Israel có thể trả đũa Iran vào thời điểm xung đột với Hamas tròn một năm?
Các nhà quan sát cho biết Quân đội Israel đang mở rộng hoạt động trên nhiều mặt trận trong bối cảnh cuộc giao tranh với lực lượng Hamas đạt dấu mốc tròn một năm, bao gồm cả việc lập kế hoạch trả đũa “đáng kể và nghiêm trọng” với Iran sau cuộc tấ.n côn.g bằng tên lửa đạn đạo quy mô lớn vào Israel hồi tuần trước.
Tên lửa phóng từ Iran bị hệ thống phòng không của Israel đán.h chặn trên bầu trời Jerusalem ngày 1/10/2024. Ảnh: THX/TTXVN
Theo trang The Guardian, những dấu hiệu về hành động trả đũa của Israel đối với Iran xuất hiện khi Tổng thống Pháp Emmanuel Macron kêu gọi áp đặt lệnh cấm vận quốc tế đối với các loại vũ khí chuyển giao cho Israel để sử dụng ở Gaza, nơi ít nhất 41.000 người Palestine đã thiệ.t mạn.g trong cuộc tấ.n côn.g kéo dài một năm của Israel.
“Tôi nghĩ rằng giờ đây, ưu tiên là chúng ta quay trở lại giải pháp chính trị, rằng chúng ta ngừng cung cấp vũ khí để chiến đấu ở Gaza”, ông Macron nói với đài truyền hình France Inter, đồng thời nhấn mạnh Pháp không gửi bất kỳ vũ khí nào cho Israel.
Ông Macron đưa ra bình luận trên trong bối cảnh Lực lượng Phòng vệ Israel cảnh báo một cuộc tấ.n côn.g lớn vào Iran sắp xảy ra, sau khi Tel Aviv tấ.n côn.g các mục tiêu ở Liban, Syria và Gaza hôm 5/10.
Một quan chức quân sự giấu tên tiết lộ: “Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) đang chuẩn bị phản ứng trước cuộc tấ.n côn.g chưa từng có của Iran vào dân thường Israel và Israel”.
Trong diễn biến liên quan, khi Tel Aviv cho biết họ đang lên kế hoạch trả đũa Iran, Tổng thống Mỹ Joe Biden cảnh báo không tấ.n côn.g các cơ sở dầu mỏ của Tehran, một ngày sau khi ông cho biết Washington đang thảo luận về hành động này.
“Nếu tôi ở vị trí của họ, tôi sẽ nghĩ đến các phương án thay thế khác ngoài tấ.n côn.g các mỏ dầu”, ông Biden cho biết trong lần xuất hiện hiếm hoi tại cuộc họp báo hàng ngày của Nhà Trắng. Chính quyền ông Biden cũng phản đối cuộc tấ.n côn.g của Israel vào chương trình hạt nhân của Iran.
Khói bốc lên sau cuộc không kích của Israel tại khu vực miền Nam Liban, ngày 1/10/2024. Ảnh: THX/TTXVN
Trong bối cảnh giao tranh ngày càng căng thẳng, có nhiều đồn đoán cho rằng Israel đã thực hiện cuộc tấ.n côn.g vào vùng ngoại ô phía nam của Beirut, khiến ông Hashem Safieddine, người được cho là sẽ kế nhiệm thủ lĩnh Hezbollah vừa bị á.m sá.t Hassan Nasrallah. Theo các nguồn tin an ninh của Liban, từ ngày 4/10, họ đã không thể liên lạc với ông Safieddine.
Video đang HOT
Nguồn tin cho rằng ông Safieddine đã bị á.m sá.t cùng với các trợ lý và cố vấn Iran trong một cuộc tấ.n côn.g tàn khốc, khiến việc tiếp cận các th.i th.ể trở nên vô cùng khó khăn. Sau cuộc tấ.n côn.g này, IDF cho biết họ đã tấ.n côn.g vào trụ sở tình báo của Hezbollah mà không tiết lộ những người có mặt tại khu vực đó.
