Khi đối tượng có nhân thân hóc búa

Chiều chạng vạng, khu dân cư mới Phúc Long, xã Tăng Tiến, huyện Việt Yên, tỉnh Bắc Giang lại rộn rã những nhịp điệu thường nhật của cuộc sống.

Trong mỗi nếp nhà, mùi thức ăn đã bắt đầu tỏa hương, tiếng trẻ em nô đùa, rồi tiếng trò chuyện, cười nói xôn xao, rộn rã…

Những khoảng lặng bình dị của cuộc sống được chứng kiến khiến Trung tá Trịnh Văn Phong, Đội trưởng Đội phòng ngừa, điều tra tội phạm xâm phạm nhân thân, Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Hưng Yên – người đội trưởng hình sự rắn rỏi, can trường là vậy – chợt thấy sống mũi cay cay.

1. Giây phút xúc động ấy nhanh chóng qua đi, anh và đồng đội tiếp tục lặng thầm thực hiện nhiệm vụ. Vào thời điểm này, họ phải đưa ra những quyết định quan trọng liên quan đến sự thành bại của chuyên án, bắt giữ hay không bắt giữ các đối tượng. Ở từng vị trí quan sát, Trung tá Trịnh Văn Phong cùng đồng đội lặng lẽ quan sát mọi di biến động trong căn nhà nghỉ, nằm lọt thỏm giữa khu dân cư. Ở nơi đó có 3 đối tượng hình sự đặc biệt nguy hiểm, mang theo vũ khí nóng đang lẩn trốn sự truy tìm gắt gao của Phòng Cảnh sát hình sự, Công an tỉnh Hưng Yên.

“Trong bất cứ tình huống nào, sự an toàn của người dân và cán bộ, chiến sĩ phải được đặt lên hàng đầu”, sau cuộc hội ý chớp nhoáng với các thành viên của tổ công tác, Trung tá Phong đã báo cáo lãnh đạo đơn vị, họ quyết định lùi thời gian bắt giữ các đối tượng vào thời điểm thích hợp. Thời gian chầm chậm trôi đi trong sự căng thẳng, lo âu của người đội trưởng và các thành viên tổ công tác. Trước đó, ngày 26/12/2023, Công an tỉnh Hưng Yên nhận được tin báo về vụ trọng án đặc biệt nghiêm trọng, xảy ra vào khoảng 15h50 phút cùng ngày, tại quán cà phê Đức Trung, có địa chỉ tại số 45A Thảo Nguyên, khu đô thị Ecopark, thuộc địa phận xã Cửu Cao, huyện Văn Giang, tỉnh Hưng Yên.

Thông tin ban đầu xác định, 5 đối tượng sử dụng 4 khẩu súng và 3 con dao đã gây ra vụ giết người, cướp số tiền khoảng 8 tỷ đồng. Trong quá trình này, các đối tượng gây án đã bắn 1 người bị thương. Quá trình rà soát, đến khoảng 22h ngày 29/12, các thành viên của ban chuyên án xác định nhóm đối tượng đang lẩn trốn tại huyện Việt Yên, tỉnh Bắc Giang và tổ chức lực lượng, phương tiện để tiến hành vây bắt.

Thượng tướng Nguyễn Duy Ngọc, Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Công an trao thưởng cho 7 tập thể tham gia điều tra, làm rõ vụ án.

“8 năm là Đội trưởng Đội phòng ngừa, điều tra tội phạm xâm phạm nhân thân, không ít lần đối mặt với hiểm nguy nhưng đây là lần tôi căng thẳng nhất. Trong chuyên án này, theo sự phân công của lãnh đạo đơn vị, tôi vừa trực tiếp tham gia phá án, vừa được giao nhiệm vụ nghiên cứu, tổng hợp kết quả rà soát, sàng lọc, điều tra, xác minh thông tin của các tổ công tác… Sau đó, tham mưu với ban chuyên án trong công tác đánh giá tài liệu; tổng hợp kết quả rà soát, sàng lọc, điều tra xác minh của các tổ công tác và tham mưu ban chuyên án trong công tác đánh giá tài liệu, chứng cứ thu thập được và đề ra các hướng điều tra tiếp theo, Trung tá Phong nhớ lại.

