Khủng hoảng Gaza thêm trầm trọng giữa bế tắc đàm phán
Số người thương vong tại Dải Gaza tiếp tục tăng và khủng hoảng nhân đạo ngày càng tồi tệ, trong khi các bên vẫn loay hoay tìm kiếm lệnh ngừng bắ.n.
Đài i24News ngày 5.11 dẫn lời Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken bày tỏ sự thất vọng vì Hamas từ chối đề xuất ngừng bắ.n tạm thời ở Dải Gaza, đồng thời tiếp tục gây sức ép buộc Israel cho phép đưa thêm viện trợ vào lãnh thổ Palestine.
Đàm phán bế tắc
Đề xuất ngừng bắ.n có giới hạn được phát triển bởi Mỹ, Ai Cập và Qatar. Một quan chức Hamas cho biết lực lượng này đã nhận được đề xuất, nhưng bác bỏ vì trong đó không có việc ngừng bắ.n lâu dài và Israel rút quân khỏi Gaza. Tờ The Times of Israel dẫn các nguồn tin Ả Rập cho hay đề xuất gồm việc ngừng bắ.n 2 ngày để Hamas chuẩn bị thả 4 con tin Israel trong 10 ngày tiếp theo. Đổi lại, Israel sẽ thả khoảng 100 tù nhân người Palestine. Vào thời gian đó, Israel và Hamas sẽ đối thoại về lệnh ngừng bắ.n lâu dài hơn.
Người bị thương được đưa đi cấp cứu sau khi Israel tập kích thị trấn Beit Lahiya ở Gaza ngày 4.11. ẢNH: AFP
Trong cuộc điện đàm với người đồng cấp Ai Cập Badr Abdelatty, Ngoại trưởng Blinken nhấn mạnh rằng Hamas “một lần nữa từ chối thả thậm chí một số ít con tin để đổi lấy lệnh ngừng bắ.n và cứu trợ cho người dân Gaza”. Bên cạnh đó, ông nhấn mạnh tầm quan trọng của việc kết thúc chiến sự, đảm bảo việc thả tất cả con tin, tăng cường và duy trì phân phối viện trợ ở Gaza. Một nguồn tin ngoại giao cho biết các cuộc thảo luận vẫn tiếp diễn và các nhà đàm phán vẫn đang cố gắng làm trung gian để các bên đạt thỏa thuận.
Nếu đắc cử, ông Trump muốn xung đột Gaza kết thúc trước thời điểm nhậm chức
Mỹ là bên hỗ trợ quân sự và ngoại giao chính đối với Israel. Theo AFP, ông Blinken và Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin đã cảnh báo về việc sẽ giữ lại một số vũ khí nếu tình trạng viện trợ tại Gaza không tiến triển cho đến tuần tới. Trong cuộc điện đàm với Bộ trưởng Quốc phòng Israel Yoav Gallant hôm 4.11, ông Blinken đã “điểm lại các hành động mà Israel đã thực hiện cho đến nay và thúc giục các hành động tiếp theo để tăng đáng kể và duy trì viện trợ nhân đạo cho dân thường trên khắp Gaza, bao gồm thực phẩm, thuố.c men và các nhu yếu phẩm khác”, theo phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Matthew Miller.
Khủng hoảng leo thang
Truyền thông Palestine ngày 5.11 đưa tin Israel tập kích khắp Gaza khiến ít nhất 30 người thiệ.t mạn.g, trong đó quân đội Israel tăng cường hoạt động quân sự ở phía bắc.
Theo Hãng thông tấn WAFA, một cuộc không kích diễn ra vào tối 4.11 gây thiệt hại 2 ngôi nhà tại thị trấn Beit Lahiya phía bắc Gaza khiến ít nhất 20 người thiệ.t mạn.g. Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) cho biết đã “loại bỏ những kẻ khủng bố” ở trung tâm Gaza và khu vực Jabalia. IDF còn cho biết đã tìm thấy vũ khí và chất nổ ở khu vực TP.Rafah phía nam, nơi “các cơ sở hạ tầng khủng bố” bị loại bỏ. Nhiều người Palestine cho rằng các cuộc tập kích mới và lệnh sơ tán của Israel là nhằm tạo vùng đệm tại phía bắc Gaza. Ít nhất 43.374 người đã thiệ.t mạn.g và 102.261 người bị thương tại Gaza sau khi Israel tiến hành chiến dịch quân sự tại đây từ ngày 7.10.2023.