Các cuộc giao tranh diễn ra trong bối cảnh cuộc xung đột giữa Israel và phong trào Hamas đạt dấu mốc tròn 1 năm và đã kéo theo quốc gia láng giềng Liban tham gia, tạo ra một cuộc khủng hoảng khu vực nguy hiểm.
Tổng thống Israel Isaac Herzog sẽ chủ trì lễ tưởng niệm tại Sderot, một trong những thành phố bị ảnh hưởng nặng nề nhất trong cuộc tấ.n côn.g của Hamas. Có nhiều lo ngại lễ kỷ niệm có thể thu hút các cuộc tấ.n côn.g mới vào công dân Israel.
Hôm 5/10, Quân đội Israel cho biết họ cũng đã ra lệnh cho người dân Palestine tại một số khu vực ở Dải Gaza – bao gồm Nuseirat và Bureij, nơi có nhiều trại tị nạn lớn của những người di cư – phải sơ tán. IDF đã lên kế hoạch hành động với một lực lượng mạnh mẽ đang hoạt động tại đây để đối phó với Hamas.
Cuối tuần này, Israel dường như cũng đang tăng cường các hoạt động tấ.n côn.g miền Nam Liban, nơi lực lượng mặt đất đã tiến vào hồi đầu tuần.
Phong trào Hezbollah của Liban cho biết họ phản đối các nỗ lực của Israel nhằm tiến vào thị trấn Odaisseh ở phía nam. Hezbollah đồng thời nói thêm rằng các cuộc đụng độ vẫn đang diễn ra.
Các tòa nhà bị phá hủy sau cuộc không kích của Israel tại Beirut, Liban, ngày 3/10/2024. Ảnh: THX/TTXVN
Về phần mình, Israel tuyên bố sẽ tập trung vào các ngôi làng gần biên giới và cho biết Beirut “không nằm trong danh sách”, nhưng không nêu rõ cuộc tấ.n côn.g trên bộ sẽ kéo dài bao lâu.
Tel Aviv nói rằng mục đích của hoạt động này là cho phép hàng chục nghìn công dân trở về nhà sau các cuộc né.m bo.m của Hezbollah, bắt đầu từ hôm 8/10/2023, buộc họ phải sơ tán khỏi miền Bắc.
Bạo lực leo thang nhanh chóng trong những ngày gần đây đã khiến Israel phải tấ.n côn.g dữ dội vào các thành trì của Hezbollah trên khắp Liban. Lực lượng bộ binh đã tiến hành các cuộc đột kích gần biên giới, biến gần một năm giao tranh xuyên biên giới thành cuộc chiến toàn diện.
Giữa những lo ngại ngày càng gia tăng về cuộc khủng hoảng toàn khu vực đang ngày càng trầm trọng, hôm 5/10, Ngoại trưởng Iran, ông Abbas Araghchi, đã tái kêu gọi ngừng bắ.n ở Gaza và Liban.
“Vấn đề quan trọng nhất hiện nay là lệnh ngừng bắ.n, đặc biệt là ở Liban và Gaza. Có những sáng kiến về vấn đề này, đã có những cuộc tham vấn mà chúng tôi hy vọng sẽ thành công”, ông nói.
Hải Vân/Báo Tin tức (Theo The Guardian)
Những vấn đề nổi lên sau cuộc tấ.n côn.g của Iran và dự báo hành động đáp trả từ Israel
Đây là lần đầu tiên Iran thực hiện cuộc tấ.n côn.g trực tiếp vào Israel, cho thấy sự thay đổi quy tắc đối đầu, đồng thời thể hiện năng lực tên lửa đạn đạo của Tehran cũng như khả năng phòng thủ của Tel Aviv.