Đó là đêm thứ ba, anh và đồng đội chưa hề chợp mắt. 3 đối tượng liên quan đến một vụ giết người, cướp tài sản đặc biệt nghiêm trọng, có mang theo vũ khí bên người rất manh động và liều lĩnh. Trong những tình huống như vậy, một sai sót nhỏ cũng để lại hậu quả khôn lường. Là người đội trưởng, chịu trách nhiệm với lãnh đạo đơn vị, Trung tá Phong không khỏi lo lắng, bởi phía sau mỗi người đồng chí, đồng đội của anh là những người mẹ, người vợ và những đứa con thơ đang mong ngóng bố trở về.

Trong cái lạnh se sắt của những ngày giữa đông, anh cùng đồng đội căng mắt theo dõi. Khoảng 2h ngày 30/12, hai chiếc đầu ló ra khỏi căn nhà nghỉ. Sau khi ngó nghiêng quan sát, cả hai vội vã rời đi… Xác định đây là 2 trong 3 đối tượng nghi vấn, Trung tá Phong cùng đồng đội phối hợp với Công an tỉnh Bắc Giang nhanh chóng khống chế, bắt giữ đối tượng. Ngay sau đó, anh cùng đồng đội tiếp tục triển khai lực lượng tiếp cận phòng trọ nơi đối tượng cầm đầu ổ nhóm đang lẩn trốn.

“Tình huống lúc đó vô cùng nguy hiểm, đối tượng cầm đầu có tiền án, mang theo vũ khí quân dụng bên người nếu không tỉnh táo sẽ nguy hiểm đến tính mạng của anh em đồng đội”, Trung tá Phong nhớ lại. Sau khi cân nhắc, mũi công tác của anh bất ngờ xông vào nhà trọ, quật ngã đối tượng cầm đầu trước sự ngỡ ngàng của anh ta. Quá trình bắt giữ đã thu tang vật gồm 4 khẩu súng, 34 viên đạn và các vật chứng liên quan. Các đối tượng có liên quan đến vụ án được đưa về trụ sở làm rõ.

Sau đó, theo sự phân công của lãnh đạo đơn vị, anh là người trực tiếp đấu tranh, xét hỏi với đối tượng chủ mưu, cầm đầu. Căn cứ vào các tài liệu thu thập được, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Hưng Yên đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với các đối tượng về các tội “Giết người, cướp tài sản, mua bán, tàng trữ, sử dụng trái phép vũ khí quân dụng”. Quá trình điều tra xác định Sơn là chủ mưu của vụ án; đối tượng đã tập hợp đồng bọn lên kế hoạch cướp tài sản một cách bài bản và tinh vi…, nhưng đã bị phát hiện và bắt giữ.

2. Trò chuyện với Trung tá Trịnh Văn Phong, tôi cảm nhận ở người đội trưởng tình yêu cháy bỏng với nghề. Nếu nói nghề chọn người có lẽ không sai với Phong. Mỗi vụ án, qua câu chuyện kể của người chỉ huy ấy, tôi luôn cảm nhận ở anh sự đau đáu của một trái tim nhân hậu; là sự xót xa với những thân phận và cảnh ngộ của các nạn nhân và đối tượng trong vụ án.