Người đứng đầu Cơ quan LHQ về người tị nạn Palestine (UNRWA) Philippe Lazzarini hôm 4.11 cho hay Israel đã hạn chế lượng xe tải cứu trợ vào Gaza xuống còn trung bình
30 xe/ngày. Ông cho biết con số này chỉ chiếm 6% lượng hàng viện trợ thương mại và nhân đạo từng vào Gaza trước chiến sự. “Điều này không thể đáp ứng nhu cầu của 2 triệu người, nhiều người trong số họ đang đói, bệnh và trong điều kiện tuyệt vọng”, ông cảnh báo. Một phát ngôn viên của chính phủ Israel cho biết không có giới hạn nào được áp đặt đối với hàng viện trợ vào Gaza, với 47 xe tải viện trợ vào miền bắc Gaza chỉ riêng ngày 3.11.
Israel cảnh giác trước khả năng Iran tấ.n côn.g
Tờ The Jerusalem Post ngày 5.11 dẫn các nguồn tin quân sự cho hay Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) nâng cao mức độ cảnh giác và sẵn sàng trước khả năng Iran đáp trả đợt không kích của Israel hôm 26.10. Sự cảnh giác gia tăng này bao gồm các đán.h giá tình hình hằng ngày trên tất cả các nhánh và phân khu của Bộ Tổng tham mưu IDF, bao gồm cả Bộ Tư lệnh Mặt trận nội địa. Các nỗ lực thu thập thông tin tình báo đã được tăng cường thông qua nhiều phương pháp khác nhau liên quan toàn bộ cộng đồng tình báo.
Trong khi đó, lực lượng không quân Israel vẫn trong tình trạng báo động cao, tập trung vào các hệ thống kiểm soát và phòng không của mình. IDF không loại trừ khả năng Iran đáp trả từ Syria, Yemen hoặc Iraq chứ không phải trực tiếp từ Iran. Ngoài ra, các quan chức an ninh Israel không loại trừ khả năng Iran sẽ cố gắng nhắm vào các nhân vật cấp cao của Israel ở trong và ngoài nước.
UNRWA phản đối lệnh cấm hoạt động của Israel
Cơ quan Cứu trợ và Việc làm của Liên hợp quốc dành cho người tị nạn Palestine (UNRWA) ngày 29/10 đã ra tuyên bố ch.ỉ tríc.h quyết định Israel cấm cơ quan này hoạt động trên lãnh thổ Israel và khu vực Đông Jerusalem.
Hàng viện trợ nhân đạo của UNRWA được chuyển tới Khan Younis, Dải Gaza. Ảnh: THX/TTXVN
Tuyên bố dẫn lời người phát ngôn UNRWA Juliette Touma nhấn mạnh Israel là quốc gia thành viên của Liên hợp quốc lại đang cố gắng giải tán một cơ quan của Liên hợp quốc, vốn đóng vai trò quan trọng nhất và tích cực nhất trong hoạt động nhân đạo ở Gaza. Bà Juliette Touma nhấn mạnh nếu quyết định này được thực hiện sẽ là thảm họa, ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động nhân đạo ở Gaza và một số khu vực thuộc Bờ Tây.
Cố vấn truyền thông UNRWA Adnan Abu Hasna tuyên bố quyết định của Israel cấm cơ quan nhân đạo của Liên hợp quốc hoạt động trên lãnh thổ Israel đồng nghĩa với sự sụp đổ của toàn bộ tiến trình nhân đạo.
Cùng ngày, Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres khẳng định việc thực hiện luật cấm hoạt động tại Israel có thể gây ra hậu quả tàn khốc cho người tị nạn Palestine tại lãnh thổ Palestine bị chiếm đóng và điều này là không thể chấp nhận. Người đứng đầu LHQ nhấn mạnh không có giải pháp thay thế nào cho UNRWA và việc thực hiện các luật này sẽ gây bất lợi cho việc giải quyết xung đột Israel-Palestine và cho hòa bình và an ninh trong toàn bộ khu vực.
Ông Guterres cho biết ông sẽ đưa vấn đề này lên Đại hội đồng Liên hợp quốc gồm 193 thành viên.
Cùng ngày, cả Mỹ và Anh đều bày tỏ quan ngại và phản đối việc Quốc hội Israel xem xét thông qua dự luật cấm UNRWA hoạt động trên lãnh thổ Israel và khu vực Đông Jerusalem.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Matthew Miller đã nhắc lại vai trò quan trọng của UNRWA trong việc phân phối viện trợ nhân đạo tại Dải Gaza. Ngoại trưởng Anh David Lammy khẳng định luật cấm hoạt động đối với UNRWA là sai lầm.
