Không để “lọt sổ” các khoản lợi nhuận từ những “ông lớn” nhà nước
Việc Bộ Tài chính phát văn bản đề nghị Thống đốc Ngân hàng Nhà nước chỉ đạo BIDV, VietinBank trả cổ tức bằng tiền mặt chính là nằm trong kế hoạch của bộ này trong việc không để “lọt sổ” các khoản lợi nhuận từ những “ông lớn” nhà nước.
Vốn đầu tư Nhà nước “rót” vào các doanh nghiệp, nhưng đến khi chia lợi nhuận, các doanh nghiệp thường “lờ” khoản này hoặc cố tình kéo dài thời gian chi trả. Kết quả, hàng ngàn tỷ đồng lẽ phải trả cho ngân sách đang nằm trong két của các “ông lớn” nhà nước.
Vốn nhận, lãi ăn, quên phần ông chủ
Bộ Tài chính vừa đề nghị Thống đốc Ngân hàng Nhà nước chỉ đạo người đại diện phần vốn Nhà nước tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV), Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam (VietinBank) biểu quyết chia cổ tức năm 2015 bằng tiền mặt và nộp toàn bộ số cổ tức được chia vào ngân sách Nhà nước.
Lý do khiến Bộ Tài chính có động thái này là trước đó, Đại hội đồng cổ đông BIDV quyết định chỉ trả cổ tức bằng cổ phiếu theo tỷ lệ 8,5% và VietinBank quyết định không chia cổ tức.
Đáng nói là hiện phần vốn Nhà nước vẫn chiếm tỷ lệ “áp đảo” tại BIDV với hơn 95%, xấp xỉ khoảng 30.000 tỷ đồng. Còn vốn nhà nước ở VietinBank chiếm 64,46%, tương đương khoảng 24.000 tỷ đồng.
Muốn chia cổ tức bằng tiền mặt, BIDV và VietinBank phải tổ chức đại hội cổ đông bất thường để xin ý kiến
Trao đổi về vấn đề này, chuyên gia tài chính ngân hàng – TS. Nguyễn Trí Hiếu – chia sẻ: Có thể Bộ Tài chính thấy ngân sách đang bội chi mà khoản đầu tư từ vốn nhà nước không được chia cổ tức, thì thiệt thòi quá. Cho nên, họ mới đề nghị Ngân hàng Nhà nước có ý kiến để BIDV, VietinBank chi trả cổ tức bằng tiền mặt.
Nhưng để thay đổi quyết định của Đại hội đồng cổ đông, các ngân hàng trên lại phải tuân thủ một quy trình chặt chẽ, dù về nguyên tắc, Chính phủ là cổ đông lớn nhất của hai ngân hàng này và người đại diện phần vốn Nhà nước trong HĐQT các ngân hàng này có tiếng nói chi phối đến quyết định. Bởi lẽ, quyết định trả cổ tức bằng cổ phiếu hay không trả cổ tức của Đại hội đồng cổ đông đã là quyết định cuối cùng.
“Do đó, nếu muốn thay đổi, Hội đồng quản trị các ngân hàng phải triệu tập một Đại hội cổ đông bất thường để quyết định”, TS Nguyễn Trí Hiếu nhận định.
Video đang HOT
Thực tế, chuyện Bộ Tài chính “trầy trật” đi đòi lợi nhuận từ phần vốn Nhà nước đầu tư vào các DN không phải hiếm gặp.
Cuối năm 2015, Bộ Tài chính và Liên doanh dầu khí Việt-Nga (Vietsovpetro) cũng tranh cãi về khoản tiền 86 triệu USD, tương đương 2.000 tỷ đồng của năm 2014, mà Vietsovpetro chưa nộp vào ngân sách. Đây là tiền dầu để lại chưa sử dụng hết và chênh lệch giá dầu năm đó. Bộ Tài chính cho rằng, Vietsovpetro “chây ì” trong khi Vietsovpetro lý giải, cơ quan chức năng giữa hai nước chưa đạt được sự thống nhất về phương án xử lý nên họ không có cơ sở để nộp khoản tiền trên.
Hồi năm 2014, Thanh tra Bộ Tài chính cũng đã tiến hành kiểm tra công tác thu lợi nhuận được chia từ việc đầu tư vào DN khác của 24 tập đoàn, tổng công ty, công ty nhà nước. Kết quả kiểm tra cho thấy, hàng ngàn tỷ đồng lợi nhuận của Nhà nước đã không được thu về kịp thời.
Cụ thể, theo thanh tra Bộ Tài chính, 24 DN có vốn nhà nước được kiểm tra đã đầu tư hơn 48.000 tỷ đồng vào 662 DN khác. Lợi nhuận hoặc cổ tức được chia từ năm 2011-2013 là hơn 8.000 tỷ đồng, bình quân đạt 5,54%/năm. Nhưng đến tháng 6/2014, vẫn còn tới 748 tỷ đồng lợi nhuận hoặc cổ tức của 23/24 DN chưa thu về được.
