Khám phá thành phố cổ đại Hattusa của người Hittites ở Thổ Nhĩ Kỳ

Thành phố cổ Hattusa là một trong những bí ẩn của lịch sử nhân loại thời kỳ cổ đại, nó cùng thời với các vương triều xa xưa nhất của Ai Cập cổ đại – Ramses I, tức là khoảng năm 2.000 TCN, nhưng mãi cho đến cuối thế kỷ 20, di chỉ này mới được phát hiện và người ta mới biết được những người dân dựng nên nó là người Hittites. Khu di chỉ này là một điểm đến hấp dẫn cho những người yêu thích lịch sử và khám phá khi có dịp đi du lịch Thổ Nhĩ Kỳ.

Ảnh phục dựng lại thành phố Hattusa thời kỳ hoàng kim

Một trong những điểm thu hút ít người truy cập của Thổ Nhĩ Kỳ nhưng thu hút đáng kể trong lịch sử là sự tàn phá của một thành phố cổ được biết đến như Hattusa, nằm gần Boazkale hiện đại trong vòng lặp tuyệt vời của Sông Kzlrmak. Thành phố này đã từng là thủ đô của Đế quốc Hittite, một siêu cường ở cuối thời kỳ đồ đồng, vương quốc này trải dài qua mặt Anatolia và miền bắc Syria, từ Aegean ở phía tây đến Euphrates ở phía đông.

Cổng Lion ở Hattusa

Đế chế Hittite được nhắc đến nhiều lần trong Kinh thánh như là một trong những đế quốc hùng mạnh nhất của thời cổ đại. Vương quốc của họ cùng thời với Ai Cập cổ đại và họ cũng có vị trí ngang hàng với người Ai Cập trong thời kỳ đỉnh cao của đế chế Ai Cập. Trong trận Kadesh, người Hittites đã chiến đấu với cuộc xâm lăng của đế chế Ai Cập và gần như hại chết Pharaoh Ramses và buộc ông phải rút lui về Ai Cập. Nhiều năm sau, người Ai Cập và người Hittites đã ký một hiệp ước hòa bình, được cho là văn bản ngoại giao đầu tiên trên thế giới, để tỏ rõ thiện chí, Ramses đã cưới một nàng công chúa Hittite để duy trì nền hòa bình giữa hai quốc gia.

Cổng King ở Hattusa

Người Hittites đóng một vai trò quan trọng trong lịch sử cổ đại, lớn hơn nhiều so với những gì họ được cho trong sách lịch sử hiện đại. Người Hittites phát triển xe ngựa nhẹ nhất và nhanh nhất trên thế giới cũng như nhiều đóng gớp khác cho tiến trình lịch sử của nhân loại.

Cổng Sphinx Hattusa

Ấy vậy mà mãi cho đến cuối thế kỷ 20 người ta mới biết đến sự tồn tại của người Hittites, vì trước kia, họ chỉ được coi là một tin đồn vì không có bằng chứng nào về sự tồn tại của đế quốc này. Điều này đã thay đổi với việc khám phá và khai quật Hattusa, cùng với việc khám phá hàng chục ngàn viên đất sét ghi lại nhiều hoạt động ngoại giao của người Hittites, quan trọng nhất là việc giải quyết hòa bình được ký kết sau trận Kadesh giữa người Hittites và Người Ai Cập vào thế kỷ 13 TCN.

Một phần của bức tường xung quanh Hattusa được phục dựng lại

Hattusa nằm ở cuối phía nam đồng bằng Budakz, trên một sườn dốc cao hơn 300 mét so với thung lũng. Nó được bao quanh bởi các cánh đồng nông nghiệp phong phú, đất đồi và rừng cung cấp đủ gỗ để xây dựng và duy trì một thành phố lớn. Khu vực này ban đầu là nơi ở của người Hattian bản xứ trước khi nó trở thành thủ đô của người Hittites vào khoảng năm 2000 TCN.

Hiệp ước hòa bình Ai Cập-Hittite, trưng bày tại Bảo tàng Khảo cổ học Istanbul. Nó được cho là ví dụ sớm nhất của bất kỳ thỏa thuận bằng văn bản quốc tế nào

Hattusa đã bị phá hủy, cùng với chính phủ Hittite, vào thế kỷ 12 trước Công nguyên. Các cuộc khai quật cho thấy thành phố này đã bị cháy trên mặt đất, tuy nhiên, sự hủy diệt này dường như đã xảy ra sau khi nhiều cư dân của Hattusa đã bỏ rơi thành phố, mang những đồ vật có giá trị cũng như các hồ sơ quan trọng của thành phố. Các trang web được phát hiện bởi các nhà khảo cổ học đã được ít hơn một thị trấn ma trong những ngày cuối cùng của nó.

Toàn cảnh thành phố vùng hạ Hattusa

Tại thời kỳ đỉnh cao của mình, thành phố bao phủ 1,8 km vuông gồm một phần bên trong và bên ngoài, bao quanh bởi một bức tường lớn dài khoảng 8 km bao quanh thành phố. Khu vực nội thành là một lâu đài với các tòa nhà hành chính và đền thờ lớn. Nơi cư trú của hoàng gia, và các cận thần quan trong được xây dựng trên một sườn núi cao.

Tàn tích của ngôi đền Grand Temple ở Hattusa

Về phía nam là một thành phố vành đai khoảng 1 km vuông, với các cửa ngõ được trang trí tinh xảo với các đường cong nổi lên cho thấy các chiến binh, sư tử và nhân sư. Bốn ngôi đền được đặt ở đây, bao quanh là các công trình dân sự và nhà ở. Bên ngoài bức tường là nghĩa trang, hầu hết đều có chôn cất hỏa táng. Từ 40.000 đến 50.000 người được cho là đã sống ở thành phố vào thời rực rỡ nhất của thành phố này. Ngày nay, thành phố này là một điểm đến hấp dẫn trong tour Thổ Nhĩ Kỳđối với du khách quốc tế.

Theo trí thức trẻ