Kiểm soát chặt việc thành lập cơ quan mới để tránh tăng chi
Đại biểu Huỳnh Nghĩa đề xuất biện pháp giảm dần bội chi bằng cách tập trung quản lý chi tiêu thường xuyên, trong đó cần kiểm soát chặt chẽ việc thành lập mới cơ quan, tổ chức nhằm tránh tăng chi ngân sách.
Tập trung đột phá cải cách giá điện
Hôm nay (31-10), Quốc hội thảo luận tại hội trường về kết quả thực hiện Nghị quyết của Quốc hội về kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội năm 2013 và 3 năm 2011 – 2013; Kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội năm 2014 và định hướng cho cả hai năm còn lại của nhiệm kỳ
ĐBQH Huỳnh Nghĩa (TP.Đà Nẵng)
Đại biểu Huỳnh Nghĩa (TP.Đà Nẵng) cho rằng, nếu xét trên mục tiêu tổng quát theo nghị quyết của Quốc hội là tăng cường ổn định kinh tế vĩ mô thì kết quả của năm 2013 là tích cực. Nhưng các chỉ báo ổn định kinh tế vĩ mô thiếu vững chắc, nhất là nguy cơ tái lạm phát cao trong các năm sau nếu thiếu những biện pháp đủ mạnh để tạo sự chuyển biến của tình hình. Trong khi đó năm 2013 lại xuất hiện một số vấn đề mới có nguy cơ gây mất ổn định kinh tế vĩ mô, đó là sự thâm hụt ngân sách do nguồn thu không đạt kế hoạch, chỉ ước 9 tháng đạt gần 544 nghìn tỷ đồng bằng 66% dự toán năm.
Thâm hụt ngân sách diễn ra trong bối cảnh nền kinh tế trì trệ, doanh nghiệp trôi nổi chiếm gần 66% tổng số doanh nghiệp nộp tờ kê trong Quý 2 năm 2013. Thị trường bất động sản đóng băng nhưng chi công không giảm nên đang trở thành vấn đề khó khăn rất lớn cho bài toán ngân sách trong 2 năm 2014 – 2015.
Ông Nghĩa đề xuất: Một, kiểm soát lạm phát một cách vững chắc trên cơ sở vận hành chính sách tiền tệ và tài khóa chặt chẽ, kiểm soát bội chi ngân sách và hiệu quả đầu tư công, tiếp tục tái cấu trúc hệ thống ngân hàng, giải quyết nợ xấu và khơi thông dòng vốn cho nền kinh tế, giải quyết tồn kho bất động sản dù phải chấp nhận phá sản một số doanh nghiệp.
Hai, kiểm soát tốt chi tiêu ngân sách, giảm dần bội chi bằng cách tập trung quản lý chi tiêu thường xuyên, kiểm soát chặt chẽ việc thành lập mới cơ quan, tổ chức nhằm tránh việc tăng chi tiêu ngân sách. Lấy mục tiêu nâng cao hiệu quả kinh tế – xã hội làm cơ sở tái cấu trúc đầu tư công, tạo ra tác động tích cực tới hiệu quả đầu tư chung của nền kinh tế. Điều chỉnh giảm đầu tư công để cân đối với khả năng tiết kiệm, giảm nợ công, xây dựng hệ thống đấu thầu điện tử, thành lập cơ quan độc lập trực thuộc Quốc hội có thẩm quyền giám sát thanh tra, đánh giá các dự án lớn; Tập trung đột phá cải cách giá điện, từ giá điện sẽ lan sang giá than và xăng dầu. Cấu trúc giá mới này sẽ bắt buộc và tiến hành cải cách hệ thống tiền lương trong khu vực nhà nước. Nhờ đó tạo cơ sở quyết định để đẩy mạnh cải cách bộ máy nhà nước.
Đề cập đến vấn đề bội chi ngân sách, tăng nợ công, đại biểu Phạm Quang Khải (tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu) cho rằng đây là hệ quả xấu của việc đầu tư dàn trải: “Đây là mối lo ngại của đất nước về quy hoạch và phát triển. Đã có quy hoạch vùng, vùng trọng điểm nhưng thiếu và chưa rõ nguồn lực thực hiện, thiếu tính đột phá, chưa cân đối được ngân sách trung, dài hạn để thực hiện đầu tư dàn trải lãng phí nguồn lực, nhiều dự án thiếu vốn kéo dài nên chậm phát huy hiệu quả”.
