Khám phá căn nhà Bá Kiến uy quyền một thời trong truyện Chí Phèo sau 1 thế kỷ
Dạo bước khám phá ngôi nhà có 112 năm tuổi đời này, du khách như được bước vào một chuyến du hành thời gian ngắn trở về miền Bắc những năm đầu của thế kỷ trước.
Tác phẩm Chí Phèo của cố nhà văn Nam Cao không chỉ là một phần của ký ức biết bao học sinh với môn Văn mà còn là nguồn cảm hứng cho nhiều dự án nghệ thuật, từ MV ca nhạc đến hài kịch, phim ảnh… Ít người biết câu chuyện tưởng như hư cấu này thực chất vẫn còn sót lại những di tích có thật.
Nhân vật Bá Kiến cũng như ngôi nhà xảy ra những mâu thuẫn đưa đến cao trào của tác phẩm được xây dựng dựa trên một nguyên mẫu có thật. Ngôi nhà tọa lạc trên một khu đất rộng chừng 900m2, xưa gọi là làng Đại Hoàng (xã Hòa Hậu, huyện Lý Nhân, tỉnh Hà Nam), nay được biết đến với cái tên làng Vũ Đại.
Di tích nằm cách thành phố Phủ Lý tầm 40km. (Ảnh: dothimummim)
Ngôi nhà được xây dựng vào năm 1910 bởi bàn tay của 20 người thợ tài hoa làm nghề mộc ở phủ Lý Nhân trong suốt gần 1 năm. Chủ nhân đầu tiên của cơ ngơi này là một lái buôn giàu có – cụ Trần Duy Hạnh.
Nhân vật Bá Kiến được xây dựng từ nguyên mẫu có thật cùng với đó là ngôi gia đầy uy quyền, giàu có một thời. (Ảnh: hngvan2411)
Mang phong cách kiến trúc truyền thống của khu vực Bắc bộ, ngôi nhà được dựng theo kiểu 3 gian truyền thống, gồm 4 hàng cột với tổng cộng 16 cây cột lim. Vào thời ấy, đây là ngôi nhà gỗ đặc biệt công phu mà khắp cả phủ Lý Nhân và các tỉnh lân cận không một nơi nào có. Tất cả gỗ trong nhà đều được làm bằng gỗ lim với các họa tiết chạm khắc chữ nho, hình rồng phượng đầy uy nghi, quyền thế trên các cột, kèo,…
Ngày trước, ngôi nhà Bá Kiến nổi tiếng với sự công phu mà khắp vùng lân cận không đâu có. (Ảnh: archituan)
Toàn bộ gỗ trong nhà đều được sử dụng loại gỗ lim đắt đỏ. (Ảnh: archituan)
Vào những ngày tháng hoàng kim nhất, ngôi nhà chứa đầy đồ vật có giá trị như tranh, ảnh, hoàng phi, câu đối cổ… Nhưng theo thời gian cùng việc qua tay nhiều đời chủ mà bị bán dần đi và bị mối mọt làm hư hỏng. Chưa kể, địa điểm còn từng suýt bị “khai tử” khi có người có ý định mua lại căn nhà để xẻ gỗ bán, hay như lần Pháp định đốt phá, may mắn cả hai lần đều có sự can ngăn kịp thời.
Thời gian trôi mang theo sự huy hoàng một thời, nhưng căn nhà đến nay vẫn vững chãi cùng năm tháng. (Ảnh: archituan)
Cùng nhờ vậy, căn nhà Bá Kiến cứ thế tồn tại theo năm tháng, trải qua nhiều thăng trầm để tồn tại đến ngày nay và trở thành một “báu vật” của làng Vũ Đại, địa điểm tham quan nổi bật mỗi khi nhắc về Hà Nam.
Mọi ngóc ngách trong nhà đều toát lên màu thời gian. (Ảnh: archituan)
Dù đã qua rồi cái thời huy hoàng của một cơ ngơi đồ sộ, quyền thế, nhưng nét cổ kính của căn nhà Bá Kiến cùng giá trị văn hóa mà mỗi góc tường, vách đất ở đây mang lại vẫn đủ sức thu hút du khách dừng chân để chiêm ngưỡng.
