Khẩn cấp bổ sung nước khi bị say nắng!

Khi thấy một người bị say nắng, đưa ngay bệnh nhân vào nơi có bóng mát, cởi bỏ bớt quần áo và quạt mát, nếu có thể hãy ngâm hoặc tắm cho bệnh nhân trong nước).

Say nắng là tình trạng tăng nhiệt độ của cơ thể do tác động của nhiệt từ nắng nóng bên ngoài. Tùy theo thân nhiệt tăng lên ít hay nhiều sẽ gây rối loạn đến các chức năng của các cơ quan như não bộ, tim, phổi, thận… Ở mức độ cao hơn sẽ gây choáng và có thể dẫn tới tử vong (khi thân nhiệt lên đến 41 độ C).

Cần phân biệt say nắng với sốt, cả hai trường hợp đều là sự tăng thân nhiệt, trong đó sốt có nguyên nhân từ bên trong cơ thể do trung tâm điều chỉnh nhiệt độ của cơ thể bị rối loạn.

Một người khi đi ngoài nắng nóng sẽ tăng thân nhiệt từ thấp đến cao do tác động của nhiệt. Ở giai đoạn đầu, tình trạng này được biểu hiện bằng kiệt sức với các dấu hiệu sau: Da khô, nóng, hoa mắt, ù tai, nhức đầu, chóng mặt, buồn nôn, mệt mỏi, lả người. Nếu không được xử trí kịp thời sẽ đưa đến tình trạng nặng hơn như nhịp thở nhanh, mạch tăng, tình trạng lú lẫn, không kiểm soát được hành vi và ngất xỉu.

Khi bị say nắng, cần được xử trí càng sớm càng tốt. Khi thấy một người đang đi ngoài nắng, bỗng choáng váng, mệt lả và sau đó ngất xỉu hoặc có biểu hiện thiếu nước như môi, lưỡi khô, khát nước, cần thực hiện ngay một số biện pháp để nhanh chóng hạ được nhiệt độ trong người bệnh nhân bằng cách đưa ngay bệnh nhân vào nơi có bóng mát, cởi bỏ bớt quần áo và quạt mát cho bệnh nhân, lau mát cho bệnh nhân nếu có thể được (có thể ngâm hoặc tắm cho bệnh nhân trong nước).

Nếu bệnh nhân còn tỉnh hoặc hồi tỉnh lại, cho bệnh nhân uống từng ngụm nước. Trong quá trình làm mát bệnh nhân, nếu thấy bệnh nhân bị lạnh run thì giảm bớt biện pháp này, vì tình trạng run lạnh của bệnh nhân sẽ làm tăng nhiệt độ cơ thể.

Nếu bệnh nhân bị ngưng tim ngưng thở do suy tim hay suy hô hấp, thực hiện ngay phương pháp hồi sức bằng hô hấp nhân tạo, hà hơi thổi ngạt miệng – miệng, xoa bóp tim ngoài lồng ngực. Chuẩn bị chuyển bệnh nhân đến cơ sở y tế gần nhất.

Để phòng tránh say nắng, chúng ta không phơi nắng quá lâu. Nếu công việc cần phải làm ngoài nắng thì phải uống nước đầy đủ. Không để trẻ em ngồi lâu trong xe dưới ánh nắng, mà không chạy máy điều hòa không khí.

BS Tô Vĩnh Ninh

(Trưởng khoa Cấp cứu, Bệnh viện Nhân dân Gia Định, TP.HCM)

Theo Bee