Khó chịu với đau mắt đỏ
Hiện nay thời tiết đang chuyển mùa, diễn biến phức tạp khiến khá nhiều địa phương xuất hiện bệnh đau mắt đỏ. Vì nguy cơ lây lan dịch bệnh trong cộng đồng khá cao nên các chuyên gia y tế đã đưa ra khuyến cáo các biện pháp phòng ngừa căn bệnh dễ lây này.
Ảnh minh họa.
Chưa có vaccine phòng bệnh
Những ngày gần đây, số bệnh nhân đi khám đau mắt đỏ tăng đột biến. Riêng tại tại Bệnh viện Mắt trung ương, số bệnh nhân đau mắt đỏ đến khám và điều trị chiếm khoảng 11-12% tổng số bệnh nhân của toàn bệnh viện. Theo nhận định của các bác sĩ nhãn khoa, thực tế, số người mắc bệnh trong cộng đồng còn nhiều hơn vì phần lớn không đi khám mà tự chữa tại nhà.
Theo ông Trần Đắc Phu, nguyên Cục trưởng Cục Y tế Dự phòng, Bộ Y tế, đau mắt đỏ là bệnh rất dễ mắc, dễ lây lan trong cộng đồng và gây thành dịch. Đến nay chưa có vaccine phòng bệnh, chưa có thuốc điều trị đặc hiệu và những người bị đau mắt đỏ rồi vẫn có thể bị nhiễm lại chỉ sau vài tháng khỏi bệnh. Nguyên nhân chủ yếu của bệnh đau mắt đỏ là do virus Adenovirus, hoặc do vi khuẩn như liên cầu, tụ cầu, phế cầu gây ra.
Bệnh thường gặp vào mùa hè đến cuối mùa thu, khi thời tiết từ nắng nóng chuyển sang mưa, độ ẩm không khí cao, khi giao mùa… là những thời điểm mà cơ thể con người, nhất là những người nhạy cảm với thời tiết dễ bị mệt mỏi, hệ thống miễn dịch yếu nên dễ bị nhiễm bệnh. Bên cạnh đó, môi trường nhiều khói bụi, điều kiện vệ sinh kém, sử dụng nguồn nước ô nhiễm, dùng chung đồ dùng sinh hoạt như khăn mặt, gối… cũng là điều kiện thuận lợi cho bệnh phát triển và bùng phát thành dịch.
Bệnh thường gặp vào mùa hè đến cuối mùa thu, khi thời tiết từ nắng nóng chuyển sang mưa, độ ẩm không khí cao, khi giao mùa. Đây là những thời điểm mà cơ thể con người, nhất là những người nhạy cảm với thời tiết dễ bị mệt mỏi, hệ thống miễn dịch yếu dễ bị nhiễm bệnh. Bên cạnh đó môi trường nhiều khói bụi, điều kiện vệ sinh kém, sử dụng nguồn nước ô nhiễm, dùng chung đồ dùng sinh hoạt như khăn mặt, gối… cũng là điều kiện thuận lợi cho bệnh phát triển và bùng phát thành dịch.
Dấu hiệu cơ bản của bệnh đau mắt đỏ là mắt đỏ và có ghèn. Người bệnh thường đỏ một mắt trước, sau đó lan sang mắt thứ hai. Triệu chứng thường gặp là người bị bệnh cảm thấy khó chịu ở mắt, sau đó cộm như có cát trong mắt. Mắt nhiều ghèn, buổi sáng ngủ dậy hai mắt khó mở do nhiều ghèn dính chặt. Mi mắt sưng nề, mọng, mắt đỏ do cương tụ mạch máu, đau nhức, nổi cộm, chảy nước mắt.
Một số trường hợp viêm kết mạc có giả mạc (lớp màng dai trắng khi lật mi lên mới thấy) thường lâu khỏi hơn. Người bệnh cũng có thể có thêm các triệu chứng như mệt mỏi, sốt nhẹ, đau họng, ho, xuất hiện hạch ở tai. Thông thường người bệnh vẫn nhìn thấy bình thường, thị lực không bị suy giảm, nhưng nếu để bệnh nặng, mắt có thể bị phù đỏ, có màng trong mắt, xuất huyết dưới kết mạc… thì sẽ gây khó khăn hơn trong điều trị.
