Không phải quát mắng, đây là cách cha mẹ nên làm khi trẻ nổi loạn
Thu hút sự chú ý, bố mẹ bất hòa, bị kiểm soát quá mức… là những nguyên nhân cơ bản khiến trẻ nghĩ ra “ kế sách” để nổi loạn.
PGS.TS Tâm lý Phạm Mạnh Hà cho biết, có nhiều nguyên nhân dẫn đến tâm lý nổi loạn của trẻ. Đó có thể là do ảnh hưởng của bạn bè. Bởi ở lứa t.uổi này các em dành thời gian với bạn bè nhiều hơn cho gia đình. Trẻ có xu hướng mở rộng các mối quan hệ, sợ bị cô lập và tẩy chay. Rồi thì “gần mực thì đen gần đèn thì sáng”, bạn bè có ảnh hưởng lớn tới sự phát triển nhân cách của chúng.
Ở độ t.uổi dậy thì, nhiều trẻ nổi loạn do áp lực học hành, thi cử hoặc bị đối xử bất công ở lớp. Bên cạnh đó là do phương pháp giáo dục sai lầm của cha mẹ. Nhiều phụ huynh quá hà khắc “thương cho roi cho vọt” nên trẻ phản ứng lại hoặc do cha mẹ quá buông lỏng quản lí làm cho con không có người định hướng và dễ sa ngã. Có thể do bố mẹ bất hòa, ly hôn, phá sản, hoặc nhà có thêm thành viên mới.
Ở những giai đoạn khác cũng có sự nổi loạn nhất là khi trẻ bị dồn vào sự kiểm soát quá mức của người lớn. Nhiều trẻ nổi loạn vì bố mẹ chúng cũng nổi loạn thường xuyên. Cũng có thể do ảnh hưởng của phương tiện truyền thông hay các trò chơi điện tử…
PGS.TS Phạm Mạnh Hà cho rằng, ít nhất trong cuộc đời con người đều từng trải qua giai đoạn nổi loạn với các hình thức khác nhau. Đây là trạng thái tâm lý phản ứng bất thường với những yêu cầu của người khác.
Biểu hiện nổi loạn của trẻ là làm trái lại tất cả những yêu cầu của người lớn. Bố mẹ càng ức chế thì chúng càng thỏa mãn. Một số trường hợp chọn cách im lặng để chống đối, cố tình làm ngược lại mặc dù chúng biết điều đó có thể không đúng.
Một trong những biểu hiện rõ ràng nhất của trẻ trong giai đoạn nổi loạn là thích thách thức quyền lực, đối đầu với cha mẹ. Thậm chí, chúng thường sử dụng các phương pháp “nói ngược”, “mâu thuẫn” để bày tỏ cảm xúc và ý kiến của mình.
Sau khi con bước vào giai đoạn nổi loạn, chúng sẽ không tìm đến cha mẹ khi vướng phải khó khăn. Thay vào đó, chúng cảm thấy suy nghĩ của bố mẹ là lạc hậu, cổ hủ, và cho rằng suy nghĩ của mình đúng hơn của bố mẹ.
T.rẻ e.m ở độ t.uổi 12 – 16 t.uổi đã có cái nhìn sơ bộ về cuộc sống xung quanh và giá trị của bản thân. Chúng đã không còn là những đ.ứa t.rẻ mà cả thế giới chỉ có cha mẹ. Với ý thức độc lập ngày càng tăng, chúng sẽ tự cảm thấy bản thân đã trưởng thành và mong muốn được chứng minh cho cha mẹ thấy điều ấy. Mục đích nhằm nhận được sự khẳng định và khen ngợi, cũng như có thể thoát khỏi sự kỷ luật của cha mẹ.
Ở một số trường hợp, biểu hiện nổi loạn của trẻ là thích c.hửi thề. Đây là một đặc điểm dễ nhận thấy và đó là điều khiến cha mẹ đau đầu.
