Kế hoạch cải tổ chính phủ Mỹ của 2 ‘ông trùm’ công nghệ

Hai tỉ phú công nghệ Elon Musk và Vivek Ramaswamy hé lộ kế hoạch cải tổ chính phủ Mỹ, sau khi được Tổng thống đắc cử Donald Trump chọn để thực thi nhiệm vụ này.

Hai tỉ phú công nghệ Elon Musk và Vivek Ramaswamy vừa cho biết họ sẽ xác định “hàng ngàn” quy định để Tổng thống đắc cử Donald Trump hủy bỏ, giúp cắt giảm quy mô lớn về nhân sự trong bộ máy chính quyền.

Ông Musk và ông Ramaswamy ( phải) đã tích cực ủng hộ chiến dịch tranh cử của ông Trump. ẢNH: REUTERS

Thông tin được đưa ra trong bài báo đăng trên tờ The Wall Street Journal ngày 21.11, được viết chung bởi ông Musk và ông Ramaswamy, 2 nhân vật được ông Trump chọn lãnh đạo Ban Hiệu quả chính phủ (DOGE) trong chính phủ mới. Ông Musk (53 tuổi) là CEO của Tesla và nhà sáng lập SpaceX, hiện là người giàu nhất thế giới với tài sản trị giá 315,7 tỉ USD. Ông Ramaswamy (39 tuổi) sáng lập Công ty dược phẩm Roivant Sciences và có tài sản khoảng 1 tỉ USD, chủ yếu từ hoạt động trong lĩnh vực công nghệ sinh học và tài chính.

Hai tỉ phú được ông Trump giao xóa quan liêu, giảm lãng phí, tái cấu trúc bộ máy

Tinh giản bộ máy

Bài viết trên được đăng trong bối cảnh có nhiều hoài nghi về khả năng DOGE tạo ra những thay đổi đáng kể. “Chúng tôi sẽ tư vấn cho DOGE ở mọi bước nhằm theo đuổi 3 nhóm cải cách chính, gồm việc bãi bỏ quy định, cắt giảm hành chính và tiết kiệm chi phí. Chúng tôi sẽ tập trung đặc biệt vào việc thúc đẩy thay đổi thông qua hành động hành pháp dựa trên luật hiện hành thay vì luật mới”, theo bài viết.

Viện dẫn một số quyết định gần đây của Tòa án Tối cao nhằm vào quyền lực của nhà nước hành chính, bài viết lập luận rằng “hàng loạt quy định hiện hành của liên bang” đang vượt quá thẩm quyền và có thể bị bãi bỏ. Theo đó, việc cắt giảm quy định sẽ cho phép cắt giảm đáng kể nhân lực. Các cơ quan liên quan cũng sẽ ban hành ít quy định hơn, một khi thẩm quyền bị hạn chế.

Trước khả năng xảy ra những tranh cãi liên quan việc bảo vệ công chức, 2 tỉ phú Musk và Ramaswamy cho biết luật pháp trao cho ông Trump thẩm quyền rất rộng, bao gồm việc sa thải quy mô lớn cho đến việc dời các cơ quan liên bang khỏi khu vực Washington DC. Trong khi đó, theo Reuters, nhiều nhân viên chính phủ đang thuê các luật sư và chuẩn bị các chiến dịch với hy vọng quốc hội sẽ vào cuộc nếu họ bị buộc thôi việc.

Những gương mặt mới

Liên quan việc đề cử các quan chức cho chính quyền mới, Đài CBS ngày 21.11 dẫn lời ông Trump thông báo việc chọn cựu quyền Bộ trưởng Tư pháp Matthew Whitaker (55 tuổi) làm đại sứ Mỹ tại NATO. Vị tổng thống đắc cử cho rằng ông Whitaker sẽ “tăng cường mối quan hệ với các thành viên NATO và kiên định trước các mối đe dọa đối với hòa bình và ổn định”. Ông Whitaker đã tích cực tham gia Viện Chính sách nước Mỹ trước tiên, nhóm nghiên cứu thiên hữu đang giúp định hình chính sách cho nhiệm kỳ sắp tới của ông Trump.

Bên cạnh đó, ông Trump chọn ông Pete Hoekstra (71 tuổi) làm đại sứ tại Canada. Ông Hoekstra hiện là chủ tịch bộ phận đảng Cộng hòa tại bang Michigan. Ông từng là hạ nghị sĩ và đại sứ Mỹ tại Hà Lan. Về vị trí giám đốc Văn phòng quản lý Hành chính và Ngân sách, các nguồn tin cho hay ông Trump chọn ông Russ Vought (48 tuổi) cho chức vụ này. Ông Vought từng nắm vị trí này vào cuối nhiệm kỳ trước của ông Trump. Ngoài ra, Reuters loan tin ông Trump có thể chọn phẫu thuật gia Martin Makary lãnh đạo Cơ quan quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ. Ông Makary có quan điểm ủng hộ miễn dịch tự nhiên và phản đối tiêm vắc xin Covid-19 bắt buộc.

Bà Harris sẽ tái tranh cử vào năm 2028 ?

Tờ The Hill ngày 21.11 dẫn một khảo sát mới công bố cho thấy hầu hết các cử tri đảng Dân chủ muốn đề cử Phó tổng thống Kamala Harris đại diện đảng ra tranh cử tổng thống Mỹ vào năm 2028, bất chấp việc bà vừa thất cử. Khảo sát của Puck News/Echelon cho thấy 41% cử tri Dân chủ sẽ bỏ phiếu đề cử bà vào kỳ bầu cử tới.

Xếp thứ 2 là Thống đốc California Gavin Newsom với 8% và thứ 3 là Thống đốc Pennsylvania Josh Shapiro với 7%. Thống đốc Minnesota Tim Walz và Bộ trưởng Giao thông Pete Buttigieg giành 6%, bên cạnh những người khác. Về phía đảng Cộng hòa, Phó tổng thống đắc cử JD Vance dẫn đầu với 37%, theo sau là 2 cựu ứng viên tổng thống của đảng là bà Nikki Haley và ông Vivek Ramaswamy, mỗi người được 9%. Thống đốc Florida Ron DeSantis giành 8%, bên cạnh những nhân vật khác. Khảo sát được tiến hành từ ngày 14 – 18.11 với sự tham gia của 1.010 cử tri.