Ngoại trưởng Australia Penny Wong đã ra tuyên bố phản đối luật trên, khẳng định vai trò quan trọng của UNRWA trong các hoạt động cứu trợ nhân đạp, cứu sống nhiều người.
Chính phủ Đức cũng ch.ỉ tríc.h dự luật trên. Ủy viên Chính sách nhân quyền và Hỗ trợ nhân đạo của Đức, bà Luise Amtsberg, cảnh báo động thái này sẽ cản trở công việc của UNRWA tại Gaza, Bờ Tây và Đông Jerusalem sau 75 năm thành lập và hoạt động, đồng thời gây nguy hiểm cho viện trợ nhân đạo quan trọng cho hàng triệu người. Bà cảnh báo việc thực hiện luật này cũng sẽ cản trở những nỗ lực nhằm mang lại hòa bình cho Trung Đông.
Về phần mình, phong trào Hồi giáo Hamas tại Dải Gaza cũng ra tuyên bố cho rằng quyết định của Quốc hội Israel là một phần của cuộc chiến tranh và hành động chống lại người dân Palestine.
Palestine cũng đã bác bỏ và lên án luật này, khẳng định hành động này vi phạm luật pháp quốc tế và thách thức các nghị quyết của Liên hợp quốc ủng hộ tính hợp pháp quốc tế. Ông Nabil Abu Rudeineh, người phát ngôn chính thức của tổng thống Palestine, cho rằng quyết định này không chỉ chống lại người tị nạn mà còn chống lại Liên hợp quốc và cộng đồng quốc tế đã thành lập UNRWA.
Trước đó trong ngày 28/10, với 92 phiếu thuận và 10 phiếu chống, Quốc hội Israel đã thông qua dự luật trên sau nhiều năm ch.ỉ tríc.h UNRWA. Lập trường này của phía Israel trở nên quyết liệt hơn kể từ khi bùng phát cuộc xung đột ở Dải Gaza sau ngày 7/10/2023.
Lệnh cấm có hiệu lực sau 90 ngày sẽ ngăn chặn UNRWA hoạt động tại Israel và cũng nhắm vào các hoạt động của tổ chức này tại Đông Jerusalem, nơi hiện đang cung cấp một số dịch vụ thiết yếu như vệ sinh, giáo dục và chăm sóc sức khỏe tại một số khu phố nhất định.
Điều đáng lo ngại là các nhân viên của UNRWA tại Bờ Tây có khả năng gặp phải các vấn đề về di chuyển từ nơi này sang nơi khác, cũng như tiếp cận Đông Jerusalem hoặc Israel, vì họ sẽ mất khả năng phối hợp với chính quyền Israel để vượt qua các trạm kiểm soát. Các loại thị thực và giấy phép do chính quyền Israel cấp cũng bị hạn chế theo lệnh cấm này.
Trước đó, UNRWA và các cơ quan nhân đạo khác đã cáo buộc chính quyền Israel hạn chế dòng viện trợ vào Gaza, nơi hiện gần như toàn bộ 2,4 triệu người dân của vùng lãnh thổ này đã phải di dời ít nhất một lần trong xung đột.
Bản thân cơ quan này đã phải chịu tổn thất nặng nề, với ít nhất 223 nhân viên thiệ.t mạn.g và 2/3 cơ sở của cơ quan này tại Gaza bị hư hại hoặc phá hủy kể từ khi xung đột nổ ra. Theo số liệu của Cơ quan y tế của vùng lãnh thổ do Hamas kiểm soát, cuộc tấ.n côn.g của Israel đã khiến ít nhất 43.020 người ở Gaza, phần lớn là thường dân, thiệ.t mạn.g.
Ai Cập nhấn mạnh sự cần thiết thành lập Nhà nước Palestine độc lập Theo phóng viên TTXVN tại Cairo, ngày 16/10, trong cuộc họp báo chung với người đồng cấp Tây Ban Nha José Manuel Albares đang ở thăm Cairo, Ngoại trưởng Ai Cập Badr Abdelatty khẳng định việc thành lập nhà nước Palestine có vai trò quan trọng để có được sự ổn định, an ninh trong khu vực. Ngoại trưởng Ai Cập Badr Abdelatty....