Iran tìm đến Trung Quốc khi bị Mỹ trừng phạt?
Báo Haaretz dẫn lời một số nhà phân tích nhận định trong bối cảnh doanh nghiệp phương Tây chấp nhận tuân thủ trừng phạt của Mỹ, Iran sẽ tìm kiếm cơ hội hợp tác làm ăn với doanh nghiệp Trung Quốc và chọn quốc gia châu Á này làm thị trường giao dịch tài chính cũng như dầu thô thay thế.
Trung Quốc là “cứu tinh” của Iran? – Ảnh: The New Times
Tuy nhiên, theo các nhà phân tích, Bắc Kinh sẽ không chịu làm “nơi trú ẩn an toàn” mà không lợi dụng tình hình để đạt được lợi ích tối đa cho mình.
Iran trong nhiều năm đã đóng vai trò nguồn cung năng lượng cho tăng trưởng kinh tế Trung Quốc. Cho đến năm 2012, Tehran vẫn là nhà cung cấp dầu thô lớn thứ 3 của cường quốc châu Á.
Phương Tây sau đó áp dụng trừng phạt vì lo ngại Iran làm giàu và dự trữ uranium chế tạo vũ khí hạt nhân. Mỹ dưới thời Tổng thống Barack Obama cùng các cường quốc châu Âu gây sức ép buộc nhiều nước châu Á, trong đó có Trung Quốc, giảm mua dầu thô Tehran. Đến năm 2015, các bên đạt được Kế hoạch hành động chung toàn diện (JCPOA), theo đó nếu từ bỏ tham vọng phát triển vũ khí hạt nhân thì Iran đổi lại được quốc tế dỡ bỏ trừng phạt tài chính – kinh tế.
Nhưng Tổng thống Donald Trump vào tháng 5 vừa qua đã rút Mỹ khỏi JCPOA và đầu tháng 8 ký sắc lệnh tái lập trừng phạt kinh tế, không cho quốc gia Trung Đông này mua hoặc sở hữu đồng USD, mua bán phần mềm điện toán, vàng-đá quý, không cho trực tiếp hoặc gián tiếp bán, cung cấp hoặc chuyển nhượng thép, nhôm, than và than chì với Tehran. Những cuộc giao dịch tài chính lớn bằng t.iền Iran cùng với ngành sản xuất của Iran cũng bị cấm vận.
Không những vậy, chính quyền Washington trước đó còn yêu cầu dừng nhập dầu của Iran kể từ ngày 5.11 hoặc phải đối mặt với trừng phạt tài chính, không có ngoại lệ. Trước tình cảnh này, Iran nhận thấy Trung Quốc là chỗ dựa tốt nhất.
Theo nhà chính trị học Arianne Tabatabai thuộc tổ chức RAND Corporation: “Iran phải dựa vào Trung Quốc để bù đắp nỗ lực cô lập của phương Tây mà chủ yếu là Mỹ. Tôi nghĩ chúng ta sắp thấy tình trạng một vài lĩnh vực then chốt của nền kinh tế Iran bị Trung Quốc chiếm thế độc quyền”.
Chuyên gia Peter Harrell của Trung tâm An ninh Mỹ mới cho rằng: “Trung Quốc là nền kinh tế lớn, có không ít doanh nghiệp cỡ vừa ít bị trừng phạt ảnh hưởng mà Iran có thể tiếp tục giữ mối quan hệ làm ăn, nếu chính quyền Bắc Kinh cho phép”.
Video đang HOT
Trung Quốc sẽ tiếp tục nhập dầu của Iran - Ảnh: Sputnik News
Phía Trung Quốc đã lên tiếng khẳng định họ muốn JCPOA được duy trì và ủng hộ bất kỳ cuộc đàm phán nào về chuyện này. Bộ Ngoại giao nước này vào tháng trước từng tuyên bố: “Trung Quốc đang tiến hành hợp tác bình thường, cởi mở, minh bạch với Iran trong các lĩnh vực kinh tế, thương mại cùng năng lượng. Hợp tác này hợp lý, chính đáng và hợp pháp. Chúng không làm trái bất cứ nghị quyết Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc nào, không đụng chạm đến lợi ích của ai, do đó cần được tôn trọng và giữ vững”.
“Chúng tôi tin liều lĩnh áp đặt trừng phạt hay đe dọa sử dụng trừng phạt không thể giúp giải quyết vấn đề”, đại diện Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói thêm.
