Iran tố GCC tìm cách làm chệch hướng đàm phán hạt nhân ở Vienna

Hoài Thanh15:23 18/04/2021

Bộ Ngoại giao Iran đã lên án đề nghị mới đây của Hội đồng hợp tác vùng Vịnh (GCC) về đưa kèm yêu sách của tổ chức này vào thỏa thuận hạt nhân Iran, coi đây là cách GCC làm chệch hướng các nỗ lực đàm phán ở Vienna.

Quang cảnh vòng đàm phán hạt nhân diễn ra tại Vienna, Áo ngày 6/4. Ảnh: THX/TTXVN

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Iran Saeed Khatibzadeh ngày 17/4 đã lên án tuyên bố trước đó của GCC cho rằng đàm phán phải giải quyết được các quan ngại về chương trình làm giàu urani của Iran cũng như phải có sự tham gia của GCC tại bàn đàm phán.

“Mục đích của họ khi đưa ra những tuyên bố như vậy không phải là đề nghị được tham gia, mà là hủy hoại tiến trình đàm phán kĩ thuật ở Vienna, Áo. GCC phải hiểu rằng Iran là thành viên của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) và mọi hoạt động hạt nhân của Iran đều nằm trong chương trình giám sát của tổ chức này”, ông Khatibzadeh nói.

Tiến trình đàm phán tại Vienna vẫn đang được thúc đẩy, với việc các nhóm làm việc nỗ lực tìm ra biện pháp cần thực hiện để đưa Mỹ, Iran trở lại thỏa thuận hạt nhân Iran, có tên gọi chính thức là Kế hoạch hành động toàn diện chung (JCPOA).

Diễn biến nguy hiểm phủ bóng đàm phán hạt nhân Mỹ-Iran

Nhiều diễn biến xảy ra xung quanh mối quan hệ Iran, Israel và Mỹ khiến đàm phán hạt nhân tại Vienna gặp khó khăn, ảnh hưởng tới triển vọng khôi phục thỏa thuận hạt nhân Iran.

Nhà máy Natanz bị tấn công, Iran làm giàu urani ở mức 60%

Video đang HOT

Bên trong cơ sở hạt nhân Natanz ở phía Nam thủ đô Tehran, Iran. Ảnh: IRNA/TTXVN

Theo hãng tin Reuters, ngày 13/4, Iran tuyên bố sẽ bắt đầu làm giàu urani tinh khiết tới mức 60%, động thái tiến gần hơn tới mức độ phù hợp (90%) để chế tạo bom hạt nhân.

Khi thông báo về mức làm giàu urani 60%, trưởng đoàn đàm phán hạt nhân Iran Abbas Araqchi cũng cho biết Iran sẽ kích hoạt 1.000 máy ly tâm tân tiến tại nhà máy Natanz. Nhà máy này vừa bị tấn công phá hoại ngày 11/4.

Bộ trưởng Ngoại giao Iran Mohammad Javad Zarif phát biểu tại một họp báo ở Tehran: "Tôi đảm bảo với các bạn rằng trong tương lai gần, sẽ có nhiều máy ly tâm làm giàu urani tân tiến hơn được đặt tại nhà máy Natanz".

Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế cho biết đã được Iran thông báo về quyết định nói trên.
Tại Mỹ, thư ký báo chí Nhà Trắng Jen Psaki gọi thông báo của Iran là khiêu khích và cho biết chính quyền của Tổng thống Joe Biden quan ngại, nghi ngờ về tính nghiêm túc của Iran trong đàm phán hạt nhân.

Động thái nâng mức làm giàu urani lên mức cao chưa từng có diễn ra sau khi nhà máy Natanz của Iran bị tấn công. Vụ nổ đã đánh sập hệ thống điện chính và dự phòng của nhà máy, làm hư hỏng một số máy ly tâm. Iran có thể phải mất vài tháng để khắc phục hậu quả.

Iran đã cáo buộc thủ phạm là Israel và thề trả thù. Israel không bình luận gì về vụ việc. Trong khi chính quyền Israel im lặng khi các vụ tấn công kiểu này xảy ra, báo chí Israel thường dẫn nguồn tin tình báo nói rằng cơ quan tình báo Mossad là bên đứng đằng sau. Một quan chức tình báo giấu tên cho biết thiết bị nổ đã được tuồn vào nhà máy Natanz và được kích nổ từ xa để đánh sập hệ thống điện. Nhiều quan chức Iran đã gọi vụ tấn công phá hoại này là "khủng bố hạt nhân", cáo buộc đây là hành động tội ác chống lại nhân loại mà Israel đã thực hiện nhiều năm qua.

