Khiếm khuyết của tòa án trong xét xử đang gây bức xúc lớn
Phó Chánh án TAND tối cao Nguyễn Sơn nêu thực tế, chất lượng xét xử của tòa án hiện chưa đáp ứng yêu cầu, nhiều khiếm khuyến bất cập đang gây ra những bức xúc với cơ quan xét xử…
Chiều 13/3, UB thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự án Luật tổ chức Tòa án nhân dân (sửa đổi).
Tờ trình của TAND tối cao nêu rõ, sau hơn 10 năm thực hiện luật hiện hành, hệ thống Tòa án ở Việt Nam đang bộc lộ những khiếm khuyết và bất cập cả về tổ chức và hoạt động. Tổ chức và hoạt động của các Tòa án chưa theo kịp với sự phát triển và đòi hỏi của đời sống chính trị, kinh tế và xã hội, chồng chéo nhau về nhiệm vụ, thẩm quyền.
Chất lượng xét xử của các Tòa án chưa đáp ứng được yêu cầu, đòi hỏi ngày càng cao của xã hội. Những khiếm khuyết, bất cập trong tổ chức và hoạt động của Tòa án, một mặt làm hạn chế vai trò và sự phát triển, tiến bộ của cơ quan Tòa án, mặt khác gây ra những bức xúc, đòi hỏi của Nhà nước và xã hội trong việc củng cố, kiện toàn cơ quan Tòa án.
Lần sửa luật này hướng đến các nội dung quan trọng như quy định về vị trí, vai trò, chức năng, nhiệm vụ, tổ chức và hoạt động của tòa án, nhiệm vụ, thẩm quyền của thẩm phán… để tạo cơ sở pháp lý cho hoạt động của cơ quan xét xử xứng tầm là cơ quan thực hiện quyền tư pháp theo tư tưởng của Hiến pháp mới.
Cụ thể, cơ quan soạn thảo đề nghị quy định hệ thống của tòa án được tổ chức gồm 4 cấp theo thẩm quyền xét xử, không phụ thuộc vào đơn vị hành chính. Cụ thể 4 cấp tòa gồm: TAND sơ thẩm khu vực, TAND tỉnh, TAND cấp cao và TAND tối cao.
Phó Chánh án Nguyễn Sơn phân tích, việc tổ chức TAND theo hướng này là phù hợp với các nguyên tắc về tổ chức và hoạt động của cơ quan thực hiện quyền tư pháp, để đảm bảo độc lập trong xét xử, góp phần khắc phục những hạn chế, bất cập của ngành tòa án hiện nay. Đây cũng là phương thức để nâng cao vị trí, vai trò của tòa án trong nhà nước pháp quyền.
Vai trò của thẩm phán cũng được đề cao, khẳng định trong dự thảo luật với việc đề xuất tăng thời gian nhiệm kỳ bổ nhiệm để người cầm cân nảy mực yên tâm công tác, đảm bảo độc lập trong xét xử. Có 2 phương án được đưa ra.
Video đang HOT
Phương án 1 quy định thẩm phán TAND tối cao được bổ nhiệm không thời hạn, các thẩm phán khác nhiệm kỳ đầu là 5 năm (như quy định hiện hành), nếu được tái nhiệm thì nhiệm kỳ sau được kéo dài cho đến khi nghỉ hưu hoặc chuyển công tác khác. Phương án 2, thẩm phán TAND tối cao cũng được bổ nhiệm không thời hạn, nhiệm kỳ của thẩm phán khác là 10 năm.
Phó Chủ tịch Quốc hội Tòng Thị Phóng đề nghị ban soạn thảo làm rõ khái niệm thực hiện quyền tư pháp và mối quan hệ với các cơ quan liên quan trong quá trình thực thi nhiệm vụ. Đồng thời, khi xây dựng dự thảo luật cần quán triệt Thông báo của Bộ Chính trị, Kết luận về tổng kết nâng cao hoạt động hệ thống chính trị, trong đó có cơ quan lập pháp, hành pháp và tư pháp.
