Khăn rằn Nam Bộ miệt quê nhà

Khăn rằn được dệt bằng những sợi chỉ mỏng tốt đã ngâm hồ bột gạo rồi nhuộm màu trước khi phơi khô. Nhờ vậy mà từng sợi chỉ được se chặt không xổ lông và nhất là không đứt trong quá trình dệt, dù dệt bằng tay.

Xưa! thị trấn quê tôi có một nhánh nhỏ con sông Hậu chảy ngang. Trên đoạn sông ấy cách chừng mươi thước là có một cây cầu bến nước. Những cây cầu này là nơi cư dân tắm giặt. Những buổi chiều, thường là như vậy, sau một ngày lao động vất vả, người ta tới cầu bến nước tắm táp. Đàn ông bận quần cụt. Đàn bà con gái bận nguyên bộ bà ba. Ai trong họ tới cầu bến nước cũng đều song hành cùng với chiếc khăn rằn Nam Bộ dùng để tắm.

Khăn rằn hình chữ nhật bề ngang khoảng năm tấc, bề dài chừng hơn một thước. Khăn được dệt bằng những sợi chỉ mỏng tốt đã ngâm hồ bột gạo rồi nhuộm màu trước khi phơi khô. Nhờ vậy mà từng sợi chỉ được se chặt không xổ lông và nhất là không đứt trong quá trình dệt, dù dệt bằng tay. Khăn thường có hai màu đen và trắng với nhiều ô vuông nhỏ. Về sau có thêm một vài màu nữa như màu đỏ hường hoặc màu xám nâu.

Phụ nữ lúc nào cũng duyên dáng với bộ bà ba cùng chiếc khăn rằn trên người. Ảnh: T.L

Khăn rằn còn được người dân quê tôi, đàn ông quấn ngang trán để khi làm việc nặng nhọc mồ hôi tươm trên mặt, dùng đuôi khăn lau sạch. Phụ nữ quấn khăn quanh cổ thả hai đầu khăn xuống trước ngực, cũng dùng để lau mồ hôi riêng các bà ăn trầu thì dùng một mép đuôi khăn lau miệng sau khi nhổ cổ trầu. Trong trời nắng nóng, đàn ông thường trùm khăn trên đầu rồi quấn gọn lại, thả hai đầu khăn ngắn trước trán. Phụ nữ thì trùm khăn trên đầu rồi xếp chồng từng đầu khăn lên nhau trên đỉnh đầu sao cho khi làm lụng khăn không bị sút.

Trong kháng chiến, khăn rằn được các nữ du kích khéo tay rút chỉ hai đầu khăn khoảng một gang tay rồi may chặt lại phần khăn còn lại cho không bị sút xổ. Với chiếc khăn này, các cô xem như một vật trang sức. Mà quả thật đẹp. Lại càng đẹp hơn khi lúc nào các cô cũng bận bộ bà ba đen truyền thống.

Khăn rằn ngày nay không bó hẹp trong phạm vi miền Tây mà thường xuất hiện cùng các chàng trai, cô gái trong các chuyến dã ngoại hay các dịp lễ quan trọng.

Theo Danviet