Israel nêu điều kiện mở ‘lối thoát an toàn’ cho lãnh đạo Hamas
Israel thông báo họ sẵn sàng cung cấp một ‘ lối thoát an toàn’ khỏi Dải Gaza cho lãnh đạo phong trào Hamas và những người thân cận để đổi lấy tự do cho các con tin bị Hamas giữ.
Times of Israel ngày 11/9 dẫn lời ông Gal Hirsch, quan chức Israel phụ trách nỗ lực giải cứu con tin ở Dải Gaza, khẳng định Tel Aviv sẵn sàng cung cấp một “lối thoát an toàn” để lãnh đạo Hamas Yahya Sinwar rời Dải Gaza an toàn nếu ông từ bỏ quyền kiểm soát dải đất và thả tất cả con tin đang bị giam giữ.
Lãnh đạo Hamas Yahya Sinwar. Ảnh: GettyImages
Theo ông Hirsch, “lối thoát an toàn” đó cũng dành cho “gia đình và bất cứ ai muốn đoàn tụ cùng” ông Sinwar. “Chúng tôi muốn con tin trở về. Chúng tôi muốn phi quân sự hóa và phi cực đoan hóa Dải Gaza.
Một hệ thống (chính quyền mới) sẽ quản lý Dải Gaza”, ông Hirsch nói.
Quan chức Israel khẳng định lời đề nghị đã được gửi tới lãnh đạo Hamas, nhưng chưa nhận được phản hồi. Ngoài ra, Israel cũng ngỏ ý sẵn sàng thả tự do một số lượng nhất định người Palestine đang bị Tel Aviv giam giữ. Hamas chưa bình luận về tuyên bố của ông Hirsch.
Video đang HOT
Ông Sinwar trở thành lãnh đạo cao nhất của Hamas sau khi người t.iền nhiệm Ismail Haniyeh bị h.ạ s.át ở thủ đô Tehran của Iran ngày 31/7. Iran và Hamas cáo buộc Israel đứng sau vụ tấn công nhắm vào ông Haniyeh, khẳng định sẽ có động thái đáp trả cương quyết.
Các phát ngôn của ông Hirsch được đưa ra trong bối cảnh đàm phán ngừng b.ắn ở Dải Gaza tiếp tục đi vào ngõ cụt do các bên hoặc là không chấp nhận yêu cầu của đối phương; hoặc là đưa ra những điều khoản mới, khiến tiến trình thương lượng tốn thời gian.
Truyền thông khu vực cho biết, các nhà hòa giải Mỹ, Qatar và Ai Cập dự kiến sẽ đưa một dự thảo thỏa thuận cuối cùng cho hai bên xung đột trong những ngày tới và yêu cầu câu trả lời ngắn gọn là “có hoặc không”. Nếu thỏa thuận này đổ bể, xung đột ở Dải Gaza sẽ tiếp tục lan rộng.
Vai trò của Mỹ trong thỏa thuận con tin giữa Israel và Hamas
Thỏa thuận thả con tin giữa Israel và Hamas được ký kết với sự giúp đỡ của Tổng thống Mỹ Joe Biden và thoát khỏi những rắc rối vào phút chót.
Tổng thống Mỹ Joe Biden phát biểu tại cuộc họp ở Washington, DC ngày 21/11/2023. Ảnh: AFP/TTXVN
Theo tờ Wall Street Journal (Mỹ) ngày 23/11, cuộc đàm phán con tin bí mật kéo dài nhiều tuần với Hamas đã đi đến hồi kết khi Tổng thống Joe Biden gọi điện cho Quốc vương Qatar Tamim bin Hamad Al Thani, sứ giả chủ chốt của nhóm Hamas, để đưa ra một thông điệp khẩn cấp.
Yahya Sinwar, lãnh đạo Hamas ở Gaza, đã biến mất sau khi quân đội Israel giành quyền kiểm soát bệnh viện Al-Shifa, một cơ sở mà Israel cho rằng Hamas đã sử dụng làm trung tâm chỉ huy và kiểm soát. Hiện tại, trận chiến ở bệnh viện đã kết thúc, ông Sinwar lại xuất hiện và cho biết sẵn sàng đàm phán.
"Đây có thể là cơ hội cuối cùng của chúng ta", ông Biden nói với Quốc vương Qatar qua một cuộc điện thoại, lưu ý rằng cả hai bên (Israel và Hamas) đã có những nhượng bộ trong các cuộc đàm phán và bây giờ là lúc để hoàn thành điều đó.
Phía Qatar đồng ý thúc đẩy Hamas và đề nghị ông Biden giúp gây áp lực buộc Israel phải chấp nhận thỏa thuận. Tổng thống Biden cho biết ông đã liên lạc thường xuyên với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu về vấn đề này.
Tổng thống Biden đã tự đặt mình vào một trong những cuộc đàm phán con tin phức tạp nhất trong lịch sử hiện đại, với các hoạt động ngoại giao con thoi liên quan đến những người đứng đầu Cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ (CIA) và Cơ quan tình báo Mossad của Israel, các sĩ quan tình báo Ai Cập và ông Sinwar.