Video đang HOT
Hành vi này của trẻ không hẳn xuất phát từ ý thích nói tục mà chúng chỉ muốn chứng minh mình không còn là trẻ con, muốn làm điều gì đó được cho là “chín chắn” nên cố tình bắt chước dáng vẻ, giọng điệu của người lớn. Chúng nghĩ trông chúng có vẻ rất “ngầu” khi làm vậy.
Ngoài ra, nếu không được như ý muốn, chúng sẽ thể hiện thái độ chống đối rất rõ ràng. Chúng thường xen ngang cuộc trò chuyện hoặc chọn cách bỏ đi giữa chừng.
Một biểu hiện khác nữa là trẻ rất khó kiểm soát cảm xúc như giãy, hò hét… Nhiều bố mẹ rất buồn lòng vì con mình trở nên như vậy. Đối với đối tượng này, chúng cho rằng, nổi loạn là cách dễ đạt được mục tiêu nhất.
Ảnh minh họa.
Trẻ nổi loạn là cách thức hướng đến người lớn để đạt được mục tiêu. Ví dụ như, nhiều trẻ khi đến chỗ đông người thường cố tình mượn điện thoại để chơi điện tử. Nếu không cho mượn, chúng sẽ chen vào cuộc trò chuyện, phá đám và không chịu nghe lời. Cha mẹ lúc này thường sẽ nhượng bộ “thôi cứ cho mượn, về nhà giải quyết sau”. Thế nhưng, chuyên gia cho rằng, lúc này cha mẹ đã vô tình cho chúng thấy, việc nổi loạn rất hữu ích.
Đối với trẻ trưởng thành, nhiều cha mẹ nghĩ, nên buông con ra, tôn trọng mọi quyết định của con, chỉ cần kiếm nhiều t.iền về là được. PGS.TS Phạm Mạnh Hà cho rằng, điều này khá nguy hiểm. Bởi con sẽ không biết điều gì là đúng và có thể đi lệch hướng. Lúc này, nhiều trẻ nổi loạn chỉ vì muốn thu hút sự quan tâm của bố mẹ dành cho mình.
Trên thực tế, xử lý trẻ nổi loạn khi ở lứa t.uổi thiếu niên dễ hơn so với t.uổi dậy thì. Bởi lúc nhỏ, trẻ “biết thân biết phận” hơn vì mình còn bé, không có “tiếng nói” trong gia đình. Vì thế, người lớn chỉ cần đưa ra một số nguyên tắc “con mà đòi là sẽ không được đi chơi nữa”… Chúng sẽ “biết điều” mà ngoan ngoãn hơn.
Tuy nhiên, PGS.TS Phạm Mạnh Hà cho rằng, đối với trẻ đã lớn, cha mẹ không thể áp dụng phương pháp khi con còn bé để xử lý. Vì lúc này, chúng đã lớn, đã hiểu và có cái tôi. Thậm chí, chúng còn thấy được tầm quan trọng của mình trong gia đình. Nếu dọa dẫm theo kiểu cấm đi chơi, đuổi ra khỏi nhà… chúng chẳng thấy sợ hãi.
Tuy nhiên, tuyệt đối không nên hành động hay dùng lời lẽ nặng nề để trút lên con trẻ. Chúng sẽ cảm thấy tổn thương, thậm chí ghi hận khiến mọi chuyện tồi tệ hơn. Bên cạnh đó, phụ huynh hãy đ.ánh giá hành vi của đ.ứa t.rẻ nhưng không đ.ánh đồng với đạo đức như “bố láo, mất dạy, vô dụng…”.
Theo PGS.TS Phạm Mạnh Hà, cha mẹ nên nhẫn nhịn, bình tĩnh và kiểm soát cảm xúc của mình trước. Nhịn không có nghĩa là lờ đi mà chờ lúc thích hợp hơn, sau đó, lựa lời để nói.