Tên lửa được phóng từ Iran về phía Israel tối 13/4/2024. Ảnh: IRNA/TTXVN
Chuyển từ đối đầu "bí mật" sang "công khai"
Theo bình luận của tờ Wall Street Jornal ngày 14/4, cuộc tấ.n côn.g bằng máy bay không người lái và tên lửa do Iran phát động đêm 13/4 là lần đầu tiên Tehran tấ.n côn.g trực tiếp vào Israel từ lãnh thổ Iran. Israel đã tiến hành hàng trăm cuộc không kích nhằm vào các mục tiêu của Iran và các nhóm dân quân thân nước này trên khắp Trung Đông, một chiến dịch mà Israel hiếm khi thừa nhận.
Tuy nhiên, cuộc không kích vào tòa nhà lãnh sự trong đại sứ quán Iran ở Syria đã thúc đẩy cuộc tấ.n côn.g trả đũa của Tehran vào Israel đêm 13/4. Đòn "ăn miếng, trả miếng" giữa Israel và Iran trên có khả năng sẽ định hình lại các quy tắc can dự trong cuộc chiến "bí mật" kéo dài giữa Iran và Israel.
Đồng quan điểm trên, Jonathan Panikoff, Giám đốc Sáng kiến An ninh Trung Đông Scowcroft thuộc Hội đồng Đại Tây Dương, từng là sĩ quan tình báo quốc gia khu vực Cận Đông tại Hội đồng Tình báo Quốc gia Mỹ nhận định trên trang web Atlanticcouncil.org cùng ngày rằng , việc Iran phóng tên lửa đạn đạo, cùng với hàng trăm máy bay không người lái nhằm vào Israel, đã đẩy khu vực này đến bờ vực của một cuộc chiến tranh rộng lớn hơn mà dường như hầu như không ai thực sự muốn; điều mà hầu hết các bên liên quan - Mỹ, các quốc gia Arab, thậm chí cả lực lượng Hezbollah - đã tìm cách tránh né trong 6 tháng qua.
Thực tế là, theo chuyên gia Panikoff, điều này đán.h dấu lần đầu tiên Iran tiến hành một cuộc tấ.n côn.g trực tiếp vào Israel và hành động đó đã phá vỡ ngưỡng xung đột trước đây trong cuộc đối đầu kéo dài giữa Israel và Iran, đưa vấn đề này từ "bóng tối ra ngoài ánh sáng".
Chuyên gia Panikoff lưu ý, trong kịch bản dễ xảy ra nhất, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu sẽ đáp trả và thực hiện các bước tấ.n côn.g những mục tiêu của Iran, có thể là ở trong hoặc ngoài Iran, theo cách cụ thể nhưng có kiềm chế và sẽ không dẫn đến một phản ứng đáng kể nào khác của Iran. Trong trường hợp xấu nhất, phản ứng của Israel sẽ rất dữ dội và bao gồm việc bắ.n phá các địa điểm quan trọng của Iran.
Tuy nhiên, phản ứng cuối cùng của Israel có thể sẽ được quyết định bởi tác động trên thực địa ở Israel. Tổn thất dân sự và quân sự sẽ làm tăng mức độ phản ứng của Israel. Dù trong hoàn cảnh nào, điều rõ ràng đây là sự khởi đầu của một kỷ nguyên mới, một kỷ nguyên trong đó Iran sẵn sàng đáp trả trực tiếp các cuộc tấ.n côn.g của Israel và khi làm như vậy nguy cơ bị tấ.n côn.g đáp trả vào trong lãnh thổ Iran sẽ tăng lên.
Về phần mình, Carmiel Arbit, thành viên cấp cao của Chương trình Trung Đông và Sáng kiến An ninh Trung Đông Scowcroft tại Hội đồng Đại Tây Dương cũng nhận định cuộc tấ.n côn.g của Iran vào Israel là một sự leo thang đáng kinh ngạc giữa hai nước, chuyển từ cuộc xung đột bí mật giữa hai bên sang công khai. Diễn biến tiếp theo sẽ phụ thuộc vào ba yếu tố: Thương vong ở Israel thế nào, liệu các hệ thống phòng thủ của nước này kết hợp với sự hỗ trợ của Mỹ có ngăn chặn được thiệt hại đáng kể hay không và cuối cùng là cách Israel lựa chọn phản ứng đáp trả.
