Khuyến cáo không sử dụng vắc xin lao phòng bệnh Covid-19

Mai Thị Diễm09:35 18/04/2020

Sau khi có thông tin về việc tiêm phòng lao giảm nguy cơ nhiễm Covid-19, chương trình tiêm chủng mở rộng quốc gia đã thông tin về chỉ định, tác dụng của vắc xin này.

Vắc xin BCG được tiêm cho trẻ trong tháng đầu sau sinh – Ảnh minh họa: Shutterstock

Theo chương trình tiêm chủng mở rộng quốc gia, tại Việt Nam, vắc xin phòng lao (BCG) được sử dụng trong chương trình từ hơn 30 năm nay và là một trong những vắc xin cơ bản dành cho trẻ nhỏ.

Vắc xin BCG được tiêm cho trẻ trong tháng đầu sau sinh.

Vắc xin BCG có hiệu quả phòng các thể lao màng phổi và lao màng não. Vắc xin BCG có hiệu quả phòng mắc lao phổi, nhưng hiệu quả yếu hơn ở trẻ em trong độ tuổi đi học và ở người lớn tuổi. Tuy nhiên, nếu trẻ bị phơi nhiễm với vi khuẩn lao thì vắc xin không có hiệu quả.

Do vậy, để đạt hiệu quả cao, tất cả trẻ sơ sinh khỏe mạnh cần được tiêm một liều vắc xin duy nhất ngay sau sinh. Nếu không thể tiêm ngay sau sinh, cần tiêm chủng trong thời gian sớm nhất với liều lượng tiêm trong da 0,05 ml cho trẻ dưới 1 tuổi.

Vắc xin BCG có thể tiêm cùng lúc với các vắc xin khác cho trẻ em trong chương trình tiêm chủng, bao gồm cả vắc xin viêm gan B.

Có phải tiêm nhắc lại vắc xin BCG?

Chưa có chỉ định tiêm nhắc vắc xin BCG cho những trường hợp đã tiêm vắc xin này, ngay cả nếu trẻ không có sẹo sau tiêm.

Video đang HOT

Theo chương trình tiêm chủng mở rộng quốc gia, tiêm nhắc lại vắc xin BCG hiện không được khuyến khích.

Các nghiên cứu đến thời điểm hiện tại cho thấy việc tiêm nhắc vắc xin BCG có rất ít hoặc không có tác dụng đối với phòng chống bệnh lao, bệnh phong. Do đó, việc tiêm nhắc lại vắc xin không được khuyến khích.

Cần lưu ý, vắc xin phòng lao chống chỉ định đối với: phụ nữ có thai, trường hợp AIDS, trẻ có mẹ nhiễm HIV không tuân thủ liệu trình điều trị, xạ trị, sử dụng các thuốc ức chế miễn dịch, ghép tạng.

Tại Việt Nam, với người lớn, chỉ khuyến cáo sử dụng vắc xin BCG cho người lớn làm các nghề có nguy cơ cao phơi nhiễm với vi khuẩn lao.

Vắc xin BCG có phòng nhiễm SARS-CoV-2?

Hiện nay, một số thông tin lan truyền trên mạng xã hội đề cập đến việc dùng vắc xin BCG phòng lây nhiễm virus SARS-CoV-2 gây bệnh Covid-19. Để tránh các thông tin sai lệch và gây hiểu lầm, ngày 12.4, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã đưa ra thông báo chính thức về việc chưa có các bằng chứng chính xác về việc vắc xin phòng lao có thể giúp phòng bệnh Covid-19.

WHO khuyến cáo không sử dụng vắc xin BCG cho phòng nhiễm SARS-CoV-2, đồng thời yêu cầu các nước có bệnh lao lưu hành phổ biến cần tiếp tục triển khai vắc xin BCG cho trẻ sơ sinh.

Việt Nam là một trong những quốc gia có tỷ lệ mắc lao cao, trẻ sơ sinh thường xuyên có nguy cơ phơi nhiễm với vi khuẩn này từ môi trường xung quanh. Vắc xin BCG không có hiệu quả nếu trẻ đã bị phơi nhiễm với vi khuẩn lao. Vì vậy, để phòng bệnh hiệu quả cho con, các chuyên gia y tế khuyên các gia đình cần cho con đi tiêm chủng đầy đủ theo lịch của chương trình tiêm chủng mở rộng.