Đôi khi, muốn hiểu con, cha mẹ phải dành thời gian “đi vào nội tâm” của trẻ mà uốn nắn. Có nhiều ông bố thường xem con mình thích cái gì, thần tượng ai, gu thời trang… Khi đã hiểu được thế giới của trẻ, cha mẹ thường xuyên trao đổi, cùng bàn bạc về những lĩnh vực mà chúng quan tâm. Lúc này, trẻ cảm thấy có tiếng nói chung với phụ huynh và rất dễ để chia sẻ, cởi mở mọi thứ khi chúng cảm thấy ở nhà cũng có những “người bạn” hiểu mình.
“Ngay cả những lúc thấy lũ trẻ thần tượng những người chả “hay ho” gì, hay ăn mặc như “dở hơi” thì cũng không nên kết luận khiến chúng cụt hứng. Hãy hỏi han, tìm hiểu kỹ xem tại sao chúng lại thích thế, rồi đưa ra những lựa chọn khác có điểm tương đồng nhưng khả quan hơn. Lúc này, tính tò mò, thích khám phá, cảm giác được tôn trọng sẽ khiến con ngoan ngoãn hơn nhiều”, PGS.TS Phạm Mạnh Hà nhấn mạnh.
Vợ đang mang thai đòi ở chung cư cách nhà mẹ chồng 20km, tôi 'c.hết ngất' khi biết lý do
Mẹ và vợ mới của tôi không hợp nhau sau một thời gian ở chung, để tránh việc mẹ chồng - nàng dâu bất hòa, nghe lời thủ thỉ của vợ, tôi đã chủ động ra ở riêng dù thời điểm đó vợ đang mang thai.
Tôi 36 t.uổi đã từng có một đời vợ và một đứa con trai, cuộc hôn nhân đầu kết thúc sau 4 năm chúng tôi chung sống, lý do cũng chẳng có gì ngoài việc tôi cảm thấy mình thực sự không còn tình cảm với vợ.
Còn cô ấy thì kỳ vọng ở tôi quá nhiều nên lúc nào cũng trách móc tôi rằng không quan tâm đến vợ con, thấy quá mệt mỏi nên tôi bảo cô ấy suy nghĩ về việc ly hôn vì tôi cố gắng lắm nhưng cũng chỉ thế thôi, không đáp ứng được kỳ vọng của vợ.
Thế nhưng, vợ cũ với mẹ tôi khá hợp nhau, hễ chúng tôi to tiếng, mâu thuẫn là y rằng mẹ tôi đứng về phía con dâu và bảo vệ cô ấy, nhiều khi tôi còn thắc mắc không biết cô ấy mới là con mẹ tôi hay tôi là con của bà nữa.
Khi biết tôi bảo vợ suy nghĩ về việc ly hôn, mẹ mắng tôi té tát và bảo tôi sẽ không bao giờ tìm được người phụ nữ nào chu toàn, lo cho gia đình như vợ tôi nhưng tôi không nghe, tôi thực sự muốn giải thoát khỏi cuộc hôn nhân cũ nát ấy.
Vậy là tôi và cô ấy chia tay, cô ấy chuyển về căn nhà mẹ đẻ cho và nuôi con, còn tôi thì trở lại cuộc sống tự do của người đàn ông độc thân.
Ảnh minh họa.
Rồi tôi gặp Ly - cô gái kém tôi 8 t.uổi, xinh xắn và dễ thương vô cùng. Chúng tôi yêu nhau được nửa năm thì kết hôn. Ngày yêu nhau, cô ấy vẫn hay thủ thỉ nói với tôi "khi nào chúng mình cưới nhau, anh cho em ra ở riêng nhé. Em muốn sống cuộc sống tự do chỉ có vợ chồng mình". Lúc đó, tôi cũng gật đầu đồng ý. Ngày cưới, cô ấy hạnh phúc lắm vì cho rằng mình đã cưới được người yêu thương thật lòng, biết chăm lo cho gia đình. Có điều cô ấy không nhắc đến việc xin ra ở riêng nữa. Thấy vợ không đả động đến chuyện này, tôi cũng cho qua.
