Khó khăn chồng chất, doanh nghiệp nhỏ dễ “chết yểu”
Là một bộ phận quan trọng trong nền kinh tế, tiên phong trong hội nhập nhưng doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam hiện đang gặp rất nhiều khó khăn. Những chia sẻ của doanh nghiệp tại hội thảo “ Doanh nghiệp dân doanh Động lực phát triển kinh tế Thủ đô” diễn ra chiều 24-5 cho thấy, khối doanh nghiệp này đang rất cần được tiếp sức.
Tăng lực cho doanh nghiệp tư nhân để vững vàng hội nhập
Lãi suất thấp nhưng không dễ vay vốn
Ông Mạc Quốc Anh – Phó Chủ tịch, Tổng thư ký Hiệp hội doanh nghiệp vừa và nhỏ TP Hà Nội cho biết, doanh nghiệp vừa và nhỏ chiếm tỷ lệ lớn trong tổng số doanh nghiệp đang hoạt động, đóng góp không nhỏ vào sự phát triển kinh tế của đất nước và tạo việc làm cho người lao động. Tuy nhiên, các doanh nghiệp này rất dễ “chết” khi có biến động của nền kinh tế, đặc biệt trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng khốc liệt như hiện nay.
Dẫn chứng cho nhận định này, ông Mạc Quốc Anh nói, theo tài liệu nghiên cứu đặc điểm môi trường kinh doanh tại Việt Nam – kết quả điều tra doanh nghiệp nhỏ và vừa cho thấy, có tới 84% doanh nghiệp được hỏi thừa nhận có khó khăn; 16% doanh nghiệp được hỏi tin rằng họ không trở lại thị trường hoặc chuyển đổi ngành khác. Các khó khăn doanh nghiệp thường gặp phải là: thiếu vốn/tín dụng (30%); cạnh tranh quá lớn (21%); thiếu máy móc hiện đại và thiếu cơ sở sản xuất.
Xác nhận thực tế trên, ông Nguyễn Đức Khải – Trưởng phòng Kinh doanh, Công ty dây cáp điện Ngọc Khánh cho hay: “Mặt bằng lãi suất cho vay tuy tương đối thấp nhưng để doanh nghiệp vay được thì còn nhiều rào cản. Doanh nghiệp cũng không tiếp cận được khoản 2.000 tỷ đồng của Quỹ hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa do vướng mắc thủ tục giấy tờ, hồ sơ pháp lý…”.
Video đang HOT
Theo đại diện doanh nghiệp này, vẫn còn có sự khác biệt lớn giữa những ưu đãi dành cho doanh nghiệp Nhà nước và doanh nghiệp tư nhân. Chẳng hạn, doanh nghiệp Nhà nước được ưu đãi thuế, chính sách, đất đai, trong khi doanh nghiệp tư nhân thường tự thân vận động, ít được hỗ trợ. Nếu có chính sách ưu đãi từ Nhà nước thì khoảng cách từ văn bản tới thực tiễn cũng rất xa. Phía doanh nghiệp mong muốn được tạo điều kiện để hồ sơ vay vốn ngắn gọn hơn, rõ ràng hơn.
Đồng quan điểm này, ông Bùi Ngọc Tường – đại diện Tập đoàn Hùng Thành cho rằng, cơ quan quản lý cần lắng nghe phản ánh của doanh nghiệp, hiệp hội doanh nghiệp nhiều hơn, từ đó có giải pháp tạo môi trường kinh doanh thông thoáng, thực hiện cải cách thủ tục hành chính để doanh nghiệp tư nhân có thêm cơ hội hợp tác với nhiều nhà đầu tư nước ngoài, giúp tăng tiềm lực tài chính và sức cạnh tranh.
Hỗ trợ cần minh bạch, bình đẳng
Ông Đàm Tiến Thắng – Phó Giám đốc Sở Công Thương Hà Nội cho biết, các doanh nghiệp Nhà nước, doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) đã được hưởng nhiều ưu đãi. Vì vậy, với tư cách là một bộ phận quan trọng trong phát triển kinh tế Thủ đô, doanh nghiệp dân doanh cũng cần được hưởng các ưu đãi này.