Video đang HOT
Căn nhà Bá Kiến hiện tại trở thành địa điểm thú hút du khách ở tỉnh Hà Nam. (Ảnh: hngvan2411)
Những bức tường làm bằng gạch nung từ rơm trải qua hơn một thế kỷ vẫn còn giữ nguyên sự vững chãi, không chút bong tróc. Cùng với đó phần mái lợp bằng ngói ta cũng chưa từng bị dột nóc hay phải tu bổ. Đặt từng bước chân quanh căn nhà Bá Kiến, một miền quá khứ xa xưa như thoáng hiện về trong mắt du khách, đưa tác phẩm Chí Phèo trở nên chân thật hơn bao giờ hết.
Cùng với di tích là căn nhà cổ, món cá kho làng Vũ Đại cũng nổi tiếng không kém. (Ảnh: khungreen.mai)
Bên cạnh việc khám phá kiến trúc ngôi nhà, du khách có thể đi dạo xung quanh làng để ghé thăm những cơ sở làm nghề cá kho làng Vũ Đại nổi tiếng – thức đặc sản nức tiếng của vùng.
Cặp đôi lái xe đưa con xuyên 3 nước Đông Dương: 45 ngày của những 'lần đầu' khó quên
Gia đình anh Khuất Hiệu, chị Thu Hà vừa hoàn thành chuyến đi kéo dài 45 ngày, vượt quãng đường 10.987km, qua ba nước Đông Dương: Việt Nam - Lào - Campuchia.
Anh Khuất Hiệu (sinh năm 1983) - chị Thu Hà (sinh năm 1986) cùng hai con gái (3 tuổi và 8 tuổi) vừa hoàn thành chuyến đi kéo dài 45 ngày, qua ba nước Đông Dương: Việt Nam - Lào - Campuchia. Gia đình nhỏ đã vượt quãng đường 10.987km - tương đương 1/4 chu vi trái đất, tự lái xe 200 giờ và trải nghiệm rất nhiều những "lần đầu" khó quên.
Vợ chồng chị Hà đều là kiến trúc sư, hiện đang điều hành một công ty thiết kế xây dựng tại TPHCM. Từ lâu nay, anh chị đều là những người mê du lịch. Cứ có thời gian rảnh, hai vợ chồng lại đưa con đi xa vài ngày, "trốn khói bụi thành phố".
"Ông xã mình là người thích tìm hiểu tường tận về các địa danh, di tích lịch sử. Từ khi còn đi học, anh đã ước mơ đi xuyên Việt, khám phá đất nước. Anh lại là người thích lái ô tô, trải nghiệm các địa hình khác nhau nên ngay khi các con nghỉ hè, hai vợ chồng quyết định gác lại công việc, lên đường du lịch", chị Hà cho biết. Ban đầu, cả nhà dự định di chuyển từ TPHCM ra Bắc để thăm bố mẹ chị Hà rồi lên khám phá Tây Bắc. Tuy nhiên, khi thử vẽ lộ trình trên bản đồ, anh chị không muốn lặp lại cung đường đã qua nên quyết định vòng qua Lào, Campuchia.
Bản đồ cung đường gia đình nhỏ chinh phục trong 45 ngày
Chị Hà chia hành trình 45 ngày của gia đình thành 5 chặng khác nhau.
Chặng 1 (9 ngày), từ TPHCM, gia đình nhỏ men theo đường mòn Hồ Chí Minh để tới các tỉnh Tây Nguyên như Đắk Lắk, Kontum rồi ra Quảng Nam, Đà Nẵng, Huế, Quảng Bình, Hà Nội.
Chặng 2 (11 ngày), gia đình khám phá các tỉnh giáp Hà Nội như Quảng Ninh, Bắc Ninh và các tỉnh đông bắc như Hà Giang, Cao Bằng, Bắc Kạn.
Chặng 3 (7 ngày), từ Hà Nội, vợ chồng chị Hà lái xe lên các tỉnh Tây Bắc như Lào Cai, Lai Châu, Điện Biên, Sơn La, Hòa Bình.
Chặng 4 (4 ngày), khám phá Bắc Ninh, Lạng Sơn, Ninh Bình.
