‘Jojo rabbit’: Thời trang Thế chiến qua mắt trẻ thơ

Quân phục Đức Quốc xã, thời trang cuối thập niên 1940… được nhà thiết kế Mayes C. Rubeo tái hiện qua góc nhìn cậu bé 10 tuổi trong “Jojo rabbit”.

“Jojo rabbit” khai thác đề tài nước Đức cuối Thế chiến hai, khi Hitler và Quân phát xít đang dần thất thế trên chiến trường. Tuy nhiên, đạo diễn Taika Waititi không đào sâu sự kiện lịch sử mà kể dưới góc nhìn Johannes “Jojo” Betzler (Roman Griffin Davis) – một cậu bé 10 tuổi tôn sùng Hitler, qua đó thể hiện tinh thần phản chiến. Toàn bộ phim thể hiện qua lăng kính của Jojo.

Đạo diễn Taika Waititi nói với Variety về lý do chọn Mayes C. Rubeo (trái) thiết kế trang phục cho phim: “Cô ấy phong cách, đẳng cấp với con mắt thời trang tuyệt vời”. Nhà thiết kế Mexico từng thực hiện một số tác phẩm nổi tiếng: “Avatar” (2009), “John Carter” (2012), “World War Z” (2013), “Thor: Ragnarok” (2017).

Rubeo đi khắp châu Âu để tìm cảm hứng cho những sản phẩm dệt may cổ điển trong “Jojo rabbit”. Bà chia sẻ cảm hứng chủ đạo trong quá trình thiết kế trang phục trên Hollywood Reporter: “Chúng tôi muốn tái hiện trang phục thời chiến qua con mắt trẻ thơ với gam màu tươi sáng. Đây không phải phim tài liệu đen trắng, chúng tôi muốn làm gì đó khác biệt”. Xanh lá cây, đỏ, vàng, xanh lục bảo là gam màu chủ đạo xuyên suốt tác phẩm. Kể cả những phân cảnh buồn bã, tàn khốc nửa cuối phim, nhà thiết kế vẫn đưa một số điểm nhấn màu sắc vào trang phục nhân vật: cổ áo đỏ của Elsa, áo xanh lục bảo hay vàng của Jojo (ảnh), trang phục đỏ, hồng của người qua đường… xen giữa tông tối.

Khi tái hiện đồng phục Đức Quốc xã, Rubeo chọn cách xây dựng chân thực theo lịch sử, tuy nhiên bà thêm thắt một số chi tiết để phù hợp góc nhìn một câu bé. Trong phim, Hitler là người bạn tưởng tượng của Jojo. Ban đầu, khi Jojo coi ông ta là thần tượng, Hitler hiện lên trong đồng phục quân đội nâu sáng gồm áo khoác safari, quần cưỡi ngựa và miếng đeo tay đỏ hình chữ vạn. Rubeo cố tình làm quần Hitler ở đầu phim thành “một chiếc quần cưỡi ngựa rộng thùng thình”, thể hiện nét ngây thơ, trong sáng trong suy nghĩ của Jojo. Sắc nâu trong đồng phục Hitler thay đổi theo tâm trạng Jojo: khi cậu bé vui và hy vọng, Hitler mặc màu nâu sáng, ngược lại khi cậu buồn bã thất vọng, màu trang phục tối hơn.

Trang phục Hitler dần trở nên tối màu, nghiêm túc và sát với nguyên mẫu lịch sử theo diễn biến phim và sự mất mát ngày càng lớn của Jojo. Khi biết tin Hitler (thật) tự tử và mất hoàn toàn niềm tin vào Đức Quốc xã, Jojo thấy người bạn tưởng tượng trong lễ phục quân đội xanh lục bạc màu, rách nát. Video: Youtube.

Cậu bé Jojo Betzler đầu phim xuất hiện trong đồng phục quân đội thiếu niên Đức Quốc xã. Rubeo thực hiện dựa trên thiết kế gốc: “Trang phục thể hiện rằng Jojo đang cố trở thành cảnh sát nhỏ của gia đình”, theo Hollywood Reporter. Nhà thiết kế Mexico cài cắm một số cách điệu trong trang phục để phù hợp với tuổi Jojo: Cậu bé đội mũ canô, áo sơ mi kaki nâu với khăn quàng cổ, quần đùi đen (trái) hoặc đồng phục đen thêm cầu vai thủy thủ.

