu mối Long Biên, chúng tôi liên tục chứng kiến các chủ cửa hàng "lén lút" đổ ôxy già được nguỵ trang trong những chai nhựa vào thùng ngâm mực. 4h sáng 10.12, khi mực được đổ đầy vào hai thùng phuy, ông chủ cửa hàng tên Ánh (ngoài 40 tuổ.i) vào gặp một chủ cửa hàng cung cấp đá bên trong chợ mang ra 4 chai nhựa rồi hối người làm: "Đổ hết ôxy già vào ngâm rồi khuấy đi, ngâm đậm đậm chút cho nó trắng để mai còn bán".
Tại cửa hàng bán mực của vợ chồng ông chủ tên Tứ, vợ tên Ngọc, la liệt những thùng xốp đựng đầy các loại mực ống được tẩy trắng, bên trong nước sủi bọt. Tại đây, ngoài hai vợ chồng ông Tứ còn có 3 nam thanh niên và một cô gái đứng bán hàng. Khi chúng tôi tỏ ý muốn về tận nhà lấy hàng, bà Ngọc nói thẳng: "Cứ đến đây mà lấy, lấy bao nhiêu cũng có, chị có để mực ở nhà đâu".
Tiếp cận "hang ổ" tẩy trắng bí mật
Hàng ngày, những chiếc xe đông lạnh liên tục chở mực về chợ Long Biên, những bao tải mực đông cứng nhanh chóng được vận chuyển về cửa hàng ngay trong chợ để ngâm, tẩy. Cẩn thận hơn, nhiều chủ cửa hàng thuê xe ôm chở mực đông lạnh về tận nhà hoặc thuê mặt bằng cách xa chợ để tẩy trắng.
9h20 sáng 12.12, xếp 10 bao tải mực lên xe, người đàn ông tên D (khoảng 50 tuổ.i) - chuyên chở mực cho cửa hàng ông Tứ - điều khiến chiếc xe máy mang BKS 90B7 - 7348 rời chợ Long Biên. Chúng tôi rồ ga bám theo xe ông D. Sau khi lòng vòng qua các tuyến đường trong thành phố, ông D tiến ra đại lộ Thăng Long, đến hầm chui có ghi biển "Hướng đi Thiên đường Bảo Sơn", ông D bật xinhan cho xe rẽ trái tiến về thôn An Thọ, xã An Khánh (Hoài Đức, Hà Nội, cách chợ Long Biên khoảng 25km).
Xe vừa về đến cổng, ông Tứ vội vàng hối người làm ra khuân mực vào nhà. Sau nhiều ngày mật phục theo dõi, 11h ngày 19.12, trong vai người đi mua mực, chúng tôi tiếp cận cơ sở tẩy trắng bí mật của vợ chồng ông Tứ. Lúc này, ông Tứ và bà Ngọc đang ngủ ở trong khu nhà cấp 4 ngay bên cạnh.
Theo quan sát, cơ sở của ông Tứ tại thôn An Thọ rộng chừng 200m2, được xây hàng rao bao quanh, che bạt cẩn thận, kín đáo. Trong cơ sở này, một góc dùng để 2 chiếc tủ lạnh loại lớn, ngay bên cạnh gần chục can nhựa màu xanh thẫm đựng oxy già, hơn chục thùng ôxy già khác đã dùng hết vứt lăn lóc ở cuối góc sân, gần chục bao muối trắng xếp chồng lên nhau bên cạnh những chiếc thùng phuy. Ở đây có 5 người, gồm một người đàn ông tên Duyệt (khoảng ngoài 40 tuổ.i) cùng 4 người phụ nữ chuyên làm nhiệm vụ tẩy trắng và đóng mực vào thùng xốp.
Trước sự xuất hiện của khách lạ, ông Duyệt ngắn gọn: "Anh từ đâu đến, sao biết ở đây có mực?". Sau một hồi trò chuyện, làm quen, ông Duyệt nói thẳng: "Bao nhiêu cũng có, loại ngon nhất giá 70.000 đồng/kg, loại 50.000 đồng/kg cũng có nhưng nhớt nhợt. Thích lấy mực đông đá thì rẻ hơn nữa, nhưng không biết tẩy cho trắng thì vứt hết".
Nói xong, ông Duyệt dùng vòi bơm nước và đổ đá lạnh vào thùng phuy rồi nói như hướng dẫn cho khách: "Ngày nào tôi với mấy bà đây chả tẩy trắng vài ba tấn mực. Loại mực đông đá này muốn dễ bóc da mà không hôi thì khi ngâm cho tan đá đổ vào vài ca ôxy già, bóc da làm ruột xong ngâm tiếp với ôxy già và muối cho thịt chắc. Sau đó, khi đóng vào thùng xốp mang ra chợ bán pha thêm ít nước ôxy già với muối đổ vào để bảo quản mực".