Giải thích về vết sẹo sau tiêm BCG, các chuyên gia tiêm chủng mở rộng cho hay, sau khi tiêm BCG, trẻ sẽ có phản ứng. Theo dõi trẻ khoảng 3 – 4 tuần, ở vị trí tiêm có thể xuất hiện vết sưng nhỏ loét, 10 – 15 ngày sau sẽ rò dịch vài tuần rồi kín miệng, làm vảy. Khi vảy rụng sẽ để lại một sẹo nhỏ tồn tại trong nhiều năm. Đây là phản ứng của cơ thể trong quá trình tạo ra miễn dịch phòng bệnh.

Liên Châu

Từ đại dịch Covid-19, nghĩ về vai trò của chương trình tiêm chủng mở rộng

Có kết quả nghiên cứu cho thấy những quốc gia có chương trình tiêm chủng mở rộng đối với bệnh lao thì có tỷ lệ người nhiễm Covid-19 và tỷ lệ tử vong thấp hơn những quốc gia không triển khai chương trình này.

Nghiên cứu cho thấy có mối liên quan giữa tiêm phòng lao và tỷ lệ người nhiễm và tử vong vì Covid-19.

Đại dịch Covid-19, khởi phát từ thành phố Vũ Hán (Trung Quốc) từ những ngày cuối năm 2019 đến nay đã lan ra đến hơn 210 quốc gia và vùng lãnh thổ. Đã có hơn 1,9 triệu ca nhiễm bệnh và gần 100.000 người tử vong ở khắp thế giới (tính đến ngày 13/4).

Đáng ngạc nhiên nhất là số lượng người tử vong cao vì Covid-19 tập trung chủ yếu ở các nước trung, siêu cường thuộc Khối G7 (nhóm 7 nước có kỹ nghệ tiên tiến nhất thế giới); các nước thuộc Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD).

Theo dữ liệu thống kê trên trang Worldometers, đến sáng ngày 14/4, Mỹ vẫn dẫn đầu danh sách số người nhiễm (hơn 587.000) và số ca tử vong (hơn 23.600), tiếp đến là Tây Ban Nha (hơn 170.000 ca nhiễm, hơn 17.700 ca tử vong), Italy (gần 160.000 ca nhiễm, hơn 20.000 ca tử vong)...

Theo một nghiên cứu sơ bộ ban đầu về dịch tễ học ngày 24/3 của TS. Aaron Miller và cộng sự tại khoa Y sinh, trường Y học Xương khớp NYIT (thuộc Viện Công nghệ New York, Mỹ) thì có mối liên quan giữa chính sách tiêm phòng bệnh lao (BCG) và giảm tỷ lệ mắc bệnh, tỷ lệ tử vong do Covid-19 tại các nước. Nghiên cứu này thu thập dữ liệu dịch tễ về chính sách tiêm phòng lao ở các nước và số lượng ca nhiễm, số ca tử vong do đại dịch Covid-19.

Nghiên cứu đã phân tích, so sánh kết quả giữa các quốc gia không có chương trình tiêm chủng mở rộng đối với bệnh lao như Mỹ, Lebanon, Hà Lan, Bỉ với các nước có áp dụng chương trình tiêm chủng mở rộng đối với bệnh lao trong thời gian qua (55 nước, chủ yếu là các nước đang phát triển) với tỷ lệ người nhiễm và tử vong/triệu người dân.

Kết quả cho thấy những quốc gia có chương trình tiêm chủng mở rộng đối với bệnh lao thì có tỷ lệ người nhiễm Covid-19 và tỷ lệ tử vong thấp hơn những quốc gia không triển khai chương trình này.

Tương tự, một báo cáo khác của TS. Anita Shet và cộng sự ngày 1/4 tại Khoa Y tế Quốc tế, Trường Y tế Công cộng thuộc Đại học Johns Hopkins Bloomberg (Mỹ) khi nghiên cứu dữ liệu dịch tễ về chính sách tiêm phòng lao của các quốc gia trên thế giới cũng cho thấy có mối liên quan giữa tiêm phòng lao và tỷ lệ người nhiễm và tử vong vì Covid-19.

Sau khi thu thập thông tin dịch tễ học về tiêm phòng lao từ 50 quốc gia có số lượng người mắc và tử vong vì Covid cao nhất, các chuyên gia đã phân tích, so sánh dữ liệu và kết luận rằng "tỷ lệ tử vong do Covid-19 ở các quốc gia có chương trình tiêm chủng mở rộng đối với lao thấp hơn 5,8 lần so với những nước không có chương trình tiêm chủng mở rộng đối với lao" (trang 4 của báo cáo).

