Iran hy vọng lãnh đạo mới của IAEA sẽ hành động ‘trung lập’

Mai Hoàng Minh20:07 31/10/2019

Phát biểu trên được đưa ra sau khi ông Rafael Grossi, người Argentina, chính thức trở thành người đứng đầu IAEA hôm 29/10, kế nhiệm ông Yukiya Amano, người qua đời hồi tháng 7.

Ông Rafael Grossi phát biểu tại cuộc họp báo ở Vienna, Áo ngày 29/9/2019, sau khi được bầu làm Tổng giám đốc IAEA. (Ảnh: Kyodo/TTXVN)

Ngày 31/10, Iran bày tỏ hy vọng Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế ( IAEA) sẽ hành động “trung lập” dưới quyền nhà lãnh đạo mới, đồng thời cam kết duy trì hợp tác với các thanh sát viên của cơ quan này.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran Abbas Mousavi cho biết Tehran hy vọng dưới nhiệm kỳ của ông Grossi, IAEA “có thể đảm trách một cách trung lập và chuyên nghiệp những trách nhiệm quốc tế, cũng như những nhiệm vụ nhạy cảm của mình.”

Video đang HOT

Nhà ngoại giao này cho biết thêm: “Iran sẵn sàng duy trì tăng cường tương tác và hợp tác với thiện ý và sự tôn trọng lẫn nhau.”

IAEA có nhiệm vụ giám sát các hoạt động hạt nhân của Iran để đánh giá sự tuân thủ thỏa thuận Kế hoạch hành động chung toàn diện ( JCPOA), mà Tehran đã ký với các cường quốc năm 2015.

Văn kiện này hiện đang bị xói mòn nghiêm trọng sau khi Tổng thống Donald Trump rút sự tham gia của Mỹ hồi tháng 5/2018, và Iran cũng bắt đầu thực hiện các bước giảm tuân thủ thỏa thuận.

Theo Bích Liên (TTXVN/Vietnam )

Gian nan tìm 'liều thuốc' cứu thỏa thuận hạt nhân Iran

Đại diện các quốc gia còn lại trong thỏa thuận hạt nhân Iran 2015, còn gọi là Kê hoach Hanh đông chung toan diên (JCPOA) gồm Anh, Pháp, Đức, Trung Quốc, Nga và Iran sau cuộc họp khẩn tại Vienna (Áo) ngày 28/7 đã "tái khẳng định tiếp tục cam kết duy trì JCPOA".

Toàn cảnh cuộc họp giữa đại diện các nước Anh, Pháp, Nga, Trung Quốc, Đức và Iran nhằm thảo luận các biện pháp cứu vãn thỏa thuận, còn gọi là JCPOA, tại Vienna, Áo, ngày 28/7/2019. Ảnh: AFP/ TTXVN

Tuy nhiên, giống như cuộc họp đầu tiên ở thủ đô của nước Áo cách đây 1 tháng không đạt đột phá nào, hội nghị lần này cũng chưa thực sự mang lại điều gì mới mẻ, chưa thấy khả năng thế bế tắc sớm được tháo gỡ để cứu thỏa thuận đang "thoi thóp".

Cuộc họp này diễn trong bối cảnh đặc biệt, không chỉ căng thẳng Mỹ-Iran tiếp tục leo thang chưa có dấu hiệu hạ nhiệt, mà cả Anh, một bên tham gia JCPOA, cũng đã lao vào cuộc tranh cãi với Tehran sau khi hai bên bắt giữ tàu chở dầu của nhau. Mặc dù đều tuyên bố không muốn đối đầu, song cả Iran và Anh đều chưa tỏ thái độ nhân nhượng. Căng thẳng giữa Anh và Iran càng khiến cơ hội đạt được thỏa thuận giữa các nước thành viên Liên minh châu Âu (EU) tham gia JCPOA với Tehran trở nên khó khăn thêm.

