Không để người dân thiếu nước ngọt!

Mai Hoàng Minh10:50 09/03/2020

5 tỉnh khu vực ĐBSCL đã phải công bố tình huống khẩn cấp về xâm nhập mặn

Chiều 8-3, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã đến tỉnh Bến Tre chỉ đạo công tác chống hạn, mặn đối với các tỉnh, thành trong khu vực ĐBSCL.

Công bố tình huống khẩn cấp

Thủ tướng cho biết dự báo năm nay tình hình diễn biến gay gắt hơn năm 2016. Tháng 9-2019, Thủ tướng đã chủ trì hội nghị triển khai các giải pháp phòng chống hạn, mặn; đến nay, đã hạn chế tối đa thiệt hại nhờ chỉ đạo cấy sớm vụ đông xuân, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, nhất là cây lúa ở vùng có khả năng nhiễm mặn. Diện tích lúa bị thiệt hại khoảng 39.000 ha, chỉ bằng 9,6% so với năm 2016 (có trên 405.000 ha lúa bị thiệt hại).

Tỉnh Cà Mau vừa công bố tình huống khẩn cấp hạn hán cấp độ 2 tại vùng ngọt hóa thuộc địa bàn 2 huyện U Minh và Trần Văn Thời. Theo đó, Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau Nguyễn Tiến Hải giao Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN-PTNT) chủ trì phối hợp với các sở, ngành liên quan, UBND 2 huyện U Minh và Trần Văn Thời tiếp tục thực hiện các giải pháp ứng phó với hạn hán; xác định và khoanh vùng những khu vực bị ảnh hưởng do hạn hán. Đồng thời, huy động mọi nguồn lực triển khai ngay kịch bản ứng phó với rủi ro thiên tai do hạn hán cấp độ 2. Đồng thời, kiểm tra, gia cố, xử lý kịp thời các sự cố công trình ngăn mặn bảo vệ sản xuất trong vùng thiên tai. Nếu chưa thể khắc phục ngay thì triển khai các công trình tạm để xử lý nhằm giảm thiểu nguy cơ bị thiệt hại.

Nước mặn đang gây nhiều thiệt hại cho nông dân ven biển ở ĐBSCL Ảnh: THỐT NỐT

Tương tự, tỉnh Long An cũng công bố tình huống khẩn cấp do xâm nhập mặn với tình trạng thiên tai thuộc cấp độ 2. Theo đó, từ giữa tháng 11-2019, hệ thống sông Vàm Cỏ đã bắt đầu xuất hiện độ mặn, sớm hơn một tháng so với cùng kỳ năm trước. Đến nay, độ mặn 1 g/l đã tiến sâu gần 90 km trên sông Vàm Cỏ Đông và hơn 100 km trên sông Vàm Cỏ Tây. Dự báo, xâm nhập mặn có khả năng khiến hơn 2.500 ha lúa bị thiệt hại trên 70%, gần 550 ha thanh long giảm năng suất trên 40% do không có nước tưới tiêu. Tỉnh Kiên Giang và tỉnh Tiền Giang cũng đã công bố tình huống hạn hán, xâm nhập mặn với cấp độ 1 rủi ro thiên tai. Tại Kiên Giang, hiện có hơn 1.500 ha lúa bị hạn mặn gây thiệt hại, nâng tổng diện tích lúa đông xuân 2019-2020 bị thiệt hại do hạn mặn trong toàn tỉnh lên trên 2.000 ha, tập trung chủ yếu tại các huyện U Minh Thượng, Hòn Đất và Kiên Lương.

Đối với tỉnh Bến Tre, xâm nhập mặn bao phủ toàn bộ phạm vi của địa phương, trong các kỳ triều cường, hầu như không có nguồn nước ngọt cung cấp cho sản xuất và dân sinh. Bộ NN-PTNT cho biết trong tháng 3, xâm nhập mặn sẽ tiếp tục tăng cao, đặc biệt đợt từ ngày 7 đến 15-3 ở cửa các sông Cửu Long. Cụ thể tại các cửa sông Vàm Cỏ (Vàm Cỏ Đông, Vàm Cỏ Tây), phạm vi ảnh hưởng sâu nhất từ 100-110 km; sông Cửa Tiểu và Cửa Đại, phạm vi ảnh hưởng sâu nhất khoảng 60 km; sông Hàm Luông khoảng 78 km; sông Hậu khoảng 70 km… Hiện, có khoảng 95.600 hộ dân đang gặp khó khăn trong thời gian diễn ra hạn, mặn về nước sinh hoạt (tổng số hộ dân bị gặp khó khăn năm 2015-2016 là 210.000 hộ).