Thứ mà Bắc Kinh muốn nhất là nguồn năng lượng. Đã có thông tin cường quốc châu Á này sẽ thay công ty năng lượng Total (Pháp) khai thác một mỏ khí khổng lồ của Tehran.
Ấn Độ cũng đang chịu áp lực rút khỏi thỏa thuận nâng cấp cảng Chahbahar, tạo điều kiện cho Trung Quốc tăng cường hiện diện tại đây. Bắc Kinh trước đó đã đầu tư vào cảng Gwadar của Pakistan. Cả hai cảng cung cấp liên kết với nhiều quốc gia Trung Á lục địa.
Nhà chính trị học Tabatabai nhận xét Trung Quốc thực sự có thể là “vị cứu tinh lớn” của Iran, vì các nước khác dù tuyên bố không tuân thủ trừng phạt nhưng sẽ không mạo hiểm gây tổn hại quan hệ với Mỹ.
Tuy nhiên việc dựa vào cường quốc châu Á đem lại nhiều lo ngại. Người làm ăn tại khu chợ Grand Bazaar của Iran thừa nhận sản phẩm Trung Quốc không đạt chuẩn nếu so với hàng hóa phương Tây. Họ cũng nhớ đến khoảng thời gian hàng Trung Quốc tràn ngập thị trường khi quốc gia Trung Đông này hứng chịu trừng phạt năm 2006.
Ngư dân dọc bờ biển phía nam Iran đã phàn nàn tình trạng doanh nghiệp Trung Quốc cố tiếp cận ngư trường của họ.
Giới phân tích còn nhận định Bắc Kinh sẽ yêu cầu Tehran giảm giá. Chuyên gia Harrell cho biết dù tỏ ra là “chính nhân quân tử” khi lên án chuyện Mỹ rút khỏi JCPOA, nhưng Trung Quốc dù sao cũng xem chuyện làm ăn là trên hết nên sẽ dựa vào trừng phạt để ép Iran nhượng bộ về giá dầu.
Cẩm Bình (theo Haaretz)
Theo motthegioi
Syria: Thổ Nhĩ Kỳ bất ngờ về phe Mỹ, cấp vũ khí “tươi” cho phiến quân
Thổ Nhĩ Kỳ đang ngầm đứng về phía Mỹ chống lại Nga và Iran ở Syria bằng cách cung cấp vũ khí cho các phiến quân nổi dậy đối lập. Nó nhằm giúp lực lượng này ngăn chặn một cuộc tấn công đã được lên kế hoạch bởi chính quyền Tổng thống Syria Assad, dưới sự hỗ trợ của Moscow và Tehran.
Biến ảo khôn lường
Gần đây, Washington bày tỏ sự quan ngại rõ rệt khi Thổ Nhĩ Kỳ, một đồng minh của Mỹ trong khối NATO, ngày càng xích về phía Nga trong cuộc chiến tại Syria. Nhưng theo Washington Times, những dấu hiệu mới đây nhất cho thấy Ankara không đồng tình với Moscow và Tehran về tình hình tại Syria.
Theo Washington Times, gần đây Ankara không đồng tình với Moscow và Tehran về tình hình tại Syria.
Các phiến quân Syria nói với hãng tin Reuters rằng Thổ Nhĩ Kỳ đã hỗ trợ thêm cho các phiến quân sau khi các Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ, Nga, Iran không đạt được một thỏa thuận tại hội nghị thượng đỉnh ở Tehran hồi tuần trước. Theo đó, Ankara muốn ngăn chặn một cuộc tấn công của chính quyền Assad nhằm vào tỉnh Idlib của Syria.
Hiện tại có khoảng 3,5 triệu người dân Syria đang tị nạn ở Thổ Nhĩ Kỳ, do đó Ankara cảnh báo rằng chính quyền Syria không nên thực hiện một cuộc tấn công quân sự nhằm vào tỉnh Idlib bởi nó có thể kích hoạt một làn sóng tị nạn tiếp theo tràn về biên giới Thổ Nhĩ Kỳ. Idlib là thành trì cuối cùng của những phần tử đối lập ở Syria.
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan đã bày tỏ lo ngại rằng tình hình hiện tại có khả năng tạo ra những rủi ro về mặt an ninh đối với Thổ Nhĩ Kỳ. Ông cũng cảnh báo về viễn cảnh khủng hoảng nhân đạo giống như những gì Tổng thống Mỹ Donald Trump từng nhắc tới.