Cho tới nay, Iran đã từng bước hiện thực hóa lời cảnh báo điều chỉnh phạm vi tuân thủ cam kết trong JCPOA, sau khi các quốc gia còn lại, đặc biệt là Anh, Pháp và Đức, không chỉ ra một con đường khả quan để cứu vãn thỏa thuận, giúp Iran tránh những đòn trừng phạt của Mỹ. Sau khi Tehran tuyên bố vượt xa hạn mức urani làm giàu cấp thấp được phép dự trữ là 300 kg và bắt đầu làm giàu urani hơn giới hạn 3,67% nêu trong thỏa thuận (lên 4,5%), ngay trước cuộc họp ngày 28/7, Tổ chức Năng lượng nguyên tử Iran xác nhận nước này đã làm giàu 24 tấn (24.000kg) urani kể từ khi tham gia JCPOA, và tái khởi động lại lò phản ứng nước nặng tại cơ sở Arak. Các chuyên gia cảnh báo khi mức làm giàu urani được nâng lên và lượng dự trữ cũng không ngừng gia tăng thì thời hạn một năm để Iran có đủ nguyên liệu chế tạo bom nguyên tử cũng thu hẹp, dù Tehran đã khẳng định không có ý định chế tạo bom nguyên tử.

Tuyên bố mới của Iran về con số 24 tấn urani đã làm giàu có thể là một động thái cảnh báo từ phía Tehran rằng nếu các nước châu Âu tiếp tục chậm trễ và để Iran một mình chống đỡ các biện pháp trừng phạt từ Washington, thì JCPOA cuối cùng sẽ chỉ còn là dĩ vãng. Thực tế thì nội dung cốt lõi của JCPOA là Iran hạn chế chương trình hạt nhân để đổi lấy việc quốc tế ngừng các biện pháp trừng phạt, hướng tới bình thường hóa quan hệ kinh tế.

Tuy nhiên, các biện pháp tái trừng phạt ngày càng siết chặt của Mỹ nhằm vào Iran, nhất là trong lĩnh vực dầu mỏ, ngành kinh tế chủ lực của quốc gia Hồi giáo này, đã làm tổn hại nặng nề nền kinh tế Iran. Ước tính 80% nền kinh tế Iran hiện đang phải chịu tác động của các biện pháp trừng phạt đơn phương mà Mỹ áp đặt, khiến Tehran tỏ ra "quyết liệt" gây sức ép, lấy việc tuân thủ JCPOA như một "quân bài mặc cả" buộc các nước EU cứu vãn thỏa thuận hạt nhân.

Trong khi đó, EU, một mặt chịu áp lực từ Mỹ để loại bỏ hoàn toàn JCPOA, mặt khác bị Iran thúc ép, thực sự "tiến thoái lưỡng nan". EU phụ thuộc vào quan hệ đồng minh với Mỹ, đồng thời lại có những lợi ích kinh tế khi duy trì hợp đồng thương mại với Iran, không thể đóng vai trò "cầu nối trung lập" để tháo gỡ căng thẳng giữa Tehran và Washington.

Sau cuộc họp tại Vienna, Thư trương Ngoai giao Iran Abbas Araqchi khăng đinh Tehran sẽ tiếp tục thu hẹp phạm vi tuân thủ cam kết và chỉ đảo ngược những quyết định này khi các đối tác châu Âu đưa ra biện pháp phù hợp nhằm đảm bảo lợi ích Tehran theo thỏa thuận, tuyên bố thể hiện thái độ khá cứng rắn của Iran.

Cùng với đó, các bên chưa có tiến triển gì trong việc dập mồi lửa căng thẳng vùng Vịnh xoay quanh các vụ bắt giữ, tấn công tàu chở dầu. Khả năng Anh tham gia một liên minh quân sự cùng với Mỹ tại vùng Vịnh, động thái được cho sẽ dẫn tới nguy cơ đối đầu quân sự, cũng bỏ ngỏ khi Anh đưa ra đề xuất thành lập một đội tàu hải quân hộ tống tàu của châu Âu qua khu vực này.