Thỏa thuận đạt được từ các cuộc đàm phán vào sáng 22/11 đã phải đối mặt với thách thức vào phút cuối. Nhưng đến tối 23/11, các nhà đàm phán Qatar cho biết thỏa thuận đã được khôi phục nhằm giải thoát 50 con tin Israel bị Hamas bắt giữ ở Gaza để đổi lấy việc Israel thả 150 tù nhân Palestine, bắt đầu từ 24/11.
Các quan chức Mỹ cho biết, thỏa thuận này cũng yêu cầu tạm dừng hoạt động giám sát bằng máy bay không người lái của Israel ở Gaza - một sự nhượng bộ quan trọng mà Tổng thống Biden đã nhận được từ Thủ tướng Israel Netanyahu.
Tuy nhiên, các quan chức Mỹ cảnh báo rằng thỏa thuận này vẫn còn mong manh vì được đàm phán giữa hai bên thù địch (Israel và Hamas). Đến tối 23/11, các nhà đàm phán vẫn đang thảo luận các chi tiết cụ thể, chẳng hạn như lộ trình mà các con tin sẽ trở về Israel.
Nhưng thỏa thuận này đ.ánh dấu bước đột phá ngoại giao lớn đầu tiên trong cuộc chiến kéo dài 7 tuần. Nó cũng củng cố một kênh liên lạc hiếm hoi giữa các bên tham chiến, làm dấy lên hy vọng rằng các cuộc đàm phán tiếp theo có thể đảm bảo việc thả các con tin khác bị bắt vào ngày 7/10.
Cuộc đàm phán diễn ra trong bối cảnh Israel tiến hành chiến dịch trên bộ sâu rộng vào phía Bắc Gaza - một sự leo thang mà các quan chức Israel cho rằng đã gây áp lực liên tục lên Hamas để thả con tin. Trước đó, các quan chức Mỹ, cùng với các nhà đàm phán Qatar và Ai Cập, lo ngại các cuộc đụng độ tại Al-Shifa và các khu vực khác ở Dải Gaza, sẽ ngăn cản việc thực hiện một thỏa thuận.
Những nội dung cơ bản của thỏa thuận - trao đổi con tin dân sự lấy tù nhân Palestine và viện trợ - đã được các nhà đàm phán đề xuất cách đây vài tuần, nhưng những cuộc đàm phán vẫn tiếp tục đổ vỡ khi xung đột bùng phát. Các bên liên quan cũng tranh cãi về số lượng con tin và tù nhân sẽ được thả.
Trong những ngày đầu của cuộc khủng hoảng, các quan chức hàng đầu của Mỹ, Qatar, Ai Cập, Israel và Gaza bắt đầu tổ chức các cuộc đàm phán bí mật về con tin. Theo một quan chức chính quyền cấp cao Mỹ, cố vấn an ninh quốc gia Nhà Trắng Jake Sullivan đã chỉ đạo Josh Geltzer, cố vấn pháp lý thuộc Hội đồng An ninh Quốc gia và trợ lý Nhà Trắng, giúp thành lập kênh liên lạc trên.
Các quan chức Qatar có nhiệm vụ gây sức ép với các nhà lãnh đạo chính trị của Hamas trong khi Cơ quan tình báo Ai Cập đã có nhiều thập kỷ kinh nghiệm đàm phán với Hamas ở Gaza và đặc biệt là với ông Sinwar. Theo các quan chức trên khắp Trung Đông, Ai Cập đã môi giới thành công lệnh ngừng b.ắn trong một loạt cuộc chiến trước đây giữa Hamas và Israel và họ duy trì kênh khả thi duy nhất với chỉ huy quân sự của Hamas ở Gaza.
Trong khi đó, ông Netanyahu đang phải chịu áp lực nặng nề trong nước để phá vỡ thế bế tắc. Gia đình các con tin đã tổ chức một cuộc tuần hành phản đối kéo dài 5 ngày từ Tel Aviv đến Jerusalem và gặp gỡ các thành viên nội các chiến tranh của Israel vì lo ngại chiến dịch quân sự sẽ khiến tính mạng của các con tin gặp nguy hiểm hơn.
Hamas đã đe dọa x.ử t.ử các con tin trong tuần đầu tiên của cuộc chiến. Những người bị bắt cũng có nguy cơ thương vong trong cuộc n.ém b.om không ngừng của Israel vào Gaza. Gershon Baskin, một nhà đàm phán Israel, người đã môi giới cho một thỏa thuận trả tự do cho một binh sĩ Israel bị Hamas bắt giữ vào năm 2011, cho biết: "Áp lực từ các gia đình và áp lực từ các bên liên quan khác đã thuyết phục ông Netanyahu chấp nhận thỏa thuận".
Liệu Israel và Hamas có thực sự muốn chấm dứt xung đột? Các cuộc đàm phán giữa Israel và Hamas dường như tập trung vào lợi ích riêng của mỗi bên hơn là giải quyết xung đột. Cả hai bên đều không thể hiện sự mong muốn thực sự chấm dứt giao tranh, mà thay vào đó, tiếp tục muốn duy trì cuộc chiến. Binh sĩ Israel gác tại Bờ Tây. Ảnh: THX/TTXVN Bình luận...