James Wan: ‘Ông hoàng kinh dị’ làm thay đổi thế giới

Trong suốt hơn hai thập kỷ qua, cái tên James Wan đã trở thành biểu tượng không thể thiếu khi nhắc đến dòng phim kinh dị hiện đại.

Ông không chỉ là một đạo diễn tài năng, mà còn là một nhà sáng tạo đã định hình lại cách khán giả toàn cầu cảm nhận về sự sợ hãi, hồi hộp và ám ảnh trên màn ảnh rộng. Từ Saw , Insidious , T he Conjuring cho tới những tác phẩm bom tấn như Aquaman , James Wan đã chứng minh ông không chỉ là “ông hoàng kinh dị” mà còn là một trong những đạo diễn có tầm ảnh hưởng lớn nhất Hollywood đương đại.

Khởi nguồn từ nỗi ám ảnh tuổi thơ

James Wan sinh năm 1977 tại Kuching, Malaysia, sau đó di cư sang Úc và trưởng thành tại Melbourne. Tuổi thơ của Wan gắn liền với những bộ phim kinh dị kinh điển như The Exorcist , Halloween , A Nightmare on Elm Street . Sự tò mò và ám ảnh về nỗi sợ hãi con người đã gieo vào tâm trí cậu bé Wan niềm say mê khám phá cái ranh giới mỏng manh giữa “thực tại và bóng tối”. Chính từ nền tảng đó, James Wan sớm bước vào con đường điện ảnh với quyết tâm tạo nên những tác phẩm mang dấu ấn riêng.

James Wann

“Saw” – Cú nổ thay đổi diện mạo điện ảnh kinh dị

Năm 2004, James Wan cùng biên kịch Leigh Whannell đã tạo nên Saw – bộ phim kinh dị độc lập với kinh phí chỉ 1,2 triệu USD. Không ai có thể ngờ rằng tác phẩm ấy đã trở thành một hiện tượng toàn cầu, thu về hơn 100 triệu USD và mở ra cả một vũ trụ điện ảnh với hàng loạt phần tiếp theo.

Điểm đặc biệt của Saw không nằm ở yếu tố máu me đơn thuần, mà ở cách James Wan khai thác tâm lý con người khi phải đối mặt với sự lựa chọn sinh – tử. Nhân vật phản diện Jigsaw không đơn thuần là kẻ giết người, mà là một biểu tượng của sự trừng phạt, buộc nạn nhân phải đối diện với lỗi lầm của chính mình. Chính khía cạnh triết lý ấy đã khiến Saw vượt ra ngoài phạm vi của một bộ phim giải trí, trở thành tác phẩm mở đầu cho xu hướng “torture porn” nhưng ở mức độ sâu sắc và giàu tính nhân văn hơn.

“Insidious” và “ The Conjuring ” – tái sinh nỗi sợ nguyên thủy

Sau thành công của Saw , James Wan tiếp tục thách thức bản thân với Insidious (2010). Đây là bộ phim mang lại cho khán giả trải nghiệm kinh dị theo phong cách khác: ít máu me, nhưng đầy ám ảnh bằng những hình ảnh siêu nhiên và âm thanh rùng rợn. Insidious chứng minh James Wan không phải đạo diễn chỉ biết khai thác bạo lực, mà còn là bậc thầy trong việc khơi gợi nỗi sợ vô hình – thứ tồn tại trong tiềm thức và trí tưởng tượng.

Đỉnh cao sự nghiệp của James Wan trong thể loại kinh dị chính là The Conjuring (2013). Dựa trên hồ sơ có thật của cặp vợ chồng trừ tà Ed và Lorraine Warren, bộ phim nhanh chóng trở thành hiện tượng phòng vé, tạo nên một “vũ trụ điện ảnh kinh dị” lớn mạnh bậc nhất thế giới .

James Wan đã tái định nghĩa cách làm phim kinh dị: không cần phụ thuộc vào những cú hù dọa rẻ tiền (jump scare), mà xây dựng bầu không khí căng thẳng bằng nhịp điệu kể chuyện, thiết kế âm thanh, ánh sáng và nhất là việc khai thác nỗi sợ dựa trên niềm tin tâm linh. Với The Conjuring , Wan khẳng định kinh dị có thể song hành cùng nghệ thuật, vừa thu hút khán giả đại chúng, vừa chinh phục giới phê bình.

Bậc thầy kể chuyện qua hình ảnh và âm thanh

Điều làm nên sự khác biệt của James Wan chính là cách ông sử dụng ngôn ngữ điện ảnh để kể chuyện. Những cú máy lia dài, chuyển động máy quay như thể có một “linh hồn” ẩn nấp trong không gian, khiến khán giả không bao giờ cảm thấy an toàn. Thiết kế âm thanh trong phim của Wan cũng đạt đến mức tinh tế: một tiếng gõ cửa, tiếng thở dồn dập, hay khoảng lặng bất ngờ đều trở thành vũ khí gieo rắc nỗi sợ.