Tình trạng leo thang hiện nay đang tạo ra quá nhiều mối đe dọa lớn theo kiểu hiệu ứng domino. Khi thỏa thuận hạt nhân đổ vỡ, khó có gì ràng buộc Iran trong vấn đề sở hữu vũ khí hạt nhân, kèm theo đó là một cuộc đối đầu quân sự trực tiếp giữa Iran và Mỹ, mà sức nóng chắc chắn lan rộng cả khu vực Trung Đông. Khi đó thì an ninh của châu Âu cũng chịu ảnh hưởng. Bởi vậy EU vẫn chủ trương bảo vệ JCPOA, song dường như các nước EU chưa tìm được cách để "cân bằng" các lợi ích trong vấn đề này. Trong khi đó, "chiến thuật" gây sức ép của Iran cũng có nguy cơ "già néo đứt dây". Con đường cứu vãn thỏa thuận hạt nhân Iran kể từ sau khi Mỹ tuyên bố rút khỏi tháng 5/2018 thực sự quá gian nan, mà chỉ một tính toán sai lầm cũng có thể gây ra hậu quả khôn lường.

Theo Lê Ánh (TTXVN)

Nhóm P4+1 và Iran họp khẩn tìm cách cứu vãn thỏa thuận hạt nhân Ngày 28/7, đại diện các nước còn lại trong thỏa thuận hạt nhân Iran đã họp khẩn tại Vienna (Áo) nhằm thảo luận các biện pháp cứu vãn thỏa thuận này, trong bối cảnh căng thẳng leo thang giữa Iran và phương Tây. Theo hãng tin AP, các nhà ngoại giao 4 nước ủy viên thường trực Hội đồng Bảo an LHQ gồm...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Trung Quốc tung chatbot đấu ChatGPT, cổ phiếu Phố Wall chao đảo bốc hơi 1.000 tỉ14:53

Ông Trump dọa trừng phạt Nga nếu ông Putin từ chối đàm phán chấm dứt chiến sự Ukraine09:59

Trung Quốc, Đức phản ứng sau khi ông Trump ký sắc lệnh rút khỏi WHO01:49

Ông Trump nói muốn gặp ông Putin ngay lập tức08:46

Tàu vận tải Nga cập cảng Syria, chuẩn bị cho cuộc rút quân09:12

Căn cứ hải quân ngầm ở độ sâu 500 m của Iran08:37

"Hỏa thần nhiệt áp" Nga ra đòn, nhằm thẳng cứ điểm Ukraine ở Kursk08:59

Tổng thống Trump lên tiếng về 'thảm kịch' hàng không ở thủ đô Washington DC10:41

Trung Quốc thông báo điện đàm ông Tập-ông Trump, TikTok không qua ải Tòa Tối cao Mỹ09:17

Hàng loạt diễn biến trước lễ nhậm chức của ông Trump09:58

Bức điện tín hé lộ nỗi lo của Đức về ông Trump08:02

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Những loại đồ uống ấm áp để bạn chào đón năm mới an lành

13:37:35 01/02/2025

Gừng là một loại gia vị với đặc tính tiêu hóa và chống buồn nôn. Uống một tách trà gừng ấm vào buổi sáng giúp kích thích hệ tiêu hóa, giảm đầy hơi và tăng cường tuần hoàn.

Nhật Bản quan ngại việc Mỹ rút khỏi WHO

10:00:02 01/02/2025

Ngày 31/1, Thủ tướng Nhật Bản Shigeru Ishiba bày tỏ quan ngại về việc Tổng thống Mỹ Donald Trump quyết định rút Mỹ khỏi Tổ chức Y tế thế giới (WHO).

BRICS phản ứng trước tuyên bố áp thuế 100% của Tổng thống Trump

09:56:36 01/02/2025

Trong khi đó, Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergey Ryabkov cho biết khối BRICS sẵn sàng đối thoại với ông Trump để làm rõ rằng mục đích của họ không phải là từ bỏ đồng USD, mà là rút ra bài học từ những chính sách sai lầm của Washington.

Động đất mạnh ngoài khơi tỉnh Aceh của Indonesia

09:41:23 01/02/2025

Tâm chấn trận động đất nằm cách Tapak Tuan, thủ phủ của Nam Aceh, khoảng 28 km về phía Tây Nam, ở độ sâu chấn tiêu 59 km. BMKG không ban bố cảnh báo sóng thần vì rung chấn không có khả năng gây ra sóng lớn.

Vụ trực thăng va chạm máy bay Mỹ làm 67 người chết: Thảm họa chờ sẵn?

09:05:37 01/02/2025

Không phận trên sân bay ở thủ đô Washington, Mỹ, nơi gần với hiện trường vụ va chạm giữa trực thăng quân sự và máy bay thương mại làm 67 người chết, từ lâu đã là nỗi ám ảnh với các phi công.

Trung Quốc xây trung tâm chỉ huy quân sự lớn nhất thế giới?

08:46:33 01/02/2025

Quân đội Trung Quốc được cho là đang xây dựng một khu phức hợp khổng lồ ở phía tây Bắc Kinh mà tình báo Mỹ tin rằng sẽ đóng vai trò là trung tâm chỉ huy thời chiến và lớn hơn nhiều so với Lầu Năm Góc.

Ông Trump cảnh báo BRICS

08:44:37 01/02/2025

Tổng thống Mỹ Donald Trump cảnh báo khối BRICS sẽ phải đối mặt với biện pháp trừng phạt thuế quan nếu quay lưng với đồng USD.

Ngoại trưởng Mỹ: Chiến sự với Nga kéo Ukraine tụt lại 100 năm

08:43:00 01/02/2025

Nhà ngoại giao hàng đầu của Mỹ cho rằng Ukraine đã phải hứng chịu thiệt hại nặng nề sau gần 3 năm nổ ra chiến sự với Nga.

Pháp hiện đại hóa pháo phòng không: Bài học từ Ukraine trong cuộc chiến chống UAV

08:04:51 01/02/2025

Dự kiến, phiên bản nâng cấp này sẽ hoàn thành vào mùa hè 2025, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc kết hợp AI vào hệ thống vũ khí phòng không.

Nga tiếp cận thành phố then chốt của Ukraine, chuẩn bị cho đà tiến tương lai

07:50:39 01/02/2025

Lực lượng Nga đang siết dần gọng kìm xung quanh thành phố miền đông của Ukraine là Pokrovsk, nơi đóng vai trò là trung tâm hậu cần then chốt của quân đội chính quyền Kyiv.

Na Uy bắt tàu nghi phá hoại cáp ngầm tại biển Baltic

07:50:34 01/02/2025

Cảnh sát Na Uy đã bắt một tàu có toàn bộ thủy thủ đoàn là người Nga vì nghi liên quan vụ làm hư tuyến cáp quang tại biển Baltic.

Quan hệ Iraq-Mỹ mở rộng ra ngoài hợp tác quân sự và an ninh

07:23:15 01/02/2025

Bên cạnh đó, sự hiện diện của các cơ sở giáo dục Mỹ tại Iraq như Đại học Mỹ ở Baghdad, Duhok và Sulaimaniyah cũng góp phần tăng cường giao lưu văn hóa và giáo dục giữa hai nước.

Có thể bạn quan tâm

Squid Game 3 xác nhận ngày lên sóng, lộ loạt tình tiết bất ngờ, V (BTS) góp mặt?

Phim châu á

14:39:36 01/02/2025

Sau thành công của phần 2, Squid Game phần 3 sắp sửa trở lại khi nhà sản xuất chính thức công bố ngày phát hành và loạt hình ảnh hé lộ nội dung mới. Động thái này khiến các fan phim đứng ngồi không yên .

Đoàn Văn Hậu đưa vợ con về Hà Nội tết ngoại, thái độ của em trai Doãn Hải My với anh rể gây chú ý

Sao thể thao

14:36:54 01/02/2025

Sau mấy ngày đón tết ở quê nội Thái Bình, mới đây, hậu vệ Đoàn Văn Hậu đã đưa bà xã Doãn Hải My và con trai Đoàn Minh Đăng (biệt danh bé Lúa) trở lại Hà Nội phố, đến chúc tết nhà ngoại.