Chủ nhiệm UB Pháp luật Phan Trung Lý băn khoăn về đề xuất quy định về “thẩm phán ngoài ngạch”. Theo ông Lý, Hiến pháp hiện nay quy định Chủ tịch nước có thẩm quyền bổ nhiệm thẩm phán để làm nhiệm vụ xét xử những vụ án và giải quyết những việc khác thuộc thẩm quyền của Tòa án. Nhưng trong dự thảo Luật lại quy định có thẩm phán chính ngạch và thẩm phán ngoài ngạch. Điều này gây khó hiểu, làm hạ thấp vai trò của thẩm phán.
Chủ nhiệm UB Tài chính – Ngân sách Phùng Quốc Hiển cũng cho rằng, nội dung về quyền bổ nhiệm thẩm phán, hay thẩm phán chính ngạch, ngoài ngạch… không phù hợp với Hiến pháp mới.
Luật tổ chức TAND tối cao là một trong những luật đầu tiên về tổ chức, hoạt động của các cơ quan trong bộ máy nhà nước được chọn để sửa đổi, bổ sung cho phù hợp với quy định của Hiến pháp 2013. Dự luật sẽ được cho ý kiến lần đầu tại kỳ họp thứ 7 tới đây của Quốc hội. Một loạt các luật khác cũng đang được đốc thúc chuẩn bị sửa đổi như luật tổ chức Quốc hội, luật tổ chức Chính phủ…
P.Thảo
Theo Dantri
Một cái vỗ vai, một lời nói nhỏ... cũng làm "lệch" quan tòa!
"Hoạt động xét xử của tòa án ở các địa phương, không nơi nào là không có sự tác động nhưng sự tác động rất khó chứng minh, chủ yếu chỉ là một cái vỗ vai, một lời nói nhỏ" - Phó Chánh án TAND tối cao Nguyễn Sơn bộc bạch.
Phiên họp toàn thể lần thứ 10 của UB Tư pháp của Quốc hội trong 2 ngày mùng 6-7/3 có nội dung xem xét, thẩm tra thảo luật tổ chức TAND sửa đổi. Không ít đề xuất sửa đổi tổ chức, bộ máy ngành tòa án của TAND tối cao đưa ra chưa nhận được sự đồng tình của cơ quan thẩm tra luật.
Tờ trình của Chánh án TAND tối cao Trương Hòa Bình cho biết, thực hiện định hướng của TƯ, kết luận của Bộ Chính trị, dự thảo luật đã quy định hệ thống của tòa án được tổ chức gồm 4 cấp theo thẩm quyền xét xử, không phụ thuộc vào đơn vị hành chính. Cụ thể 4 cấp tòa gồm: TAND sơ thẩm khu vực, TAND tỉnh, TAND cấp cao và TAND tối cao.
Cơ quan soạn thảo phân tích, việc tổ chức TAND theo hướng này là phù hợp với các nguyên tắc về tổ chức và hoạt động của cơ quan thực hiện quyền tư pháp, để đảm bảo độc lập trong xét xử, góp phần khắc phục những hạn chế, bất cập của ngành tòa án hiện nay. Đây cũng là phương thức để nâng cao vị trí, vai trò của tòa án trong nhà nước pháp quyền.
Tuy nhiên, ngoài đa số ý kiến đồng tình với việc tổ chức TAND theo 4 cấp, vẫn có ý kiến đề nghị cân nhắc thêm việc thành lập TAND sơ thẩm khu vực để bảo đảm thuận lợi cho người dân khi có công việc cần giải quyết tại tòa.
Phó Chánh án Nguyễn Sơn: "Những suy tư của đội ngũ thẩm phán là có thật".
Phó Chánh án TAND tối cao - Chánh án TA quân sự TƯ, Trung tướng Trần Văn Độ cho rằng, việc thành lập tòa án sơ thẩm khu vực là cần thiết. Còn tòa án có gần dân hay không do cách thức tổ chức quản lý của Tòa án chứ không phải về mặt địa lý.
Ông Độ phân tích, thành lập hệ thống Tòa án sơ thẩm khu vực không chỉ bảo đảm tính độc lập của Tòa án mà còn khắc phục được những hạn chế, nâng cao chất lượng cán bộ, chất lượng quản lý...
Phó Chánh án TAND tối cao Nguyễn Sơn Nếu nêu thực tế: "Hoạt động xét xử của tòa án ở các địa phương, không nơi nào là không có sự tác động nhưng sự tác động rất khó chứng minh, chủ yếu chỉ là một cái vỗ vai, một lời nói nhỏ".
