Khói mù bao trùm nhiều nước Đông Nam Á
Chất lượng không khí suy giảm và khói mù xuyên biên giới đang gây mâu thuẫn giữa một số nước Đông Nam Á và làm ảnh hưởng sức khỏe người dân.
Theo bảng xếp hạng trực tiếp các thành phố lớn ô nhiễm nhất thế giới của Hãng IQAir, tính đến chiều 7.10, 3 thành phố của Đông Nam Á gồm Kuala Lumpur (Malaysia), Jakarta (Indonesia) và Singapore lần lượt xếp thứ 1, 2 và 4 với chất lượng không khí không lành mạnh. Nhà chức trách Singapore khuyến cáo người dân giảm các hoạt động thể chất kéo dài ngoài trời.
Nguyên nhân do đâu?
Bộ trưởng Tài nguyên thiên nhiên, Môi trường và Biến đổi khí hậu Malaysia Nik Nazmi Nik Ahmad trong tuần này đã gửi thư cho người đồng cấp Indonesia để phàn nàn về việc khói từ các đám cháy tại Indonesia bay qua biên giới, khiến chất lượng không khí nhiều vùng của Malaysia ở mức không tốt trong những ngày gần đây.
Khói mù tại Jakarta, Indonesia ngày 1.10. Ảnh AFP
Video đang HOT
Theo Reuters, vào mùa khô mỗi năm, khói từ việc đốt đồng dọn đất ở các đồn điền dầu cọ, sản xuất giấy và bột giấy ở Indonesia bao trùm cả khu vực, gây đe dọa sức khỏe người dân, ảnh hưởng đến hoạt động giáo dục và kinh doanh, du lịch, hàng không. Tại Indonesia, các chủ đồn điền quy mô nhỏ vẫn được phép đốt đồng với diện tích 2 ha nếu tuân thủ biện pháp phòng cháy. Theo luật của nước này, toàn bộ các chủ đồn điền quy mô lớn phải tuân t.hủ t.iêu chuẩn nông nghiệp bền vững và bị cấm đốt đồng. Tuy nhiên, lợi dụng lỗ hổng trong quy định, nhiều công ty lớn, trong đó có những công ty nước ngoài, đôi khi vẫn tránh được trách nhiệm cho việc đốt đồng trái phép.
Indonesia là nước xuất khẩu dầu cọ lớn nhất thế giới, giúp mang lại nguồn thu đến 39,28 tỉ USD cho nước này trong năm 2022. Dù từng có hành động pháp lý đối với các công ty bị nghi đốt đồng trái phép nhưng mỗi năm, các vụ cháy vẫn tiếp diễn tại Indonesia với nhiều mức độ khác nhau.
Tại lãnh thổ của Indonesia trên đảo Borneo, tầm nhìn xa có thời điểm giảm xuống còn 10 m do khói mù. Trong khi đó, ở phía Malaysia, các trường học bị đóng cửa để giảm ảnh hưởng đến trẻ nhỏ. Cơ quan Môi trường quốc gia Singapore hôm qua thông báo phát hiện 212 điểm nóng cháy rừng trên đảo Sumatra của Indonesia trong ngày 6.10, tăng hơn 3 lần so với ngày trước đó. Gió đổi hướng đã thổi khói mù về phía Singapore, làm suy giảm chất lượng không khí.
“Chúng tôi đã gửi thư thông báo đến chính phủ Indonesia và kêu gọi họ xử lý vấn đề này. Chúng tôi không thể tiếp tục coi tình trạng khói mù này như điều bình thường được nữa”, Bộ trưởng Ahmad nói với Reuters hôm 5.10, nhấn mạnh rằng hầu hết các điểm nóng cho thấy những đám cháy xảy ra ở Indonesia. Bộ trưởng Môi trường Indonesia Siti Nurbaya Bakar ngày 6.10 nói cháy rừng đã giảm và không phát hiện khói mù bay sang nước láng giềng nào.
ASEAN hành động
Bộ trưởng Ahmad của Malaysia đã kêu gọi Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) cùng hành động thông qua việc ban hành luật hoặc hiệp ước chung để ngăn khói mù, “bởi thiệt hại của tình trạng này đối với nền kinh tế, du lịch và đặc biệt sức khỏe người dân là vô cùng to lớn”.
Trong một tuyên bố sau hội nghị tại Malaysia ngày 6.10, bộ trưởng nông nghiệp và lâm nghiệp của các quốc gia thành viên ASEAN thừa nhận “những tác động tiêu cực đến môi trường và sức khỏe do tập quán đốt đồng” và cam kết cùng nhau giảm thiểu cũng như chấm dứt hoạt động này. “Hội nghị đã công nhận sự cần thiết của các giải pháp thay thế bền vững cho việc đốt đồng, bao gồm áp dụng các thực hành nông nghiệp sáng tạo và thân thiện với môi trường”, Reuters trích dẫn tuyên bố.
