Kho dữ liệu Mỹ dày công xây dựng trong 20 năm có thể rơi vào tay Taliban
Trong 2 thập niên, Mỹ và các đồng minh đã chi hàng trăm triệu USD xây dựng kho dữ liệu dành cho người dân Afghanistan.
Nhưng từ khi Taliban kiểm soát đất nước, hầu hết dữ liệu số, bao gồm sinh trắc học của người dân Afghanistan, đã rơi vào tay lực lượng này.
Nhân viên quét ảnh mắt của một phụ nữ để ghi lại dữ liệu sinh trắc học cần thiết làm hộ chiếu tại Kabul ngày 30/6. Ảnh:AP
Hãng thông tấn AP (Mỹ) cho biết mục tiêu của Mỹ khi dành 20 năm xây dựng kho dữ liệu này là nhằm tăng cường trật tự, pháp luật. Mỹ đã xây dựng với ít biện pháp bảo vệ bảo vệ dữ liệu. Do vậy, có lo ngại rằng Taliban sẽ sử dụng kho dữ liệu này để kiểm soát xã hội.
AP dẫn nguồn thạo tin cho biết kho dữ liệu có thông tin của 700.000 thành viên lực lượng an ninh trong 40 năm qua. Thông tin bao gồm ngày sinh, số điện thoại, tên cha và ông nội của họ, dấu vân tay, ảnh quét mắt và khuôn mặt. Những dữ liệu này ban đầu được xây dựng để chống gian lận trong trả lương.
Chỉ những người sử dụng được cấp phép mới có thể truy cập và hệ thống nhưng một cựu quan chức chính phủ Afghanistan đánh giá Taliban vẫn có thể đột nhập vào kho dữ liệu này.
Video đang HOT
Thủ lĩnh của Taliban cho biết đang ưu tiên khôi phục viện trợ quốc tế và không đóng băng tài sản do nước ngoài nắm giữ. Có rất ít dấu hiệu cho thấy Taliban sẽ tái áp dụng những hạn chế hà khắc – đặc biệt là đối với phụ nữ – mà họ áp đặt khi cầm quyền trong giai đoạn từ năm 1996 đến 2001. Cũng không có dấu hiệu nào cho thấy những người Afghanistan từng làm việc với người Mỹ bị đàn áp một cách có hệ thống.
Ông Nader Nadery, một cựu quan chức của chính phủ Afghanistan cho biết công dân nước này và các đối tác quốc tế có nghĩa vụ cùng đảm bảo các dự liệu nhạy cảm chỉ được sử dụng cho mục đích phát triển thay vì để Taliban kiểm soát xã hội.
Ngoài ra, cơ sở dữ liệu nhận dạng sinh trắc học tự động do Afghanistan tự xây dựng cũng bao gồm 8,5 triệu dữ liệu trong đó có cả người dân thường. Kỹ sư trưởng tại văn phòng quản lý dự án sinh trắc học Lầu Năm Góc-ông William Graves cho biết trước khi rút hết quân về nước, Mỹ đã xóa toàn bộ dữ liệu này nhờ phần mềm quân sự. Một cựu quan chức Afghanistan giấu tên tiết lộ với AP rằng dữ liệu cơ quan tình báo Afghanistan thu thập trong 20 năm qua cũng đã được dọn sạch.
Tuy nhiên, theo ông này, trong số các cơ sở dữ liệu quan trọng vẫn còn tồn tại có Hệ thống quản lý thông tin tài chính Afghanistan, chứa nhiều thông tin chi tiết về các nhà thầu nước ngoài và cơ sở dữ liệu của Bộ Kinh tế tổng hợp tất cả các cơ quan viện trợ và phát triển quốc tế.
Bên cạnh đó là ảnh quét mắt và dấu vân tay của khoảng 9 triệu người Afghanistan – do Cơ quan Thông tin và Thống kê Quốc gia kiểm soát. Trong những năm gần đây, chính phủ Afghanistan yêu cầu quét sinh trắc học người dân để làm hộ chiếu hoặc giấy phép lái xe, tham gia kỳ thi công chức hoặc thi đại học.
