Khám phá gây chấn động: Các nhà khoa học tìm ra hai loại khí bí ẩn cho thấy dấu hiệu sự sống trên sao Kim
Hai nhóm nhà khoa học độc lập đã phát hiện ra phosphine và amoniac trong bầu khí quyển của sao Kim, hai loại khí có khả năng là dấu hiệu của sự sống. Khám phá này đã làm dấy lên hi vọng về sự tồn tại của các dạng sống vi sinh vật trong môi trường khắc nghiệt của hành tinh này.
Trong hệ Mặt Trời, sao Kim được biết đến là một trong những hành tinh có điều kiện khắc nghiệt nhất với nhiệt độ bề mặt có thể lên tới 450 độ C, đủ để nung chảy cả chì và kẽm. Bầu khí quyển của sao Kim cũng vô cùng dày đặc, với áp suất gấp 90 lần so với Trái Đất và chứa đầy axit sulfuric. Tuy nhiên, các nhà thiên văn học vừa công bố phát hiện hai loại khí trong bầu khí quyển của sao Kim, phosphine và amoniac, có thể là dấu hiệu của sự sống.
Phát hiện này, được trình bày tại hội nghị thiên văn quốc gia ở Hull, đã củng cố thêm bằng chứng về sự tồn tại của khí phosphine trên sao Kim – một loại khí có mùi hăng và từng gây ra nhiều tranh cãi. Trước đó, vào năm 2020, một tuyên bố về việc phát hiện phosphine trên sao Kim đã gây xôn xao dư luận, nhưng sau đó đã bị phản bác do các quan sát tiếp theo không thể tái tạo được kết quả. Tiến sĩ Dave Clements (giảng viên vật lý thiên văn tại Đại học Hoàng gia London) cùng các đồng nghiệp đã sử dụng kính viễn vọng James Clerk Maxwell (JCMT) đặt tại Hawaii để theo dõi dấu hiệu của phosphine theo thời gian. Kết quả cho thấy, việc phát hiện ra loại khí này dường như tuân theo chu kỳ ngày đêm của sao Kim. “Phát hiện của chúng tôi cho thấy rằng phosphine bị phá hủy khi tiếp xúc với ánh sáng Mặt Trời”, Tiến sĩ Clements cho biết.
Mặc dù chưa thể khẳng định chắc chắn về nguồn gốc của phosphine, nhưng giới khoa học đưa ra hai giả thuyết chính. Giả thuyết thứ nhất cho rằng phosphine được tạo ra bởi các quá trình hóa học mà con người chưa hiểu rõ. Giả thuyết thứ hai, hấp dẫn hơn, là phosphine có thể là sản phẩm của sự sống. Trên Trái Đất, phosphine được tạo ra bởi các vi sinh vật sống trong môi trường thiếu oxy, chẳng hạn như trong ruột của lửng mật và phân chim cánh cụt.
Trong một nghiên cứu khác, Giáo sư Jane Greaves (nhà thiên văn học tại Đại học Cardiff) đã trình bày những quan sát sơ bộ từ kính viễn vọng Green Bank cho thấy sự hiện diện của amoniac. Amoniac là một loại khí trên Trái Đất được tạo ra bởi các quy trình công nghiệp hoặc vi khuẩn chuyển đổi nitơ.
Video đang HOT
Mặc dù cả hai phát hiện này đều rất thú vị, nhưng các nhà khoa học vẫn thận trọng. Giáo sư Nikku Madhusudhan (nhà vật lý thiên văn tại Đại học Cambridge), người không tham gia vào nghiên cứu nào, cho biết cần thêm dữ liệu để xác nhận kết quả. “Nếu họ thực sự xác nhận được sự hiện diện của phosphine và amoniac một cách chắc chắn, thì khả năng chúng có nguồn gốc sinh học sẽ cao hơn”, Giáo sư Madhusudhan nhận định.