Để kiểm soát, tránh đầu tư dàn trải đại biểu Khải cho rằng, chi cho đầu tư vốn trái phiếu và ngân sách cần tính toán kỹ hơn có danh mục đầu tư các công trình trọng điểm, cần trình cho Quốc hội và quá trình triển khai cần có sự kiểm soát của Ủy ban thường vụ Quốc hội. “Qua báo cáo của Chính phủ , thẩm định của Ủy ban Khoa học công nghệ và môi trường đối với thủy điện theo yêu cầu của Quốc hội cho thấy lĩnh vực này xảy ra đầu tư dàn trải lớn, có 424 dự án phải loại bỏ, tạm dừng 136 dự án, tiếp tục rà soát đánh giá lại 158 dự án, dự án đã triển khai có dự án không đúng quy trình, không có quy hoạch cần làm rõ trách nhiệm của bộ, ngành nào? Địa phương nào? Vốn phải chi các dự án này ai chịu trách nhiêm? cần làm rõ nguyên nhân, giải pháp khắc phục. Đầu tư các lĩnh vực khác cũng phải kiểm soát, rà soát lại thật kỹ”- ông nói.
Ngân hàng lớn không đồng nghĩa với khỏe
Video đang HOT
Đại biểu Trương Văn Vở (tỉnh Đồng Nai) thì nhắc đến đề án tái cơ cấu nền kinh tế: “Phải nói đến nay chưa có đề án tái cơ cấu đầu tư công, tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước thì rời rạc, tái cơ cấu ngân hàng thì chưa đạt yêu cầu”.
ĐBQH Trương Văn Vở, tỉnh Đồng Nai (trái) và ĐBQH Hà Sĩ Đồng (tỉnh Quảng Trị)
Để tạo sự chuyển động mạnh mẽ trong quản lý điều hành thực hiện mục tiêu nhiệm vụ trong kinh tế – xã hội từ nay đến 2015 như Chính phủ đã xác định, ông Vở đề nghị Chính phủ cần chỉ đạo quyết liệt, đưa ra lộ trình rõ ràng, hợp lý và khả thi trong tổ chức lập, quản lý theo quy hoạch 3 vùng kinh tế trọng điểm phục vụ cho yêu cầu triển khai tái cơ cấu ngành đến từng địa phương, nhất là sự liên kết ngành ở từng địa phương trong vùng kinh tế.
Đại biểu Hà Sĩ Đồng (tỉnh Quảng Trị) đóng góp ý kiến: Theo tôi vấn đề quan trọng số 1 trong tái cơ cấu hệ thống các tổ chức tín dụng trong thời gian tới trước tiên là nhóm ngân hàng lớn, có tầm ảnh hưởng rộng, bao gồm cả của nhà nước. Phải có đủ lượng vốn thực cần thiết đảm bảo yêu cầu hoạt động an toàn đặt trong bối cảnh rủi ro kinh doanh đang ở mức cao. Tôi muốn nhấn mạnh ngân hàng lớn không đồng nghĩa với khỏe.
Đại biểu Đồng băn khoăn với báo cáo của Ngân hàng nhà nước “chỉ ra nhóm 9 ngân hàng cổ phần yếu kém tội đồ chính gây bất ổn hệ thống đang được tái cơ cấu” và cho rằng, muốn đạt yêu cầu đủ vốn trước hết phải có đợt kiểm tra tổng thể, đánh giá lại lượng tài sản ngân hàng, bao gồm nợ tín dụng một cách thực chất. Từ đó tính toán lượng vốn tự có cần thiết, số vốn thiếu hụt phải bổ sung nếu ngân hàng đó muốn giữ quy mô hoạt động hiện hành.
Chủ sở hữu hay các cổ đông hiện hữu không có phải gọi thêm vốn từ các nhà đầu tư mới, vốn trong nước không đủ phải gọi vốn nước ngoài, nếu không được phải cắt bỏ thu hẹp quy mô hoạt động đóng cửa ngân hàng. Không nên tiếp tục kiểu cơ cấu lại nợ xấu, xử lý nợ xấu qua Công ty Quản lý tài sản của các tổ chức tín dụng Việt Nam (VAMC) một cách tình thế và kiên cường như hiện nay. Bởi cách làm này dễ tạo ra số nợ ảo, thực trạng ảo, cũng như về cơ bản ngân hàng làm thay đổi bản chất vấn đề nợ xấu, việc này ngân hàng nhà nước khó có đủ năng lực để làm được. Cần tổ chức những đoàn hỗn hợp có chuyên gia quốc tế lo khâu kỹ thuật để hỗ trợ ngân hàng nhà nước thực thi nhiệm vụ này.
Sáng mai (1-11), Quốc hội tiếp tục thảo luận nội dung này tại hội trường.
An Huy
Theo ANTD
Mỗi người dân Việt gánh hơn 826 USD nợ công
"Hiện mỗi người dân gánh 826,4 USD nợ công, nếu năm tới lại tăng bội chi thì gánh nặng nợ nần sẽ tăng thêm. Chúng ta cần có chương trình dài hạn giảm nợ công xuống", đại biểu Nguyễn Thị Nguyệt Hường nhấn mạnh.