Theo tờ Vox, về phần mình, chính phủ Israel hiếm khi xác nhận và cũng không phủ nhận công khai về sự liên quan tới các vụ tấn công này, một phần là để tránh bị trả đũa và khiến cho vụ việc trở nên bí ẩn.

Tuy nhiên, quan chức quân sự hàng đầu Israel là Aviv Kochavi dường như ám chỉ rằng Israel có liên quan. Ông nói ngày 11/4: "Các chiến dịch của Israel khắp Trung Đông không thể qua mắt kẻ thù. Họ đang theo dõi chúng ta, nhìn thấy năng lực và cẩn thận cân nhắc các động thái".

Hiện chưa rõ liệu Mỹ có biết trước vụ tấn công nhà máy Natanz hay không, mặc dù nhiều người cho rằng có thể Mỹ đã được thông báo vì Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ đã ở Israel vào thời điểm xảy ra vụ tấn công. Chính quyền Mỹ bác bỏ có liên quan và biết trước vụ việc.

Hậu quả của vụ tấn công

Cuộc họp Ủy ban hỗn hợp về JCPOA tại Vienna, Áo ngày 6/4/2021. Ảnh: THX/TTXVN

Dù Israel có phải là thủ phạm hay không và dù Mỹ có biết trước hay không thì vụ tấn công nhà máy Iran vẫn đặt ra hai câu hỏi lớn.

Câu hỏi thứ nhất là vụ việc có dẫn tới xung đột lớn hơn giữa Israel và Iran. Các chuyên gia cho rằng khả năng này có thể không xảy ra vì Israel đã thực hiện nhiều vụ tấn công kiểu này mà không bị Iran phản ứng nghiêm trọng.

Theo Dalia Dassa Kaye, thành viên nhóm cố vấn Trung tâm Wilson ở Mỹ, bằng các vụ tấn công phá hoại trước đây, Israel đã tìm cách cản trở chương trình hạt nhân của Iran. Do đó, vụ tấn công lần này cũng là động thái như thường lệ của Israel.

Câu hỏi thứ hai là vụ việc có làm hỏng cuộc đàm phán với Iran nhằm khôi phục thỏa thuận hạt nhân với Mỹ hay không. Về câu hỏi này, các chuyên gia nhận định rằng hoàn toàn có khả năng.

Vụ tấn công nhà máy Natanz xảy ra đúng vào thời điểm các bên nối lại đàm phán ở Vienna, dự kiến tiếp tục diễn ra ngày 15/4. Thỏa thuận hạt nhân mà Mỹ ký năm 2015 với Iran đã bị cựu Tổng thống Donald Trump rút khỏi cách đây 3 năm. Thỏa thuận có tên Kế hoạch Hành động chung toàn diện (JCPOA) bị Israel kịch liệt phản đối.

Tuần trước, cac bên còn lại tham gia thoa thuân, gôm Trung Quôc, Nga, Đức, Pháp, Anh đã găp gơ trực tiếp với đại diện Iran tại thủ đô Vienna của Áo, trong khi phia My tham gia gian tiêp. Các nước tham gia thỏa thuận hạt nhân năm 2015 đã thiết lập hai nhóm làm việc để tìm cách cứu vãn JCPOA. Nhóm đầu tiên xem xét cách Mỹ có thể quay trở lại tuân thủ thỏa thuận, cụ thể là bằng cách dỡ bỏ các lệnh trừng phạt mà chính quyền Tổng thống Donald Trump áp dụng đối với Iran sau khi Mỹ rút lui. Nhóm thứ hai nghiên cứu cách Iran có thể trở lại tuân thủ thỏa thuận, với việc yêu cầu nước này một lần nữa hạn chế chương trình hạt nhân. Việc các bên kết thúc đàm phán mà 9/4 mà không đạt được kết quả đáng kể nào cũng đã được dự báo trước.

