Iran hy vọng lãnh đạo mới của IAEA sẽ hành động ‘trung lập’

Mai Hoàng Minh20:07 31/10/2019

Phát biểu trên được đưa ra sau khi ông Rafael Grossi, người Argentina, chính thức trở thành người đứng đầu IAEA hôm 29/10, kế nhiệm ông Yukiya Amano, người qua đời hồi tháng 7.

Ông Rafael Grossi phát biểu tại cuộc họp báo ở Vienna, Áo ngày 29/9/2019, sau khi được bầu làm Tổng giám đốc IAEA. (Ảnh: Kyodo/TTXVN)

Ngày 31/10, Iran bày tỏ hy vọng Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế ( IAEA) sẽ hành động “trung lập” dưới quyền nhà lãnh đạo mới, đồng thời cam kết duy trì hợp tác với các thanh sát viên của cơ quan này.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran Abbas Mousavi cho biết Tehran hy vọng dưới nhiệm kỳ của ông Grossi, IAEA “có thể đảm trách một cách trung lập và chuyên nghiệp những trách nhiệm quốc tế, cũng như những nhiệm vụ nhạy cảm của mình.”

Video đang HOT

Nhà ngoại giao này cho biết thêm: “Iran sẵn sàng duy trì tăng cường tương tác và hợp tác với thiện ý và sự tôn trọng lẫn nhau.”

IAEA có nhiệm vụ giám sát các hoạt động hạt nhân của Iran để đánh giá sự tuân thủ thỏa thuận Kế hoạch hành động chung toàn diện ( JCPOA), mà Tehran đã ký với các cường quốc năm 2015.

Văn kiện này hiện đang bị xói mòn nghiêm trọng sau khi Tổng thống Donald Trump rút sự tham gia của Mỹ hồi tháng 5/2018, và Iran cũng bắt đầu thực hiện các bước giảm tuân thủ thỏa thuận.

Theo Bích Liên (TTXVN/Vietnam )

Gian nan tìm 'liều thuốc' cứu thỏa thuận hạt nhân Iran

Đại diện các quốc gia còn lại trong thỏa thuận hạt nhân Iran 2015, còn gọi là Kê hoach Hanh đông chung toan diên (JCPOA) gồm Anh, Pháp, Đức, Trung Quốc, Nga và Iran sau cuộc họp khẩn tại Vienna (Áo) ngày 28/7 đã "tái khẳng định tiếp tục cam kết duy trì JCPOA".

Toàn cảnh cuộc họp giữa đại diện các nước Anh, Pháp, Nga, Trung Quốc, Đức và Iran nhằm thảo luận các biện pháp cứu vãn thỏa thuận, còn gọi là JCPOA, tại Vienna, Áo, ngày 28/7/2019. Ảnh: AFP/ TTXVN

Tuy nhiên, giống như cuộc họp đầu tiên ở thủ đô của nước Áo cách đây 1 tháng không đạt đột phá nào, hội nghị lần này cũng chưa thực sự mang lại điều gì mới mẻ, chưa thấy khả năng thế bế tắc sớm được tháo gỡ để cứu thỏa thuận đang "thoi thóp".

Cuộc họp này diễn trong bối cảnh đặc biệt, không chỉ căng thẳng Mỹ-Iran tiếp tục leo thang chưa có dấu hiệu hạ nhiệt, mà cả Anh, một bên tham gia JCPOA, cũng đã lao vào cuộc tranh cãi với Tehran sau khi hai bên bắt giữ tàu chở dầu của nhau. Mặc dù đều tuyên bố không muốn đối đầu, song cả Iran và Anh đều chưa tỏ thái độ nhân nhượng. Căng thẳng giữa Anh và Iran càng khiến cơ hội đạt được thỏa thuận giữa các nước thành viên Liên minh châu Âu (EU) tham gia JCPOA với Tehran trở nên khó khăn thêm.