Video đang HOT
Các chuyên gia nhãn khoa ở Viện Mắt trung ương cũng cảnh báo, một số trường hợp nặng gây ra viêm kết mạc có giả mạc. Giả mạc là màng viêm màu trắng đục, bám vào mặt sau của mi mắt và chỉ nhìn thấy khi lật mi lên. Khi có giả mạc chứng tỏ sức đề kháng của mắt đã yếu, bệnh đang có chiều hướng nặng thêm và độc tính của virus cao. Những trường hợp này mắt sưng rất nặng và kéo dài do giả mạc bít vào mặt sau mắt làm cho thuốc không ngấm vào được tổ chức bệnh. Do vậy cần có sự can thiệp của bác sĩ giúp bóc bỏ lớp màng để thuốc phát huy tác dụng. Cả trẻ em và người lớn đều có nguy cơ mắc phải viêm kết mạc có giả mạc.
Trước nguy cơ bùng phát bệnh đau mắt đỏ, PGS.TS Cung Hồng Sơn – Phó Giám đốc Bệnh viện Mắt trung ương khuyến cáo bệnh nhân nên bình tĩnh đi khám các bác sĩ chuyên khoa để phát hiện đúng bệnh vì bệnh viêm kết màng cấp – viêm đau mắt đỏ – rất dễ nhầm với viêm màng bồ đào cấp và nếu diễn biến nặng có thể trở thành bệnh viêm mủ nội nhãn. Tiên lượng của viêm mủ nội nhãn rất nặng và khả năng giữ được thị giác rất là ít.
Bệnh viêm màng bồ đào cấp cũng có những triệu chứng tương tự như bệnh đau mắt đỏ, nhưng có một số triệu chứng hơi khác như là nhức nhiều hơn, mắt mờ nhiều hơn và khi khám bác sĩ sẽ có những phát hiện khác trong mắt mà bệnh nhân không biết. Chính vì thế, bệnh nhân không nên tự mua thuốc tự điều trị và cần đến gặp bác sĩ khám. Bên cạnh đó, không phải thuốc nào cũng có thể tra vào mắt, nếu bệnh nhân tự ý dùng thuốc có thể gặp phải những loại thuốc chống chỉ định, từ đó dẫn đến những hậu quả khôn lường, có người bị giảm cơ quan thị giác, thậm chí bị mù.
Tuyệt đối không đắp lá trầu, lá dâu
Về nguy cơ lây bệnh, BS Lê Xuân Thủy- Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) cho biết, bệnh đau mắt đỏ có thể lây qua đường hô hấp, nước mắt, nước bọt, bắt tay; cầm, nắm, chạm vào những vật dụng nhiễm nguồn bệnh như tay nắm cửa, nút bấm cầu thang, điện thoại; đồ vật, đồ dùng cá nhân của nguời bệnh như khăn mặt, chậu rửa mặt…; dùng chung đồ dùng sinh hoạt như khăn mặt, gối…
Khi có người bị bệnh hoặc nghi bị bệnh đau mắt đỏ, người bệnh cần tuân thủ những điều sau: Lau rửa ghèn, dử mắt ít nhất 2 lần/ngày bằng khăn giấy ẩm hoặc bông, lau xong vứt bỏ khăn, không sử dụng lại; không tra vào mắt lành thuốc nhỏ của mắt đang bị nhiễm khuẩn; tránh khói bụi, đeo kính mát cho mắt.
Người bệnh cần được nghỉ ngơi, cách ly, dùng thuốc theo đơn của thầy thuốc. Không tự ý mua thuốc nhỏ mắt. Không dùng thuốc nhỏ mắt của người khác. Ngoài ra, mầm bệnh có khả năng sống ở môi trường bình thường vài ngày và người bệnh vẫn có thể là nguồn lây bệnh sau khi đã khỏi bệnh một tuần. Vì vậy cách phòng bệnh tốt nhất là thực hiện triệt để các biện pháp vệ sinh và cách ly với người bệnh.