Thời gian qua, Hà Nội đã có nhiều chính sách hỗ trợ doanh nghiệp phát triển sản xuất, tiêu thụ sản phẩm, đặc biệt là chương trình sản phẩm công nghiệp chủ lực với 53 doanh nghiệp, 60 sản phẩm. Các doanh nghiệp này được hỗ trợ về lãi suất, chi phí tổ chức hội chợ… “Cùng với sự hỗ trợ này, chúng tôi kêu gọi thực hiện bình đẳng, minh bạch giữa các thành phần kinh tế và chính sách phát triển phải ổn định.
Doanh nghiệp dân doanh rất năng động trong hội nhập kinh tế, có thể đi vào các ngõ ngách của thị trường và sẽ thành công” – ông Đàm Tiến Thắng nhấn mạnh. Để có thêm nhiều doanh nghiệp được hỗ trợ, thành phố đặt mục tiêu năm 2020, sẽ có 150 sản phẩm công nghiệp chủ lực của 100 doanh nghiệp, tăng gấp đôi so với con số hiện nay. Đây là mục tiêu tham vọng vì 5 năm qua, thành phố chỉ có thêm 3 doanh nghiệp chủ lực.
Thừa nhận thực tế doanh nghiệp còn khó khăn trong tiếp cận vốn vay và chưa có cơ chế để doanh nghiệp trực tiếp được hưởng ưu đãi từ Quỹ hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, bà Phạm Thị Thu Hằng – Tổng Thư ký Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho rằng, cần có giải pháp tháo gỡ cho doanh nghiệp.
Bên cạnh đó, cần giảm tiền thuê đất cũng như các chi phí khác. Theo đại diện VCCI, trong bối cảnh hội nhập, Việt Nam tham gia hàng loạt các hiệp định thương mại tự do nhưng doanh nghiệp nhỏ và vừa rất thiếu thông tin. “Doanh nghiệp cần thông tin cụ thể về sở hữu trí tuệ, chỉ dẫn địa lý, điều kiện thị trường nhập khẩu… Cần có trung tâm hỗ trợ doanh nghiệp thông tin cụ thể để họ chủ động hơn trong hội nhập”- bà Phạm Thị Thu Hằng nói.
Theo_An ninh thủ đô
Doanh nghiệp còn mơ hồ về hội nhập
Sáng nay, 9-6, Diễn đàn doanh nghiệp Việt Nam giữa kỳ 2015 với chủ đề "Nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp để hội nhập quốc tế" đã được khai mạc với sự tham dự của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng.
Môi trường đầu tư kinh doanh của Việt Nam ngày càng được cải thiện
Ông Vũ Tiến Lộc- Chủ tịch Phòng thương mại Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho biết, tháng 4-2015, VCCI đã công bố khảo sát doanh nghiệp. Theo đó, 46% doanh nghiệp tư nhân trong nước và 50% doanh nghiệp FDI dự kiến sẽ mở rộng quy mô sản xuất kinh doanh trong thời gian tới. Đây là mức cao nhất kể từ năm 2012 đến nay.
Tuy nhiên, hiệu quả hoạt động của khu vực tư nhân trong nước còn chưa được cải thiện đáng kể. Trong số các doanh nghiệp tư nhân đang hoạt động thì doanh nghiệp lớn chiếm chưa tới 2%; doanh nghiệp vừa chiếm 2%, còn lại 96% doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ. Quy mô nhỏ, tính chất phi chính thức lớn, quản trị yếu kém, công nghệ lạc hậu, khó tiếp cận vốn vay, tiếp cận thị trường, sức cạnh tranh không cao... Việt Nam đang thiếu trầm trọng các doanh nghiệp quy mô vừa để sẵn sàng hội nhập quốc tế. "Không nhiều doanh nghiệp biết về các hiệp định thương mại tự do (FTA), càng ít hơn nữa các doanh nghiệp có sự chuẩn bị cho các FTA này"- ông Vũ Tiến Lộc nói.
