“Khô chỉ vàng” kiểu gì cũng ngon

Chẳng có thứ bậc đáng kể nào trong họ hàng nhà cá, thế nhưng khô cá chỉ vàng nướng đã trở thành món bình dân mà khoái khẩu của bao quý ông khi bước vào quán nhậu. Một vại bia ắp đầy sủi bọt, một đĩa cá chỉ vàng ruộm thơm lừng, thế là đủ cho một cuộc lai rai.

Cá chỉ vàng là loại sống ven bờ, thuộc họ cá khế. Thân cá có hình thoi, dẹp hai bên, phần lưng xanh xám, bụng trắng, dọc thân lại có một dải vàng óng ánh chạy dài. Cứ vào đầu hạ cho đến cuối thu, cá chỉ vàng vào mùa sinh sản. Con cá cái mỡ màng ắp đầy bụng trứng, thịt trắng thơm ngon không tả xiết.

Khô chỉ vàng nướng hoặc rán lên thì ngon hết chỗ chê – Ảnh: Tịnh Tâm

Có lẽ chỉ vàng sinh ra để làm… khô. Cá chỉ vàng tươi ít người nhắc đến, nhưng cái món khô chỉ vàng trứ danh thì tạt vào bất kỳ quán cóc nào ven đường cũng có, chỉ cần một cái ngoắt tay của khách là những thân cá vàng hườm lại sẵn sàng tỏa khói thơm lừng trên bếp than rực đỏ.

Làm khô cá không khó, nhưng lại khá vất vả. Về vùng biển mùa làm khô, mới thấy choáng ngợp trước hằng hà sa số những nong cá trắng óng, lấp lánh giữa cái nắng chang rực rỡ. Muốn có khô cá ngon, phải chọn những con cá “thanh niên” vừa đủ độ béo, nếu là cá “nhi đồng” thịt sẽ bị hôi và kém ngọt.

Đặc biệt, ngư dân phải khéo chọn ngày nhiều nắng, bởi chỉ cần thiếu đi cái sinh khí hừng hực của đất trời sẽ làm hỏng cả bao nhiêu công sức. Quan trọng hơn là phải biết “đo” nắng sao cho cá vừa đủ se mình. Từng chú cá tươi roi rói còn đẫm cái mặn mòi của biển cả được xẻ làm đôi rồi ngâm vào nước muối chừng 2 ngày đêm, sau đó đem ra phơi nắng. Cái nắng giòn hanh hao của biển như lò lửa khổng lồ, sấy khô từng sớ cá chắc nịch, khiến sắc trắng trên thân cá chuyển sang đỏ au đầy mời gọi. Cầu kỳ hơn, miếng khô cá còn có thể được tẩm ướp gia vị tiêu, ớt thật đậm đà.

Khô cá chỉ vàng có thể chiên sốt cà, tỏi, ớt hay kho gừng xì dầu theo kiểu Nhật, nhưng dân nhậu vẫn “kết” nhất món cá chỉ vàng nướng hoặc rán vàng. Chẳng cần tài nghệ gì nhiều, chỉ cần đặt miếng khô đỏ au lên vỉ nướng hay thả vào chảo dầu nóng, canh cho đến khi vàng đều hai mặt và hương thơm tỏa ra ngây ngất không giấu được ai. Khô chỉ vàng to khoảng 3-4 ngón tay, xòe ra như nan quạt, khẽ cong lên dưới sức nóng của than hoa. Lớp da cá nâu óng phồng rộp lên, phần thịt sậm đỏ vừa xem xém dấu than vừa lấp lánh những vệt mỡ dài. Thế là “trăm phần trăm” hết cốc bia sóng sánh vàng. Thú nhất là được tự tay cầm miếng khô cá còn nóng hổi, xé ra làm đôi rồi chấm vào bát tương ớt đỏ tươi. Chạm vào đầu lưỡi trước tiên là vị ngọt ngọt thơm thơm hơi ám khói, chút cay dịu của ớt. Bạn hãy nhai chầm chậm để vị giác bắt đầu bay bổng với cái giòn giòn, mặn mặn của da cá, cái ngọt đừ của sớ thịt đỏ au, mặn mòi mùi nắng chang vùng biển.

Không chỉ là món nhấm thuộc hàng “bí quyết” của các chị nội trợ đảm đang khéo chiều chồng, khô cá chỉ vàng mộc mạc còn là thứ rất dễ “đưa cơm”. Những ngày trời lành lạnh, thêm cái mưa rả rích, mùi hương cá nướng thơm lừng dậy lên từ bếp lửa sao mà quyến rũ đến lạ. Chẳng cần thịt thà, lùa vội miếng cơm gạo mới trắng ngần thơm dẻo với miếng khô chấm tương ớt mà ngon đến nỗi không thể dừng đũa.

Theo ihay