Phong cho biết, quá trình điều tra các vụ án giết người, một trong những yếu tố quan trọng quyết định sự thành công của vụ án là sự nhạy bén của người chỉ huy, điều tra viên, trinh sát và cán bộ điều tra. Từ đó, đưa ra những nhận định kịp thời, khẩn trương, chính xác, phù hợp với thực tế khách quan và với bản chất vụ án để đi đúng hướng điều tra. Sau khi bắt giữ, quá trình đấu tranh với đối tượng rất quan trọng. Trong qúa trình này, cán bộ điều tra cần nắm bắt được thông tin, tài liệu về hoạt động của đối tượng, diễn biến tâm lý…

Khó khăn nhất là điều tra các vụ án xảy ra lâu năm, nạn nhân có mối quan hệ xã hội phức tạp. Đầu năm 2021, người dân sinh sống ở khu phố An Bình, phường An Tảo, TP Hưng Yên, tỉnh Hưng Yên phát hiện chị T.T.L – một người phụ nữ bị câm, điếc – tử vong trong căn phòng trọ. Thời điểm phát hiện vụ việc, cửa phòng trọ khóa ngoài, nạn nhân nằm tử vong trên giường với tư thế nằm ngửa, chăn len trùm kín từ đầu đến chân, trên giường không có dấu hiệu của sự vật lộn, xáo trộn; các đồ vật, tài sản trong phòng không bị đổ vỡ, không có dấu hiệu bị lục soát… Thời gian tử vong khoảng trên 48h và chưa thể kết luận sơ bộ về nguyên nhân tử vong.

“Tiến hành điều tra, nghiên cứu sâu về các mối quan hệ của nạn nhân, xác định chị T.T.L làm nghề bán nước. Hằng ngày, chị thường đeo nhiều trang sức như lắc tay, dây chuyền, nhẫn, bông tai đều bằng kim loại màu vàng nhưng quá trình khám nghiệm hiện trường, khám nghiệm tử thi không phát hiện được trong phòng và trên người nạn nhân có tiền và các tài sản trên” – Trung tá Phong nhớ lại.

Từ kết quả khám nghiệm hiện trường, khám nghiệm tử thi, bước đầu, anh và đồng đội nhận định có dấu hiệu của vụ giết người, cướp tài sản. Tuy nhiên, vụ án được phát hiện muộn, tử thi đang trong giai đoạn phân hủy. Trong khi đó, nạn nhân sống một mình, có mối quan hệ xã hội phức tạp… Trong vụ án này, điểm đột phá chính là nhận định đúng hướng vụ án để tiến hành các biện pháp nghiệp vụ. Quá trình rà soát đã dựng đối tượng nghi vấn là Vũ Văn Tuất (sinh năm 1994, ở huyện Chiêm Hóa, tỉnh Tuyên Quang).

Trung tá Trịnh Văn Phong cùng đồng đội trao đổi thông tin vụ án.

Lúc này, Trung tá Phong là người trực tiếp đấu tranh với Tuất. Đối tượng đã tạo ra chứng cứ ngoại phạm để chứng minh việc không lên quan đến cái chết của chị T.T.L. Cùng với việc giáo dục, cảm hóa và thuyết phục, anh và đồng động đã đưa ra các chứng cứ thuyết phục, buộc đối tượng khai nhận hành vi phạm tội. Khi ấy, Tuất đã bị khuất phục, đối tượng thừa nhận hành vi giết người, cướp tài sản.

Có những vụ án được điều tra, khám phá thành công từ sự tỉ mỉ, thận trọng và trách nhiệm của anh và đồng đội. Lần điều tra vụ giết người xảy ra tại huyện Khoái Châu vào năm 2020 làm 4 người trong một gia đình tử vong và 1 người bị thương để lại cho anh những ký ức khó quên. Khoảng 1h40 ngày 16/3/2020, đám cháy bùng phát tại nhà ông V.G.M (sinh năm 1967, trú tại địa chỉ trên). Sau khi khống chế được đám cháy, người dân phát hiện ông V.G.M và cháu V.G.Th (sinh năm 2008, con ông M) tử vong còn bà Đ.T.C là vợ và N.V.N.V là cháu ngoại ông Mười được đưa đi cấp cứu tại Trung tâm y tế huyện Kim. Bà Đ.T.C sau đó đã tử vong…

Vụ cháy xảy ra vào ban đêm, trời mưa mù, các nhân chứng có mặt tại hiện trường sau khi sự việc xảy ra. Vợ chồng nạn nhân đều là những người hiền lành, chịu khó làm ăn, không có mâu thuẫn, thù tức với ai nên việc xây dựng giả thuyết để tập trung điều tra gặp không ít khó khăn, Trung tá Phong nhớ lại.

