Khám phá kỳ quan của những câu chuyện cổ tích bất tận “Nghìn lẻ một đêm”

Đến với đất nước Iran thời hiện đại, du khách như được “xuyên không” ngược dòng thời gian theo dấu những câu chuyện cổ tích bất tận “Nghìn lẻ một đêm” làm say đắm lòng người.

Theo dấu cổ tích “1.001 đêm” qua những kiến trúc linh thiêng Iran

Đền thờ Fatima Masumeh tại Qom – nơi được người Hồi giáo Shia coi là thành phố linh thiêng thứ 2 tại Iran, chỉ sau Mashhad.

Từ thời xa xưa, Ba Tư (tên gọi cũ của Iran) đã nổi tiếng là điểm quan trọng trên con đường tơ lụa huyền thoại. Nơi đây sở hữu nhiều di sản nghệ thuật phong phú vào loại nhất nhì thế giới, rất nổi trội về kiến trúc, hội hoạ, dệt, gốm, thư pháp, kim loại và điêu khắc.

Tới gần như bất kỳ nơi nào trên đất nước Iran ngày nay, du khách vẫn như bị cuốn theo dòng chảy nghệ thuật truyền thống Ba Tư độc đáo thể hiện qua kho tàng di sản vô giá, vô số kho báu khảo cổ và nhiều công trình kiến trúc đồ sộ đậm nét đẹp huyền bí.

Nhân dịp BBC khởi chiếu loạt phim mới Art of Persia (Nghệ thuật Ba Tư) từ ngày 15/6, báo Guardian đăng chùm ảnh về vẻ đẹp của các lâu đài và đền thiêng Iran, do nhà văn kiêm nhiếp ảnh gia du lịch người Anh Christopher Wilton-Steer chụp trong chuyến đi tới Bắc Kinh năm 2019, trước đại dịch. Trong đó đặc biệt chú trọng những điểm nhấn là trần và mái các lăng mộ, đền thờ Hồi giáo…

Theo dấu cổ tích “1.001 đêm” qua những kiến trúc linh thiêng Iran

Đền thờ Fatima Masumeh là một trong những địa điểm tôn giáo quan trọng nhất ở Iran. Đền được xây dựng từ thế kỷ thứ 9, trên lăng mộ của Thánh nữ Fatima Masumeh.

Theo dấu cổ tích “1.001 đêm” qua những kiến trúc linh thiêng Iran

Bà Fatima Masumeh là con gái của Imam (lãnh tụ Hồi giáo) Musa al-Kadhim thứ 7, em gái của Imam Reza thứ 8 (hậu duệ của Nhà tiên tri Hồi giáo Muhammad).

Dòng Hồi giáo dòng Shia thường tôn sùng những phụ nữ là họ hàng gần với 1 trong 12 Imam, gọi họ là Thánh.

Theo dấu cổ tích “1.001 đêm” qua những kiến trúc linh thiêng Iran

Nhà thờ Hồi giáo Shah (Vua, Quốc Vương) ở Isfahan, được xây dựng trong triều đại Safavid và còn được gọi là nhà thờ Hồi giáo Imam sau Cách mạng Iran.

Năm 1587 Shah Abbas trở thành người cai trị đế chế Ba Tư vĩ đại thứ 3, ông biến đổi Isfahan thành Thủ đô và cho xây dựng tại đây nhiều cung điện, nhà thờ, vườn cây, chợ… rất đẹp.

Theo dấu cổ tích “1.001 đêm” qua những kiến trúc linh thiêng Iran

Shah Abbas cho đưa hàng trăm nghệ nhân Trung Hoa tới Isfahan, xây dựng Shah Mosque thành một công trình kiến trúc nổi bật nhất thời đó.

Theo dấu cổ tích “1.001 đêm” qua những kiến trúc linh thiêng Iran

Nhà thờ Hồi giáo Sheikh (lãnh chúa, tộc trưởng…) Lotfollah ở Isfahan được xây dựng dưới triều đại của Shah Abbas, hoàn thành năm 1619 và được Hoàng gia sử dụng độc quyền.

Theo dấu cổ tích “1.001 đêm” qua những kiến trúc linh thiêng Iran

Trần nhà rất tinh xảo của nhà thờ Hồi giáo Sheikh Lotfollah.

Theo dấu cổ tích “1.001 đêm” qua những kiến trúc linh thiêng Iran

Nhà thờ Hồi giáo Nasir al-Mulk ở Shiraz được xây dựng dưới triều đại Qajar, hoàn thành năm 1888.

Theo dấu cổ tích “1.001 đêm” qua những kiến trúc linh thiêng Iran

Nasir al-Mulk còn được gọi là “nhà thờ màu hồng” vì sử dụng nhiều loại gạch màu hồng rực rỡ.

Theo dấu cổ tích “1.001 đêm” qua những kiến trúc linh thiêng Iran

Bên trong nhà thờ Hồi giáo Nasir al-Mulk.

Theo dấu cổ tích “1.001 đêm” qua những kiến trúc linh thiêng Iran

Tháp Giáo đường cao nhất Iran (52m) của nhà thờ Hồi giáo Jãmeh ở Yazd. Nhà thờ này có niên đại từ thế kỷ 12, nhưng phần lớn được xây dựng lại trong giai đoạn 1324 – 1365.

Theo dấu cổ tích “1.001 đêm” qua những kiến trúc linh thiêng Iran

Mái vòm màu xanh ngọc lam điểm tô cho Lăng Oljaytu, cùng lối thư pháp Kufic cách điệu tương tự như những gì được tìm thấy ở Trung Á, đặc biệt là Uzbekistan.

Theo dấu cổ tích “1.001 đêm” qua những kiến trúc linh thiêng Iran

Sau khi chinh phục vùng tây bắc Iran và chuyển sang đạo Hồi, Quốc Vương Oljaytu thành lập Thủ đô ở thành phố Soltaniyeh và cho xây dựng lăng mộ Oljaytu năm 1312.