Kiên Giang: Làm khô cá đuối đen, khô cá khoai, khô cá lù đù phơi đến nắng là bán hết veo

Xã An Sơn thuộc quần đảo Nam Du (huyện Kiên Hải, tỉnh Kiên Giang), từ lâu không chỉ nổi tiếng cảnh đẹp hoang sơ, thơ mộng, ẩm thực phong phú với hải sản tươi sống.

Đến đây du khách còn được trải nghiệm và thưởng thức món khô cá với vị rất đặc trưng không nơi nào có được…

Vào những ngày cuối năm là thời gian sôi động nhất của nghề làm khô ở xã An Sơn, huyện Kiên Hải, tỉnh Kiên Giang. Tại tổ thu mua hải sản và chế biến cá khô ấp Bãi Ngự, xã An Sơn của bà Lê Thị Huệ có hơn 10 công nhân đang miệt mài với công việc.

Công đoạn làm khô của hội viên phụ nữ ấp Bãi ngự, xã An Sơn, huyện Kiên Hải, tỉnh Kiên Giang.

Mỗi người phụ trách một công đoạn, người rửa cá, xẻ cá, người tẩm ướp gia vị và đóng gói thành phẩm…Mùa nào khô đó cơ sở tự chế biến và bán đủ loại khô.

Trong đó chủ lực là khô cá nhồng, khô cá chỉ vàng, khô cá cơm. Năm 2021, do ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19 các cơ sở chế biến, kinh doanh cá khô tại đảo cũng gặp không ít khó khăn.

Tuy nhiên, đối với các cơ sở làm ăn lâu năm như bà Huệ thì nguồn hàng và khâu tiêu thụ luôn ổn định.

Khô ngân chỉ vàng của nông dân xã An Sơn, huyện Kiên Hải, tỉnh Kiên Giang.

Bà Lê Thị Huệ, ngụ Tổ 7, ấp Bãi Ngự, xã An Sơn, huyện Kiên Hải, tỉnh Kiên Giang chia sẻ; “Cứ vào ngày 20 tháng 12 hàng năm thì có trên 200 tấn cá và trên 10 tấn cá khô. 10 tấn cá khô đó trừ những cái chi phí cho công nhân cho người làm, giá điện rồi là dụng cụ sản xuất thì có thể là 1 ký cá là chủ cơ sở có thể lời 20.000 đồng. Chuẩn bị vô cho dịp Tết nguyên đán này thì chúng tôi sẽ cung cấp đủ cho việc bán cho du khách cũng như bán cho bà con trên đảo làm quà biếu Tết”.

Theo bà Huệ, nghề làm khô cá, mỗi nơi một bí quyết vì thế các cơ sở đều có lượng khách riêng. Cá khô ngon dở tùy vào “tay nghề” của người thợ rửa cá và ướp cá.

Người rửa cá phải rửa thật sạch, còn người ướp muối phải có kinh nghiệm để cho ra mẻ khô vừa ăn, không quá mặn mà cũng không quá lạt đảm bảo tỷ lệ 10:1. (tức 10kg cá – 1ký gia vị gồm bột ngọt, muối, đường, bột ớt).

Hơn nữa, nguồn cá tươi quyết định chất lượng sản phẩm và nhất định phải phơi nắng tự nhiên chứ không hấp, sấy sẽ làm giảm độ ngon của khô.

Khô cá đuối một nắng của nông dân xã An Sơn, huyện Kiên Hải, tỉnh Kiên Giang.

Tương tự, Chị Nguyễn Thị Ngọc Nhị có kinh nghiệm làm nghề xẻ cá khô gần 10 năm, cơ sở của chị chuyên cung cấp các loại cá như: Khô cá đuối đen, khô cá rún, khô cá khoai, khô cá lù đù, lưỡi trâu, cá đỏ.

Với 50-60 kg nguyên liệu cá tươi cho thành phẩm từ 15-20 kg cá khô. Giá bán khô cá trung bình từ 150.000 – 250.000 đồng/kg, tùy loại cá và cỡ cá.

Mùa Tết năm Nhâm Dần 2022, ngoài việc phục vụ cho thị trường trong tỉnh Kiên Giang, chị còn phục vụ cho nhu cầu của người dân các tỉnh, thành lân cận, nhất là thị trường Thành phố Hồ Chí Minh…

Dù xã hội phát triển hiện đại, cá khô luôn là món ăn dân giã, mang một nét văn hóa độc đáo trong đời sống của người miền Tây Nam Bộ và nhất là người miền biển Kiên Giang.

Đối với xã An Sơn, làm cá khô gắn với đánh bắt thủy hải sản và tạo thêm việc làm cho hàng trăm lao động ở địa phương. Đây cũng là thế mạnh và một trong mặt hàng chủ lực, phát triển kinh tế của ngư dân ven biển.

Để nghề làm khô cá phát triển bền vững, chính quyền địa phương luôn tạo mọi điều kiện thuận lợi cho các cơ sở và hộ gia đình sản xuất kinh doanh.

Ông Lê Quốc Lịnh, Phó Chủ tịch UBND xã An Sơn, huyện Kiên Hải, cho biết thêm; “Năm 2022, Ủy ban nhân dân xã cũng triển khai kế hoạch phục hồi phát triển kinh tế bền vững của xã. Bước đầu thì đã triển khai kế hoạch phối hợp với các ban nghành đoàn thể và các ấp được tổ chức vận động tuyên truyền bà con dân nhân để tăng gia sản xuất, kinh doanh tập trung vào các nghành mũi nhọn lợi thế của xã.

Đó là phát triển du lịch, khai thác đánh bắt kết hợp nuôi trồng thủy sản buôn bán nhỏ lẻ Để làm đòn bẩy để tạo sự phát triển kinh tế địa phương được bền vững”.

Chị Nguyễn Thị Ngọc Nhị, ngụ ấp Bãi Chệt, xã An Sơn, huyện Kiên Hải (tỉnh Kiên Giang) phơi khô cá các loại.

Xác định nghề làm khô cá là mũi nhọn phát triển kinh tế của ngư dân xã đảo An Sơn, ngoài mục tiêu trước mắt về lâu dài cần có những dự án đầu tư vào làng nghề nhằm giúp các chủ cơ sở sản xuất, hộ gia đình có điều kiện được vay vốn ưu đãi, tiếp cận công nghệ, thiết bị chế biến sản phẩm hiện đại.

Đặc biệt, công tác hỗ trợ quảng bá, xây dựng thương hiệu, tìm kiếm thị trường tiêu thụ, góp phần nâng cao chất lượng sản phẩm.