Để phòng bệnh, cần chủ động thực hiện các biện pháp: Thường xuyên rửa tay bằng xà phòng, sử dụng nước sạch. Không đưa tay lên dụi mắt, mũi, miệng. Không dùng chung vật dụng cá nhân như lọ thuốc nhỏ mắt, khăn mặt, kính mắt, khẩu trang…
Những trường hợp nghi ngờ mắc bệnh đau mắt đỏ cần phải đến cơ sở y tế để được khám, tư vấn và điều trị. Tuyệt đối không đắp các loại lá vào mắt như lá trầu, lá dâu… Mặc dù trong lá trầu, lá dâu có thành phần kháng khuẩn, nhưng chưa được kiểm nghiệm lâm sàng trên thực tế, vì vậy, việc đắp lá trầu, lá dâu lên mắt có thể gây biến chứng, khiến bệnh nặng hơn.
Đau mắt đỏ tuy là một bệnh cấp tính, triệu chứng rầm rộ, dễ lây nhưng thường lành tính, ít để lại di chứng.
Bệnh đau mắt đỏ có thể lây qua: Tiếp xúc trực tiếp với người bị bệnh qua đường hô hấp, nước mắt, nước bọt, bắt tay, đặc biệt nước mắt người bệnh là nơi chứa rất nhiều virus.
Cầm, nắm, chạm vào những vật dụng nhiễm nguồn bệnh như tay nắm cửa, nút bấm cầu thang, điện thoại, đồ vật, đồ dùng cá nhân của người bệnh như khăn mặt, chậu rửa mặt…
Dùng chung đồ dùng sinh hoạt như khăn mặt, gối. Sử dụng nguồn nước bị nhiễm mầm bệnh như ao, hồ, bể bơi. Thói quen hay dụi mắt, sờ vào mũi, miệng.
Bí quyết tránh đau mỏi khi giao mùa
Cơ thể mỗi người nhạy cảm hơn với môi trường và thời tiết vào thời điểm giao mùa, dễ mắc các bệnh hô hấp và xương khớp, nhất là những người có hệ miễn dịch yếu như trẻ nhỏ, người già.
Người cao tuổi cần ăn nhiều rau, quả để tăng sức đề kháng cho cơ thể.
Kẻ thù của xương khớp
Thời tiết trong giai đoạn chuyển mùa thay đổi thất thường, ảnh hưởng tới sức khỏe của nhiều người, nhất là nhóm mắc bệnh xương khớp.
Là bệnh nhân xương khớp nhiều năm, bà Nguyễn Thị Đoan (phố Chùa Láng, Hà Nội) than thở, cứ "trái gió trở trời", nhất là lúc nhiệt độ thay đổi một cách đột ngột là khớp gối, cổ tay và ngón tay của bà bị sưng đỏ, tê cứng và đau nhói. Nhiều người khác cũng lo lắng khi các khớp tay, chân nhức nhối, có cảm giác như kiến bò và phát ra tiếng lục cục mỗi khi trở trời.
GS.TS Nguyễn Mai Hồng, Trưởng khoa Cơ Xương Khớp, Bệnh viện Bạch Mai, lý giải: Sự thay đổi của thời tiết kéo theo sự thay đổi của các yếu tố bên trong cơ thể. Đặc biệt, khi giao mùa từ nóng sang lạnh, các mạch máu bị co lại, sự lưu thông máu bên trong các tế bào cơ bắp giảm khiến tế bào cơ co lại, giảm độ đàn hồi và gây cứng cơ, đôi khi dẫn đến đau cơ.
Nhiệt độ xuống thấp về đêm làm cho các gân cơ bị co rút, dễ gây ra chứng vẹo cổ cấp. Nếu người cao tuổi thức dậy đi vệ sinh ở thời điểm này, việc vận động khớp khó khăn hơn dễ khiến bệnh nhân bị ngã, trường hợp nặng có thể dẫn đến gãy xương. Chưa kể trong tiết trời lạnh, một số bệnh nhân bị gout thường hay tái phát các đợt viêm khớp cấp do axit uric trong máu bị kết tủa, lắng đọng vào khớp và gây viêm.
Không chỉ bệnh nhân xương khớp mệt mỏi mà khi giao mùa, cơ thể con người nói chung rất dễ gặp các vấn đề về hô hấp do không kịp thích ứng với sự thay đổi, sức đề kháng bị giảm sút, dễ bị vi khuẩn, vi rút tấn công hơn.