Trong những ngày đó, dưới sự chỉ đạo của ban chuyên án, anh cùng đồng đội chia thành nhiều tổ công tác, có mặt ở nhiều địa bàn như Hà Nội, Hải Dương, Bắc Ninh, Hà Nam dựng các mối quan hệ gia đình, xã hội của nạn nhân; rà soát các đối tượng nghiện ma túy, nghi nghiện ma túy, nghiện game. Bằng biện pháp nghiệp vụ, các anh đã xác định được đối tượng nghi vấn là Đào Danh Việt (sinh năm 1961, trú tại huyện Khoái Châu), là anh ruột của bà Đ.T.C. Quá trình rà soát, chính mâu thuẫn trong gia đình khiến họ đặt nhiều nghi vấn. Khoảng cuối năm 2018, Việt đã nhờ ông M trông coi xây dựng công trình nhà ở của anh ta. Nhưng, sau đó giữa hai bên xảy ra mâu thuẫn, nguyên nhân là do Việt nghi ngờ ông V.G.M bớt xén, rút ruột công trình… Việt sau đó nhiều lần gọi điện thoại đe dọa giết cả gia đình ông.

Khi tiến hành triệu tập, cũng như các đối tượng khác, Việt nói rằng vào thời điểm xảy ra vụ án đang có mặt tại TP Hà Nội. Lúc này, Trung tá Phong được giao nhiệm vụ đấu tranh với Việt. Do có sự chuẩn bị trước về tâm lý, đối tượng bình tĩnh và có nhiều thủ đoạn tinh vi để đối phó với Cơ quan công an. Nhưng, “giấy không bọc được lửa”, từ những tài liệu thu thập được và bằng những lập luận sắc bén của người đội trưởng, đối tượng đã phải thừa nhận hành vi phạm tội.

Từ lời khai của Việt, mở rộng điều tra, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Hưng Yên đã bắt giữ Lò Văn Hà (sinh năm 1990, trú tại xã Kim Chung, huyện Đông Anh, Hà Nội). Tại Cơ quan công an, hai đối tượng khai nhận do mâu thuẫn cá nhân, Việt rủ Hà mua xăng, phóng hỏa nhà em gái, gây ra vụ án mạng thương tâm trên.

3. “Điện thoại lúc nào cũng kè kè bên người 24/24h; tiếng chuông thứ ba là đã bắt máy…, có lẽ là bệnh nghề nghiệp của lính trọng án”, Đội trưởng Trịnh Văn Phong hóm hỉnh nói với chúng tôi. Lần nào gặp anh, tôi cũng cảm nhận ở người đội trưởng ấy sự say mê và máu nghề nghiệp. Với anh và đồng đội, còn một vụ án chưa được làm sáng tỏ là còn cảm thấy “nợ” nhân dân một điều gì đó. Trong những năm qua, tỷ lệ điều tra khám phá trọng án của Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Hưng Yên luôn đạt 100%. Trong những thành tích chung đó có sự nỗ lực của Đội trưởng Trịnh Văn Phong.

Với những kết quả đạt được, từ năm 2015 đến nay, Trung tá Trịnh Văn Phong đã 4 lần vinh dự được Bộ trưởng Bộ Công an tặng bằng khen; 5 lần được Chủ tịch UBND tỉnh Hưng Yên tặng bằng khen; nhiều lần được Giám đốc Công an tỉnh Hưng Yên tặng giấy khen vì thành tích xuất sắc trong công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm, góp phần giữ gìn an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội