Iran kêu gọi IAEA ngừng điều tra các địa điểm hạt nhân chưa được công bố
Tổng thống Iran Ebrahim Raisi ngày 29/8 tuyên bố nỗ lực khôi phục thỏa thuận hạt nhân năm 2015 giữa Tehran với các cường quốc trên thế giới sẽ là “vô nghĩa” nếu Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế ( IAEA) không chấm dứt những cuộc điều tra về các địa điểm hạt nhân chưa công bố của nước Cộng hòa Hồi giáo này.
Tổng thống Iran Ebrahim Raisi. Ảnh: AFP/TTXVN
Phát biểu tại một cuộc họp báo ở thủ đô Tehran, Tổng thống Raisi nêu rõ: “Trong các cuộc đàm phán, việc có được sự bảo đảm là một trong những nội dung cơ bản. Tất cả các vấn đề liên quan phải được giải quyết. Nếu không, nỗ lực đạt được thỏa thuận (hạt nhân Iran) sẽ là vô ích”. Ông cũng tái khẳng định vũ khí hạt nhân “không có chỗ” trong học thuyết quốc phòng của Tehran.
Ông Raisi đưa ra tuyên bố trên trong bối cảnh Iran đang đ.ánh giá phản ứng của Mỹ trước các đề xuất của Tehran về bản thảo “cuối cùng” do Liên minh châu Âu (EU) đưa ra nhằm cứu vãn thỏa thuận hạt nhân Iran, có tên chính thức là Kế hoạch hành động chung toàn diện – JCPOA.
Iran liên tục kêu gọi IAEA chấm dứt các cuộc điều tra trước khi khôi phục thỏa thuận hạt nhân. Tuy nhiên, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Vedant Patel ngày 25/8 đã kêu gọi Iran trả lời những câu hỏi của IAEA về 3 địa điểm hạt nhân chưa được Tehran công bố.
Vào tháng 6, Ban giám đốc IAEA đã thông qua một nghị quyết cho rằng Iran không giải thích thỏa đáng về các dấu vết urani làm giàu được phát hiện trước đó tại 3 địa điểm chưa được công bố. Ngày 5/8 vừa qua, Tehran khẳng định rằng các vấn đề xung quanh các địa điểm chưa công bố “mang tính chất chính trị và không nên được sử dụng làm cái cớ để chống lại Iran trong tương lai”.
JCPOA được ký giữa Iran và các nước ủy viên Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc (gồm Mỹ, Anh, Pháp, Trung Quốc và Nga) cùng Đức vào tháng 7/2015, theo đó, Tehran hạn chế hoạt động hạt nhân để đổi lấy việc các biện pháp trừng phạt quốc tế được nới lỏng. Tuy nhiên, Mỹ đã rút khỏi thỏa thuận năm 2018 và tái áp đặt trừng phạt kinh tế, khiến Iran cũng giảm các cam kết của nước này trong thỏa thuận. Sau 16 tháng Mỹ và Iran tiến hành đàm phán gián tiếp thông qua các quan chức EU, ngày 8/8, EU đã đưa ra dự thảo văn bản cuối cùng.
Iran chỉ trích nghị quyết của các nước phương Tây trình IAEA
Theo phóng viên TTXVN tại Trung Đông, Tổng thống Iran Ebrahim Raisi ngày 4/7 chỉ trích việc Mỹ cùng các nước Anh, Đức, Pháp trình nghị quyết chống Tehran lên Ban Giám đốc Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) là hành động "vô trách nhiệm" trong bối cảnh đàm phán hạt nhân vẫn đang được tiến hành.
Tổng thống Iran Ebrahim Raisi. Ảnh: AFP/TTXVN
Phát biểu trong cuộc gặp với ông Nadine Olivieri Lozano, tân Đại sứ Thuỵ Sĩ tại Tehran, Tổng thống Raisi nhấn mạnh động thái trên "vi phạm tinh thần đàm phán" đồng thời cho thấy "cách hành xử mâu thuẫn của 4 nước trên". Theo ông, Mỹ cần quyết định có duy trì cam kết đối với các yêu cầu đàm phán và thỏa thuận hay không.
Tháng 6 vừa qua, Ban Giám đốc IAEA đã thông qua nghị quyết chống Iran do Mỹ, Anh, Pháp và Đức đệ trình sau khi cơ quan này đưa ra báo cáo cho rằng Tehran "chưa cung chấp những giải thích kỹ thuật đáng tin cậy" về số urani xuất hiện tại 3 cơ sở chưa được công bố. Tuy nhiên, các quan chức Iran đã bác bỏ báo cáo trên, khẳng định Tehran không giấu giếm bất kỳ hoạt động hạt nhân nào.
Iran gỡ camera giám sát của IAEA khỏi cơ sở hạt nhân Đài truyền hình nhà nước Iran cho biết nước này ngày 8/6 đã gỡ bỏ 2 camera giám sát của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) khỏi một trong những cơ sở hạt nhân của nước này. Kỹ thuật viên làm việc tại cơ sở hạt nhân Isfahan, cách thủ đô Tehran của Iran 420 km về phía nam. Ảnh...