Chặng 5 (14 ngày), gia đình nhỏ từ Hà Nội chạy xe qua Lào (Luang Prabang/Viêng Chăn/Kaysone Phomvihane/ Mukdahan (Thái Lan)/ Pakxe), Campuchia (Siem Reap/ Phnôm Pênh), rồi về An Giang, Kiên Giang, Cà Mau, TPHCM.
30 ngày xuyên Việt: 4 tiếng kẹt tại đoạn đường sạt lở
Đi dọc chiều dài đất nước, gia đình nhỏ cảm nhận được sự thay đổi diệu kì từ cảnh vật, khí hậu, kiến trúc, văn hóa, con người Việt Nam. "Cả nhà vỡ òa khi đặt chân tới Mã Pì Lèng - Hà Giang, sửng sốt trước vẻ đẹp như tranh của thác Bản Giốc - Cao Bằng, tự hào khi chạm đỉnh Fansipan, nóc nhà Đông Dương, hạnh phúc khi check-in trọn điểm cực Bắc (cột cờ Lũng Cú - Hà Giang), cực Nam (mũi Cà Mau) của Tổ quốc", chị Hà xúc động nhớ lại.
Chị Hà ngỡ ngàng trước vẻ đẹp như tranh của thác Bản Giốc
Ban đầu chỉ định đi theo để cổ vũ ông xã thực hiện ước mơ nhưng sự hấp dẫn của thiên nhiên đất nước khiến chị Hà và hai con bị cuốn theo. Mỗi ngày, gia đình có thể chạy xe 6-8 tiếng. Hai bạn nhỏ nhanh chóng thích nghi với những chuyến xe đường dài, quen với cảnh ăn, chơi, ngủ ngay trên xe.
"Hành trình 30 ngày ấy thật tuyệt nhưng không thể tránh khỏi những sự cố nhớ đời", chị Hà chia sẻ.
Hai con gái chị Hà nhanh chóng thích nghi với cuộc sống rong ruổi trên xe
Tai nạn đầu tiên xảy ra vào ngày thứ 4, khi cả gia đình tới Hội An. Trong lúc đạp xe quanh phố cổ, con gái lớn của chị Hà bị cuốn chân vào bánh xe đạp. Thấy chân con chảy máu, con hoảng loạn, khóc ầm ĩ, chị Hà run chân tay. "Anh Hiệu chở bé nhỏ đi nhanh hơn nên không biết mẹ con mình gặp tai nạn. Thật may, người dân xung quanh nhanh chóng hỗ trợ, chở xe máy đưa con vào viện. May mắn hơn, con chỉ trầy xước ngoài da, chỉ cần băng bó đơn giản", chị Hà nhớ lại.
Gia đình nhỏ trải nghiệm phố cổ Hội An trước khi gặp phải tai nạn bất ngờ
Gia đình di chuyển đến các tỉnh Tây Bắc đúng là mùa mưa. Khi từ Lai Châu đến Điện Biên, cả nhà hoảng sợ vì gặp đoạn đường sạt lở, xe không thể vượt qua. Lúc đó đã 19h tối. Không còn cách nào khác, gia đình chị Hà phải dừng xe, chờ đội cứu hộ tới khắc phục. Cả nhà ngồi chờ gần 4 tiếng giữa trời mưa tầm tã, đường tối om. "Thật may đoàn cứu hộ đến kịp nên gia đình mình vẫn có thể tới Điện Biên trong đêm. Đây đúng là trải nghiệm nhớ đời", chị Hà tâm sự.
Chị Hà còn nhớ, trước ngày cả nhà lên đường tới Hà Giang, nhiều người thân ra sức ngăn cản. Mọi người khuyên anh chị nên thuê lái xe do cung đường này rất khó đi, đòi hỏi tay lái kinh nghiệm, thuộc đường. "Nhưng chính cái khó đó lại làm ông xã mình thêm khao khát chinh phục", chị Hà chia sẻ. Đến Hà Giang vào thời điểm không có hoa mơ, hoa mận, không có ruộng bậc thang chín vàng hay mùa tam giác mạch nên thơ nhưng gia đình nhỏ vẫn trầm trồ khi chinh phục những con dốc ngoằn ngoèo, chứng kiến những vách đá cheo leo, dựng đứng, vượt dốc Thẩm Mã - một trong những cung đường đèo mạo hiểm nhất miền Bắc với 9 khúc cua gấp quanh co, vượt đèo Mã Pì Lèng - một trong tứ đại đỉnh đèo Việt Nam...