Nợ công Việt Nam vẫn ở ngưỡng an toàn (ảnh minh họa).
Sáng nay 25/10, các đại biểu Quốc hội thảo luận về tình hình thực hiện dự toán ngân sách nhà nước năm 2013; dự toán ngân sách nhà nước và phương án phân bổ ngân sách trung ương năm 2014; sơ kết 3 năm thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2011 - 2015; phương án phát hành trái phiếu Chính phủ giai đoạn 2014 - 2016.
Cảnh báo xu hướng "dàn" đều ngân sách
Báo cáo của Chính phủ cho biết, thu cân đối ngân sách Nhà nước ước đạt 752.370 tỷ đồng, giảm 63.630 tỷ đồng (tương đương 7,8%) so với dự toán. Trong bối cảnh hụt thu lớn, Chính phủ đã đề xuất với Quốc hội để nâng trần bội chi từ 4,8% GDP lên mức 5,3% GDP.
Nguyên nhân gây hụt thu đã được Chính phủ phân tích khá rõ trong báo cáo nhưng theo đại biểu Nguyễn Thị Nguyệt Hường (Hà Nội), nguyên nhân chính là do sản xuất kinh doanh đình đốn, ảnh hưởng lớn đến thu ngân sách Nhà nước vì trong cơ cấu nguồn thu, thu nội địa chiếm tỷ trọng khá lớn.
Phát biểu tại phiên thảo luận tổ về tình hình thu chi ngân sách sáng nay, đại biểu Nguyệt Hường đưa ra một số liệu đáng chú ý về nợ công. Bà Hường nói: "Hiện mỗi người dân gánh 826,4 USD nợ công, nếu năm tới lại tăng bội chi thì gánh nặng nợ nần sẽ tăng thêm".
Do đó, bà Hường kiến nghị cần phải một chương trình dài hạn để giảm nợ công xuống. Giữa bối cảnh nhu cầu vốn eo hẹp, theo bà Hường, việc phát hành trái phiếu của các địa phương cũng cần phải được đưa vào diện kiểm soát vì nếu không kiểm soát chặt, nợ công của địa phương sẽ gộp vào cùng với nợ công của chính phủ và lại khiến nợ công quốc gia tăng thêm. Ngoài ra, đại biểu Hường cũng đề nghị cắt giảm chi cho hành chính song song với tinh giản bộ máy.
Cảnh báo những hệ lụy từ việc hụt thu, đại biểu Nguyễn Phi Thường (Hà Nội) cho rằng: "Việc thu không đạt thể hiện tình hình kinh tế xấu và tình hình này có thể tạo ra sự dàn đều ngân sách, làm phá vỡ cơ cấu ngân sách trung ương, tạo ra hố đen về vốn, trạng thái luôn có khoản hụt lớn trong ngân sách mà không rõ từ đâu. Chính phủ cần chú trọng xu thế này".
Về dự toán thu năm tới, đại biểu Thường đề nghị Chính phủ cần rà soát lại việc phân bổ cơ cấu ngân sách để tăng thu ngân sách ở các mảng quan trọng, tránh tình trạng bỏ tập trung vào những mảng thu chính, chạy theo những mảng thu bấp bênh.
Tán thành với quan điểm của Chính phủ về phương án phân bổ dự toán ngân sách, đại biểu Đào Trọng Thi cho rằng, việc lập dự toán đã có nhiều tiến bộ, đặc biệt trong việc phân bổ cho một số lĩnh vực mang tính chất xã hội như giáo dục đào tạo, y tế, bảo vệ môi trường... Tuy nhiên, việc bố trí ngân sách năm tới vẫn chưa hoàn toàn đúng theo tỷ trọng đã được quy định.
"Tôi lấy ví dụ, chúng ta coi giáo dục là quốc sách hàng đầu nhưng khi có khó khăn ngân sách thì lĩnh vực này lại bị cắt đầu tiên. Chứng tỏ, chúng ta chưa coi lĩnh vực này là quốc sách hàng đầu, không tôn trọng những nguyên tắc, quan điểm mà chúng ta đã đề ra", đại biểu Thi cho hay.
Cần tính đến nợ công
Theo đánh giá của TS. Trần Hoàng Ngân (đại biểu đoàn TPHCM), thu ngân sách năm 2012 nếu không tính vượt thu dầu thô 53.000 tỷ thì 2 năm liên tiếp không đạt kế hoạch. Với việc chi vượt dự toán hiện nay, đại biểu Ngân mong muốn Chính phủ giải trình thêm việc chi đầu tư phát triển 2013, bởi kế hoạch là 175.000 tỷ đồng, nhưng ước thực chi lên đến 201.555 tỷ đồng, tức vượt chi tới 26.000 tỷ đồng.