Ngoài ra, khi kiểm tra phần vốn nhà nước đầu tư vào DN có vốn nước ngoài, thanh tra Bộ Tài chính thấy rằng, 12/24 DN được kiểm tra đã đầu tư vào 48 DN có vốn nước ngoài, với tổng số tiền hơn 7.100 tỷ đồng. Thế nhưng, phần thì bị thua lỗ, phần thì không được chia lợi nhuận.
Đơn cử, Công ty TNHH Phát triển khu công nghiệp Tân Thuận – đại diện cho UBND TP.HCM, góp 30% vốn vào một DN FDI là Công ty TNHH phát triển Phú Mỹ Hưng để phát triển khu đô thị Phú Mỹ Hưng. Công ty Phú Mỹ Hưng có lợi nhuận phát sinh từ năm 2010-2013 là hơn 3.700 tỷ đồng. Thế nhưng, đại diện vốn nhà nước là công ty Tân Thuận lại không hề được Phú Mỹ Hưng chia lợi nhuận hàng năm từ khoản đầu tư này.
Chưa kể, có 5 tổng công ty, qua kiểm tra kê khai thiếu số tiền 246 tỷ đồng phải nộp vào ngân sách nhà nước của lợi nhuận còn lại năm 2013.
Hàng ngàn tỷ đồng lợi nhuận của Nhà nước đã không được thu về kịp thời.
Thoái vốn, để tư nhân làm
Theo các chuyên gia, việc Bộ Tài chính “sốt sắng” với việc thu hồi khoản lợi nhuận, cổ tức từ phần vốn góp của Nhà nước tại các DN là hợp lý. Bởi lẽ, việc đầu tư phải đi kèm với lợi nhuận thu về để góp phần “giảm nhiệt” cho ngân sách trong bối cảnh nguồn thu khó khăn như hiện nay.
Việc Bộ Tài chính phát văn bản đề nghị Thống đốc Ngân hàng Nhà nước chỉ đạo BIDV, VietinBank trả cổ tức bằng tiền mặt chính là nằm trong kế hoạch của bộ này trong việc không để “lọt sổ” các khoản lợi nhuận từ những “ông lớn” nhà nước.
Năm 2016, Nghị Quyết số 99/2015/QH13 của Quốc hội giao chỉ tiêu thu cân đối Ngân sách nhà nước năm 2016 từ lợi nhuận còn lại và cổ tức từ vốn đầu tư nhà nước ở các DN cổ phần, DN 100% vốn Nhà nước là 55.000 tỷ đồng.
Vì vậy, việc thu phần lợi nhuận, cổ tức này vào ngân sách đang được Bộ Tài chính hết sức quan tâm.
Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng mới đây đã giao cho các đơn vị chức năng của Bộ này tập trung xử lý những khoản thu ngân sách nhà nước như cổ tức được chia, lợi nhuận sau thuế của các ngân hàng thương mại, các tập đoàn lớn, các DN thuộc Bộ Quốc phòng,… “đảm bảo thu đúng, thu đủ và sát số phát sinh”.
Từ câu chuyện Bộ Tài chính đòi cổ tức ở các ngân hàng, TS. Nguyễn Trí Hiếu mở rộng vấn đề, liệu Chính phủ có nên tiếp tục đầu tư vào các DN nhà nước thuộc các lĩnh vực không cần phải nắm giữ. Đã đến giai đoạn, Chính phủ chỉ nắm giữ những vấn đề liên quan đến yếu huyệt của nền kinh tế như quốc phòng, giáo dục,…
“Tất cả những lĩnh vực kinh tế tư nhân có thể đảm nhận được hãy trả về cho tư nhân và Nhà nước rút vốn dần”, TS. Nguyễn Trí Hiếu nhấn mạnh.
Theo Hà Duy (vietnamnet)
Bộ Tài chính sẽ có 4.600 tỷ đồng nếu Vietinbank, BIDV trả cổ tức bằng tiền mặt
Công ty chứng khoán TP.HCM (HSC) tính toán, giả sử rằng BIDV và Vietinbank sẽ chi trả cổ tức tiền mặt tương ứng với mức 8,5% và 8%, Bộ Tài chính sẽ thu về khoảng 2.700 tỷ đồng từ BIDV và 1.900 tỷ đồng từ Vietinbank.
Theo HSC, việc chi trả cổ tức băng tiền mặt có thể sẽ là một động thái tích cực cho giá cổ phiếu của cả 2 ngân hàng trong ngắn hạn. Tuy nhiên, sự suy giảm vốn chủ sở hữu cũng không hề nhỏ trong khi hệ số an toàn vốn tối thiếu (CAR) hiện đang thấp. Do đó tăng trưởng tín dung trong nưa cuối năm 2016 cũng như kết quả kinh doanh có thể sẽ bị ảnh hưởng nếu sự sut giảm này không được bu đắp nhanh chóng.
Bộ Tài chính sẽ có 4.600 tỷ đồng nếu Vietinbank, BIDV trả cổ tức bằng tiền mặt
Bộ Tài chính vừa đề nghị Ngân hàng Nhà nước (NHNN), với tư cách là người đại diện vốn ở Vietinbank, BIDV, tiến hành bỏ phiếu lại để quyết định chi trả cổ tức tiền mặt, thay vì cổ tức bằng cổ phiếu như đại hội đồng cổ đông (ĐHĐCĐ) vừa qua đã quyết định.