Tuy đây chỉ là hai nghiên cứu dựa vào dữ liệu dịch tễ tiêm phòng (chưa được kiểm chứng bởi số liệu lâm sàng) nhưng đã cho thấy những chỉ dấu tích cực ban đầu của chính sách tiêm chủng mở rộng đối với bệnh lao. Hai nghiên cứu này có thể phần nào giải thích cho việc có rất ít trẻ em, nhờ được tiêm chủng phòng lao trong thời gian gần đây, bị nhiễm Covid-19.

Theo PGS.TS Trần Thị Tuyết Hạnh (Đại học Y tế Công cộng Hà Nội): "Chúng ta có quyền hy vọng vì một số nghiên cứu trên thế giới cũng cho thấy vaccine BCG trong thời gian qua đã được ghi nhận là một yếu tố bảo vệ không đặc hiệu đối với nhiều bệnh truyền nhiễm ở trẻ có tiêm phòng lao, đặc biệt là các bệnh đường hô hấp.

Tôi cũng nghĩ rằng tiêm vaccine phòng lao có thể giảm nguy cơ mắc SARS-CoV-2 vì vaccine này có thể đã giúp cơ thể kích hoạt ký ức của hệ miễn dịch bẩm sinh".

Bệnh lao phổi, được xem là một trong "tứ chứng nan y" trong lịch sử y học của loài người, đến nay hàng năm vẫn lấy đi sinh mạng của gần 1 triệu người ở các nước đói nghèo (theo báo cáo của Tổ chức Y tế thế giới).

Ở các nước phát triển, lao cơ bản đã được khống chế từ nhiều năm trước. Điều này làm cho chính phủ ở một số nước như Mỹ, Anh, Hà Lan, Bỉ quyết định dừng triển khai chương trình tiêm chủng mở rộng đối với bệnh lao.

Chương trình Tiêm chủng mở rộng được thực hiện tốt tại Việt Nam. (Nguồn: BV Bạch Mai)

Sự sao lãng của một số quốc gia trong các chương trình kiểm soát bệnh lao, cộng với sự bùng phát của căn bệnh thế kỷ HIV/AIDS trong thời đại toàn cầu hóa đã khiến bệnh lao trỗi dậy. Các chủng lao kháng đa thuốc cũng đang ngày một gia tăng. Năm 1993, WHO tuyên bố tình trạng khẩn cấp toàn cầu đối với lao. Năm 1996, Liên hiệp quốc đã lấy ngày 24/3 là Ngày Thế giới phòng chống lao.

Ở Việt Nam, chương trình Tiêm chủng mở rộng bắt đầu được triển khai từ năm 1981 do Bộ Y tế khởi xướng với sự hỗ trợ của WHO và Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc (UNICEF). Từ đó tới nay, tất cả trẻ em dưới 2 tuổi trên toàn quốc đã có cơ hội được tiếp cận chương trình với 11 vaccine phòng bệnh truyền nhiễm phổ biến, nguy hiểm bao gồm vaccine phòng bệnh lao, bạch hầu, ho gà, uốn ván, bại liệt, viêm gan B, sởi, viêm não Nhật Bản, tả, thương hàn, viêm phổi/viêm màng não mủ do Hib.

Có thể nói, cùng với chính sách tiêm chủng mở rộng hiệu quả, sự vào cuộc quyết liệt của chính phủ và cả hệ thống chính trị, công tác phòng chống đại dịch Covid-19 tại Việt Nam đã cho các kết quả tích cực ban đầu và được WHO ghi nhận. Hy vọng rằng, chúng ta sẽ sớm đẩy lùi được đại dịch Covid-19 để các hoạt động kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội, giáo dục... sớm trở lại với cuộc sống thường ngày.

Trần Giang Nam

Phát hiện mới về loại vaccine lâu đời có thể giúp chống SARS-CoV-2 Các nhà khoa học đang thử nghiệm vaccine BCG phòng bệnh lao để đánh giá khả năng của nó trong việc đối phó với dịch bệnh Covid-19. Hiện vẫn chưa có loại vaccine nào chống lại virus SARS-CoV-2 gây nên đại dịch Covid-19 đang lan rộng khắp toàn cầu. Tuy nhiên, các nhà khoa học tại một số quốc gia đang thử nghiệm...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Clip nghi phạm đốt quán hát khiến 11 người chết ở Hà Nội01:29

