Kiểm điểm, xử lý sai phạm trong vụ “bãi rác Đa Phước”

Ngày 11.7, thông tin từ Thanh tra Chính phủ cho biết cơ quan này đã có báo cáo bổ sung kết quả kiểm tra, xác minh nội dung đơn tố cáo của công dân, trong vụ “bãi rác Đa Phước” ( huyện Bình Chánh, TPHCM).

Xử lý rác tại bãi rác Đa Phước vẫn chủ yếu là… chôn lấp. Ảnh: C.H

Tại báo cáo bổ sung này, Thanh tra Chính phủ đã chính thức kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo UBND TPHCM tổ chức kiểm điểm, xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật đối với tổ chức, cá nhân có liên quan trong vụ việc này…

Những ngày qua, Báo Lao Động cũng đã liên tục thông tin kết luận của Thanh tra Chính phủ trong vụ sai phạm tại dự án “bãi rác Đa Phước” (do Công ty TNHH xử lý chất thải rắn Việt Nam (VWS) làm chủ đầu tư.

Theo Thanh tra Chính phủ, xung quanh tranh cãi việc chi 9 triệu USD từ ngân sách cho VWS là đúng luật hay trái luật, Bộ Tài chính đã có văn bản kết luận cuối cùng. Kết luận của Bộ Tài chính cho rằng: Việc UBND TPHCM “chi 9 triệu USD từ ngân sách TP năm 2006, 2007; về bản chất có dấu hiệu, tính chất tương tự với việc hỗ trợ đầu tư có điều kiện của nhà nước cho chủ đầu tư, là chưa đúng với các quy định tại Nghị định 60/2003/NĐ-CP ngày 6.6.2003 của Chính phủ, quy định chi tiết và hướng dẫn Luật Ngân sách Nhà nước số 01/2002/QH11, chưa tiếp thu ý kiến của Bộ Kế hoạch – Đầu tư…

Thực tế, kết quả kinh doanh của VWS từ năm 2006-2016 và 9 tháng đầu năm 2017: Tổng doanh thu 5.334 tỷ đồng; tổng chi phí 4.250 tỷ đồng; lợi nhuận trước thuế 1.097 tỷ đồng, thuế thu nhập doanh nghiệp 61 tỷ đồng. Tỷ suất lợi nhuận trên chi phí tổng vận hành là 25,8% – cao hơn nhiều so với tỷ suất lợi nhuận đề xuất là 3% chi phí vận hành do Công ty mẹ (CWS) của VWS đưa ra trước đây.

Do đó, Bộ Tài chính khẳng định, việc TPHCM ứng trước 9 triệu USD cho VWS là “không cần thiết, không đúng Luật Ngân sách nhà nước, không phù hợp với thực tế, là nguyên nhân quan trọng để Công ty đạt lợi nhuận lớn so với doanh thu, so với vốn chủ sở hữu”.

Đơn giá xử lý rác (16,4 USD) không đúng quy định

Trong dự án “bãi rác Đa Phước”, việc xác định đơn giá xử lý rác 16,4 USD/tấn, tại hợp đồng giao, nhận và xử lý chất thải rắn ngày 28.2.2006 giữa VWS và Sở TN-MT, theo Bộ Tài chính “là chưa có căn cứ pháp lý, không có căn cứ thực tế, không được cơ quan tài chính thẩm định, là vi phạm quy định của luật pháp”, do Bộ Xây dựng và Bộ Tài chính ban hành liên quan đến việc thanh toán bằng nguồn ngân sách nhà nước.

Bộ Tài chính cũng kết luận: Việc xác định dự toán chi phí xử lý rác không đúng quy định, không đúng quy trình Bộ Xây dựng ban hành, không được cơ quan tài chính thực hiện thẩm định theo chức năng, nhiệm vụ, dẫn đến không có căn cứ pháp lý để xác định đơn giá 16,4 USD/tấn, là chi phí đã được trừ chi phí ứng trước 9 triệu USD cho 24 triệu tấn rác của 22 năm theo hợp đồng ký kết.

Hình ảnh bãi rác Đa Phước nhìn từ trên cao. Ảnh: M.Q.A

Về chi phí xử lý chất thải rắn trong 22 năm, nhưng thực tế là thanh toán theo tiến độ thực hiện các công trình cơ sở hạ tầng của VWS, là thực hiện chưa đúng Điều 51,61 và 68 Nghị định 60/2003/NĐ-CP ngày 6.6.2003 của Chính phủ, quy định chi tiết và hướng dẫn Luật Ngân sách nhà nước…

Xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật

Từ các kết luận của Bộ Tài chính nêu trên, Thanh tra Chính phủ thống nhất quan điểm của Bộ Tài chính. Theo Thanh tra Chính phủ, kết luận trên cũng nhất quán với kết luận của Kiểm toán Nhà nước trước đây về vụ việc này, dù UBND TPHCM có văn bản phản hồi trái ngược…

Từ đó, Thanh tra Chính phủ và Bộ Tài chính đã kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo UBND TP HCM: Khẩn trương đàm phán ký kết lại hợp đồng với VWS, để khắc phục triệt để các tồn tại phát hiện qua kiểm tra xác định đơn giá, xác định phương án tài chính theo đúng quy định pháp luật.

Lãnh đạo Sở TN-MT lý giải “mùi hôi” gây đảo lộn cuộc sống của hàng ngàn hộ dân khu vực Phú Mỹ Hưng là do “biến đổi khí hậu”. Ảnh: T.Trung

Đặc biệt, Thanh tra Chính phủ đã kiến nghị phải tổ chức kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm, xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật đối với tổ chức, cá nhân có liên quan như: Sở TN-MT, Sở Kế hoạch – Đầu tư TPHCM, trong việc đàm phán, báo cáo UBND TPHCM quyết định việc ký kết hợp đồng giữa Sở TN-MT và VWS, về nội dung thực hiện không đúng quy định pháp luật, không đúng quy trình về đơn giá xử lý rác 16,4 USD/tấn, về nội dung ứng trước từ ngân sách nhà nước 9 triệu USD trái quy định…

Ngoài ra, Thanh tra Chính phủ cũng nêu thêm vai trò của lãnh đạo UBND TPHCM và các cá nhân chịu trách nhiệm trong xử lý vụ việc này. Còn có những tồn tại, vi phạm trong việc chi 9 triệu USD cho nhà đầu tư… Tuy không yêu cầu truy thu số tiền trên, nhưng cần tổ chức kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm, xử lý nghiêm theo quy định pháp luật đối với tổ chức, cá nhân có liên quan.

CAO HÙNG

Theo Laodong