"Dường như, Bộ Tài chính đã tính toán khoản thu cổ tức tiền mặt từ các ngân hàng này trong việc dự toán thu ngân sách năm 2016. Với tình hình ngân sách quốc gia đang hạn hẹp, Bộ Tài chính không sẵn sàng bỏ qua một khoản như vậy", ông Fiachra Mac Cana, Giám đốc điều hành - Phụ trách Nghiên cứu, HSC bình luận.
NHNN hiện đang nắm giữ 95,28% vốn điều lệ của BIDV và 64,46% vốn điều lệ của Vietinbank. Do đó ý kiến của NHNN có tính chất quyết định chủ đạo trong các cuộc họp ĐHĐCĐ.
Trong các năm trước, tất cả các NHTM cổ phần Nhà nước cũng thường trả cổ tức bằng tiền mặt để phù hợp với yêu cầu của Bộ Tài chính.
"Tuy nhiên, với thực trạng hệ số CAR hiện đang rất thấp ở cả BIDV (9,01% đối với ngân hàng mẹ và 9,8% đối với hợp nhất) và Vietinbank (khoảng 10%), ĐHĐCĐ đã đồng ý với kiến nghị của Ban Điều hành về phương án trả cổ tức bằng cổ phiếu để tăng hệ số CAR", ông Mac Cana phân tích.
Tại ĐHĐCĐ năm 2015, cổ đông của BIDV đã quyết định sẽ chi trả cổ tức bằng cổ phiếu ở mức 8,5% mệnh giá từ lợi nhuận năm 2015 (trước đó, kế hoạch là 10% cổ tức tiền mặt) để củng cố tỷ lệ CAR hiện đang rất thấp.
Cổ đông của Vietinbank đã quyết định sẽ không chi trả cổ tức năm 2015 do đang vướng thủ tục sáp nhập với ngân hàng PGBank. Vietinbank cũng thường chi trả khoảng 10% cổ tức tiền mặt cho các năm trước.
Tuy nhiên, sự đồng ý của BTC là một bước cần thiết, bất kỳ khoản chi trả cổ tức nào liên quan tới các NHTM cổ phần Nhà nước cũng đều phải được phê duyệt bởi cả NHNN và Bộ Tài chính.
"Có vẻ như ý kiến của Bộ Tài chính đã không được đưa ra kịp thời và công văn vừa rồi là ý kiến chính thức từ phía cơ quan này. Tổng số tiền cổ tức không hề nhỏ. Giả sử BIDV và Vietinbank chi trả cổ tức tiền mặt tương ứng ở mức 8,5% và 8%, BTC sẽ thu về khoảng 2.700 tỷ đồng từ BIDV và 1.900 tỷ đồng từ Vietinbank. Đây là một con số không hề nhỏ", ông Mac Cana tính toán.
Ông Mac Cana cho rằng, trong tình huống khó xử này, Bộ Tài chính có ưu thế hơn trong vấn đề này bởi vì cơ quan này được hỗ trợ bởi các nghị quyết và thông tư chính thức. Chưa cần nhắc tới tình trạng khó khăn của ngân sách hiện tại.
"Trong trường hợp 2 cơ quan chức năng không thể đạt được thỏa thuận phù hợp, vấn đề này có thể sẽ được trình lên các cấp cao hơn để cho ý kiến. Mặc dù, cũng có khả năng 2 cơ quan chức năng sẽ đạt được thỏa hiệp. Nếu không, thì việc này sẽ đẩy cả 2 ngân hàng vào một tình huống khó xử", ông Mac Cana bình luận.
Cả BIDV và Vietinbank đang cố gắng để tăng thêm vốn và việc phát hành cổ tức cổ phiếu là một quãng nghỉ phù hợp để 2 ngân hàng có thêm thời gian thu xếp vốn. "Nếu kế hoạch đó không thực hiện được, 2 ngân hàng sẽ phải chi trả cổ tức bằng tiền mặt cho cổ đông nói chung chứ không phải chỉ riêng NHNN hay Bộ Tài chính. Điều này sẽ làm suy giảm hệ số CAR của mỗi ngân hàng từ 0,3% đến 0,4%. Do đó, việc tăng thêm vốn cấp 1 sẽ trở thành một vấn đề thực sự cấp bách nếu các ngân hàng muốn duy trì mục tiêu tăng trưởng tín dụng trong năm nay", ông Mac Cana bình luận
Theo Danviet
Chi tiền "cao tốc" nhưng đường có cao tốc? "Giá 1 km đường cao tốc của Việt Nam so với thế giới là như thế nào? Ngân sách cấp tiền theo giá đường cao tốc nhưng chất lượng có phải là đường cao tốc không", Bộ trưởng Tài chính Đinh Tiến Dũng băn khoăn. Cần kiểm toán chi tiêu công Ông Đinh Tiến Dũng đã giãi bày như vậy tại buổi đối...