Không có lựa chọn khả thi cho nền kinh tế của Israel

Cuộc chiến kéo dài 10 tháng qua với Hamas ở Gaza đã đặt Israel vào một tình thế khó khăn về chiến lược quân sự lẫn kinh tế.

Nước này hiện đang phải đối mặt với những quyết định hệ trọng về việc tiếp tục chiến dịch quân sự ở Dải Gaza và chống lại “Trục kháng chiến”, một liên minh bao gồm Iran và các lực lượng liên quan.

Những quyết định này, dù theo hướng nào, đều mang lại những hậu quả kinh tế nghiêm trọng, đặc biệt khi Israel đang phải đối mặt với thâm hụt ngân sách dự kiến vượt xa dự báo cho năm 2024. Trong bối cảnh đó, Tel Aviv cần xem xét kỹ lưỡng tác động của cuộc chiến lên chi tiêu quốc phòng, tăng trưởng kinh tế, đầu tư trực tiếp nước ngoài và khả năng phục hồi tài chính của Israel. Theo giới chuyên gia, có 3 kịch bản chiến lược chính mà Israel có thể lựa chọn, bao gồm tiếp tục tình hình hiện tại, leo thang xung đột ở phía Bắc và đạt được thỏa thuận ngừng bắn tại Gaza. Mỗi kịch bản đều đem đến những hệ quả khác nhau về mặt kinh tế, tác động mạnh mẽ đến tăng trưởng GDP, thâm hụt ngân sách, tỷ lệ nợ trên GDP, và phí bảo hiểm rủi ro.

Tất cả ba kịch bản đều cho thấy rằng, Israel sẽ phải chịu thiệt hại kinh tế dài hạn bất kể kết quả ra sao. Sự suy giảm dự kiến về tốc độ tăng trưởng so với dự báo kinh tế trước chiến tranh, cùng với sự gia tăng chi tiêu quốc phòng có thể làm trầm trọng thêm nguy cơ suy thoái kinh tế. Điều này có thể gợi nhớ đến thập niên mất mát sau Chiến tranh Yom Kippur, khi Israel phải đối mặt với khủng hoảng kinh tế nghiêm trọng và những cắt giảm lớn trong các lĩnh vực công cộng như giáo dục, y tế, và phúc lợi. Trong bối cảnh này, Chính phủ Israel sẽ phải đưa ra các quyết định khó khăn về việc cắt giảm chi tiêu ở các bộ, ngành không cần thiết và ưu tiên các khoản đầu tư chiến lược nhằm duy trì tăng trưởng và hỗ trợ nỗ lực chiến tranh. Tuy nhiên, việc tăng thuế và thâm hụt có thể là điều khó tránh khỏi dẫn đến những tác động tiêu cực đối với đời sống người dân và môi trường đầu tư. Về mặt xã hội, sự kéo dài của chiến tranh và căng thẳng trong nước sẽ tạo ra sự phân hóa sâu sắc trong xã hội Israel. Các cuộc biểu tình và bất đồng về chiến lược quân sự và chính trị sẽ tiếp tục gia tăng, làm suy yếu khả năng đoàn kết quốc gia. Điều này cũng sẽ ảnh hưởng đến tâm lý và niềm tin của người dân, làm tăng xu hướng di cư ra nước ngoài và gây thất thoát nguồn lực con người quan trọng cho nền kinh tế.