Kẹo thuốc lá: Sản phẩm “đầu độc” người dùng

Kẹo thuốc lá khi mới ăn sẽ có vị ngọt, nhưng càng nhai sẽ càng thấy đắng và hắc. Đặc biệt, nếu ăn liên tục vài ngày, miệng và lưỡi sẽ bị bỏng, xuất hiện những nốt đỏ và ngứa.

Kẹo thuốc lá trở lại

Ngày 17/10, Công an quận Hoàng Mai (TP Hà Nội) cho biết vừa có văn bản gửi tới các trường học trên địa bàn quận. Nội dung văn bản đề cập tới việc tăng cường đảm bảo an ninh trật tự tại cổng trường, phát hiện và ngăn chặn hiện tượng học sinh mua kẹo thuốc lá.

Văn bản nêu rõ, hiện nay xuất hiện tình trạng một số hàng rong xung quanh cổng trường học trên địa bàn quận bán kẹo thuốc lácho học sinh. Loại kẹo này có giá thành rẻ (khoảng 1.500 – 2.000 đồng/chiếc), mẫu mã bắt mắt (hình con lạc đà nhãn hiệu CAMEL, hoặc bao bì giống các nhãn hàng thuốc lá). Kẹo thuốc lá có hình dáng bao bì giống như thuốc lá thật, vừa ăn vừa có thể nhả khói, vị ngọt thơm nên được học sinh ưa thích.

Tình trạng này được cho là một hình thức quảng cáo cho thuốc lá tiếp cận đến các học sinh. Về lâu dài sẽ hình thành thói quen, sở thích hút thuốc lá trong học sinh. Hiện nay, các loại kẹo thuốc lá đều không rõ nguồn gốc xuất xứ, chất lượng. Vì vậy, việc tiêu thụ sản phẩm có thể có những tác hại.

Để bảo đảm an ninh trật tự xung quanh cổng trường, phòng ngừa ngăn chặn tình trạng học sinh mua, ăn kẹo thuốc lá, Công an quận Hoàng Mai đề nghị ban giám hiệu các trường trên địa bàn quận thông báo, tuyên truyền đến toàn thể cha mẹ học sinh biết về tác hại của kẹo thuốc lá. Qua đó, để phụ huynh học sinh cùng phối hợp quản lý, đặc biệt không để con em mua kẹo thuốc lá, ăn quà vặt xung quanh cổng trường.

Cũng theo văn bản này, Công an quận Hoàng Mai đề nghị ban giám hiệu các trường phối hợp, triển khai các nội dung trên. Nếu phát hiện các trường hợp phức tạp có liên quan, cần thông báo kịp thời đến Công an quận Hoàng Mai để giải quyết.

Đây không phải lần đầu tiên kẹo thuốc lá xuất hiện tại Việt Nam. Trước đó, năm 2010, không ít cửa hàng trên địa bàn thành phố Hà Nội được phát hiện bày bán lén lút nhiều loại bánh kẹo đồ chơi có xuất xứ nước ngoài. Những loại bánh kẹo này có dấu hiệu độc hại và hình thức phản cảm, nguy hại đến nhận thức và sức khỏe của trẻ em, trong đó có kẹo thuốc lá.

Loại kẹo thuốc lá này được nhập lậu qua đường biên giới cùng thời điểm kẹo phát sáng vào đầu năm 2010. Vì tác hại nghiêm trọng, kẹo thuốc lá đã bị cấm lưu hành và bày bán ở Việt Nam. Tuy nhiên, thời gian gần đây, ở một số vùng ngoại thành Hà Nội và TPHCM, loại kẹo này lại tiếp tục được bày bán công khai.

Kẹo thuốc lá có hình thức tinh vi, vỏ được “ngụy trang” giống bao thuốc lá. Do bên trong có 5 – 19 thanh kẹo giống như các điếu thuốc, mùi hắc, vị ngọt gắt… nên khó phat hiện. Ở mỗi thanh kẹo lại có từ 20 – 22 viên kẹo nhỏ có màu trắng hay màu trắng sữa. Những thanh kẹo thuốc lá chỉ từ 1.500 đồng/cây, chiều dài 15cm và đường kính 0,8cm.
Trên vỏ kẹo ghi nhiều dòng chữ Trung Quốc, nhưng không hề ghi ngày, tháng sản xuất cũng như hạn sử dụng và thành phần. Khi mới ăn kẹo có vị ngọt, khiến trẻ rất thích thú. Tuy nhiên, càng nhai, vị ngọt sẽ chuyển thành đắng và hắc.

Sản phẩm chứa chất gây ung thư

Trong một nghiên cứu đối với nhiều báo cáo của các trung tâm kiểm soát chất độc tại Mỹ, các nhà điều tra phát hiện, có gần 14.000 trẻ em dưới 6 tuổi đã vô tình bị nhiễm độc bởi các sản phẩm thuốc lá. Trong đó, hơn 70% nạn nhân là trẻ nhỏ dưới 1 tuổi. Thủ phạm đầu tiên chính là khói thuốc lá. Theo sau đó là các sản phẩm thuốc lá không khói dưới dạng kẹo nhai.

Đối với một trẻ sơ sinh hay trẻ nhỏ, chỉ lượng rất nhỏ chất nicotin, thậm chí chỉ khoảng 1 mlg, cũng có thể gây ra các triệu chứng buồn nôn và nôn mửa. Liều lượng lớn hơn có thể gây suy yếu, co giật, ngừng hô hấp và thậm chí là tử vong tại chỗ.

Các công ty sản xuất thuốc lá thường quảng cáo, sản phẩm mới có hình dạng que hoặc viên và có hương thơm giống như kẹo này có thể là một cách thức mới giúp những người hút thuốc thỏa cơn nghiện. Người dùng sẽ không xả ra khói khi sử dụng sản phẩm này.

Điều đó nghĩa là loại thuốc lá dạng viên được coi là vô hại. Tuy nhiên, thực tế, một số công trình nghiên cứu của các nhà khoa học chứng minh rằng, chính những sản phẩm mới này có nguy cơ, khiến những người xung quanh vô tình bị đầu độc. Đặc biệt, nhóm người chịu ảnh hưởng nặng nề nhất là trẻ nhỏ.

Cơ quan Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) đã và đang thu thập các dữ liệu nghiên cứu từ các công ty sản xuất thuốc lá cũng như những nhà nghiên cứu độc lập về loại thuốc lá dạng kẹo tan. Từ đó, có thể đưa ra các quyết định về quy định đối với những sản phẩm thuốc lá “biến tướng” này.

Những kết quả nghiên cứu ban đầu cho thấy, trong kẹo thuốc lá có chứa chất PAH. Đây là một chất gây ung thư và đột biến gen. Khi mới ăn sẽ thấy có vị ngọt, nhưng càng nhai, vị ngọt sẽ chuyển thành đắng và hắc. Đặc biệt, nếu ăn liên tục vài ngày, miệng và lưỡi sẽ bị bỏng, xuất hiện những nốt đỏ và ngứa.

Trước đây, FDA đã ra lệnh cấm các loại thuốc lá có khói thêm hương vị kẹo hoặc trái cây. Tuy nhiên, lệnh cấm này không áp dụng với các sản phẩm thuốc lá khác, bao gồm loại dưới dạng kẹo nhai.

Một nghiên cứu được thực hiện tại Mỹ năm 2007 cho thấy, những trẻ em sử dụng kẹo thuốc lá có thể có nguy cơ cao hơn trở thành những người hút thuốc lá trong tương lai. Nghiên cứu được báo cáo trên tạp chí Y tế dự phòng chỉ ra rằng, trong số 25.887 người trưởng thành ở Mỹ, có 12% người hút thuốc lá chưa bao giờ sử dụng kẹo thuốc lá. Con số này là 22% đối với những người không bao giờ hút thuốc. Trong khi đó, có tới 22% người hút thuốc thường xuyên sử dụng kẹo thuốc lá.