Iran tái khẳng định không đàm phán lại thỏa thuận hạt nhân
Ngày 18/6, Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif tái khẳng định quan điểm rằng nước này không đàm phán lại thỏa thuận hạt nhân ký hồi năm 2015 với Nhóm P5 1 (gồm 5 nước ủy viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc và Đức), đồng thời tất cả các lệnh trừng phạt của Mỹ áp đặt với Tehran cần được dỡ bỏ.
Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif. Ảnh: IRNA/TTXVN
Phát biểu trên do ông Zarif đưa ra trong cuộc gặp Đại diện cấp cao phụ trách chính sách an ninh và đối ngoại của Liên minh châu Âu (EU) Josep Borrell bên lề Diễn đàn Ngoại giao Antalya tại Thổ Nhĩ Kỳ.
Tại cuộc gặp, hai bên đã thảo luận những diễn biến mới nhất liên quan đến trở ngại với các cuộc đàm phán tại Vienna (Áo) về việc đưa Mỹ trở lại thỏa thuận hạt nhân Iran, còn gọi là Kế hoạch Hành động chung toàn diện (JCPOA). Theo ông Zerif, Iran đã hứng chịu hậu quả từ việc Mỹ vi phạm các cam kết dưới thời cựu Tổng thống Donald Trum và bày tỏ hy vọng các cuộc đàm phán tại Vienna sẽ mang lại kết quả tốt đẹp.
Về phần mình, đại diện EU, ông Borrell cũng bày tỏ hy vọng các cuộc đàm phán sẽ mang tính xây dựng.
Các cuộc đàm phán diễn ra tại Vienna của Ủy ban chung giám sát JCPOA, khởi động từ tháng 4 vừa qua, với sự tham gia của Iran, Nga, Trung Quốc, Pháp, Anh, Đức và EU, nhằm làm cầu nối giữa Tehran và Washington để đưa cả hai nước trở lại tuân thủ thỏa thuận. JCPOA quy định Iran làm giàu urani ở mức độ 3,67%, thấp hơn nhiều so với mức 90% có thể tạo ra vũ khí hạt nhân. Tuy nhiên, kể từ khi Mỹ rút khỏi thỏa thuận và tái áp đặt trừng phạt Iran hồi năm 2018, Tehran đã dần thu hẹp các cam kết của mình.
Các bên đã khởi động vòng đàm phán thứ 6 về việc hồi sinh JCPOA tại Vienna vào ngày 12/6 vừa qua.
Iran áp đặt hạn chế đối với thanh sát viên của LHQ
Truyền hình nhà nước Iran ngày 23/2 đưa tin nước này chính thức bắt đầu hạn chế các cuộc thanh sát quốc tế đối với các cơ sở hạt nhân của nước này, được cho là nhằm gây áp lực để với các nước châu Âu và chính quyền của Tổng thống Mỹ Joe Biden dỡ bỏ các biện pháp trừng phạt kinh tế và khôi phục thỏa thuận hạt nhân kí năm 2015.
Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif. Ảnh: AFP/TTXVN
Bản tin của truyền hình nhà nước xác nhận Iran đã thực hiện tuyên bố cắt giảm hợp tác với các thanh sát viên Cơ quan năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA). Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif tuyên bố :"Đạo luật đã có hiệu lực từ sáng nay", đồng thời tái khẳng định Iran sẽ không chia sẻ hình ảnh giám sát trực tiếp các cơ sở hạt nhân của mình với IAEA nữa.
Ông Zarif phản ứng thận trọng với đề nghị đàm phán của Chính quyền Tổng thống Biden đồng thời cho biết Iran đang đánh giá ý tưởng về một cuộc gặp không chính thức với các bên tham gia thỏa thuận trong đó Mỹ cũng được mời.
Trong một động thái khác, người phát ngôn nội các Iran, ông Ali Rabiei cho biết trong 3 tuần qua, Iran đã lắp đặt và bắt đầu cung cấp khí đốt cho thêm 148 máy ly tâm công nghệ IR2 tại cơ sở làm giàu hạt nhân Natanz và tổ hợp hạt nhân được gia cố tại Fodo, đưa tổng số máy li tâm lên 492. Một tổ hợp 492 máy ly tâm khác sẽ được lắp trong tháng tới. Người phát ngôn trên nói thêm Iran đã lắp đặt 2 nhóm máy li tâm tiên tiến hơn tại các cơ sở làm giàu hạt nhân của mình, tuy nhiên không cho biết địa điểm cụ thể.
Phản ứng trước việc chính quyền mới ở Mỹ đã bãi bỏ các biện pháp trừng phạt mà cựu Tổng thống Trump áp đặt và nới lỏng hạn chế đối với đi lại trong nước đối với các nhà ngoại giao Iran được bổ nhiệm tại LHQ, ông Rabie đánh giá các bước đi này mang tính xây dựng nhưng "chưa đủ".
Động thái mới nhất của Iran diễn ra sau chuyến thăm cuối tuần qua của Tổng Giám đốc IAEA Rafael Grossi đến Tehran để đảm phán về các cơ chế thanh sát. Như một phần của thỏa thuận tạm thời, ông Grossi cho biết IAEA sẽ giữ nguyên số thanh sát viên tại Iran. Tuy nhiên, các hạn chế của Tehran sẽ tác động đến các cuộc thanh sát đột xuất cơ sở hạt nhân.
Iran nêu điều kiện với Mỹ Ngoại trưởng Iran cho biết sẽ dừng phá vỡ cam kết trong thỏa thuận hạt nhân nếu Mỹ dỡ bỏ lệnh trừng phạt do Trump áp đặt. "Mỹ dỡ bỏ vô điều kiện và có hiệu quả toàn bộ lệnh trừng phạt do Trump áp đặt. Sau đó chúng tôi sẽ lập tức dừng mọi biện pháp phản ứng, đơn giản là vậy",...