“Không thừa nhận” kết hôn đồng giới: Càng kỳ thị?
Có người cho rằng, thay “cấm” bằng “không thừa nhận” càng khiến người đồng tính bị kỳ thị, cần cho phép kết hôn đồng giới. Có người cho rằng, người thành thị nhận thức cao, có thể chấp nhận, nhưng đa số người nông thôn chưa nhận thức được điều này. Họ không dễ dàng thừa nhận.
“Cấm” và “không thừa nhận” kết hôn đồng giới là thuật ngữ được bàn thảo nhiều nhất tại Hội nghị Tham vấn công chúng về Dự thảo Luật sửa đổi bổ sung Luật Hôn nhân và Gia đình do Viện Nghiên cứu lập pháp (Ủy ban Thường vụ Quốc hội) tổ chức hôm nay (1/10).
Bỏ “cấm” để chống kỳ thị
Ông Dương Đăng Huệ (Vụ trưởng Vụ Pháp luật Kinh tế Dân sự – Bộ Tư pháp) cho biết: Dự thảo Luật lần này đã bỏ quy định “cấm kết hôn giữa những người có cùng giới tính” mà thay bằng cụm từ “không thừa nhận”.
“Có ý kiến cho rằng thay “cấm” bằng “không thừa nhận” chẳng khác nào thay đổi màu sắc cho xác chết cả”, ông Huệ nêu.
Tuy nhiên, theo ông Huệ, mặt biểu cảm, sắc thái của 2 thuật ngữ rất khác nhau. Từ “cấm” nghe rất nặng nề, trong khi “không thừa nhận” có ý nghĩa nhẹ hơn. Điều đó cũng giảm sự phân biệt đối xử với người đồng giới.
Ông Dương Đăng Huệ (Vụ trưởng Vụ Pháp luật Kinh tế Dân sự – Bộ Tư pháp) phát biểu tại hội nghị
Ông Huệ cũng giải thích rằng, sở dĩ chưa thể thừa nhận kết hôn đồng giới bởi đây vẫn là vấn đề nhạy cảm với xã hội Việt Nam. Ông Vụ trưởng phân tích: Cả thế giới có gần 200 quốc gia nhưng đến nay mới chỉ 16 nước cho phép kết hôn đồng giới. Thậm chí, Pháp là đất nước rất văn minh, tiến bộ cũng chỉ vừa mới cho phép người đồng tính kết hôn. Vấn đề hôn nhân đồng giới đã được nước Pháp đưa ra bàn thảo từ những năm 80 thế kỷ trước. Vậy mà khi tổng thống Pháp ký sắc lệnh công nhận hôn nhân đồng giới, đã có một làn sóng dư luận phản đối kịch liệt.
Cho nên, theo ông Dương Đăng Huệ, không thể ngay lập tức thừa nhận hôn nhân đồng giới. Ở Việt Nam, vấn đề này mới được đưa ra bàn thảo những năm gần đây. Muốn thừa nhận điều này cần phải có lộ trình.
Tuy nhiện, lâu nay, nhiều cặp đồng giới cưới nhau công khai. Người đồng tính đã trở thành một cộng đồng lớn, với các câu lạc bộ, diễn đàn… Luật pháp bắt buộc phải điều chỉnh đối với những trường hợp này.
Ông Huệ cũng cho hay, chưa thừa nhận hôn nhân đồng giới, nhưng dự thảo Luật đã nêu ra những quy định để chống kỳ thị với người đồng tính. Luật tôn trọng quyền chung sống của người đồng tính. Luật cũng đưa ra cách giải quyết hậu quả của việc sống chung.
Video đang HOT
Tuy vậy, ông Lương Thế Huy (Giám đốc Viện Nghiên cứu Kinh tế xã hội và Môi trường) đặt câu hỏi, dù pháp luật đã điều chỉnh quan hệ của người đồng giới, nhưng vẫn không thừa nhận, liệu có giải quyết hết những vấn đề phát sinh.