Video đang HOT

Làm sớm những công trình cấp bách

Theo Bộ NN-PTNT, xâm nhập mặn đã ảnh hưởng đến sản xuất và dân sinh từ tháng 12-2019 và liên tục tăng cao cho đến nay, hiện đã ảnh hưởng đến 10/13 tỉnh ở ĐBSCL.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đề nghị các đại biểu tập trung các giải pháp trước mắt và lâu dài để phòng chống hạn, mặn. Trước hết là các biện pháp giải quyết cấp bách việc thiếu nước sinh hoạt, không thể chậm hơn. “Hạn chế thấp nhất thiệt hại về kinh tế – xã hội ở khu vực, đặc biệt là tại 5 tỉnh đã phải công bố tình huống khẩn cấp về xâm nhập mặn như Bến Tre, Tiền Giang, Long An, Cà Mau và Kiên Giang” – Thủ tướng yêu cầu.

Thủ tướng cũng đề nghị các đại biểu đề xuất giải pháp công trình và phi công trình trên tinh thần Nghị quyết 120 về phát triển bền vững ĐBSCL ứng phó biến đổi khí hậu và trong giai đoạn 2021-2025, có công trình cấp bách nào cần làm sớm. Không chỉ đề xuất giải pháp mà cần liên hệ trách nhiệm.

MINH SƠN – QUANG TRƯỜNG – VÂN DU

Theo Nguoilaodong

Nguy cơ sầu riêng ở Bến Tre bị ảnh hưởng do thiếu nước ngọt

Nước mặn xâm nhập sâu, độ mặn cao khiến người dân Bến Tre bị thiếu nước sinh hoạt, hạn mặn kéo dài còn ảnh hưởng đến diện tích sầu riêng của nhiều gia đình. Hiện nay, một số vườn sầu riêng ở huyện Châu Thành bị ảnh hưởng do thiếu nước ngọt để tưới.

Một số vườn sầu riêng ở xã Tiên Long, huyện Châu Thành bị rụng trái do thiếu nước ngọt tưới.

Xã Tiên Long có 153 ha sầu riêng nhưng, do ảnh hưởng của nước mặn, nguồn nước ngọt không đủ tưới, một số vườn sầu riêng của người dân có dấu hiệu vàng lá, rụng lá, rụng quả.

Anh Phạm Thanh Sơn có 4.000 m2 diện tích sầu riêng đã 11 năm tuổi, các cây đang cho quả non được khoảng một tháng nhưng do không có đủ nước ngọt tưới nên lá bị vàng, rụng lá. Vì sợ cây suy kiệt nên anh Sơn thuê người về cắt bỏ hết quả non, bỏ bớt cành để cứu cây.

Hiện nay, độ mặn trên sông Hàm Luông rất cao, có lúc đo được trên 10 nên anh Sơn phải mua nước ngọt từ các sà lan với giá 55.000 đồng/m3 về trữ dưới mương để tưới phun sương cho lá, tưới nhỏ giọt cho gốc để giữ ẩm.

Anh Sơn cũng cho biết, mỗi tháng phải mua khoảng 150 m3 nước ngọt để tưới cho vườn sầu riêng. Trước đây chưa có mặn thì ngày tưới, ngày nghỉ, còn bây giờ ngày nào cũng tưới nhưng tưới tiết kiệm và phải tưới ban đêm để nước không bị bốc hơi. Tuy nhiên, điều anh Sơn lo lắng nhất là nước mặn còn kéo dài, khả năng cây sẽ suy yếu dần và chết vì thiếu nước.

Hiện nay, ấp Tiên Lợi của xã Tiên Long là nơi có nhiều diện tích sầu riêng bị ảnh hưởng do thiếu nước ngọt. Bởi đây là khu vực cồn, nằm giữa sông Hàm Luông, không có nước ngọt hoặc xà lan chở nước không đến được các hộ nằm sâu bên trong cồn.

Theo ông Phạm Thanh Thảo, Trưởng ấp Tiên Lợi, ấp có khoảng 50 hộ trồng sầu riêng với diện tích khoảng 25 ha, sầu riêng từ vài năm đến gần 20 năm tuổi. Chưa năm nào nơi đây bị ảnh hưởng mặn nhiều như năm nay nên vẫn còn gia đình chủ quan trong khâu trữ nước ngọt.

Mặc dù, có sự chủ động trữ nước trong mương vườn sầu riêng nhưng do mặn kéo dài, nguồn nước tưới cạn kiệt nên 45 gốc sầu riêng của gia đình chị Lê Thị Kim Thùy đã một tháng không được tưới nước. Hôm nay, chị mới xin được nguồn nước từ giếng khoan của hàng xóm để tưới xung quanh gốc sầu riêng vì gia đình không đủ điều kiện để mua nước ngọt tưới.