Đại biểu Trần Du Lịch (đoàn TPHCM) cũng cho rằng, việc cân đối ngân sách Nhà nước là vấn đề cấp thiết, căn cơ không thể giải quyết đơn thuần như lâu nay, đặc biệt kỷ luật ngân sách. Nói về nợ công, đại biểu Lịch ủng hộ việc tăng bội chi lên 5,3% GDP, vì mức này vẫn nằm trong trần nợ công, dưới 65% GDP mà Quốc hội đã quyết cho Chính phủ.
Nhưng theo đại biểu Lịch, tăng bội chi phải có 2 điều kiện. Thứ nhất, phải kiểm soát chặt chẽ phần chi này, trong một số công trình và Chính phủ đã nêu, như vấn đề mở rộng quốc lộ 1A, hoàn thiện quốc lộ 14 đang xuống cấp quá nghiêm trọng.
Thứ hai, việc tăng trần nợ công trong năm 2014, nhưng nếu từ năm 2015 khi nền kinh tế hấp thụ được tín dụng và có thể huy động được nhiều nguồn lực khác thì bội chi phải giảm xuống.
Theo đánh giá của đại biểu Lịch, với tình hình hiện nay, năm 2014 sẽ tiếp tục rơi vào tình trạng hụt thu và bội chi. Trước thực trạng thu không đủ chi thường xuyên và trả nợ, theo kế hoạch năm 2014 phát hành 70.000 tỷ đồng để đảo nợ, ông Lịch nhấn mạnh: Đây là điểm cần tính toán kỹ khi tính an toàn nợ công.
"Quốc hội cho phép nợ công dưới 65% GDP, đây là 1 tiêu chí. Ở các nước bị vỡ nợ, phần lớn dính vào 1 tiêu chí khoản là thu hàng năm từ thuế phải dành ra trả nợ. Trên thế giới, tổng thu ngân sách Nhà nước để trả nợ vượt 25% thì đèn vàng, nếu vượt 30% gọi là đèn đỏ nguy hiểm. Do đó, tôi yêu cầu Chính phủ cho biết trên bảng cân đối các nguồn thu - trả nợ, năm tới bao nhiêu % thu để trả nợ, đáo hạn, Quốc hội phải quyết cái này", đại biểu Lịch nói.
Đồng tình với ý kiến của đại biểu Lịch, đại biểu Nguyễn Thị Quyết Tâm (đoàn TPHCM) nhận mạnh tới việc thay đổi tư duy trong phân bổ ngân sách trong thời gian tới. Bà Tâm cho hay: Chính phủ cần giải trình thêm về nợ công, báo cáo đã đầy đủ chưa, nếu tính 3 khoản cấu thành theo quy định thì chưa đủ. Bà Tâm đặt câu hỏi: An toàn nợ công liệu có đúng như Chính phủ báo cáo không? Trần nợ công còn trong ngưỡng cho phép nhưng liệu có thực sự an toàn không? Chính phủ cần báo cáo rõ hơn thì Quốc hội mới có cơ sở để bàn về ngân sách, lúc đó mới có hiệu quả.
"Nợ Vinashin, như một tờ báo nói Chính phủ bảo lãnh nhưng doanh nghiệp trả nợ. Chính phủ bảo lãnh là phải chịu trách nhiệm tới cùng chứ? Còn để doanh nghiệp trả, nhưng nếu doanh nghiệp không trả được thì nợ đó như thế nào?...", đại biểu đặt câu hỏi.
Và trước thực trạng khó khăn hiện nay, hụt thu lớn, đại biểu Quyết Tâm nhấn mạnh: " Kinh tế khó khăn, các doanh nghiệp phải vật lộn để tồn tại, họ đóng góp từng đồng một vào ngân sách nhưng tình hình lãng phí rất lớn và xót xa. Có cần thiết không khi chúng ta tổ chức nhiều hoạt động lễ hội, đám tiệc, khởi công, khánh thành hoành tráng, mời rất đông khách. Chi cả tỷ thấy nhẹ nhàng nhưng người dân thì ghè lưng ra để đóng từng đồng bạc. Phải tính đồng ra đồng vào như thế nào cho hiệu quả. Cái gì cần thì làm, cái gì lãng phí tiền của dân, của nước thì phải kỷ cương, kỷ luật".
Nguyễn Hiền
Theo Dantri
Năm 2014 sẽ có nhiều thách thức Đánh giá kết quả phát triển kinh tế-xã hội năm 2013 và 3 năm 2011-2013, Ủy ban Kinh tế của Quốc hội cho rằng, trong điều kiện còn khó khăn, kinh tế - xã hội nước ta đã có chuyển biến tích cực, đúng hướng và cơ bản thực hiện được mục tiêu tổng quát. Dù vậy, Ủy ban Kinh tế cũng chỉ...