Lý do quán 'Hát cho nhau nghe' bị phóng hỏa khiến 11 người tử vong ở Hà Nội02:17

Danh tính nam tài xế ô tô tránh xe máy, đâm bé gái tử vong ở Tuyên Quang01:28

Cuộc gọi vô vọng của người nhà nạn nhân tử vong trong vụ cháy ở Hà Nội09:51

Ông Trump 'ra tay' trước khi nhậm chức09:28

Lời khai của tài xế ô tô tránh xe máy, đâm bé gái tử vong ở Tuyên Quang09:54

Diễn biến vụ nghi phạm đốt quán 'Hát cho nhau nghe' làm 11 người tử vong01:02

Tổng thống Putin: Nga sẵn sàng cho một cuộc 'đấu tên lửa' với Mỹ08:11

Chính phủ mới Syria muốn Nga 'xem xét lại' hiện diện quân sự08:31

Chàng trai 20 tuổi kể lại khoảnh khắc lao vào cứu hộ trong vụ cháy quán cà phê02:26

Mỹ cảnh báo khả năng Nga công nhận chương trình hạt nhân Triều Tiên15:14

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Những sai lầm phổ biến khi bảo quản thực phẩm tại nhà

05:30:41 26/12/2024

Sữa là loại dễ hấp thụ mùi vị của những thực phẩm khác. Do đó, không nên để sữa gần với các loại thực phẩm có mùi mạnh. Cách tốt nhất là giữ nguyên bao bì của chúng hoặc cho vào hộp có nắp đậy kín rồi đặt vào ngăn mát của tủ lạnh.

Được coi là 'tinh hoa' của mùa lạnh, nhưng lẩu lại 'đại kỵ' với những người này

09:12:03 25/12/2024

Lẩu là món ăn tiềm ẩn nhiều nguy cơ đối với người bị tiểu đường. Nước lẩu thường chứa nhiều đường, tinh bột, làm tăng đường huyết sau ăn, gây khó khăn trong việc kiểm soát bệnh.

Những lợi ích bất ngờ từ thói quen uống cà phê buổi sáng

08:54:57 25/12/2024

Với nhiều người, cà phê là thức uống không thể thiếu trong ngày. Dù là ngày thường hay cuối tuần, họ đều uống một tách cà phê vào buổi sáng để bắt đầu ngày làm việc.

Bệnh lác đồng tiền là bệnh gì và cách điều trị, dự phòng

08:28:36 25/12/2024

Vị trí xuất hiện có thể ở bất kỳ đâu trên cơ thể, thường gặp nhất là ở nếp lằn mông, nếp gấp dưới cánh tay, vùng bẹn hoặc những vùng ra nhiều mồ hôi.

Trẻ 12 tuổi mắc ung thư tuyến giáp

08:20:15 25/12/2024

Sau 3 ngày, bệnh nhi phục hồi sức khỏe tốt, không bị khàn tiếng. Sau phẫu thuật, bệnh nhi được điều trị thêm với iod phóng xạ để ngăn chặn ung thư tái phát.

Gừng là vị thuốc cực bổ trong mùa đông nhưng những người này chớ dại ăn vào

09:25:37 24/12/2024

Người bị viêm loét dạ dày, tá tràng, trào ngược dạ dày thực quản nên hạn chế sử dụng gừng. Nếu sử dụng, nên dùng với liều lượng nhỏ, sau bữa ăn và kết hợp với các thực phẩm khác để giảm kích ứng dạ dày.

5 loại gia vị phổ biến tốt cho tim mạch

08:51:43 24/12/2024

Một đánh giá khác của 13 nghiên cứu cho thấy quế có thể làm giảm mức chất béo trung tính và cholesterol toàn phần, cả hai đều là những yếu tố nguy cơ gây bệnh tim.

Khối u nặng 5kg nằm trong bụng người đàn ông

08:44:16 24/12/2024

Ngày 23/12, Bệnh viện Đà Nẵng cho biết, các bác sĩ khoa Ngoại tiêu hóa vừa phẫu thuật, loại bỏ khối u mỡ nặng 5kg cho bệnh nhân Đ.V.T. (58 tuổi, trú tỉnh Quảng Ngãi).

Hệ lụy từ nhiễm vi khuẩn đa kháng thuốc

07:37:33 24/12/2024

Theo các chuyên gia, nhiễm vi khuẩn đa kháng thuốc xảy ra khi các vi sinh vật như: Vi khuẩn, vi rút, nấm hoặc ký sinh trùng có khả năng tạo ra cách chống lại thuốc kháng sinh, làm cho loại thuốc này không thể tiêu diệt hoặc làm giảm sự ...

Sai lầm khiến bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính trở nặng

06:00:38 24/12/2024

Chính vì vậy, một số bệnh nhân khi đã được điều trị thuốc và thấy đỡ khó thở lại dừng điều trị và không đi khám nữa. Như vậy, chúng sẽ tạo điều kiện hình thành nên những đợt cấp rất nặng bác sĩ Thủy nhấn mạnh.