Tháng ngày trôi qua, cuộc sống vợ chồng tôi rất hạnh phúc. Mối quan hệ giữa vợ tôi với mẹ tôi cũng tốt đẹp, không bao giờ nảy sinh mâu thuẫn cãi vã, lời qua tiếng lại. Mọi người nhìn vào đều nghĩ gia đình tôi là chuẩn mực cho những gia đình xung quanh phấn đấu.
Một ngày, vợ tôi bỗng nhiên đòi ra ở riêng. Cô ấy tế nhị nói với tôi rất nhỏ nhẹ vì không muốn mẹ nghe thấy sợ làm mọi người phiền lòng, vì bố mất sớm nên tôi chỉ còn mẹ, cô ấy bảo sợ mẹ tủi thân nên bàn với tôi nói khéo với mẹ.
Tôi gặng hỏi lý do tại sao vợ muốn ra ở riêng thì cô ấy chỉ cười không nói gì cả. Vợ chồng tôi nói chuyện với nhau mục đích tôi vẫn muốn khuyên bảo vợ ở cùng mẹ để tiện bề chăm sóc nhưng cô ấy không đồng ý.
Ly đang mang thai nên tôi muốn chiều lòng vợ hai, vì thế tôi thuyết phục mẹ cho chúng tôi ra ngoài ở riêng.
Thế nhưng, sự việc không như tôi nghĩ, cô ấy đòi mua một căn chung cư cách xa nhà mẹ tôi những 20km, tôi thì bận rộn công việc, cô ấy thì bầu bí nên cũng ít có cơ hội về thăm mẹ.
Thi thoảng cuối tuần tôi định đưa vợ về thăm mẹ thì cô ấy ốm rồi mệt nên việc về thăm bà cũng cứ bị trì hoãn. Tôi có gọi điện về thì mẹ tôi nói bà vẫn khỏe, không phải lo cho bà nên tôi cũng không ghé thăm mẹ.
Vậy là cũng thấm thoát 3 tháng tôi chưa về thăm mẹ, hôm rồi tiện có việc đi qua nhà, tôi ghé qua xem từ khi chúng tôi ra ở riêng mẹ tôi sống thế nào.
Vừa đến cổng tôi rất bất ngờ khi thấy vợ cũ và con trai tôi ở đó. 3 người đang nói cười tíu tít, vợ cũ tôi còn bảo ăn tối xong sẽ chở hai bà cháu đi ngắm phố phường.
Hóa ra, từ ngày tôi chuyển ra ở riêng, gần như ngày nào vợ cũ và con trai cũng đến ăn tối với mẹ tôi, thậm chí cô ấy còn ở lại chăm sóc mẹ tôi mỗi khi bà lên cơn đau đầu. Tôi bước vào nhà thì mẹ tôi bảo rằng vợ cũ chuyển công ty về gần nhà nên ngày nào cũng qua lại đây, nhờ thế mà bà đỡ tủi, bà còn bảo mẹ con cô ấy chuyển về ở luôn cùng bà nhưng cô ấy lại ngỏ lời muốn đón bà đến ở cùng căn chung cư cô ấy mới mua để tiện chăm sóc.
Nghe những lời này mắt tôi cay xè, đúng là có những thứ khi mất đi rồi tôi mới thấy giá trị thực sự, giá mà trước kia tôi không hiếu thắng thì có phải mẹ tôi đỡ khổ.... Tôi đúng là người đàn ông không ra gì khi để mẹ sống một mình, nhưng trong hoàn cảnh hiện tại tôi cũng không biết làm gì khác cả...
Đàn ông trong một gia đình như vậy, người phụ nữ không nên lấy làm chồng, nếu không cả đời này sẽ là 'cực hình' Đối với người phụ nữ thì hôn nhân rất quan trọng, nhất định phải để mắt trước khi kết hôn, rốt cuộc chọn người như thế nào sẽ dẫn đến cuộc sống như thế nấy. Trên thực tế, hôn nhân là một điều rất thực tế, khi gả vào nhà người khác chắc chắn bạn sẽ phải đối mặt với bố mẹ bên...