Trong khi đó, người phát ngôn Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) Daniel Hagari ngày 14/4 thông báo "một cơ số" máy bay của không quân nước này đã sẵn sàng trên bầu trời để phản công lại Iran. Ông Hagari khẳng định: "Vừa mới đây Iran đã phóng tên lửa từ lãnh thổ nước này nhắm tới lãnh thổ Nhà nước Israel. Tại thời điểm này, một cơ số máy bay của không quân đã trên bầu trời, sẵn sàng đáp trả bất cứ mối đ.e dọ.a nào".
Năng lực tên lửa của Iran và khả năng phòng thủ của Israel
Ngoài ra, theo Wall Street Journal, việc Iran sử dụng tên lửa đạn đạo tấ.n côn.g Israel cuối tuần này cho thấy khả năng quân sự của Tehran. Iran có năng lực tên lửa đạn đạo lớn nhất ở Trung Đông, phần lớn là tự sản xuất ở trong nước. Các quan chức Mỹ ước tính nước này có hơn 3.000 tên lửa.
Iran đã chế tạo được tên lửa có tầm bắ.n 2.000 km nhưng các chuyên gia tin rằng nước này có thể nhanh chóng thích ứng và triển khai tên lửa đạn đạo có tầm bắ.n xa hơn đáng kể.
Tên lửa đạn đạo của Iran ngày càng có khả năng tấ.n côn.g chính xác hơn trong thập kỷ qua và Tehran đã cung cấp vũ khí này cho một số lực lượng ủy nhiệm trong khu vực. Các quan chức Mỹ đã cảnh báo rằng Tehran có thể sớm gửi tên lửa cho Nga.
Năm 2020, Iran đã sử dụng tên lửa đạn đạo để tấ.n côn.g lực lượng Mỹ ở Iraq sau khi cuộc không kích của Mỹ khiến quan chức quân sự hàng đầu Iran Qassem Soleimani thiệ.t mạn.g. Iran cũng đã sử dụng tên lửa để tấ.n côn.g các mục tiêu ở Syria và Iraq vào tháng 1 vừa qua.
Bình luận về cuộc tấ.n côn.g mới nhất của Iran, hãng tin AP cho rằng đây là thách thức mới nhất đối với hệ thống phòng không của Israel, vốn đã phải hoạt động liên tục để đối phó với các cuộc tấ.n côn.g bằng tên lửa, máy bay không người lái và đạn cối trong suốt cuộc chiến kéo dài sáu tháng với Hamas và các nhóm vũ trang khác trong khu vực.
Tuy nhiên, hệ thống phòng không nhiều lớp của Israel đã bảo vệ nước này trước cuộc tấ.n côn.g bằng máy bay không người lái và tên lửa của Iran. Hệ thống phòng thủ của Israel với sự hỗ trợ của Mỹ và Anh được cho là đã ngăn chặn thiệt hại hoặc thương vong nghiêm trọng.
Các quan chức Israel và Mỹ cho biết hàng chục máy bay không người lái và phần lớn tên lửa do Iran bắ.n đã bị Israel, Mỹ và các lực lượng đồng minh khác bắ.n hạ trước khi tới lãnh thổ Israel. Quân đội Israel thông báo chỉ một số lượng nhỏ tên lửa rơi xuống lãnh thổ Israel, gây thiệt hại nhỏ cho một căn cứ quân sự ở miền Nam nước này.
Điểm lại những sự kiện quan trọng dẫn đến cuộc tấ.n côn.g tên lửa của Iran vào Israel Nỗi lo bùng nổ cuộc chiến khu vực đã gia tăng khi Israel cam kết sẽ đáp trả vụ tấ.n côn.g bằng tên lửa của Iran vào tối ngày 2/10. Khói bốc lên sau cuộc không kích của Israel tại Beirut, Liban. Ảnh: IRNA/TTXVN Theo trang The Guardian (Anh), ngay sau cuộc tấ.n côn.g từ đối thủ hàng đầu, Thủ tướng Israel Benjamin...