Kích hoạt quy trình đảo ngược, Mỹ bị phản đối quyết liệt

Theo Reuters, 13 trong số 15 nước thành viên Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc đã viết thư phản đối Mỹ kích hoạt quy trình đảo ngược để gia hạn trừng phạt Iran.

Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo hôm 20/8 đã đến trụ sở Liên Hợp Quốc kích hoạt quy trình đảo ngược. Trong thư gửi tới Indonesia, nước chủ tịch luân phiên của Hội đồng Bảo an trong tháng 8, ông Pompeo cho rằng Iran không tuân thủ “đáng kể” các điều khoản trong thỏa thuận hạt nhân 2015.

Tuy nhiên, trong vòng 24 giờ sau tuyên bố của ông Pompeo, gần như toàn bộ các nước thành viên thường trực và không thường trực của Hội đồng Bảo an đều viết thư phản đối.

Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo. Ảnh: CNN

Hiện tại, ngoài 5 nước thành viên thường trực (Anh, Mỹ, Nga, Pháp, Trung Quốc), Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc còn có các thành viên không thường trực là Bỉ, Cộng hòa Dominica, Estonia, Đức, Indonesia, Niger, Saint Vincent & the Grenadines, Nam Phi, Tunisia và Việt Nam.

Reuters cho biết, hiện còn Cộng hòa Dominica là chưa viết thư gửi Hội đồng Bảo an cho biết lập trường đối với quyết định của Mỹ. Cộng hòa Dominica cũng là nước duy nhất ủng hộ Mỹ trong cuộc bỏ phiếu mới đây tại Hội đồng Bảo an về nghị quyết kéo dài lệnh cấm vận vũ khí đối với Iran.

Quy trình đảo ngược cho phép bất kỳ quốc gia nào trong nhóm P5 1 có quyền đề xuất tái áp đặt các lệnh trừng phạt của Liên Hợp Quốc đối với Iran, nếu như Tehran không tuân thủ thực hiện các điều khoản đã nhất trí trong thỏa thuận.

Sau khi nhận được đề nghị của Mỹ, các nước thành viên còn lại trong Hội đồng Bảo an sẽ có 10 ngày để đưa ra quyết định có chấp thuận hay không. Trong trường hợp các bên không nhất trí được, các lệnh trừng phạt Iran sẽ tự động được kích hoạt sau 30 ngày kể từ khi Mỹ đưa ra đề nghị.

Mặc dù cáo buộc Iran vi phạm các điều khoản trong thỏa thuận hạt nhân 2015 hay còn gọi là Kế hoạch Hành động chung toàn diện (JCPOA), song chính Mỹ đã đơn phương rút khỏi thỏa thuận này năm 2018. Tổng thống Mỹ Donald Trump mô tả đây là “thỏa thuận tồi tệ nhất từ trước tới nay”.

Hôm 20/8, Anh, Đức và Pháp đã ra thông cáo chung khẳng định sẽ không ủng hộ yêu cầu tái áp đặt lệnh trừng phạt Iran do Mỹ đề xuất, cho rằng Washington không có quyền pháp lý để kích hoạt cơ chế tái cấm vận vì đã rút khỏi JCPOA từ 2018.