Ông Huy tính toán, một cặp nam nữ kết hôn, luật pháp giải quyết gần 100 quyền và nghĩa vụ phát sinh liên quan. Còn việc không thừa nhận mà cho sống chung, mới chỉ giải quyết được một vấn đề là hậu quả việc sống chung.
“Hôn nhân cho tất cả mới là cách giải quyết trọn vẹn và bình đẳng nhất”, ông Huy nhấn mạnh.
Toàn cảnh Hội nghị Tham vấn công chúng về Dự thảo Luật sửa đổi bổ sung Luật Hôn nhân và Gia đình
“Không thừa nhận”: Càng kỳ thị?
Tại hội nghị, một vị phụ huynh có con đồng tính cho rằng, thuật ngữ “không thừa nhận” càng làm người đồng tính tăng thêm cảm giác bị kỳ thị.
“Người ta thường nói: đứa con vô thừa nhận, người vợ vô thừa nhận. Vậy cụm từ ‘không thừa nhận’ càng làm tổn thương thêm cho cộng đồng này.” – Bà mẹ này chia sẻ.
Bà mẹ này cũng đặt câu hỏi: Vì sao chúng ta phải e ngại khi mới chỉ 16 nước công nhận? Nếu điều gì có lợi cho công dân nước mình thì nhà nước cứ làm. Xã hội mất gì khi luật pháp công nhận kết hôn đồng giới? Người đồng tính sẽ lấy mất thứ gì của người dị tính?
“Xã hội không mất gì. Người dị tính không mất gì hết. Và thực tế, với quy định hiện nay, nhiều người đã là nạn nhân của những cuộc hôn nhân giả tạo. Quyền mưu cầu hạnh phúc của họ đã không được đáp ứng.” – Bà mẹ này nói.
Người mẹ này cũng cho hay, có người sợ, cho phép hôn nhân đồng giới sẽ khiến nhiều người khác bị lôi kéo trở thành người đồng tính.
“Nhưng tôi đang là người thuộc cộng đồng số đông, tôi chẳng dại gì lại tự biến mình trở thành người trong cộng đồng thiểu số.” – Người phụ nữ này nói.
Tiến sĩ Nguyễn Văn Cừ (Khoa Pháp luật dân sự – Đại học Luật Hà Nội) đánh giá: Luật bỏ quy định “cấm” bằng “không thừa nhận” là phù hợp với xã hội hiện nay.
Tiến sĩ Cừ lý giải, Việt Nam là nước châu Á nên có nền văn hóa Á Đông. Quan niệm về kết hôn nam nữ, sinh con duy trì nòi giống đã ăn sâu vào tiềm thức. Sở dĩ chúng ta không thấy nặng nề trước vấn đề quan hệ đồng giới vì ở thành thị, nhận thức của người dân tốt hơn.
“Nhưng ở nông thôn, tôi ước tính vẫn hơn 80% người dân chưa nhận thức được về vấn đề này. Vẫn còn số đông người Việt không dễ chấp nhận cho phép kết hôn đồng giới.” – Tiến sĩ Cừ nhấn mạnh.
Tuy nhiên, tiến sĩ Nguyễn Văn Cừ khẳng định: “Pháp luật chỉ không cho phép duy nhất một điều là đăng ký kết hôn. Có ai cấm người đồng tính tổ chức đám cưới đâu”.
Theo Cảnh Kiên (Khampha.vn)
Cho người đồng tính sống chung, chưa thừa nhận
Quy định "cấm kết hôn đồng giới" đã bị xóa bỏ. Họ sẽ được phép sống chung, được giải quyết các vấn đề phát sinh theo quy định pháp lý nhưng vẫn chưa được thừa nhận hôn nhân.
Tại hội thảo góp ý sửa đổi luật hôn nhân gia đình do Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam tổ chức sáng nay (17/7), vấn đề kết hôn đồng giới vẫn được các chuyên gia tranh cãi nhiều nhất.
