Kazakhstan công bố số người bị bắt, thiệt hại từ cuộc bạo lực đẫm m.áu
Giới chức Kazakhstan hôm nay 9.1 cho hay hơn 5.000 người bị bắt trong cuộc bạo lực đẫm m.áu làm rung chuyển quốc gia Trung Á trong tuần qua.
Quân nhân chặn một con đường ở thành phố Almaty, Kazakhstan ngày 7.1. Ảnh AFP
Báo chí Kazakhstan dẫn số liệu từ Bộ Nội vụ nước này cho hay có tổng cộng 5.000 người bị giam giữ để thẩm vấn, một phần của 125 cuộc điều tra riêng biệt về tình trạng bất ổn, theo AFP.
Quốc gia Trung Á với khoảng 19 triệu dân vừa trải qua một tuần bạo động với hàng chục người t.hiệt m.ạng. Giá nhiên liệu tăng đã châm ngòi cho cuộc bất ổn cách đây khoảng một tuần ở các tỉnh phía tây Kazakhstan, nhưng làn sóng biểu tình nhanh chóng lan sang các thành phố khác, trong đó có cả thành phố lớn nhất nước là Almaty.
Bộ Nội vụ Kazakhstan cho hay thiệt hại tài sản ước tính lên tới 175 triệu euro (hơn 4.500 tỉ đồng), với hơn 100 doanh nghiệp và ngân hàng bị tấn công, hôi của, và hơn 400 xe bị phá hủy.
Một ngân hàng ở thành phố Almaty, Kazakhstan bị đ.ập p.há trong cuộc bạo lực mới đây. Ảnh AFP
“Hôm nay, tình hình đã ổn định ở tất cả khu vực của đất nước”, Bộ trưởng Nội vụ Kazakhstan Erlan Turgumbayev khẳng định. Ông cho biết thêm “chiến dịch chống k.hủng b.ố vẫn đang diễn ra nhằm tái thiết lập trật tự trong nước”.
Tình hình ở Almaty dường như tương đối yên ổn, dù cảnh sát đôi khi b.ắn chỉ thiên để ngăn chặn nhiều người tiếp cận quảng trường trung tâm của thành phố.
Trước đó, Tổng thống Kassym-Jomart Tokayev của Kazakhstan tối 5.1 kêu gọi Tổ chức Hiệp ước An ninh Tập thể (CSTO) do Nga dẫn đầu cử lực lượng gìn giữ hòa bình đến Kazakhstan để giúp kiềm chế tình hình bạo lực đang leo thang từ các cuộc biểu tình.
Ngoài ra, chính phủ Kazakhstan còn ban bố tình trạng khẩn cấp trên toàn quốc. Tình trạng này mang lại cho chính phủ Kazakhstan thêm một số quyền hạn như đưa ra hình phạt nghiêm khắc hơn và án tù dài hơn cho những kẻ vi phạm pháp luật.
Kazakhstan "căng như dây đàn", Nga điều quân trấn áp bạo loạn
Nga đã đưa lính nhảy dù đến Kazakhstan để cùng lực lượng gìn giữ hòa bình quốc tế đối phó bạo loạn ở quốc gia Trung Á.
N.ổ s.úng giữa bạo loạn ở Kazakhstan
Người biểu tình đốt tòa nhà hành chính thành phố Almaty, Kazakhstan ngày 5/1 (Ảnh: Reuters).
Thông báo của Tổ chức Hiệp ước An ninh Tập thể (CSTO) gồm Nga, Armenia, Belarus, Kazakhstan, Kyrgyzstan, và Tajikistan hôm nay 6/1 cho biết, Nga đã đưa lính nhảy dù tới Kazakhstan để cùng lực lượng gìn giữ hòa bình quốc tế dập tắt tình trạng bạo loạn tại Kazakhstan.
Trước đó, Tổng thống Kassym-Jomart Tokayev đã kêu gọi sự giúp đỡ từ CSTO nhằm giúp Kazakhstan đối phó với tình hình an ninh bất ổn tại nhiều thành phố. Ông Tokayev cáo buộc những người biểu tình phá hoại "hệ thống nhà nước" và cho rằng "nhiều người trong số này đã được đào tạo quân sự ở nước ngoài".
Xe cảnh sát bị đốt tại Almaty (Ảnh: Reuters).
Các cuộc biểu tình bùng phát sau khi chính phủ Kazakhstan quyết định dừng trợ giá khí hóa lỏng (LPG) vào đầu năm. Nhiều người Kazakhstan sử dụng nhiên liệu này để chạy xe vì chi phí thấp.