Mặc dù sao Kim có môi trường khắc nghiệt trên bề mặt, nhưng ở độ cao khoảng 50km, nhiệt độ và áp suất lại gần với điều kiện trên Trái Đất hơn, có khả năng tồn tại các dạng sống vi sinh vật. Tiến sĩ Robert Massey (Phó giám đốc điều hành tại Hiệp hội Thiên văn Hoàng gia) cho biết: “Đây là những phát hiện rất thú vị, nhưng cần nhấn mạnh rằng kết quả chỉ là sơ bộ và cần nhiều nghiên cứu hơn nữa”. Tuy nhiên, Tiến sĩ Massey cũng bày tỏ sự hào hứng: “Thật hấp dẫn khi nghĩ rằng những phát hiện này có thể là dấu hiệu của sự sống hoặc một số quá trình hóa học chưa được biết đến. Sẽ rất thú vị để xem những nghiên cứu sâu hơn sẽ khám phá ra điều gì trong những tháng và năm tới”.
20 mảnh vỏ Trái đất: Sự thật từ "báu vật" 4,2 tỉ năm
Các tinh thể zircon còn sót lại từ liên đại Hỏa Thành đã tiết lộ về thời điểm mà một sự kiện rất cần cho sự sống Trái Đất bắt đầu.
Trong một nghiên cứu vừa được công bố trên tạp chí PNAS, các nhà khoa học đã nghiên cứu gần 1.000 zircon thu thập từ khu vực Jack Hills nước Úc, nơi mang những bằng chứng địa chất quan trọng về thời kỳ "sơ sinh" của Trái Đất.
Kết quả cho thấy hơn 35% số zircon này thuộc về loại S, một nhóm tinh thể đại diện cho hoạt động kiến tạo mảng.
Trái Đất "nóng bỏng" vào liên đại Hỏa Thành - Ảnh AI: Anh Thư
Kiến tạo mảng là quá trình trong đó các mảng kiến tạo - có thể hiểu nôm na là các mảnh vỏ Trái Đất - chuyển dịch, trượt đè lên nhau, chui lên từ lớp phủ hay lặn xuống.
Tuy gây ra những sự kiện kinh khủng - từ việc các lục địa hợp lại rồi phân tách cho đến động đất, núi lửa.... - nhưng kiến tạo mảng cũng đóng vai trò quan trọng trong việc ổn định khí hậu, khí quyển, giữ sự cân bằng hóa học cho hành tinh.
Vì vậy, kiến tạo mảng là một trong những điều kiện cần thiết để Trái Đất có thể sinh ra và bảo tồn sự sống.
Trước đây, người ta cho rằng quá trình này chỉ bắt đầu sau hoặc cuối liên đại Hỏa Thành, tức giai đoạn "cầu lửa" của Trái Đất, kéo dài từ khi địa cầu hoài thai cho đến 3,8 tỉ năm trước.
Thế nhưng, trong số zircon loại S vừa được xác định ở Úc có niên đại tận 4,2 tỉ năm trước.
Đó là bằng chứng cho sự khởi đầu của hoạt động kiến tạo.
Trong liên đại Hỏa Thành, địa cầu sở hữu bầu khí quyển đầy amoniac và methane đẫm nước, để cuối cùng ngưng tụ thành một đại dương bao phủ toàn hành tinh. Cũng vào thời kỳ này, Trái Đất dần nguội đi để tạo thành lớp vỏ ngoài rắn chắc.
Các "báu vật" zircon 4,2 tỉ năm t.uổi cho thấy vào thời điểm đó, vỏ ngoài không chỉ đã hình thành mà đã phân tách thành các mảng kiến tạo, bắt đầu sự chuyển dịch cực kỳ quan trọng cho quá trình tiến hóa của hành tinh.
Điều này cho thấy địa cầu của chúng ta đã trải qua khoảng thời gian đầu tiên sôi động và phát triển nhanh hơn nhiều so với suy nghĩ trước đây.
Công trình được dẫn đầu bởi nhóm tác giả từ Viện Địa chất và địa vật lý và Đại học Khoa học Trái Đất và hành tinh, cùng thuộc Viện Hàn lâm khoa học Trung Quốc.
Bộ ảnh kinh ngạc về loài trăn Anaconda lớn nhất thế giới tìm thấy ở Nam Mỹ Sự xuất hiện của loài trăn Anaconda lớn nhất thế giới này khiến các nhà khoa học không khỏi phấn khích. Đầu tháng 3/2024, một nhóm các nhà khoa học từ Đại học Queensland (Úc) công bố phát hiện ra loài trăn Anaconda lớn nhất thế giới - loài sinh vật có niên đại gần 10 triệu năm này - với sự giúp...
