Kiểm soát tín dụng đổ vào nhà đất như thế nào?

Theo báo cáo của Bộ Xây dựng về kiểm soát nguồn vốn vào bất động sản (BĐS), đến tháng 4/2022, nguồn vốn tín dụng BĐS tăng khoảng 2,4% so với cuối năm 2021.

Tổng dư nợ tín dụng BĐS khoảng 2,23 triệu tỷ đồng, chiếm khoảng 20% tổng dư nợ toàn nền kinh tế; trong đó, cho vay nhà ở ước tính chiếm 65%, còn lại là tín dụng kinh doanh BĐS.

Bảo vệ quyền lợi nhà đầu tư

Ông Bùi Xuân Dũng, Cục trưởng Cục Quản lý Nhà và Thị trường BĐS (Bộ Xây dựng), sự phát triển của thị trường BĐS đang góp phần thu hút các nguồn lực, tạo ra các tài sản có định hướng cho nền kinh tế, đáp ứng nhu cầu về chỗ ở của người dân. Thị trường BĐS liên quan mật thiết và có ảnh hưởng qua lại đến các thị trường vốn như: Tín dụng, chứng khoán, trái phiếu, thu hồi vốn đầu tư nước ngoài… góp phần ổn định thị trường.

Kiểm soát dòng vốn vào BĐS nhưng không siết chặt.

Do đó, việc kiểm soát nguồn vốn đầu tư vào lĩnh vực BĐS là giải pháp vô cùng quan trọng giúp thị trường phát triển lành mạnh, bền vững. Tháo gỡ khó khăn về nguồn vốn cũng là giải pháp thúc đẩy, tăng cường nguồn cung cho thị trường và giảm giá BĐS hiện nay.

Còn theo PGS.TS Trần Đình Thiên, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam, xu hướng hình sự hóa một số hoạt động BĐS của các cơ quan quản lý Nhà nước có thể khiến nhà đầu tư lớn mất cơ hội, động lực và rút khỏi thị trường. Các quy định liên quan đến lĩnh vực này phải thật sự rõ ràng, nhất là khả năng đầu cơ và việc xử lý vi phạm trong từng phân khúc cụ thể để có định hướng quản lý.

Ở góc độ quản lý, ông Nguyễn Đức Kiên, Tổ trưởng Tổ Tư vấn kinh tế của Thủ tướng nêu quan điểm, siết vốn đầu tư vào BĐS là cần thiết, song cần có giải pháp bảo vệ quyền lợi nhà đầu tư, tránh nguy cơ đổ vỡ cả hệ thống.

Đồng quan điểm, TS Cấn Văn Lực, thành viên Hội đồng Tư vấn Chính sách tài chính – tiền tệ quốc gia, đặt vấn đề: Điều gì sẽ xảy ra nếu nghẽn dòng vốn đối với doanh nghiệp BĐS? Đó là dự án bị dở dang, thanh khoản thị trường giảm, nợ xấu tăng, đà phục hồi kinh tế giảm, từ đó doanh nghiệp lo lắng, lưỡng lự đầu tư dự án… Một số ngân hàng, tổ chức tín dụng gần đây tạm dừng giải ngân cho vay BĐS do 2 vấn đề: Tổ chức tín dụng đã hết hạn mức tăng trưởng tín dụng trong quý I/2022, nên phải “phanh” lại và một số dự án, chủ đầu tư đang gặp vấn đề phức tạp về pháp lý, nên bị dừng cho vay.

Kiểm soát tin dụng theo lộ trình

Trước những ảnh hưởng lớn của việc siết chặt tín dụng đối với thị trường BĐS, các chuyên gia kinh tế mặc dù đồng tình với lộ trình kiểm soát chặt vốn tín dụng ngân hàng của Ngân hàng Nhà nước với thị trường BĐS đến năm 2023, nhưng đề xuất lộ trình hạn chế đối với việc phát hành trái phiếu doanh nghiệp.

Cũng theo ông Cấn Văn Lực, tín dụng vào BĐS của Việt Nam vẫn ở mức hợp lý, Chính phủ có thể kiểm soát dòng vốn vào thị trường, nhưng không nên siết chặt làm ảnh hưởng đến sự phát triển ổn định và bền vững của BĐS và toàn nền kinh tế. Lộ trình kiểm soát cần hợp lý với các dòng vốn vào thị trường và các phân khúc BĐS, nhất là ưu tiên vào 3 phân khúc chính: Ưu tiên dòng vốn tín dụng cho các dự án đang bắt đầu triển khai để thị trường BĐS sớm có nguồn cung, giải quyết tình trạng mất cân đối cung cầu; ưu tiên dòng vốn cho các dự án nhà ở xã hội, nhà ở vừa túi tiền, đáp ứng nhu cầu thị trường; đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, tạo điều kiện cho thị trường BĐS và nền kinh tế phát triển.

Trao đổi vấn đề này, ông Nguyễn Văn Đính, Phó Chủ tịch Hiệp hội BĐS Việt Nam cho hay, nên tiếp tục duy trì việc phát hành trái phiếu doanh nghiệp, song cần có những quy định mới để kiểm soát, bảo đảm tính minh bạch, lành mạnh, trong sạch của thị trường. Hiệp hội BĐS Việt Nam cũng kiến nghị thay vì siết tín dụng vào BĐS, nên có chính sách kiểm soát tốt với những dự án “có vấn đề”, ví dụ dự án đầu cơ, tích trữ, mua gom đất, thổi giá… Còn những dự án tốt nên được thúc đẩy, khuyến khích để vừa tạo điều kiện cho doanh nghiệp làm ăn, vừa giúp thị trường có thêm nguồn cung tốt.

Cục Quản lý Nhà và Thị trường BĐS cũng đang tham mưu Bộ Xây dựng nghiên cứu dòng vốn tín dụng vào lĩnh vực đầu tư BĐS, nhất là đối với các dự án đang triển khai để nhanh cung cấp sản phẩm ra thị trường và các dự án nhà ở giá vừa phải, dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân.