Iran tố GCC tìm cách làm chệch hướng đàm phán hạt nhân ở Vienna

Hoài Thanh15:23 18/04/2021

Bộ Ngoại giao Iran đã lên án đề nghị mới đây của Hội đồng hợp tác vùng Vịnh (GCC) về đưa kèm yêu sách của tổ chức này vào thỏa thuận hạt nhân Iran, coi đây là cách GCC làm chệch hướng các nỗ lực đàm phán ở Vienna.

Quang cảnh vòng đàm phán hạt nhân diễn ra tại Vienna, Áo ngày 6/4. Ảnh: THX/TTXVN

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Iran Saeed Khatibzadeh ngày 17/4 đã lên án tuyên bố trước đó của GCC cho rằng đàm phán phải giải quyết được các quan ngại về chương trình làm giàu urani của Iran cũng như phải có sự tham gia của GCC tại bàn đàm phán.

“Mục đích của họ khi đưa ra những tuyên bố như vậy không phải là đề nghị được tham gia, mà là hủy hoại tiến trình đàm phán kĩ thuật ở Vienna, Áo. GCC phải hiểu rằng Iran là thành viên của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) và mọi hoạt động hạt nhân của Iran đều nằm trong chương trình giám sát của tổ chức này”, ông Khatibzadeh nói.

Tiến trình đàm phán tại Vienna vẫn đang được thúc đẩy, với việc các nhóm làm việc nỗ lực tìm ra biện pháp cần thực hiện để đưa Mỹ, Iran trở lại thỏa thuận hạt nhân Iran, có tên gọi chính thức là Kế hoạch hành động toàn diện chung (JCPOA).

Diễn biến nguy hiểm phủ bóng đàm phán hạt nhân Mỹ-Iran

Nhiều diễn biến xảy ra xung quanh mối quan hệ Iran, Israel và Mỹ khiến đàm phán hạt nhân tại Vienna gặp khó khăn, ảnh hưởng tới triển vọng khôi phục thỏa thuận hạt nhân Iran.

Nhà máy Natanz bị tấn công, Iran làm giàu urani ở mức 60%

Video đang HOT

Bên trong cơ sở hạt nhân Natanz ở phía Nam thủ đô Tehran, Iran. Ảnh: IRNA/TTXVN

Theo hãng tin Reuters, ngày 13/4, Iran tuyên bố sẽ bắt đầu làm giàu urani tinh khiết tới mức 60%, động thái tiến gần hơn tới mức độ phù hợp (90%) để chế tạo bom hạt nhân.

Khi thông báo về mức làm giàu urani 60%, trưởng đoàn đàm phán hạt nhân Iran Abbas Araqchi cũng cho biết Iran sẽ kích hoạt 1.000 máy ly tâm tân tiến tại nhà máy Natanz. Nhà máy này vừa bị tấn công phá hoại ngày 11/4.

Bộ trưởng Ngoại giao Iran Mohammad Javad Zarif phát biểu tại một họp báo ở Tehran: "Tôi đảm bảo với các bạn rằng trong tương lai gần, sẽ có nhiều máy ly tâm làm giàu urani tân tiến hơn được đặt tại nhà máy Natanz".

Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế cho biết đã được Iran thông báo về quyết định nói trên.
Tại Mỹ, thư ký báo chí Nhà Trắng Jen Psaki gọi thông báo của Iran là khiêu khích và cho biết chính quyền của Tổng thống Joe Biden quan ngại, nghi ngờ về tính nghiêm túc của Iran trong đàm phán hạt nhân.

Động thái nâng mức làm giàu urani lên mức cao chưa từng có diễn ra sau khi nhà máy Natanz của Iran bị tấn công. Vụ nổ đã đánh sập hệ thống điện chính và dự phòng của nhà máy, làm hư hỏng một số máy ly tâm. Iran có thể phải mất vài tháng để khắc phục hậu quả.

Iran đã cáo buộc thủ phạm là Israel và thề trả thù. Israel không bình luận gì về vụ việc. Trong khi chính quyền Israel im lặng khi các vụ tấn công kiểu này xảy ra, báo chí Israel thường dẫn nguồn tin tình báo nói rằng cơ quan tình báo Mossad là bên đứng đằng sau. Một quan chức tình báo giấu tên cho biết thiết bị nổ đã được tuồn vào nhà máy Natanz và được kích nổ từ xa để đánh sập hệ thống điện. Nhiều quan chức Iran đã gọi vụ tấn công phá hoại này là "khủng bố hạt nhân", cáo buộc đây là hành động tội ác chống lại nhân loại mà Israel đã thực hiện nhiều năm qua.

Theo tờ Vox, về phần mình, chính phủ Israel hiếm khi xác nhận và cũng không phủ nhận công khai về sự liên quan tới các vụ tấn công này, một phần là để tránh bị trả đũa và khiến cho vụ việc trở nên bí ẩn.

Tuy nhiên, quan chức quân sự hàng đầu Israel là Aviv Kochavi dường như ám chỉ rằng Israel có liên quan. Ông nói ngày 11/4: "Các chiến dịch của Israel khắp Trung Đông không thể qua mắt kẻ thù. Họ đang theo dõi chúng ta, nhìn thấy năng lực và cẩn thận cân nhắc các động thái".

Hiện chưa rõ liệu Mỹ có biết trước vụ tấn công nhà máy Natanz hay không, mặc dù nhiều người cho rằng có thể Mỹ đã được thông báo vì Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ đã ở Israel vào thời điểm xảy ra vụ tấn công. Chính quyền Mỹ bác bỏ có liên quan và biết trước vụ việc.

Hậu quả của vụ tấn công

Cuộc họp Ủy ban hỗn hợp về JCPOA tại Vienna, Áo ngày 6/4/2021. Ảnh: THX/TTXVN

Dù Israel có phải là thủ phạm hay không và dù Mỹ có biết trước hay không thì vụ tấn công nhà máy Iran vẫn đặt ra hai câu hỏi lớn.

Câu hỏi thứ nhất là vụ việc có dẫn tới xung đột lớn hơn giữa Israel và Iran. Các chuyên gia cho rằng khả năng này có thể không xảy ra vì Israel đã thực hiện nhiều vụ tấn công kiểu này mà không bị Iran phản ứng nghiêm trọng.

Theo Dalia Dassa Kaye, thành viên nhóm cố vấn Trung tâm Wilson ở Mỹ, bằng các vụ tấn công phá hoại trước đây, Israel đã tìm cách cản trở chương trình hạt nhân của Iran. Do đó, vụ tấn công lần này cũng là động thái như thường lệ của Israel.

Câu hỏi thứ hai là vụ việc có làm hỏng cuộc đàm phán với Iran nhằm khôi phục thỏa thuận hạt nhân với Mỹ hay không. Về câu hỏi này, các chuyên gia nhận định rằng hoàn toàn có khả năng.

Vụ tấn công nhà máy Natanz xảy ra đúng vào thời điểm các bên nối lại đàm phán ở Vienna, dự kiến tiếp tục diễn ra ngày 15/4. Thỏa thuận hạt nhân mà Mỹ ký năm 2015 với Iran đã bị cựu Tổng thống Donald Trump rút khỏi cách đây 3 năm. Thỏa thuận có tên Kế hoạch Hành động chung toàn diện (JCPOA) bị Israel kịch liệt phản đối.

Tuần trước, cac bên còn lại tham gia thoa thuân, gôm Trung Quôc, Nga, Đức, Pháp, Anh đã găp gơ trực tiếp với đại diện Iran tại thủ đô Vienna của Áo, trong khi phia My tham gia gian tiêp. Các nước tham gia thỏa thuận hạt nhân năm 2015 đã thiết lập hai nhóm làm việc để tìm cách cứu vãn JCPOA. Nhóm đầu tiên xem xét cách Mỹ có thể quay trở lại tuân thủ thỏa thuận, cụ thể là bằng cách dỡ bỏ các lệnh trừng phạt mà chính quyền Tổng thống Donald Trump áp dụng đối với Iran sau khi Mỹ rút lui. Nhóm thứ hai nghiên cứu cách Iran có thể trở lại tuân thủ thỏa thuận, với việc yêu cầu nước này một lần nữa hạn chế chương trình hạt nhân. Việc các bên kết thúc đàm phán mà 9/4 mà không đạt được kết quả đáng kể nào cũng đã được dự báo trước.

Trong bối cảnh Iran giận dữ vì vụ tấn công nhà máy Natanz, giới chức Nhà Trắng và Bộ Ngoại giao Mỹ không biết Iran có cử đại diện tới Vienna để đàm phán vào ngày 15/4 hay không. Tại Tehran, giới nghị sĩ đã đề nghị Ngoại trưởng Javad Zarif ngừng đàm phán, nói rằng Iran không nên tham gia đàm phán khi bị tấn công. Ông Abbas Moghtadaie, Phó chủ tịch Ủy ban Chính sách đối ngoại và An ninh quốc gia của quốc hội Iran, nói ngày 12/4: "Đàm phán dưới áp lực không có ý nghĩa gì cả. Đây là thông điệp chúng tôi muốn đưa ra rất rõ ràng ngày hôm nay".

Các chuyên gia cho rằng vụ nổ ở Natanz sẽ phủ bóng các cuộc đàm phán ở Vienna. Một số nhận định vụ việc sẽ làm phức tạp cuộc đàm phán. Ông Kelsey Davenport, Giám đốc phụ trách chính sách không phổ biến vũ khí hạt nhân tại Hiệp hội Kiểm soát Vũ khí, nhận định: "Vụ tấn công tại Natanz chắc chắn sẽ làm đàm phán phức tạp. Cơ hội có thể chưa khép lại hoàn toàn, nhưng quan điểm của Iran có thể sẽ cứng rắn hơn về thứ tự các động thái mà Mỹ và Iran thực hiện để quay lại tuân thủ thỏa thuận. Thỏa thuận hạt nhân sẽ không tồn tại nếu lợi ích của Iran tiếp tục bị tổn hại".

Ông Eric Brewer, người từng làm việc về vấn đề hạt nhân trong Hội đồng An ninh Quốc của của chính quyền Donald Trump, nhận định: "Iran không thích đàm phán với vị thế suy yếu hoặc chịu áp lực". Sau khi năng lực hạt nhân bị ảnh hưởng bởi vụ tấn công phá hoại, Iran có thể có ít không gian chính trị hơn khi đàm phán với Mỹ và không muốn tiếp tục đàm phán. Đo đó, khả năng tốt nhất là đàm phán bị trì hoãn, còn khả năng xấu nhất là bị hủy vô thời hạn.

Hiện nay, mọi chú ý sẽ dồn vào cuộc đàm phán ở Vienna tuần này để xem Iran phản ứng thế nào. Điều các nhà đàm phán Iran nói và hành động sẽ trực tiếp ảnh hưởng tới tiến độ khôi phục thỏa thuận hạt nhân giữa các bên.

Iran: Chuyến thăm của Giám đốc IAEA đạt 'thành quả đáng kể' Bộ Ngoại giao Iran ngày 22/2 cho biết chuyến thăm của Giám đốc Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) Rafael Grossi đã đạt "thành quả đáng kể", một ngày trước khi một đạo luật hạn chế thanh sát có hiệu lực. Giám đốc Cơ quan Năng lượng nguyên tử Iran (AEIO) Ali Akbar Salehi (trái) trong cuộc gặp Giám đốc...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Tổng thống Zelensky chơi 'tất tay' với Nga ?09:59

Cơ quan điều tra Hàn Quốc huy động 1.000 người bắt ông Yoon Suk Yeol08:15

Israel tấn công Yemen, tuyên bố sẽ truy lùng các thủ lĩnh Houthi17:48

3 người giàu nhất thế giới sẽ dự lễ nhậm chức của ông Trump08:24

Tình báo Israel cài thuốc nổ trong máy ly tâm hạt nhân Iran09:17

Trung Quốc, Đức phản ứng sau khi ông Trump ký sắc lệnh rút khỏi WHO01:49

Mỹ cảnh báo quân đội Triều Tiên đang 'thiện chiến' hơn nhờ chiến đấu với Nga14:04

Nghi can phóng hỏa bị bắt tại khu vực cháy rừng Los Angeles06:54

Khu nhà giàu California hoang tàn sau thảm họa cháy rừng10:51

Nga phản pháo lệnh cấm vận nặng nề nhất của Mỹ08:10

Lợi dụng cháy rừng ở California để đóng giả lính cứu hỏa hòng trộm cắp06:49

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Trung Quốc khẳng định bảo vệ lợi ích quốc gia trong vấn đề thuế quan với Mỹ

09:04:53 23/01/2025

Cũng theo người phát ngôn này, Trung Quốc sẵn sàng duy trì liên lạc với Mỹ nhằm giải quyết các khác biệt, mở rộng hợp tác cùng có lợi, cũng như thúc đẩy sự phát triển ổn định và bền vững trong mối quan hệ giữa hai nước.

Syria hủy thỏa thuận cho Nga hiện diện tại quân cảng Tartus?

06:24:34 23/01/2025

Truyền thông Syria đưa tin chính quyền mới ở Damascus đã hủy thỏa thuận cho phép Nga duy trì hiện diện quân sự dài hạn ở Địa Trung Hải, vốn được ký kết khi ông Bashar al-Assad còn là Tổng thống Syria.

Thí nghiệm cho muỗi mang bệnh sốt rét đốt để tìm thuốc đặc trị

06:17:35 23/01/2025

Nghiên cứu này thuộc loại hình thử nghiệm thách thức con người , trong đó các tình nguyện viên khỏe mạnh được cố tình tiếp xúc với các bệnh truyền nhiễm để các nhà khoa học theo dõi cách cơ thể phản ứng với bệnh.

Điều tra về chậm trễ cảnh báo sơ tán trong vụ cháy ở Los Angeles

06:15:02 23/01/2025

Đám cháy Eaton, hiện đã được khống chế gần 90%, đã thiêu rụi diện tích khoảng hơn 56,7 km2 và phá hủy gần 9.500 công trình. Toàn bộ 17 trường hợp tử vong được ghi nhận đều ở phía Tây Đại lộ Lake.

Anh phát cảnh báo cứng rắn với nhân viên an ninh tư nhân làm việc cho nước không thân thiện

06:14:25 23/01/2025

Trong một báo cáo hồi tháng 10 năm ngoài, Giám đốc MI5 Ken McCallum tiết lộ rằng Nga và Iran ngày càng sử dụng các điệp viên tư nhân để thực hiện các hoạt động tại Anh, đánh dấu một sự thay đổi đáng chú ý .

Sơ tán hàng trăm người do sập tòa nhà 10 tầng ở Australia

06:14:04 23/01/2025

Vụ việc xảy ra khoảng 15h00 giờ địa phương ngày 22/1 (tức 11h00 theo giờ Việt Nam) tại công trường xây dựng. Tòa nhà trên dự kiến sẽ được phá dỡ. Công nhân và cư dân ở các tòa nhà lân cận đã được sơ tán để phòng ngừa.

Tàu hộ vệ Tháp Hà lần đầu được Trung Quốc triển khai cho hải quân

06:13:16 23/01/2025

Chiếc đầu tiên thuộc lớp tàu hộ vệ Type 054B của Trung Quốc đã được đưa vào biên chế cho hải quân nước này trong sáng nay 22.1.

Ông Trump dọa trừng phạt Nga nếu ông Putin từ chối đàm phán chấm dứt chiến sự Ukraine

06:10:11 23/01/2025

Tổng thống Donald Trump nhấn mạnh Mỹ sẽ áp đặt thêm lệnh trừng phạt nhắm vào Moscow nếu Tổng thống Nga Vladimir Putin từ chối đàm phán chấm dứt xung đột ở Ukraine.

Trung Quốc nghiên cứu truyền năng lượng laser cho phi thuyền trên mặt trăng

06:07:35 23/01/2025

Trong khi điện mặt trời có thể cung cấp năng lượng cho phi thuyền trong 2 tuần ban ngày, 2 tuần đêm tối kế tiếp thực sự là thách thức.

Tổng thống Trump tiết lộ nội dung bức thư người tiền nhiệm Biden để lại trong ngăn bàn

06:02:26 23/01/2025

Ông chủ Nhà Trắng thứ 47 xác nhận rằng ông đã mở lá thư vào tối 20/1. Tổng thống Trump chia sẻ, người tiền nhiệm Biden khuyên ông nên tận hưởng nhiệm kỳ đồng thời nhấn mạnh đến tầm quan trọng của vị trí này.

Tổng thống Trump sẵn sàng gặp ông Putin bất cứ lúc nào

05:56:56 23/01/2025

Ông Trump cũng cho biết Mỹ có khả năng sẽ áp đặt thêm lệnh trừng phạt Liên bang Nga, nếu Moskva từ chối tham gia đàm phán hòa bình và thảo luận về việc cung cấp thêm vũ khí cho Ukraine.

Nguyên nhân khiến một ngành công nghiệp quan trọng của Nga bên bờ sụp đổ

05:54:48 23/01/2025

Các kế hoạch đã được triển khai để quản lý tình trạng phá sản, trong đó tập đoàn nhà nước VEB.RF được giao nhiệm vụ tiếp quản các doanh nghiệp thua lỗ.