Hội nghị cũng nhất trí xây dựng và thực hiện các chiến dịch giáo dục và chương trình đào tạo về thực hành nông nghiệp bền vững, cung cấp hướng dẫn kỹ thuật về các phương pháp thay thế trong việc làm sạch đất canh tác. Ngoài ra, ASEAN gần đây khởi động Trung tâm điều phối nhằm kiểm soát ô nhiễm khói mù xuyên biên giới, giúp các thành viên ngăn chặn, giảm thiểu và theo dõi khói mù.
Ảnh hưởng của biến đổi khí hậu
Theo giới chuyên gia, Indonesia đang trải qua mùa khô nghiêm trọng hơn trong năm nay do hiện tượng El Nino. Tổ chức Hòa bình xanh tại Indonesia cho hay khí hậu ấm lên đang làm gia tăng cường độ và tần suất của các đám cháy rừng, qua đó làm trầm trọng hơn cuộc khủng hoảng khí hậu.
Động thái của các ngân hàng trung ương Đông Nam Á khi USD tăng giá
Các ngân hàng trung ương Đông Nam Á đang sử dụng những công cụ khác ngoài việc tăng lãi suất để bảo vệ đồng t.iền của họ trước sự tăng giá của đồng USD.
Trụ sở Ngân hàng Trung ương Malaysia. Ảnh: Bloomberg
Indonesia đang kiểm soát chặt chẽ thanh khoản bằng cách bán tín phiếu, trong khi lãi suất liên ngân hàng của Malaysia đã tăng lên mức cao nhất kể từ tháng 7.
Chiến lược gia của Bank of America chi nhánh ở Singapore - ông Abhay Gupta đ.ánh giá: "Chúng tôi dự đoán các ngân hàng trung ương trong khu vực sẽ tiếp tục sử dụng sự kết hợp giữa thắt chặt thanh khoản và can thiệp để chống lại nguy cơ đồng t.iền của họ thêm mất giá so với đồng bạc xanh".
Chênh lệch lãi suất chuẩn mực giữa Đông Nam Á và Mỹ tiếp tục gia tăng khi các ngân hàng trung ương ở Indonesia, Philippines và Malaysia tạm dừng tăng lãi suất trong nửa đầu năm nay.
Bất chấp chênh lệch lớn, Ngân hàng Indonesia cho đến nay vẫn kiềm chế không đưa ra tín hiệu tăng lãi suất. Thay vào đó, họ đã bắt đầu bán cái gọi là chứng khoán hoặc trái phiếu SRBI có kỳ hạn 6, 9 và 12 tháng để thu hút dòng vốn nước ngoài và giảm sự phụ thuộc vào lãi suất cơ bản. Nếu thắt chặt lãi suất cơ bản quá nhiều có thể gây tổn hại cho nền kinh tế.
Ông Gupta cho biết, không chỉ Indonesia, các ngân hàng trung ương ở Malaysia và Philippines cũng đang sử dụng việc bán tín phiếu để thắt chặt thanh khoản và đẩy lãi suất lên cao hơn.
Lãi suất liên ngân hàng Kuala Lumpur kỳ hạn 3 tháng đã tăng lên 3,57%, cao nhất kể từ ngày 13/7. Tín phiếu kỳ hạn 56 ngày của ngân hàng trung ương Philippines (BSP) nhận được lãi suất trung bình là 6,7191% vào ngày 22/9, cao nhất kể từ đợt mở bán ngày 25/8.
Thống đốc BSP ngày 26/9 cho biết nếu rủi ro từ giá năng lượng và vận tải trở thành hiện thực, ngân hàng trung ương có thể tăng chi phí đi vay thêm 25 điểm cơ bản tại cuộc họp ngày 16/11 hoặc sớm hơn. Ngân hàng trung ương Thái Lan đã tăng lãi suất chủ yếu thêm 25 điểm cơ bản lên mức cao nhất trong 10 năm là 2,5% vào hôm 27/9 đồng thời báo hiệu rủi ro lạm phát tăng.
Cơ hội việc làm xanh rộng mở tại Đông Nam Á Kinh phí đang được rót vào các lĩnh vực "xanh" ở khu vực Đông Nam Á và tạo ra hàng nghìn việc làm mới. Một báo cáo mới nhấn mạnh rằng đến năm 2030 có thể có tới 30 triệu việc làm liên quan đến lĩnh vực bền vững ở Đông Nam Á, với nền kinh tế xanh của khu vực dự kiến...
