Khống chế “hội chứng cơn bão cytokine” với bệnh nhân Covid-19

Các nhà nghiên cứu cho biết đã nghiên cứu dùng protein có thể di chuyển trong máu và liên kết với các cytokine dư thừa trong phản ứng miễn dịch được gọi là “ cơn bão cytokine”.

Hội chứng giải phóng Cytokine là hiện tượng hệ miễn dịch phản ứng quá mạnh sẽ khiến các cơ quan trong cơ thể bệnh nhân Covid-19 có thể gục ngã vì chính hệ miễn dịch của mình. Đây cũng là hội chứng khiến bệnh nhân số 91 là phi công tại Việt Nam nguy kịch vừa qua.

Các bác sĩ điều trị các trường hợp Covid-19 nghiêm trọng đã quan sát thấy một tình trạng gọi là cơn bão cytokine có thể xảy ra ở một số bệnh nhân và dẫn đến tử vong. Những cơn bão này được cho là một hiện tượng mới. Hiểu đơn giản thì hội chứng này làm hệ thống miễn dịch ngoài nhiệm vụ chiến đấu với coronavirus chủng mới thì tấn công toàn bộ cơ thể thay vì chỉ là virus. Việc cân bằng phản ứng miễn dịch là một vấn đề khó khăn. Một mặt, hệ thống miễn dịch tạo ra các kháng thể có thể tiêu diệt virus và giúp bệnh nhân phục hồi. Mặt khác, cơn bão cytokine xảy ra có thể sẽ giết chết bệnh nhân.

Để khắc phục tình trạng này, thay vì sử dụng các loại thuốc ức chế miễn dịch hiện có để giảm cơn bão cytokine các bác sĩ có thể sử dụng một liệu pháp mới đó là dùng các protein liên kết với các cytokine để giúp tránh các biến chứng có thể dẫn đến tử vong.

Thực tế, các nhà nghiên cứu của Viện Công nghệ Massachusetts (MIT) đã nghiên cứu các cơn bão cytokine trong một thập kỷ và các protein mà họ đã tạo ra đã được hoàn thiện trước cả khi khi đại dịch Covid-19 bùng phát ở Vũ Hán.

Ý tưởng được thực hiện đó là protein có thể được tiêm vào cơ thể và liên kết với các cytokine quá mức được tạo ra bởi cơn bão cytokine, loại bỏ các cytokine quá mức và làm giảm các triệu chứng khỏi nhiễm trùng, nhà nghiên cứu Rui Qing cho biết.

Các nhà nghiên cứu cho biết đã phát triển phương pháp để thay thế các vùng kỵ nước của các protein này bằng các axit amin ưa nước có cấu trúc tương tự. Sau đó, họ thiết kế các phiên bản protein hòa tan trong nước được gọi là thụ thể cytokine, được tìm thấy trên bề mặt tế bào miễn dịch nơi chúng liên kết với protein. Các protein hòa tan trong nước có thể đi qua dòng máu của bệnh nhân, trong khi các phiên bản kỵ nước sẽ chỉ gắn vào các tế bào mà chúng gặp phải.

Các protein có thụ thể cytokine sẽ có thể chống lại các cơn bão cytokine xuất hiện với HIV, viêm gan, ung thư và nhiễm virus và vi khuẩn.

Tháng 4/2019, nhóm nghiên cứu từng tạo ra các protein hoạt động giống như một miếng bọt biển và thu thập các cytokine dư thừa. Các nhà nghiên cứu cũng gắn một đoạn kháng thể vào các protein thụ thể hòa tan trong nước để hệ thống miễn dịch cũng không tấn công các protein. Hệ thống miễn dịch phản ứng với mọi thứ xâm nhập vào cơ thể mà không có tín hiệu như vậy, trong nỗ lực loại bỏ mầm bệnh tiềm tàng.

“Hiện tại, chúng tôi đã tạo ra các protein có thể bắt chước sáu thụ thể cytokine khác nhau và chúng có thể liên kết với interferon, interleukin và chemokine. Các thụ thể cytokine mà chúng tôi thiết kế sẽ hấp thụ phần lớn các cytokine quá mức được giải phóng trong cơn bão cytokine”, ông David Jin, CEO và chủ tịch của Avalon GloboCare, cho biết.

Khi đã xác định rằng các cơn bão cytokine chịu trách nhiệm cho vấn đề làm nghiêm trọng bệnh nhân Covid-19, các nhà nghiên cứu nhận ra sản phẩm của họ có thể được sử dụng để tạm dừng cơn bão. Kết quả đã được cấp bằng sáng chế nhưng quá trình này vẫn cần thử nghiệm trên tế bào người và trên các mô hình động vật.

Giống như các phương pháp điều trị thử nghiệm khác được phát minh cho đại dịch Covid-19 hiện tại, có thể phải mất một thời gian trước khi các protein này có thể được sử dụng trong bệnh viện. Nhưng nếu các protein này hoạt động, chúng có thể được sử dụng trong nhiều điều kiện y tế có thể kích hoạt cơn bão cytokine ở bệnh nhân, không chỉ là virus corona chủng mới.

Trang Phạm