Trang phục thường ngày của Jojo đậm dấu ấn thời trang thập niên 1930, 1940 với quần âu, áo choàng nâu, sơ mi carô vàng – đen, bốt da cổ lửng. Màu sắc trang phục cậu bé cũng tối dần theo diễn biến bộ phim. Tới cảnh kết, Jojo mặc lại trang phục sáng màu quen thuộc – bộ quần áo xuất hiện trong lần đi chơi với mẹ, thể hiện hy vọng.

Bà mẹ đơn thân Roise Betzler (Scarlett Johansson) là nhân vật thời trang và sang trọng nhất phim, đại diện tầng lớp trí thức trung lưu dẫn đầu phong trào phản chiến. Quần áo của cô lấy cảm hứng từ những nhà thiết kế thời trang hàng đầu thời đó: Elsa Schiaparelli hay Sonia Delaunay.

Phong cách của Roise mang hơi hướng thời trang Italy những năm 1930, 1940: áo len ngắn tay sắc sỡ, cardigan xanh lục bảo in họa tiết zigzag, áo khoác xanh ngọc lam dáng dài hay đồ ngủ chấm bi, mũ cách điệu đính lông vũ… Bà mẹ đơn thân thường xuyên mặc quần cạp cao, thể hiện tinh thần tiên phong, giải phóng. Rubeo nói với Hollywood Reporter: “Đây là thời kỳ quần hứa hẹn thành mốt nhưng vẫn chưa được nhiều người biết đến”. Nhà thiết kế chia sẻ thêm trên Vogue, Roise là nhân vật có trang phục màu sắc nhất phim, phản chiếu suy nghĩ của cậu bé 10 tuổi khi nhìn mẹ. Quần áo của cô luôn tươi sáng, rực rỡ, thường gắn liền với xanh lục bảo thanh lịch.

Phụ kiện của Roise được quan tâm, chú trọng. Trong phim, hầu hết cảnh Scarlett Johansson xuất hiện đều kèm đôi giày spectator đỏ – trắng với cách điệu hình cánh bướm. Nhà thiết kế gốc Mexico đã phác họa và đặt thợ đóng giày nổi tiếng Jeff Churchill làm thủ công. Hình ảnh đôi giày thể hiện sự hoài niệm quá khứ hòa bình, niềm tin vào hiện tại.

Ở phân cảnh nửa cuối phim, đôi giày thông báo cái chết của Roise khiến mạch phim chuyển biến sang u tối, buồn bã. Video: Youtube.

Elsa Korr (Thomasin McKenzie) – cô gái Do Thái mất gia đình, phải trốn tránh quân phát xít Đức, mặc trang phục hơi hướng công nhân, tomboy: bền, đơn sắc và dễ di chuyển. Để thể hiện sự tá túc, mất tự do, Elsa thường xuất hiện trong tình trạng không đi giày.

Trong phim, có hai lần Elsa mang giày, đồng thời ăn vận chỉn chu như một cô gái bình thường. Lần đầu là khi đóng giả chị gái Inge của Jojo để lừa lực lượng Cảnh sát bí mật của Đức Quốc xã Gestapo, lần hai là lúc Đức thua cuộc và cô được tự do. Trong cảnh cuối phim, Elsa đeo giày spectator đỏ – trắng, gợi liên tưởng tới giày của Roise. Video: Youtube.

Diễn viên Sam Rockwell đã đề nghị Mayes C. Rubeo thiết kế trang phục cuối phim của anh dựa trên cảm hứng về hình ảnh Bill Murray trong chương trình hài kịch “Saturday Night Live” (1975). Trong phân cảnh chiến tranh, đại úy Klenzendor xuất hiện với đồng phục Đức Quốc xã cách điệu: thêm cầu vai, áo choàng, tua rua đỏ ở cánh tay áo, lông trên mũ, hình họa dán trên túi và súng, mang hơi hướng hình ảnh hiệp sĩ trung cổ “lòe loẹt”. Nhân vật này, mặc dù thuộc quân đội Hitler, lại đóng vai trò như cha nuôi hình thành nhân cách Jojo, đồng thời hy sinh để cứu cậu bé cuối phim.

Bảo Thư

Theo vnexpress.net