Chị Hà trầm trồ với cảnh sắc Hà Giang
Sau khi có chuyến du ngoạn Tây Bắc, vợ chồng chị Hà đã rút ra một số kinh nghiệm như: Với các cung đường nhiều khúc cua khuỷu tay như Hà Giang, tuyệt đối không vượt xa khác khi vào khúc cua và góc quan sát hẹp; Nếu lái xe số tự động, khi xuống dốc, lái xe nên chuyển qua chế độ sang số bằng tay; Chuẩn bị bơm hơi và vá lốp dự phòng; Chuẩn bị nước, thức ăn dự trữ trên xe để đề phòng các tình huống xấu trên đường như sạt lở, kẹt xe,...
Người thân tham gia chinh phục Hà Giang cùng gia đình chị Hà
Khám phá Lào, Campuchia: Tưởng chừng phải bỏ cuộc
Hành trình qua Lào, Campuchia rồi quay về một số tỉnh Việt Nam của gia đình chị Hà kéo dài tổng cộng 14 ngày.
Trước khi tới Lào, chị Hà có tìm hiểu, mọi người thường tới đây du lịch văn hóa (thăm quan đền chùa) hoặc du lịch trải nghiệm thiên nhiên. Hai vợ chồng chị đều yêu thích thiên nhiên nên quyết định vừa đi vừa tận hưởng cảnh quan nước bạn. Họ dành nhiều thời gian nhất để tìm hiểu cố đô Luang Prabang và thủ đô Viêng Chăn. Ngoài ra, cả nhà còn tham gia leo núi mạo hiểm và trượt zipline, đi xe bus để qua biên giới Thái Lan, thăm thác nước Khone Phapheng - thác nước lớn nhất Đông Nam Á.
Vợ chồng chị Hà tham gia leo núi, trượt zipline mạo hiểm tại Lào
Kỷ niệm đáng nhớ nhất của chuyến khám phá Lào là quãng đường từ Xamneua đến Luang Prabang. Thông thường, đêm hôm trước, vợ chồng chị Hà sẽ lên lịch trình và xem hành trình ngày hôm sau trên Google Map. Bản đồ chỉ quãng đường trên chỉ vài trăm km nên anh chị dự kiến xuất phát lúc 7h sáng và tới nơi vào 19h tối. Tuy nhiên, khi đi được nửa đường, xe hỏng bánh giữa đoạn đường rừng. Hai vợ chồng tự mang lốp dự phòng khắc phục sự cố. Tuy nhiên, khi đi tiếp chưa bao xa thì gặp đoạn đường xấu khủng khiếp, toàn đất đá, sình lầy và dốc núi trùng trùng điệp điệp. "Đến 23h, cả nhà vẫn còn đang ở trên "sống lưng khủng long" - bốn bề là mây, núi. Ở đây, xe chỉ chạy tối đa 15km/h trong khi bản đồ chỉ còn những 100km nữa mới tới thành phố. Hôm đó là 16 Âm lịch, trăng sáng trưng, mây bay lơ lửng, có lúc xe chìm trong biển mây. Cảnh đẹp nhưng hai vợ chồng lo lắng, chẳng còn tâm trạng để ngắm", chị Hà kể. Đến gần 12h, gia đình mới thấy con đường nhựa xuất hiện dưới chân núi. "Cảm giác hạnh phúc vô cùng, cứ như mình đang lênh đênh trên biển nhiều ngày mà thấy hòn đảo vậy", chị Hà nhớ lại.