Quyết định của các "quan tòa", nhìn nhận một cách thẳng thắn, vẫn chịu sự ràng buộc nhất định vì thẩn phán có được tái bổ nhiệm hay không đều phải có nhận xét của cấp ủy.
"Thẩm phán chúng tôi có suy tư hay không khi vợ con, gia đình và cả xã hội cùng nhìn vào mình, có dũng cảm để bảo vệ công lý không? Câu trả lời, phải dũng cảm nhiều mới làm được như thế nhưng suy tư, suy nghĩ thì cũng phải nói thật là có" - ông Sơn bộc bạch.
Để đảm bảo sự độc lập xét xử của tòa án, ông Sơn cho là cần nhiều yếu tố mà việc thành lập TAND sơ thẩm khu vực là một biệt pháp. Ngoài ra, còn nhiều vấn đề khác như tiêu chuẩn, thời hạn bổ nhiệm thẩm phán, nhiệm kỳ bổ nhiệm hay yêu cầu về việc chủ động kinh phí hoạt động của tòa án.
Phó Chánh án TAND tối cao lấy ví dụ, ngay điều kiện về tuổ.i đến tầm nào mới có thể xét bổ nhiệm thẩm phán cũng là một bài toán vì ở độ tuổ.i nhất định, phù hợp một người mới đảm bảo kinh nghiệm sống, kinh nghiệm trong nghề nghiệp, mới rèn được bản lĩnh để khi ngồi xử án đàng hoàng, đĩnh đạc. Địa vị của thẩm phán theo đó cũng được nâng lên.
Ở khía cạnh khác, nếu người đứng đầu ngành tòa án có một ghế trong Bộ Chính trị, vị thế của ngành cũng khác, độc lập, không thua kém nhánh cơ quan hành pháp.
Phó Chánh án Nguyễn Sơn cũng đề nghị ủng hộ phương án quy định về kinh phí hoạt động của tòa án theo hướng để TAND tối cao lập dự toán và trình Quốc hội quyết định, sau khi thống nhất với Chính phủ thay cho phương án quy định kinh phí hoạt động của tòa án do Chính phủ trình Quốc hội quyết định, sau khi thống nhất với TAND tối cao.
Chia sẻ những "tâm tư" của lãnh đạo ngành tòa án nhưng Chủ nhiệm UB Tư pháp Nguyễn Văn Hiện cho rằng, để TAND tối cao tự trình Quốc hội về kinh phí hoạt động là trái với Hiến pháp cũng như luật Ngân sách nhà nước. Việc này vẫn phải để Chính phủ trình nhưng tòa án có quyền kiến nghị thay đổi, điều chỉnh...
Nhiều nội dung khác ông Hiện cũng "lắc đầu" như đề xuất quy định về "trợ lý thẩm phán", đổi mới bộ máy giúp việc tòa án, xây dựng án lệ, thành lập Học viện Tư pháp...
Chủ nhiệm UB Tư pháp chỉ ủng hộ đề xuất mở rộng nhiệm kỳ bổ nhiệm của thẩm phán, nâng tuổ.i nghỉ hưu của thẩm phán lên 65 tuổ.i (đối với nam), 60 tuổ.i (đối với nữ).
Theo đó, dự thảo luật hiện thiết kế 2 phương án. Phương án 1 quy định thẩm phán TAND tối cao được bổ nhiệm không thời hạn, các thẩm phán khác nhiệm kỳ đầu là 5 năm (như quy định hiện hành), nếu được tái nhiệm thì nhiệm kỳ sau được kéo dài cho đến khi nghỉ hưu hoặc chuyển công tác khác. Phương án 2, thẩm phán TAND tối cao cũng được bổ nhiệm không thời hạn, nhiệm kỳ của thẩm phán khác là 10 năm.
P.Thảo
Theo Dantri
Cẩn thận cá nục "siêu rẻ" Với giá từ 18.000-20.000/kg, cá nục "siêu rẻ" bán tại một số chợ trên địa bàn Hà Nội đang là mối lo lớn về chất lượng và độ an toàn của sản phẩm... Rẻ bằng 1/2 giá thường Trong khi cá nục bán bình thường giá từ 45.000 - 50.000 đồng/kg thì tại một số chợ trên địa bàn Hà Nội: Nghĩa Tân,...