Ba lần "tắm" ôxy già cho mực
Vừa ngắt lời, ông Duyệt dùng con dao nhọn rạch liên tiếp gần chục bao mực đông lạnh để giữa sân đổ vào thùng phuy. 10 phút sau, người đàn ông này nghiêng chiếc can nhựa màu xanh đong sang một ca nhựa màu đỏ, rồi đổ thẳng vào thùng phuy. Thấy khách tròn mắt, ông Duyệt cười: "Ôxy già đây, đổ vài ca vào khuấy, ngâm thêm một lúc cho mực tan đá, khi vớt ra làm ruột, nó đỡ hôi".
Khoảng 30 phút sau, ông Duyệt đeo găng tay vớt mực nhợt nhạt, mềm nhũn, tanh hôi vứt lăn lóc giữa sân nền gạch, những người phụ nữ hối hả cắt râu mực, làm ruột. Mực được làm sạch ruột, ông Duyệt bê cả thau đổ vào một thùng phuy khác đã được bơm nước rồi tống thẳng ba ca ôxy già vào thùng phuy. Sau đó, ông dùng khúc gỗ tre khuấy khoảng 2 phút, cả thùng sủi bọt trắng. Một lúc sau, ông Duyệt xúc 4 tô muối đổ vào thùng phuy và khuấy liên hồi.
Cứ thế, thùng phuy đầy, sủi bọt. Ngâm muối xong, ông Duyệt lại ngâm tiếp những thùng phuy khác. Theo ông Duyệt, quá trình ngâm mực với ôxy già và đá lạnh chỉ giúp cho mực hết mùi hôi và trắng. "Muốn mực tươi ngon, cơ thịt chắc, đàn hồi thì đổ thêm vài ba tô muối trắng vào ngâm cùng ôxy già", ông Duyệt tiết lộ.
Dẫn chúng tôi đến một thùng phuy đã ngâm muối và ôxy già từ ngày hôm trước, ông Duyệt thật thà: "Loại này giờ đóng thùng để tối ông Tứ mang ra chợ Long Biên bán, anh xem, ngâm muối vào cầm con mực thấy chắc hẳn. Khi đóng vào thùng xốp phải pha thêm một chậu nước muối và ôxy già để đổ vào thùng ngâm mực với đá lạnh, làm thế này mực để cả tháng cũng tươi ngon".
Tương tự vợ chồng ông Tứ, nhiều chủ cửa hàng bán mực tại chợ Long Biên cũng vận chuyển mực về nhà để ngâm, tẩy trắng. Như bà N dùng xe tải nhỏ chở mực đông lạnh lên hướng vành đai 3, đến gần bến xe Nước Ngầm rẽ xuống đường Ngọc Hồi chạy về Thường Tín, bà V dùng xe máy chở mực đông lạnh qua cầu Thanh Trì về ngách 135/14 ở phố Bồ Đề (Long Biên),...
9h sáng 21.12, ông Truyền (quê Hải Phòng) chủ cửa hàng bán mực tại chợ Long Biên thuê người kéo gần 30 bao tải đựng mực từ một kho hàng đông lạnh trong chợ về khu nhà trọ của bà chủ tên Mỵ ở tổ 7, cụm 2 phường Phúc Xá (Ba Đình, Hà Nội). Theo quan sát, đây là một dãy nhà trọ nằm ngay sát chân cầu Long Biên gồm khoảng 30 phòng, được chia làm nhiều dãy nhỏ, phía sau giáp sông Hồng, xung quanh được rào chắn, che bằng bạt xanh rất kín đáo.
Tại "hang ổ" của Truyền là những thùng phuy màu xanh ngâm đầy mực. Cứ khoảng 10h trưa, vận chuyển hết mực đông lạnh về "ổ", Truyền thuê 4 người phụ nữ cùng một nam thanh niên làm ruột mực, ngâm tẩy. Từ 9h - 12h đêm, Truyền tiếp tục thuê người vận chuyển mực mang ra chợ Long Biên bán. "Ngày nào chả dùng ôxy già tẩy trắng vài ba tấn mực. Mỗi ngày tẩy mực cho chú ấy, chúng tôi được trả 200.000 đồng", một người phụ nữ làm việc tại "hang ổ" của Truyền cho biết.
Theo NTD
Ngắm khu chợ trời thú vị nhất thế giới ở Hà Nội Chợ Long Biên (Hà Nội) vừa được tạp chí du lịch nổi tiếng của Mỹ - Conde Nast Traveller bình chọn là một trong 7 khu chợ trời thú vị nhất thế giới. Tạp chí Conde Nast Traveler đán.h giá đây là nơi nên đến nhất trước khi mặt trời mọc. Chợ Long Biên có sức hấp dẫn đặc biệt với du khách...