Anh Hiệu tự thay lốp xe khi gặp sự cố
Gia đình ghé thăm thác nước Khone Phapheng - thác nước lớn nhất Đông Nam Á
Một sự cố trớ trêu cũng xảy ra khi gia đình nhỏ tới Viêng Chăn. Để có thể qua Lào, Campuchia, anh Hiệu đã xin giấy phép liên vận tại TPHCM từ sớm. Mặc dù được cấp phép 60 ngày nhưng do thời gian lưu trú miền Bắc kéo dài nên tới khi sang Lào, giấy phép đã gần hết hạn. Chị Hà tìm hiểu và được biết, có thể gia hạn giấy phép tại nước bạn nên hai vợ chồng vẫn lái xe theo lộ trình định sẵn và dự kiến sẽ xin gia hạn tại Viêng Chăn. Tuy nhiên, khi tới đây, họ mới biết không có cơ quan nào tiếp nhận xử lý trường hợp này. Buộc lòng, gia đình phải lái xe trở về Việt Nam trước khi giấy phép hết hạn. "Lúc đó mình cảm thấy khá nản nhưng cả nhà động viên nhau. Ông xã mình lái xe về Hà Tĩnh và thuận lợi xin cấp lại giấy phép. Chỉ sau một ngày, cả nhà lại quay lại Lào", chị Hà chia sẻ. Cũng nhờ đó, gia đình có trải nghiệm thú vị: ăn sáng ở Hà Tĩnh (Việt Nam), ăn trưa ở Kaysone (Lào), ăn tối ở Mukdahan (Thái Lan).
Trước đây chị Hà từng tới Campuchia theo tour nhưng trải nghiệm tự lái xe khám phá hoàn toàn khác biệt. "Sau 10 năm trở lại, mình rất ấn tượng với sự phát triển nhanh chóng của Campuchia. Mình ngưỡng mộ cách họ làm du lịch và bảo tồn di sản, văn minh Angkor một cách bài bản, chuyên nghiệp", chị Hà chia sẻ.
Gia đình nhỏ tham quan quần thể di tích cổ ĂngkorWat - Siem Reap
"Chỉ cần mình đủ muốn, mình sẽ làm được"
Theo kinh nghiệm của gia đình chị Hà, để tự lái xe qua các nước Đông Dương du lịch, du khách cần chuẩn bị giấy phép liên vận, bằng lái quốc tế của lái xe, đăng kí xe, bảo hiểm xe, bằng lái xe Việt Nam, hộ chiếu của các thành viên (còn thời hạn trên 6 tháng), hình chụp giấy khai sinh trẻ dưới 12 tuổi, thẻ xanh Covid-19.
Nhiều người thường e ngại vất vả khi đưa con nhỏ đi du lịch, cho rằng con chưa thể cảm nhận được hết về chuyến đi. "Đúng là đi cùng các em bé sẽ mệt hơn rất nhiều, các con thường "mưa nắng thất thường", nhiều khi không hợp tác cùng cha mẹ. Tuy nhiên, mình chấp nhận điều đó như một phần của chuyến đi", chị Hà chia sẻ. Hai vợ chồng hy vọng, qua mỗi hành trình, các con sẽ được truyền ngọn lửa yêu thiên nhiên, đam mê khám phá.
"Tùy theo tâm trạng và sức khỏe của con mà mình có thể chơi lâu hơn hoặc rút ngắn thời gian ở mỗi địa điểm. Tuy nhiên, mình luôn cố gắng dạy các con, dù đi nhanh hay đi chậm, chúng ta không bao giờ bỏ cuộc giữa chừng", chị Hà tâm sự.
Gia đình nhỏ trải nghiệm du thuyền trên vịnh Hạ Long, Lan Hạ
Sau 45 ngày rong ruổi, thay vì mệt mỏi, vợ chồng anh Hiệu, chị Hà như được tiếp thâm năng lượng. Hành trình đong đầy hạnh phúc và cũng có nhiều sự cố nhớ đời phải mạnh mẽ vượt qua đã giúp gia đình nhỏ nhận ra rằng: "Chỉ cần mình đủ muốn, mình sẽ làm được".
Khép lại một "giấc mơ", giấc mơ tiếp theo của gia đình chị Hà là thực hiện một chuyến lái xe vòng quanh nước Mỹ.
Ảnh: NVCC
Khám phá những dải ngân hà ấn tượng, huyền bí nhất hành tinh Không chỉ bồi đắp phù sa hai bên bờ, những dòng sông còn là tác phẩm kiệt tác mà thiên nhiên ban tặng cho con người. Cùng chiêm ngưỡng những dải ngân hà ấn tượng, huyền bí nhất trên thế giới. Sông Brahmaputra, Ấn Độ Sông Rhine khởi nguồn từ Grisons ở dãy núi Alps của Thụy Sĩ, dòng sông chảy qua Đức...