Iran nêu điều kiện trở lại đàm phán tại Áo

Ngày 4/4, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran Saeed Khatibzadeh cho biết nước này sẽ chỉ quay trở lại Vienna (Áo) để hoàn tất một thỏa thuận nhằm khôi phục thỏa thuận hạt nhân ký năm 2015 với các cường quốc thế giới , tên chính thức là Kế hoạch Hành động chung toàn diện ( JCPOA ).

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran Saeed Khatibzadeh phát biểu tại một cuộc họp báo ở Tehran. Ảnh: IRNA/TTXVN

Phát biểu với báo giới tại Tehran, ông Khatibzadeh khẳng định: “Chúng tôi sẽ không tới Vienna vì các vòng đàm phán mới mà (chỉ đến) để hoàn tất thỏa thuận hạt nhân”.

Tuy nhiên, Iran cho biết vẫn còn những vấn đề còn tồn đọng đang chờ Washington giải quyết. Ông Khatibzadeh nêu rõ: “Vào thời điểm nay, chúng tôi vẫn chưa có câu trả lời cuối cùng từ Mỹ. Nếu Washington trả lời các vấn đề còn tồn đọng, chúng tôi có thể sớm tới Vienna”.

Trước đó, cùng ngày, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran nói rằng Mỹ phải chịu trách nhiệm về việc đàm phán tại Vienna phải tạm dừng trong khi các bên đã tiến gần tới việc hoàn tất thỏa thuận. Ông nhấn mạnh Washington nên đưa ra quyết định chính trị để hồi sinh thỏa thuận, đồng thời khẳng định Tehran sẽ “không chờ đợi mãi” để khôi phục thỏa thuận.

Trong số các bất đồng hiện nay có việc Iran đang yêu cầu Mỹ đưa Lực lượng Vệ binh cách mạng Hồi giáo (IRGC) – lực lượng quân sự tinh nhuệ của Iran chịu trách nhiệm bảo vệ chế độ Hồi giáo trước các mối đe dọa từ bên trong và bên ngoài – ra khỏi danh sách “các tổ chức khủng bố” của Washington. Mỹ đã phản đối yêu cầu này. Iran cũng tìm kiếm một đảm bảo từ phía Mỹ rằng các nhà lãnh đạo nước này trong tương lai sẽ không rút khỏi JCPOA. Ngoài ra, mức độ dỡ bỏ trừng phạt đối với Iran cũng là vấn đề chưa được các bên giải quyết.

Năm 2015, Iran đã ký JCPOA với nhóm P5 1 (gồm 5 ủy viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc là Mỹ, Anh, Pháp, Nga và Trung Quốc cùng với Đức). Tuy nhiên, tháng 5/2018, dưới thời Tổng thống Donald Trump, Washington đã rút khỏi thỏa thuận và tái áp đặt các lệnh trừng phạt đối với Tehran, khiến nước này từ bỏ một số cam kết trong thỏa thuận trên.

Kể từ tháng 4 năm ngoái, Iran và các bên còn lại trong thỏa thuận hạt nhân đã tiến hành 8 vòng đàm phán tại Vienna để khôi phục thỏa thuận. Mỹ tham gia gián tiếp thông qua trung gian là Liên minh châu Âu (EU). Sau gần 1 năm đàm phán đã đưa các bên tiến gần tới một thỏa thuận khôi phục thỏa thuận hạt nhân.

Tuy nhiên, các cuộc đàm phán đã bị dừng lại vào tháng trước sau khi Nga đề nghị nhận được đảm bảo rằng các biện pháp trừng phạt của phương Tây nhằm vào nước này do cuộc căng thẳng Nga-Ukraine sẽ không làm tổn hại quan hệ thương mại của Nga với Iran. Sau đó, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov thông báo Moskva đã nhận được đảm bảo cần thiết từ Washington liên quan tới thương mại của nước này với Iran.