Khám phá nét đẹp các hang động ở Điện Biên

Nằm ở khu vực Tây Bắc, Điện Biên được thiên nhiên ban tặng nhiều hệ thống hang động hoang sơ, kỳ vĩ.

Những hang động này đã và đang tạo nên sự hấp dẫn thu hút nhiều du khách đến khám phá, tham quan, trải nghiệm.

Những nét đẹp hoang sơ

Nằm ở độ cao gần 350m so với mực nước biển trên dãy núi đá vôi được hình thành trong quá trình kiến tạo địa chất của trái đất cách đây hàng nghìn năm, danh lam thắng cảnh hang động Hắt Chuông (bản Huổi Cang, xã Pa Ham, huyện Mường Chà là nơi hội tụ nhiều tính chất đa dạng của thiên nhiên gồm địa chất, địa mạo, địa hình, khí hậu, sinh học, sinh thái và cảnh quan môi trường.

Hiện nay, hang động còn giữ được vẻ đẹp hoang sơ với sự ưu đãi của thiên nhiên, đa dạng sinh học, hội tụ các giá trị về mặt lịch sử, giá trị về văn hóa, giá trị về mặt khoa học, giá trị về mặt du lịch, thẩm mỹ.

Đặc biệt, hang động Hắt Chuông nằm trên tuyến liên kết phát triển du lịch, kết nối với hệ thống các điểm di tích khác, với tiềm năng du lịch sinh thái, du lịch trên sông Nậm Mức hùng vĩ và các bản văn hóa truyền thống của cộng đồng các dân tộc nằm trên quốc lộ 6 còn bảo tồn được những giá trị văn hóa phi vật thể mang đậm nét văn hóa dân tộc vùng Tây Bắc.

Nếu ai đã từng đến khám phá hang động Chua Ta, xã Hẹ Muông (huyện Điện Biên) có thể dễ dàng nhận thấy có nhiều khối thạch nhũ đồ sộ, pha lẫn sa khoáng thạch anh. Có ánh lân tinh lấp lánh, nhiều màu sắc, hình thù độc đáo, sinh động đẹp mắt tựa như mâm xôi, mâm hoa quả, hình thác nước… Với vẻ đẹp độc đáo mà thiên nhiên ban tặng, hang động Chua Ta được công nhận là di tích danh lam thắng cảnh cấp quốc gia và là 1 trong 4 điểm di tích trên địa bàn huyện Điện Biên thuộc hệ thống các điểm di tích trong toàn tỉnh.

Nằm ở độ cao gần 1.000m so với mực nước biển, trong dãy núi đá vôi có quá trình kiến tạo địa chất hàng triệu năm, hang động Thẳm Khến thuộc địa phận xã Mường Đun, huyện Tủa Chùa cũng đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xếp hạng di tích cấp quốc gia danh lam thắng cảnh theo quyết định số 3086/QĐ-BVHTTDL ngày 27/10/2020. Ngoài sự độc đáo giống như các hang động khác, hang động Chua Ta còn có 2 kiểu hệ sinh thái đặc trưng: Hệ sinh thái trên núi đá vôi và hệ sinh thái hang động. Nơi đây hội tụ các tính chất đa dạng của thiên nhiên.

Khám phá hang động Thẳm Khến, du khách sẽ ngỡ ngàng trước vẻ đẹp sinh động và lộng lẫy của các phiến đá, măng đá, cột đá, vô số hình thù các con vật, cây cối như: Voi, rồng, phượng, rùa, các loại chim, cây xương rồng… ẩn mình trong thảm thực vật mà thạch nhũ đã tạo nên. Du khách cũng sẽ choáng ngợp trước không gian rộng lớn của những vòm hang, chứng kiến những mảng nhũ đá lớn có màu vàng, xám đan xen buông từ vòm hang xuống. Đặc biệt, sâu trong lòng hang hiện diện những phiến đá nối tiếp nhau từ cao xuống thấp như những ruộng bậc thang. Những dải san hô được tạo nên từ các khối nhũ đá rủ, trải dài với vô số hạt kết tinh sáng lấp lánh. Những rừng măng đá đa sắc, được bố trí hài hòa của thiên tạo cũng xuất hiện nhiều trong lòng hang…

Cần phát huy giá trị

Không chỉ hang động Hắt Chuông, hang động Chua Ta, hang động Thẳm Khến, Điện Biên được thiên nhiên ban tặng cho nhiều hang động đẹp, kỹ vĩ, có giá trị thẩm mỹ cao. Nhiều hang động được xếp hạng di tích cấp quốc gia danh lam thắng cảnh; tuy nhiên hiện tại, tiềm năng này vẫn còn bị bỏ ngỏ khi chưa được quy hoạch, đầu tư khai thác; hoặc quy hoạch, khai thác nhưng chưa xứng tầm.

Mới đây, tại lễ công bố và đón nhận Bằng xếp hạng di tích danh lam thắng cảnh cấp tỉnh hang động Tìa Chớ (huyện Mường Chà), lãnh đạo Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch tỉnh nhấn mạnh, các hang động trên địa bàn tỉnh cơ bản có đầy đủ các giá trị về mặt lịch sử, khoa học, văn hóa, thẩm mỹ và du lịch; mang vẻ đẹp tự nhiên, do thiên nhiên ban tặng cho mảnh đất và con người nơi đây. Tuy nhiên sau khi được xếp hạng, các hang động được giao cho chính quyền địa phương (cấp xã) bảo vệ, quản lý. Song nhiều xã chưa thật sự quan tâm. Điều này không chỉ gây lãng phí tài nguyên thiên nhiên mà còn dẫn đến việc các hang động bị xâm phạm, không phát huy được giá trị. Do đó đề nghị các cấp ủy Đảng, chính quyền các xã cần tăng cường tuyên truyền tới Nhân dân nhằm nâng cao ý thức gìn giữ để bảo vệ và phát huy giá trị của hang động.

Có thể khẳng định, hang động là nguồn tài nguyên giá trị về văn hóa, lịch sử… Tuy nhiên hiện nay, các địa phương vẫn chưa phát huy được hết giá trị của các hang động. Nguyên một phần do người dân chưa cộng đồng trách nhiệm cùng cấp ủy, chính quyền địa phương bảo vệ, phát huy giá trị hang động. Phần nữa là công tác tuyên truyền, quảng bá chưa thật sự sâu rộng. Chính vì thế, để phát huy được tiềm năng, ngoài việc đầu tư về hạ tầng giao thông, tận dụng điều kiện tự nhiên phát triển đồng bộ các dịch vụ tổng hợp tại khu vực; xã hội hóa, kêu gọi các doanh nghiệp tham gia đầu tư, khai thác hang động, người dân cũng cần cộng đồng trách nhiệm, chung tay bảo tồn và phát huy các giá trị hiện có của các hang động.