Cho sống chung...
Ông Nguyễn Hồng Hải (Trưởng phòng Pháp luật Dân sự - Vụ Pháp luật Dân sự Kinh tế - Bộ Tư pháp) cho biết quá trình tổng hợp ý kiến cho Dự thảo Luật sửa đổi thời gian qua, đa số ủng hộ bỏ quy định "cấm kết hôn đồng giới". Tuy nhiên, các ý kiến cũng cho rằng, Nhà nước vẫn chưa nên thừa nhận hôn nhân giữa những người cùng giới tính. Tuy nhiên trong Luật hôn nhân và gia đình cần phải có các quy định để ngăn ngừa thái độ kỳ thị đối với những người đồng tính. Mặt khác, tạo cơ sở pháp lý để giải quyết các quan hệ về tài sản và con (nếu có) trong trường hợp họ sống chung với nhau như vợ chồng.
Ông Hải phân tích: Số đông vẫn cho rằng, theo quan niệm truyền thống cũng như thực tiễn dựng vợ, gả chồng của người Việt hàng ngàn năm nay, quan hệ vợ chồng phải là tình cảm giữa hai người khác giới. Tức là giữa nam và nữ. Quan niệm này đã ăn sâu vào tiềm thức của người Việt. Hơn nữa, hôn nhân đồng giới là vấn đề nhạy cảm. Những ý kiến này đề nghị, luật hóa hôn nhân giữa những người cùng giới tính phải có lộ trình.
Theo đó, những người này đề nghị, trong bối cảnh quốc tế và trong nước hiện nay, bước đi phù hợp nhất là Nhà nước không nên can thiệp hành chính vào quyền được sống theo bản dạng giới, khuynh hướng tính dục của người đồng tính. Người đồng tính cần được tôn trọng trong việc sống chung như vợ chồng cũng như các thỏa thuận trong việc xác lập và giải quyết các vấn đề phát sinh từ cuộc sống chung. Đồng thời, cần có những quy định pháp luật thích hợp để giúp họ giải quyết một cách ổn thỏa các hậu quả pháp lý, bảo đảm các quyền, lợi ích chính đáng và ổn định của các quan hệ xã hội.
Người đồng tính sẽ được phép sống chung, nhưng vẫn chưa được thừa nhận hôn nhân.
Ông Hải cho biết, nhiều ý kiến cũng cho thấy, nhiều nước cũng giải quyết vấn đề này theo lộ trình. Trước hết, Nhà nước thừa nhận quyền của chung sống như vợ chồng của người đồng tính rồi sau đó mới có quy định về thừa nhận hôn nhân giữa những người này.
Nhưng chưa thừa nhận
Ông Nguyễn Hồng Hải cũng nêu ví dụ: Hà Lan cho đăng ký kết hợp dân sự đồng giới năm 1998, nhưng đến năm 2001 mới thừa nhận chính thức hôn nhân hợp pháp. Canada thừa nhận quyền chung sống của người đồng tính vào năm 1999, nhưng đến năm 2005 mới thừa nhận quyền hôn nhân. Riêng ở Pháp, quyền chung sống đã được thừa nhận từ năm 1999 nhưng mãi đến năm 2013 mới cho phép kết hôn. Tại châu Á, Trung Quốc và Ấn Độ chưa thừa nhận hôn nhân đồng tính, nhưng đã hợp pháp hóa quan hệ đồng tính.
Ông Hải cho biết, Bộ Tư pháp cũng đồng tình với ý kiến nói trên và trong Dự thảo Luật, cơ quan này cũng đã bãi bỏ điều khoản từng có trong Luật hôn nhân và gia đình năm 2000 về "cấm kết hôn giữa những người cùng giới tính". Đồng thời ban soạn thảo đã bổ sung quy định về giải quyết hậu quả việc sống chung như vợ chồng giữa những người cùng giới tính.