Chính phủ Kazakhstan ban bố tình trạng khẩn cấp trên toàn quốc. Tại các thành phố lớn, người biểu tình tấn công các quan chức chính quyền địa phương, đ.ập p.há các tòa nhà của chính phủ. Bộ Nội vụ Kazakhstan cho biết người biểu tình đã dùng gạch đá, gậy gộc, hơi cay và bom xăng để tấn công.
Theo các phóng viên của Reuters đưa tin từ hiện trường, nhiều xe bọc thép và binh sĩ đã tiến vào quảng trường chính của Almaty, thành phố lớn nhất của Kazakhstan, vào sáng nay, nơi hàng trăm người tiếp tục biểu tình chống chính phủ trong ngày thứ 3 liên tiếp.
Tiếng s.úng nổ ra khi các binh sĩ tiếp cận đám đông biểu tình. Kể từ đó, tình hình ở quảng trường dường như yên bình hơn. Đoạn video chưa được xác minh trên mạng xã hội cho thấy các binh sĩ tuần tra các tuyến phố ở Almaty trong đêm.
Tổng thống Tokayev cho biết người biểu tình đã chiếm các tòa nhà công quyền, cơ sở hạ tầng và vũ khí. Truyền hình nhà nước Kazakhstan cũng chiếu video cho thấy nhiều vũ khí tập kết trên đường phố. Ông Tokayev cáo buộc "các phần tử khủng bố" đứng sau vụ chiếm sân bay Almaty.
Các video trên mạng xã hội cho thấy đám đông quá khích đã xông vào các cửa hàng, đ.ập vỡ cửa kính và lợi dụng tình trạng hỗn loạn để cướp bóc, hôi của.
Cửa kính bị đ.ập vỡ trong cuộc biểu tình tại Kazakhstan (Ảnh:
Ông Tokayev cũng ra lệnh bảo vệ các đại sứ quán nước ngoài và các cơ sở kinh doanh thuộc sở hữu của các công ty nước ngoài. Trước đó, uy tín về sự ổn định của Kazakhstan đã giúp nước này thu hút hàng trăm tỷ USD đầu tư nước ngoài vào các ngành công nghiệp dầu mỏ và kim loại.
Truyền hình nhà nước cũng cho biết Ngân hàng Quốc gia Kazakhstan đã quyết định tạm dừng hoạt động của các ngân hàng ở nước này vì sự an toàn của các nhân viên.
Hãng thông tấn TASS dẫn thông tin từ Bộ Y tế Kazakhstan cho biết hơn 1.000 người đã bị thương trong các cuộc biểu tình và hơn 400 người trong số họ đang phải nhập viện. Cảnh sát Kazakhstan cho biết họ đã t.iêu d.iệt hàng chục đối tượng bạo loạn cố xông vào các tòa nhà công quyền ở Almaty.
Lực lượng gìn giữ hòa bình tới Kazakhstan
Lực lượng an ninh Kazakhstan đối phó người biểu tình (Ảnh: Reuters).
Thủ tướng Armenia Nikol Pashinyan, người đang giữ chức Chủ tịch luân phiên CSTO, hôm nay thông báo "lực lượng gìn giữ hòa bình" đã được triển khai tới Kazakhstan trong khoảng thời gian "có giới hạn" để giúp quốc gia này ổn định tình hình.
"Để đáp lại lời kêu gọi của Tổng thống Kassym-Jomart Tokayev và xem xét mối đe dọa đối với an ninh quốc gia và chủ quyền của Kazakhstan, cùng nhiều yếu tố khác, CSTO đã quyết định cử Lực lượng Gìn giữ Hòa bình Tập thể đến Cộng hòa Kazakhstan theo Điều 4 của Hiệp ước An ninh Tập thể", Thủ tướng Nikol Pashinyan cho biết trong một tuyên bố trên Facebook.
Liên minh CSTO vẫn chưa công bố quy mô của đợt triển khai, nhưng Thủ tướng Pashinyan cho biết binh lính sẽ ở lại Kazakhstan "trong một khoảng thời gian có giới hạn để ổn định tình hình".
Nga ủng hộ giải pháp hòa bình cho bất ổn ở Kazakhstan Ngày 5/1, Bộ Ngoại giao Nga cho biết nước này đang theo dõi chặt chẽ tình hình ở quốc gia láng giềng Kazakhstan và kêu gọi các bên tiến hành đối thoại trong bối cảnh tình trạng bất ổn chưa từng thấy đã vượt tầm kiểm soát ở quốc gia Trung Á này. Người biểu tình tập trung tại thành phố Almaty, Kazakhstan...