Còn vườn sầu riêng 8.000 m2 của ông Nguyễn Văn Hơn đã hai tháng nay chưa được tưới nước, nhiều cây đã xuất hiện dấu hiệu rụng lá trên ngọt chỉ còn trơ cành. Nhìn vườn sầu riêng gần 20 năm tuổi đang cho quả, ông Hơn xót xa cho biết đã cắt bỏ bớt quả, để dưỡng sức cho cây nhưng cây vẫn ra quả, thiếu nước quả tự rụng. "Có lẽ năm nay coi như mất trắng, không thu hoạch được quả nào", ông Hơn rầu rĩ.

Ông Hơn cũng cho biết, không dám mua nước ngọt tưới vì nếu tưới hết vườn sầu riêng 200 gốc đến khi bán quả thì tốn khoảng 200 triệu đồng. Một số tiền bỏ ra quá lớn nên ông chấp nhận không tưới nước mà chờ mưa xuống.

Giờ người dân ở ấp Tiên Lợi đang tìm mạch nước ngầm để khoan giếng lấy nước tưới cây. Tuy nhiên, người trồng sầu riêng cũng lo lắng vì nguồn nước giếng khoan tuy ngọt nhưng sợ có nguồn tạp chất khác sẽ ảnh hưởng cây.

Vườn sầu riêng của bà Huỳnh Thị Đặng, ấp Tiên Lợi, xã Tiên Long, huyện Châu Thành có dấu hiệu cháy lá do tưới nước bị nhiễm mặn.

Chị Huỳnh Thị Đặng, có gần 3.000 m2 trồng sầu riêng. Nguồn nước ngọt khoảng 20 m3 được gia đình trữ trong ao phủ bạt sắp hết. Chị Đặng dự tính sẽ mua nước ngọt từ các xà lan để tưới cho sầu riêng trong lúc chờ đợi tìm mạch nước ngọt để khoan giếng.

"Lúc chưa bị xâm nhập mặn, cây đang cho quả thì mỗi ngày đều phải tưới gốc, tưới quả; còn bây giờ không có nước ngọt thì chỉ tưới sương sương ít ít cho ướt đất. Bình thường tưới bằng hệ thống mô tơ nhưng giờ ít nước chỉ tưới bằng bình xịt, tưới tiết kiệm", chị Đặng cho biết.

Theo ông Đặng Từ Thức, cán bộ nông nghiệp xã Tiên Long, thời điểm này thiếu nước ngọt mới làm cây sầu riêng bị ảnh hưởng như vàng lá, rụng quả nhưng khoảng một tháng nữa sẽ thấy thiệt hại rõ rệt. Bởi hiện nay, có một số gia đình tiếc quả không dám cắt bỏ nên vẫn để quả trên cây. Nhưng lại không có đủ nguồn nước để tưới thì quả sẽ không phát triển, trong khi cây không đủ sức để nuôi quả, nuôi thân, nuôi lá nên dễ suy kiệt chết.

Ông Nguyễn Hữu Thiết, Trưởng Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Châu Thành cho hay, cây sầu riêng là loại cây rất mẫn cảm với nước mặn, chỉ chịu được độ mặn dưới 0.5. Trong khi đó, mọi nguồn nước ở huyện Châu Thành hiện nay đều bị nhiễm mặn trên 2, có nơi thậm chí trên 10. Vì vậy, trên địa bàn huyện có một số diện tích trồng sầu riêng ở xã Tiên Long và Phú Đức bị ảnh hưởng hạn mặn dẫn đến rụng lá, rụng quả.

Hiện nay, huyện chưa thống kê diện tích và tổng số hộ bị ảnh hưởng. Ngành nông nghiệp huyện đã tổ chức các lớp tập huấn tại các xã để hướng dẫn người dân biện pháp, cách xử lý để cây sầu riêng vượt qua đợt hạn mặn này như: ủ gốc giữ ẩm, mua nước ngọt tưới cây, cắt bỏ quả và nhánh để dưỡng sức cho cây...

Tỉnh Bến Tre có trên 2.000 ha diện tích trồng sầu riêng, tập trung chủ yếu ở huyện Châu Thành và Chợ Lách.

Theo Bài và ảnh: Trần Thị Thu Hiền (TTXVN)

Hạn, mặn khốc liệt tại Cà Mau - Bài cuối: Dốc toàn lực ứng phó Trong điều kiện biến đổi khí hậu ngày càng khốc liệt, các tình huống thiên tai xảy ra thường xuyên. Tỉnh Cà Mau đang dốc toàn lực để hạn chế đến mức thiệt hại do biến đổi khí hậu nói chung cũng như tình trạng hạn mặn đang diễn ra khốc liệt. Thay đổi từ ý thức sản xuất của người dân Độ...