Al-Qaeda bị cáo buộc tham chiến cùng Taliban
Al-Qaeda bị cáo buộc tham gia chiến dịch chống lại nhóm kháng chiến tại thung lũng Panjshir của Taliban, khi cuộc giao tranh bước sang ngày thứ ba.
Tổ chức Mặt trận Kháng chiến Quốc gia Afghanistan (NRFA) khẳng định các tay súng al-Qaeda có mặt trong đợt tiến công hôm 2/9 của Taliban vào vùng Panjshir, phía bắc thủ đô Kabul, trong nỗ lực giành lại quyền kiểm soát khu vực này từ lực lượng kháng chiến.
Phe kháng chiến tập hợp nhiều lực lượng khác nhau gồm dân quân Andarab, lực lượng địa phương tại Panjshir và tàn quân chính phủ Afghanistan. Theo Fahim Dashti, người phát ngôn cho NRFA, Taliban đã mở một vài đợt tiến công ở Khawak từ thung lũng Andarab thuộc Baghlan.
Dashti cho biết ít nhất 640 tay súng Taliban đã bị loại khỏi vòng chiến trong vài ngày giao tranh, nói thêm rằng quân kháng chiến đã bẻ gãy mũi đánh tại Khawak.
Một tay súng thuộc lực lượng kháng chiến chống Taliban tuần tra tại tỉnh Panjshir, Afghanistan, hôm 1/9. Ảnh: AFP .
Trong khi đó, phát ngôn viên Taliban Zabihullah Mujahid hôm 2/9 xác nhận các tay súng đã tiến vào thành trì cuối cùng của phe kháng chiến sau khi đàm phán hòa bình thất bại.
Taliban cáo buộc đối thủ tấn công trước, khiến họ quyết định đáp trả. Giới chức Taliban khẳng định lực lượng đã nhanh chóng giành quyền kiểm soát một số khu vực sau hai ngày.
Người dân địa phương cho biết giao tranh bắt đầu từ đêm 1/9. Phần lớn dân thường đã chạy khỏi vùng chiến sự.
Amir Khan Muttaqi, một trong các thủ lĩnh Taliban, đầu tháng 9 thông báo đàm phán với lực lượng ở Panjshir đã thất bại. Ông khẳng định Taliban vẫn mong muốn tìm kiếm giải pháp hòa bình.
Vị trí tỉnh Panjshir của Afghanistan. Đồ họa: BBC .
Ahmad Massoud, con trai cả của cố chỉ huy trong liên minh chống Taliban thập niên 1990 Ahmad Shah Massoud, đang dẫn dắt cuộc kháng chiến ở thung lũng Panjshir. Thủ lĩnh này không có kinh nghiệm chiến đấu, song được các chỉ huy quân sự kỳ cựu của Afghanistan hỗ trợ. Những ngọn núi bao quanh Panjshir đặt ra thách thức cho bất cứ lực lượng nào muốn đánh chiếm nơi này.
Giới quan sát cho rằng giao tranh sẽ bất lợi cho cả hai phe và các bên cần nhanh chóng trở lại bàn đàm phán. Ishaq Gailani, lãnh đạo Phong trào Đoàn kết Quốc gia Afghanistan, kêu gọi Taliban nhượng bộ, kéo dài cơ hội đàm phán và tránh quyết định vội vàng dẫn đến chiến tranh.
Taliban giao tranh với phe kháng chiến tại thành trì Panjshir, 7 người chết Taliban đã đưa quân tới đối đầu với lực lượng kháng chiến ở thành trì Panjshir, nhưng dường như chiến dịch này không thành công khi Taliban phải rút lui và mất 7 tay súng. Lực lượng kháng chiến ở Panjshir (Ảnh: Reuters). Reuters dẫn lời 2 thành viên của nhóm chống Taliban cho biết, vụ giao tranh xảy ra vào tối 30/8,...