Không chỉ vậy, James Wan còn biết cách xây dựng nhân vật để khán giả cảm thông, từ đó nỗi sợ trở nên gần gũi và chân thực hơn. Ông không tạo ra những “nạn nhân vô danh”, mà để người xem gắn bó, rồi bất ngờ bị cuốn vào vòng xoáy kinh hoàng cùng họ.

Vượt ra khỏi kinh dị – James Wan và Hollywood đại chúng

Sau khi khẳng định vị thế trong dòng phim kinh dị, James Wan chứng minh ông không hề bị giới hạn. Năm 2015, ông đạo diễn Furious 7 , phần thứ bảy của loạt phim hành động tốc độ ăn khách. Bộ phim thu về hơn 1,5 tỉ USD toàn cầu, đồng thời trở thành tác phẩm để đời khi gắn liền với sự ra đi của ngôi sao Paul Walker.

Ba năm sau, James Wan tiếp tục khiến thế giới bất ngờ với Aquaman (2018). Bộ phim không chỉ hồi sinh niềm tin vào vũ trụ điện ảnh DC, mà còn đạt doanh thu hơn 1,1 tỉ USD, trở thành tác phẩm ăn khách nhất trong loạt phim của DC thời điểm đó. Từ một đạo diễn gắn liền với bóng tối, James Wan chứng minh ông có thể thổi hồn vào những thế giới đầy màu sắc và kỳ ảo.

Vũ trụ The Conjuring làm thay đổi thế giới

Người xây dựng “vũ trụ kinh dị” lớn nhất thế giới

Dù thành công ở nhiều thể loại, James Wan vẫn giữ ngọn lửa đam mê với kinh dị. Ông tiếp tục tham gia sản xuất và định hướng cho hàng loạt phần phim trong The Conjuring Universe – bao gồm Annabelle , The Nun , The Curse of La Llorona . Với hơn 2,5 tỉ USD doanh thu toàn cầu, đây là vũ trụ kinh dị thành công nhất mọi thời đại.

Không chỉ tạo ra doanh thu, James Wan còn mang đến một “ngôn ngữ kinh dị” mới cho thế giới điện ảnh. Khán giả đến rạp không chỉ để sợ, mà còn để chiêm nghiệm về niềm tin, về sự tồn tại của cái thiện và cái ác, về sức mạnh của tình yêu và gia đình – những giá trị mà Wan khéo léo lồng ghép trong từng câu chuyện.

James Wan – biểu tượng toàn cầu

Ngày nay, James Wan được khán giả và giới làm phim gọi bằng nhiều danh xưng: “Ông hoàng kinh dị”, “bậc thầy gieo rắc nỗi sợ”, hay thậm chí “Christopher Nolan của dòng phim kinh dị”. Nhưng điều quan trọng hơn cả là ông đã đưa thể loại vốn bị coi thường – kinh dị – lên một tầm cao mới, biến nó thành dòng phim có thể vừa giải trí, vừa nghệ thuật, vừa sinh lợi nhuận khổng lồ.

Từ một cậu bé mê phim ma ở Malaysia, James Wan đã vươn lên trở thành đạo diễn châu Á hiếm hoi chinh phục Hollywood và để lại dấu ấn sâu đậm. Câu chuyện của ông cũng là niềm cảm hứng cho nhiều nhà làm phim trẻ khắp thế giới: rằng xuất phát điểm không quan trọng, mà quan trọng là niềm tin và sự dám thử thách.

James Wan không chỉ thay đổi cách làm phim kinh dị, ông đã thay đổi cả cách khán giả nhìn nhận về thể loại này. Từ Saw đến The Conjuring , từ Furious 7 đến Aquaman , James Wan đã chứng minh sự đa dạng và bản lĩnh của một đạo diễn toàn cầu. Trong thời đại mà khán giả có quá nhiều lựa chọn giải trí, James Wan vẫn giữ được vị trí đặc biệt: mỗi bộ phim của ông ra mắt đều là một sự kiện, một lời mời gọi khán giả bước vào thế giới nơi ranh giới giữa ánh sáng và bóng tối chưa bao giờ rõ ràng.

Có thể nói, James Wan không chỉ là “ông hoàng kinh dị” mà còn là một trong những đạo diễn đã thay đổi thế giới điện ảnh hiện đại – bằng nỗi sợ, bằng trí tưởng tượng và bằng niềm tin vào sức mạnh của câu chuyện.