Tuy nhiên, ông Hải cho hay, dù ít hơn nhưng vẫn còn một luồng ý kiến khác không chấp nhận điều này. Họ cho rằng quan hệ hôn nhân giữa những người cùng giới tính là không phù hợp với chức năng xã hội của hôn nhân cũng như với quan niệm truyền thống về hôn nhân và gia đình ở nước ta. Do đó, cần tiếp tục duy trì quy định cấm kết hôn giữa những người cùng giới tính như quy định hiện hành.
Trong khi đó, PGS. TS. Lê Thị Quý (Viện trưởng Viện Nghiên cứu giới và phát triển) cho rằng, Luật HN&GĐ bỏ quy định cấm kết hôn đồng giới là đúng, nhưng cũng không cần thiết phải xây dựng khung pháp lý điều chỉnh đối với họ. Theo vị TS. Quý, luật sẽ không cấm, nhưng cũng không thừa nhận. Mà không thừa nhận thì họ không phải là vợ chồng, không cần giải quyết những vấn đề nảy sinh trong quan hệ.
Bên lề hội thảo, chúng tôi nêu câu hỏi với Thứ trưởng Bộ Tư pháp Đinh Trung Tụng: "Công dân được làm điều pháp luật không cấm. Vậy Luật sửa đổi không cấm mà cũng không thừa nhận kết hôn đồng giới nghĩa là thế nào?"
Vị Thứ trưởng cho biết, Dự thảo Luật bỏ từ "cấm" kết hôn đồng giới mà dùng thuật ngữ nhẹ hơn là "không thừa nhận" để tránh sự kỳ thị. Do vậy Bộ Tư pháp đã xóa bỏ quy định "cấm" khỏi Dự thảo nhưng cũng "không thừa nhận" kết hôn đồng giới trong một Điều Khoản khác. Theo đó, mặc dù người đồng tính chưa được kết hôn nhưng Luật sẽ đề ra những quy định pháp lý để giải quyết hậu quả trong quá trình sống chung cho họ.
Liên quan đến quy định độ tuổi kết hôn, ông Nguyễn Hồng Hải cũng cho biết, hiện nay nhiều ý kiến cũng ủng hộ cho phép cả nam nữ từ đủ 18 tuổi trở lên được kết hôn. Nhiều người cho rằng, pháp luật dân sự hiện hành quy định người từ đủ 18 tuổi trở lên là người đã thành niên, được quyền tham gia tất cả các quan hệ dân sự và tố tụng dân sự. Trong các lĩnh vực hoạt động xã hội khác thì pháp luật cũng quy định nam giới từ đủ 18 tuổi là đã có đầy đủ năng lực pháp lý để thực hiện các quyền và nghĩa vụ của mình trước Nhà nước và xã hội. Mặt khác, trong điều kiện phát triển kinh tế - xã hội hiện nay, Việt Nam đã có những cải thiện đáng kể về chất lượng cuộc sống, góp phần nâng cao thể chất và trí tuệ của người Việt Nam, vì vậy, việc quy định tuổi kết hôn đối với nam là từ đủ 18 thay vì 20 tuổi như hiện nay là phù hợp. Trong Dự thảo đã đưa ra, Bộ Tư pháp cũng đã đưa ra 2 phương án lựa chọn giữa 18 tuổi và 20 tuổi được phép kết hôn đối với nam. Tuy nhiên Bộ Tư pháp cũng nghiêng về phương án cho phép nam lẫn nữa đều 18 tuổi được kết hôn.
Theo Khampha
Bỏ cấm kết hôn đồng giới để chống kỳ thị Ngoài việc bỏ "cấm kết hôn đồng giới", Luật sẽ có những biện pháp để chống kỳ thị đối với người đồng tính. Nhiều cặp đôi đồng giới mong muốn được công nhận "vợ-chồng" Bộ Tư pháp vừa trình chính phủ xin ý kiến về Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Hôn nhân và Gia đình. Một trong những...