Cùng quan điểm này, ông Trần Anh Vương- Phó Chủ tịch thường trực Hội doanh nghiệp trẻ Hà Nội cho hay, chỉ còn 6 tháng nữa sẽ kết thúc năm hội nhập, nhưng phần lớn các doanh nghiệp nhỏ và vừa vẫn hầu như chưa chuẩn bị hành trang cho cuộc hội nhập nhập này. Đa số doanh nghiệp vẫn thụ động điều chỉnh mình nhiều hơn là chủ động hội nhập, lo lắng cho những công cụ bảo vệ thị trường nội địa trước hàng nhập khẩu. Đồng thời, với việc vấp phải rào cản phòng vệ từ ngay những thị trường rất gần gũi trong khối sẽ khiến cho việc thị trường mặc dù được mở ra nhưng khó tiếp cận, sẽ phản tác dụng và thậm chí còn bị thu hẹp lại khi phải chia sẻ tuyệt đối thị trường trong nước.
"Các doanh nghiệp tư nhân, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ và vừa trong nước đang cảm nhận những thách thức lớn hơn bao giờ hết khi năm 2015 được xác định là năm hội nhập với rất nhiều các hiệp định song phương và đa phương được ký kết như: AEC, TPP, FTA Việt Nam- EU...".
Đánh giá cao kết quả hội nhập quốc tế của Việt Nam, bà Sherry Boger- Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp Hoa Kỳ tại Việt Nam (Amcham) cho biết, năm 2014, tổng kim ngạch thương mại giữa hai nước tăng 20%, đạt 36,3 tỷ USD. Đến năm 2020, con số này có thể tăng lên 72 tỷ USD nếu xu thế này tiếp tục được duy trì và có thể cao hơn nếu TPP được ký kết.
Tuy nhiên, năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam còn yếu, chưa đáp ứng được yêu cầu để tham gia chuỗi cung ứng cho các nhà máy FDI. Chỉ 36% số doanh nghiệp Việt Nam tham gia vào mạng lưới sản xuất theo định hướng xuất khẩu. Trong khi đó, tỷ lệ này ở Malaysia và Thái Lan là 60%. Chỉ có 21% doanh nghiệp Việt Nam tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu. Sự đóng góp của doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt nam vào kim ngạch xuất khẩu thấp hơn nhiều so với các nước khác.
Bà Sherry cho rằng, để hội nhập tốt hơn, Việt Nam cần lựa chọn phát triển 5 lĩnh vực công nghiệp để phát triển trong các cụm công nghiệp và sản phẩm trong chuỗi giá trị: điện tử, dệt may, chế biến thực phẩm, máy móc nông nghiệp và du lịch. Trong quá trình này, cần chú ý hợp tác với khu vực tư nhân, đặc biệt là doanh nghiệp FDI.
Theo tính toán của các chuyên gia, nếu TPP được ký kết, xuất khẩu của Việt Nam sẽ tăng 38,4%, lên mức 307 tỷ USD. Ngoài ra, tăng trưởng GDP với TPP sẽ rất cao, năm 2025 có thể lên tới 10,5%/năm.
Việt Nam đang tiếp tục cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư, kinh doanh để tạo điều kiện cho doanh nghiệp trong nước lớn mạnh, đủ khả năng hội nhập, đồng thời thu hút đầu tư nước ngoài. Tuy nhiên, cộng đồng doanh nghiệp vẫn băn khoăn về thủ tục đầu tư, kinh doanh, đặc biệt là lĩnh vực kinh doanh có điều kiện. Bên cạnh đó, cơ sở hạ tầng với hệ thống năng lượng chưa bền vững, hệ thống đường giao thông, cảng biển chưa đáp ứng được nhu cầu cũng khiến nhà đầu tư lo ngại.
Theo_An ninh thủ đô
Vận hội mới của nền kinh tế Các chuyên gia và cơ quan quản lý cho rằng, không chỉ giới doanh nghiệp, hệ thống các ngân hàng mà cơ quan xây dựng chính sách cũng cần tiếp tục cải cách để nâng cao năng lực cạnh tranh, đồng thời hỗ trợ tốt nhất cho các doanh nghiệp. Bà Nguyễn Thị Hồng - Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt...