Kế hoạch tên lửa ‘quái vật’ của Elon Musk làm rung chuyển ‘bờ biển vũ trụ’ Florida

Trong khi Starship, với kích thước và sức mạnh vượt trội, hứa hẹn sẽ mang lại bước đột phá lớn cho ngành công nghiệp vũ trụ, sự phản đối từ cộng đồng địa phương và các tổ chức môi trường về ảnh hưởng của tiếng ồn, rung động, và tác động môi trường đang gây ra những thách thức lớn.

Tên lửa đẩy Super Heavy mang theo tàu vũ trụ Starship rời bệ phóng tại Boca Chica, bang Texas (Mỹ) trong lần phóng thử nghiệm thứ hai, ngày 18/11/2023. Ảnh: AFP/TTXVN

Theo tờ Wall Street Journal ngày 9/8, Bờ biển Không gian của Florida, nơi mà chương trình không gian của Mỹ đã được đặt nền móng từ nhiều thập kỷ trước, hiện đang chứng kiến một sự chuyển mình đầy ấn tượng và đầy tranh cãi. Đây là khu vực đã chứng kiến những bước tiến vĩ đại của chương trình Apollo đưa các phi hành gia lên mặt trăng, nhưng giờ đây, sự chú ý đang dồn vào một dự án mới từ tỷ phú Elon Musk và công ty vũ trụ SpaceX của ông: tên lửa Starship.

Starship, với chiều cao khoảng 120m và đường kính 9m, là tên lửa lớn nhất và mạnh nhất từng được chế tạo. Nó không chỉ vượt trội về kích thước mà còn về sức mạnh, với lực đẩy có thể lên tới 10.000 tấn, tương đương với 160 máy bay Boeing 787 cất cánh cùng lúc. Tên lửa này đang được SpaceX lên kế hoạch phóng hàng chục lần mỗi năm từ Cape Canaveral, một mục tiêu đầy tham vọng trong kế hoạch quay trở lại mặt trăng của NASA và kế hoạch của ông Musk về việc “thuộc địa hóa” sao Hỏa.

Tuy nhiên, sự xuất hiện của Starship không phải không gây ra sự phản đối. Với lực đẩy khổng lồ, Starship sẽ tạo ra tiếng ồn và độ rung chói tai, có thể gây ra ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường và cộng đồng địa phương. Giáo sư Kent Gee từ Đại học Brigham Young cho biết, tiếng ồn và rung động từ tên lửa có thể tương đương với 10 vụ phóng tên lửa Falcon cùng lúc, gây ra những tác động chưa thể đo lường chính xác đối với con người và môi trường.

Sự lo lắng về ảnh hưởng của Starship không chỉ dừng lại ở mức độ tiếng ồn. Các ngư dân thương mại và phi công máy bay đang lên tiếng phản đối mạnh mẽ. Joey Spoerle, người điều hành ba tàu đánh cá thương mại ngoài khơi Cảng Canaveral, cho biết các vụ phóng tên lửa đã ảnh hưởng lớn đến hoạt động của họ, khiến họ không thể tiếp cận các khu vực đánh bắt cá chính. Đại úy Steve Jangelis, phi công của Delta Air Lines, đã yêu cầu Cơ quan Hàng không Liên bang (FAA) xem xét tác động của các vụ phóng đối với hoạt động hàng không và việc định tuyến lại các chuyến bay.

Tại phiên điều trần công khai vào ngày 12/6 vừa qua, hàng chục cư dân đã tụ tập để nghe các cơ quan chính phủ như FAA và NASA thuyết trình về tác động của chương trình Starship. Sự lo lắng của cộng đồng không chỉ về tiếng ồn và rung động mà còn về tác động môi trường: Lượng nước khổng lồ được sử dụng trong quá trình phóng có thể ảnh hưởng đến hệ sinh thái nhạy cảm.

Những phản ứng từ các tổ chức môi trường cũng đáng chú ý. Hơn chục nhóm môi trường đã gửi kiến nghị tới FAA về ảnh hưởng của Starship đối với quần thể chim bờ biển và rùa, động vật phụ thuộc vào vùng đất ngập nước để làm nơi cư trú và làm tổ. Các lo ngại này đã dẫn đến một vụ kiện mà các nhóm môi trường đã đệ trình lên tòa án liên bang về đánh giá tác động môi trường của Starship.

Mặc dù SpaceX đã có những tiến bộ đáng kể trong việc thử nghiệm Starship tại Texas, nơi công ty đã thực hiện bốn chuyến bay thử nghiệm, việc triển khai kế hoạch này tại Florida vẫn gặp phải những trở ngại. Công ty đã phải đối mặt với sự phản đối từ các đối thủ cạnh tranh như Blue Origin và United Launch Alliance, những bên lo ngại về việc SpaceX có thể chiếm ưu thế về cơ sở hạ tầng và tài nguyên tại Cape Canaveral. Blue Origin đã đề xuất giới hạn số lần phóng Starship, một đề xuất mà tỷ phú Musk đã phản ứng tức giận.

Tình hình hiện tại đang gây ra nhiều tranh cãi, với sự chia rẽ rõ rệt giữa các lợi ích thương mại và môi trường. Cảng Canaveral, nơi hiện là cảng tàu du lịch đông đúc thứ hai trên thế giới, cũng đang lo lắng về khả năng thiệt hại cho cơ sở hạ tầng và hoạt động của nhiều tàu du lịch. Trong khi đó, các ngư dân và cộng đồng địa phương tiếp tục bày tỏ sự bất bình về tác động của các vụ phóng đối với hoạt động hàng ngày của họ.

Elon Musk đã gọi Starship là “chén thánh của công nghệ vũ trụ”, với mục tiêu thúc đẩy một “cuộc cách mạng sâu sắc” trong việc tiếp cận quỹ đạo và đưa con người lên sao Hỏa.

Dự án này không chỉ là một phần quan trọng trong chiến lược của tỷ phú Musk mà còn là một dấu mốc quan trọng trong ngành công nghiệp vũ trụ. Tuy nhiên, sự thành công của Starship sẽ phụ thuộc không chỉ vào khả năng kỹ thuật của SpaceX mà còn vào khả năng điều chỉnh và cân bằng giữa các lợi ích kinh tế và môi trường trong khu vực bờ biển vũ trụ Florida.