"Không thể xảy ra một cuộc c.hém g.iết được", ông Trump nói về tình hình Idlib hồi tuần trước. "Nếu điều đó xảy ra, cả thế giới sẽ vô cùng, vô cùng giận dữ và Mỹ cũng sẽ trở nên rất tức giận", Tổng thống Mỹ nói thêm.
Nhưng tình thế trở nên ngày càng phức tạp hơn đối với Washington và Ankara vì những đối thủ "khó ưa" và những phần tử cực đoan đang giữ đất ở Idlib.
(Ảnh minh họa).
Tỉnh Idlib hiện có khoảng 3 triệu người, kể cả những người tị nạn từ các vùng khác của Syria tới, nhưng nơi đây cũng là nơi tập trung đông đảo các phần tử thánh chiến. Các quan chức Syria cho hay, nhóm k.hủng b.ố al-Nusra Front, một nhánh của al-Qaeda, là mục tiêu chính của chiến dịch quân sự lần này.
Tuần trước, đã có những dấu hiệu cho thấy chiến dịch ở Idlib với sự hỗ trợ của Nga và Iran đã được tiến hành.
Bộ Quốc phòng Nga cho hay 4 máy bay nước này đã n.ém b.om nhằm vào kho vũ khí và các máy bay không người lái của các tay s.úng thánh chiến. Moscow cáo buộc các chiến binh triển khai máy bay không người lái tới tấn công các căn cứ quân sự Nga ở Syria.
Bao gồm cả tên lửa GRAD
Trong khi đó, các quan chức Mỹ và Thổ Nhĩ Kỳ đã đưa ra những định nghĩa nhằm phân biệt "quân thánh chiến" ở Idlib với những lực lượng gọi là Quân đội Syria Tự do (FSA) - một nhóm phiến quân có mục tiêu lật đổ chính quyền Assad.
Hôm qua 12/9, hãng tin Reuters dẫn lời một chỉ huy cấp cao giấu tên của FSA cho hay Thổ Nhĩ Kỳ đã cam kết "hỗ trợ quân sự hoàn toàn cho trận chiến kéo dài" ở Idlib. Nhân vật này trước đó đã được trao đổi với giới chức cấp cao Thổ Nhĩ Kỳ.
Reuters cho hay, vũ khí của Thổ Nhĩ Kỳ đi vào Syria với số lượng lớn trong những ngày gần đây gồm đạn dược và tên lửa GRAD.
"Việc cung cấp vũ khí, đạn dược sẽ giúp cuộc chiến kéo dài và đảm bảo lượng dự trữ của chúng tôi luôn trong tình trạng sẵn sàng cho cuộc chiến" chỉ huy của FSA nói.
Trong một diễn biến gây nhiều tranh cãi, giới chức Nga cho hay các phần tử đối lập ở Idlib đang chuẩn bị thực hiện một cuộc tấn công hóa học giả để đổ lỗi cho chính quyền Syria và đạt được mục tiêu cuối cùng là kích hoạt một cuộc tấn công trả đũa của chính quyền phương Tây với chính quyền Assad.
Ông Trump đã lệnh hai đợt không kích chống lại quân Chính phủ Syria trong vòng 18 tháng qua để đáp trả cáo buộc chính quyền Assad sử dụng vũ khí hóa học nhằm vào dân thường, mặc dù phía Nga và Damascus mạnh mẽ bác bỏ.
Washington cho hay họ đang sẵn sàng chuẩn bị một cuộc tấn công lần thứ ba nhằm vào Syria nếu chính quyền Damascus sử dụng vũ khí hóa học ở Idlib, nhưng cũng không nói rõ rằng Lầu Năm Góc sẽ can thiệp để ngăn chặn chiến dịch Idlib của quân đội Chính phủ Syria.
Theo nguoiduatin
Theo đề nghị của Thổ Nhĩ Kỳ, Nga chuyển hướng tấn công từ Idlib sang đông Syria Trong bối cảnh Nga có thể tiếp tục đàm phán hòa bình với Thổ Nhĩ Kỳ và Iran, lực lượng không quân Nga đã chuyển các hoạt động quân sự của họ từ tỉnh Idlib sang khu vực phía đông của Syria. Chiến đấu cơ Nga trên bầu trời Syria Theo một nguồn tin quân sự ở Damascus, sáng 12-9, không quân Nga...