‘Kho báo quốc gia’ của Afghanistan đang bị xâu xé

Đá xanh lapis là loại đá quý có trữ lượng lớn nhất thế giới ở Afghanistan nhưng một số lượng lớn các mỏ đá xanh hiện không được kiểm soát, dẫn đến tình trạng tranh giành giữa các nhóm nổi dậy tại nước này, gây bất ổn cho quá trình tái thiết quốc gia.

Theo tổ chức phi chính phủ Global Witness đóng tại London (Anh), Taliban và các nhóm dân quân nổi dậy khác kiếm tới 20 triệu USD/năm từ việc khai thác đá xanh lapis bất hợp pháp ở Afghanistan.

Global Witness đã đề nghị xếp đá xanh lapis là “khoáng sản gây xung đột”, một đề nghị đã nhận được sự ủng hộ của Tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani.

Tình trạng khai thác đá xanh lapis trái phép đang gày gia tăng tại Afghanistan. Ảnh: Getty Images

Global Witness đã kêu gọi chính phủ Afghanistan giành lại quyền kiểm soát các mỏ đá xanh lapis tại Badakshan, nơi các mỏ tập trung nhiều nhất, nói rằng pháp luật hiện hành không đủ gây áp lực. Tổ chức trên cho biết chính phủ Afghanistan đã mất ít nhất 17,5 triệu USD doanh thu từ đá xanh lapis vào năm 2014 và 10 triệu USD trong năm 2015.

Ông Ghani nói với các phóng viên hôm 4-6 rằng “bất kỳ sai lầm nào chúng tôi đã phạm phải trong việc quản lý các nguồn tài nguyên thiên nhiên, chúng tôi sẽ đền bù trong 200 năm tới”.

Trang sức làm từ đá xanh lapis được bày bán ngoài trời tại Afghanistan. Ảnh; USGS

Trong khi đó, Đơn vị Nghiên cứu và Đánh giá Afghanistan (AREU) đóng tại Kabul (Afghanistan) trong một báo cáo gần đây cho hay có đến 10.000 mỏ đá xanh lapis “nằm ngoài tầm kiểm soát của chính phủ và chịu sự cướp bóc”, AP đưa tin.

“Hiện có hơn 300 xe tải chất đầy đá xanh lapis được chiết xuất trái phép ” hay khoảng 6.000 tấn đá lapis ở tỉnh Badakhshan đang chờ xuất khẩu, theo AREU. “Số tiền ước tính cho số đá này là ít nhất 300 triệu USD”.

BẢO ANH

Theo_PLO