Trong bối cảnh Iran giận dữ vì vụ tấn công nhà máy Natanz, giới chức Nhà Trắng và Bộ Ngoại giao Mỹ không biết Iran có cử đại diện tới Vienna để đàm phán vào ngày 15/4 hay không. Tại Tehran, giới nghị sĩ đã đề nghị Ngoại trưởng Javad Zarif ngừng đàm phán, nói rằng Iran không nên tham gia đàm phán khi bị tấn công. Ông Abbas Moghtadaie, Phó chủ tịch Ủy ban Chính sách đối ngoại và An ninh quốc gia của quốc hội Iran, nói ngày 12/4: "Đàm phán dưới áp lực không có ý nghĩa gì cả. Đây là thông điệp chúng tôi muốn đưa ra rất rõ ràng ngày hôm nay".

Các chuyên gia cho rằng vụ nổ ở Natanz sẽ phủ bóng các cuộc đàm phán ở Vienna. Một số nhận định vụ việc sẽ làm phức tạp cuộc đàm phán. Ông Kelsey Davenport, Giám đốc phụ trách chính sách không phổ biến vũ khí hạt nhân tại Hiệp hội Kiểm soát Vũ khí, nhận định: "Vụ tấn công tại Natanz chắc chắn sẽ làm đàm phán phức tạp. Cơ hội có thể chưa khép lại hoàn toàn, nhưng quan điểm của Iran có thể sẽ cứng rắn hơn về thứ tự các động thái mà Mỹ và Iran thực hiện để quay lại tuân thủ thỏa thuận. Thỏa thuận hạt nhân sẽ không tồn tại nếu lợi ích của Iran tiếp tục bị tổn hại".

Ông Eric Brewer, người từng làm việc về vấn đề hạt nhân trong Hội đồng An ninh Quốc của của chính quyền Donald Trump, nhận định: "Iran không thích đàm phán với vị thế suy yếu hoặc chịu áp lực". Sau khi năng lực hạt nhân bị ảnh hưởng bởi vụ tấn công phá hoại, Iran có thể có ít không gian chính trị hơn khi đàm phán với Mỹ và không muốn tiếp tục đàm phán. Đo đó, khả năng tốt nhất là đàm phán bị trì hoãn, còn khả năng xấu nhất là bị hủy vô thời hạn.

Hiện nay, mọi chú ý sẽ dồn vào cuộc đàm phán ở Vienna tuần này để xem Iran phản ứng thế nào. Điều các nhà đàm phán Iran nói và hành động sẽ trực tiếp ảnh hưởng tới tiến độ khôi phục thỏa thuận hạt nhân giữa các bên.

Iran: Chuyến thăm của Giám đốc IAEA đạt 'thành quả đáng kể' Bộ Ngoại giao Iran ngày 22/2 cho biết chuyến thăm của Giám đốc Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) Rafael Grossi đã đạt "thành quả đáng kể", một ngày trước khi một đạo luật hạn chế thanh sát có hiệu lực. Giám đốc Cơ quan Năng lượng nguyên tử Iran (AEIO) Ali Akbar Salehi (trái) trong cuộc gặp Giám đốc...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Trung Quốc triển khai gần 60 máy bay sau phát ngôn của lãnh đạo Đài Loan?08:54

Câu trả lời của Tổng thống Putin với đề xuất ngừng bắn ở Ukraine07:05

Rộ tin Mỹ lên kịch bản rời khỏi ghế chỉ huy NATO06:44

Hái rau muống ở ven sông, người phụ nữ bị cá sấu kéo xuống ăn thịt00:35

Ông Trump chuẩn bị 'hợp đồng chia đất' giữa Nga và Ukraine08:31

Tàu dầu va chạm tàu hàng cháy ngùn ngụt, hàng chục người bị thương01:48

Ukraine tấn công quy mô lớn vào Nga08:40

Hơn 30 nước đồng minh NATO họp kín về Ukraine, Mỹ không được mời?09:41

Chiến đấu cơ Trung Quốc rơi trên đảo Hải Nam03:13

Nga tuyên bố giành lại hầu hết vùng Kursk09:59

Israel oanh tạc Dải Gaza, chảo lửa Trung Đông thêm nóng08:25

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

F-16 Ukraine sắp như "hổ mọc thêm cánh", thách thức không quân Nga

22:59:06 25/03/2025

Theo nhiều nguồn tin phương Tây, tiêm kích F-16 Ukraine sẽ sớm được tăng cường uy lực chiến đấu nhờ việc tiếp nhận máy bay cảnh báo sớm và chỉ huy trên không Saab 340 từ Thụy Điển.

Quan chức Mỹ ủng hộ chiến dịch trục xuất người nhập cư của Tổng thống Trump

22:40:28 25/03/2025

Các quan chức cấp cao của Mỹ ủng hộ việc Tổng thống Donald Trump sử dụng đạo luật thời chiến nhằm trục xuất người nhập cư bất hợp pháp.

Cơ hội vàng cho nhà đầu tư xanh trong kỷ nguyên "đại dầu mỏ" của ông Trump

21:55:00 25/03/2025

Chính sách ưu ái nhiên liệu hóa thạch dưới thời ông Trump khiến năng lượng tái tạo lao dốc, mở ra cơ hội vàng cho các nhà đầu tư lớn săn tài sản xanh giá hời.

Triều Tiên giới thiệu khu đô thị mới gồm 10.000 căn hộ hoành tráng thế nào?

21:44:47 25/03/2025

Khu đô thị mới cao tầng được xây quy mô hoành tráng bề thế ở thủ đô Bình Nhưỡng đang trở thành tâm điểm chú ý của truyền thông quốc tế trong những ngày qua.

Nga - Ukraine gỡ nút thắt, lên dây cót tháo ngòi nổ xung đột

19:54:08 25/03/2025

Hàng loạt vấn đề quan trọng sẽ được các nhà đàm phán thảo luận tại Ả rập Xê út nhằm tìm kiếm giải pháp cho cuộc xung đột Nga - Ukraine.

Thông điệp chiến lược của Trung Quốc tại hội nghị với các doanh nhân Mỹ

19:49:12 25/03/2025

Bản thân ông cũng tham dự và nhận được nhiều câu hỏi hơn về lý do Tổng thống Trump hành động, mục tiêu mà nhà lãnh đạo Mỹ cố gắng đạt được và quan điểm của ông chủ Nhà Trắng thứ 47 về điều thực sự khiến "nước Mỹ vĩ đại trở lại".

Nga khánh thành đài tưởng niệm nạn nhân vụ khủng bố tại Crocus City Hall

19:47:23 25/03/2025

Tham dự lễ khánh thành có Thống đốc tỉnh Moskva Andrei Vorobyov, Chủ tịch tập đoàn sở hữu Crocus City Hall Araz Agalarov cùng hàng nghìn người dân Moskva, bao gồm người thân của các nạn nhân xấu số.

EU nối lại đàm phán với Mỹ nhằm hạ nhiệt căng thẳng thương mại

19:21:43 25/03/2025

Phát ngôn viên thương mại của Ủy ban châu Âu Olof Gill nhấn mạnh hai bên cần nỗ lực tối đa để tránh các mức thuế gây thiệt hại, đồng thời xây dựng và củng cố mối quan hệ thương mại - kinh tế được xem là bền chặt nhất thế giới.

Hy vọng từ Riyadh

19:17:27 25/03/2025

Với sự thúc đẩy của Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump, tiến trình đàm phán chấm dứt xung đột Nga - Ukraine đang ghi nhận những bước tiến khả quan và dường như các bên đang đến gần hơn một thỏa thuận toàn diện.

Điện Kremlin tuyên bố về điều không nên mong đợi từ đàm phán Nga - Mỹ ở Saudi Arabia

19:12:43 25/03/2025

Theo ông Peskov, hiện tại, các báo cáo do (các phái đoàn của Liên bang Nga và Mỹ) gửi về thủ đô của mỗi bên đang được phân tích, và chỉ sau đó mới có thể nói về bất kỳ sự thấu hiểu nào .

Mỹ và Ukraine tiếp tục đàm phán tại Riyadh

19:11:11 25/03/2025

Nhà đàm phán Nga cũng cho biết hai bên nhất trí sẽ tiếp tục đàm phán và có sự tham gia của đại diện quốc tế, trước hết là Liên hợp quốc và một số nước khác.

Thanh niên bị suy thận sau 2.000 lần squat để thắng cược

19:08:24 25/03/2025

Tiêu cơ vân là một tình trạng y tế nguy hiểm, có thể gây tử vong, khi mô cơ bị tổn thương và giải phóng vào máu. Nếu không được điều trị kịp thời, tình trạng này có thể dẫn đến suy thận, rối loạn tim mạch, thậm chí là tử vong.