Khi thời tiết chuyển từ hè sang thu cũng là thời điểm thuận lợi để bệnh đau mắt đỏ xuất hiện. Bác sĩ Hoàng Cương (khoa Khám bệnh, Bệnh viện Mắt trung ương) lưu ý, đây là bệnh dễ lây lan nên các gia đình cần đặc biệt cẩn trọng. "Đã có trường hợp cả gia đình đều bị đau mắt đỏ do lây giữa các thành viên, ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống và sinh hoạt", bác sĩ Cương cho biết.
Không lạm dụng thuốc giảm đau
Để ứng phó với các cơn đau xương khớp khi giao mùa, bác sĩ Vũ Văn Đại (Khoa Y học cổ truyền, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108) cho hay, khi khớp có dấu hiệu đau nhức, tê cứng, cần làm ấm xung quanh vị trí đau bằng cách xoa dầu hoặc cao nóng, sử dụng túi chườm, lá ngải sao với muôi... để các mạch máu giãn ra, khí huyêt dễ dàng lưu thông đến nuôi các khớp. Tuyệt đối không chườm hay xoa dâu nóng trực tiếp lên vùng khớp đang viêm cấp (sưng, nóng, đỏ, đau) để tránh tình trạng sưng viêm trở nên tồi tệ hơn. Ngoài ra, cần tránh tập thể dục ngoài trời khi thời tiết quá lạnh, nhiều gió, độ ẩm cao hay có mưa.
Chuyên gia cũng khuyến cáo người dân không nên lạm dụng thuốc giảm đau chứa corticoid, bởi việc dùng thuốc giảm đau chỉ là giải pháp tạm thời trong cơn đau cấp. Việc lạm dụng thuốc giảm đau chứa corticoid có thể gây tác dụng phụ lên dạ dày, tim mạch, thận...
Bên cạnh đó, các chuyên gia đều đưa lời khuyên duy trì chế độ dinh dưỡng hợp lý, đủ chât và cân bằng đối với bệnh nhân xương khớp nói riêng và người dân nói chung khi thời tiết giao mùa. Mọi người nên tránh xa một số loại thực phẩm có thể sinh ra các chất làm tăng gánh nặng cho khớp, như: Các chất kích thích, thịt đỏ, đồ ăn đông lạnh, đồ ăn nhanh, đồ ăn có tính nóng, quá chua hay quá mặn...
Với nguy cơ xuất hiện bệnh lý hô hấp khi chuyển mùa, đặc biệt là trong bối cảnh dịch Covid-19 hoành hành, PGS.TS Trần Minh Điển, Phó Giám đốc Bệnh viện Nhi Trung ương, khuyến cáo: Không nên ở ngoài trời vào buổi trưa, luôn mang theo áo mưa, đeo khẩu trang khi đi đường, vệ sinh tay thường xuyên bằng xà phòng và dung dịch sát khuẩn, luôn tắm bằng nước ấm.
"Trong sinh hoạt hằng ngày, mọi người cần chú ý giữ ấm, đặc biệt là khi ra ngoài lúc sáng sớm và đêm khuya, bảo đảm vệ sinh hằng ngày; tránh để trẻ em, người già tiếp xúc với người đang mắc bệnh dễ lây nhiễm cũng như hạn chế tới nơi đông người. Bảo đảm chế độ ăn đủ dinh dưỡng cho gia đình, ăn nhiều hoa quả, không dùng đá lạnh. Người bị bệnh cần đến ngay cơ sở y tế để được khám và điều trị", bác sĩ Trần Minh Điển khuyến cáo.
Biến chứng nguy hiểm của viêm mũi dị ứng khi thời tiết giao mùa Viêm mũi dị ứng là một trong những bệnh thường gặp ở mọi lứa tuổi. Nếu không được điều trị, bệnh có thể chuyển sang dị ứng phế quản, dẫn đến hen phế quản, viêm xoang. Viêm mũi dị ứng là gì? Viêm mũi dị ứng là hiện tượng mũi bị viêm, sưng tấy do dị ứng với các tác nhân trong và...