Cho tới nay, Iran đã từng bước hiện thực hóa lời cảnh báo điều chỉnh phạm vi tuân thủ cam kết trong JCPOA, sau khi các quốc gia còn lại, đặc biệt là Anh, Pháp và Đức, không chỉ ra một con đường khả quan để cứu vãn thỏa thuận, giúp Iran tránh những đòn trừng phạt của Mỹ. Sau khi Tehran tuyên bố vượt xa hạn mức urani làm giàu cấp thấp được phép dự trữ là 300 kg và bắt đầu làm giàu urani hơn giới hạn 3,67% nêu trong thỏa thuận (lên 4,5%), ngay trước cuộc họp ngày 28/7, Tổ chức Năng lượng nguyên tử Iran xác nhận nước này đã làm giàu 24 tấn (24.000kg) urani kể từ khi tham gia JCPOA, và tái khởi động lại lò phản ứng nước nặng tại cơ sở Arak. Các chuyên gia cảnh báo khi mức làm giàu urani được nâng lên và lượng dự trữ cũng không ngừng gia tăng thì thời hạn một năm để Iran có đủ nguyên liệu chế tạo bom nguyên tử cũng thu hẹp, dù Tehran đã khẳng định không có ý định chế tạo bom nguyên tử.

Tuyên bố mới của Iran về con số 24 tấn urani đã làm giàu có thể là một động thái cảnh báo từ phía Tehran rằng nếu các nước châu Âu tiếp tục chậm trễ và để Iran một mình chống đỡ các biện pháp trừng phạt từ Washington, thì JCPOA cuối cùng sẽ chỉ còn là dĩ vãng. Thực tế thì nội dung cốt lõi của JCPOA là Iran hạn chế chương trình hạt nhân để đổi lấy việc quốc tế ngừng các biện pháp trừng phạt, hướng tới bình thường hóa quan hệ kinh tế.

Tuy nhiên, các biện pháp tái trừng phạt ngày càng siết chặt của Mỹ nhằm vào Iran, nhất là trong lĩnh vực dầu mỏ, ngành kinh tế chủ lực của quốc gia Hồi giáo này, đã làm tổn hại nặng nề nền kinh tế Iran. Ước tính 80% nền kinh tế Iran hiện đang phải chịu tác động của các biện pháp trừng phạt đơn phương mà Mỹ áp đặt, khiến Tehran tỏ ra "quyết liệt" gây sức ép, lấy việc tuân thủ JCPOA như một "quân bài mặc cả" buộc các nước EU cứu vãn thỏa thuận hạt nhân.

Trong khi đó, EU, một mặt chịu áp lực từ Mỹ để loại bỏ hoàn toàn JCPOA, mặt khác bị Iran thúc ép, thực sự "tiến thoái lưỡng nan". EU phụ thuộc vào quan hệ đồng minh với Mỹ, đồng thời lại có những lợi ích kinh tế khi duy trì hợp đồng thương mại với Iran, không thể đóng vai trò "cầu nối trung lập" để tháo gỡ căng thẳng giữa Tehran và Washington.

Sau cuộc họp tại Vienna, Thư trương Ngoai giao Iran Abbas Araqchi khăng đinh Tehran sẽ tiếp tục thu hẹp phạm vi tuân thủ cam kết và chỉ đảo ngược những quyết định này khi các đối tác châu Âu đưa ra biện pháp phù hợp nhằm đảm bảo lợi ích Tehran theo thỏa thuận, tuyên bố thể hiện thái độ khá cứng rắn của Iran.

Cùng với đó, các bên chưa có tiến triển gì trong việc dập mồi lửa căng thẳng vùng Vịnh xoay quanh các vụ bắt giữ, tấn công tàu chở dầu. Khả năng Anh tham gia một liên minh quân sự cùng với Mỹ tại vùng Vịnh, động thái được cho sẽ dẫn tới nguy cơ đối đầu quân sự, cũng bỏ ngỏ khi Anh đưa ra đề xuất thành lập một đội tàu hải quân hộ tống tàu của châu Âu qua khu vực này.

Tình trạng leo thang hiện nay đang tạo ra quá nhiều mối đe dọa lớn theo kiểu hiệu ứng domino. Khi thỏa thuận hạt nhân đổ vỡ, khó có gì ràng buộc Iran trong vấn đề sở hữu vũ khí hạt nhân, kèm theo đó là một cuộc đối đầu quân sự trực tiếp giữa Iran và Mỹ, mà sức nóng chắc chắn lan rộng cả khu vực Trung Đông. Khi đó thì an ninh của châu Âu cũng chịu ảnh hưởng. Bởi vậy EU vẫn chủ trương bảo vệ JCPOA, song dường như các nước EU chưa tìm được cách để "cân bằng" các lợi ích trong vấn đề này. Trong khi đó, "chiến thuật" gây sức ép của Iran cũng có nguy cơ "già néo đứt dây". Con đường cứu vãn thỏa thuận hạt nhân Iran kể từ sau khi Mỹ tuyên bố rút khỏi tháng 5/2018 thực sự quá gian nan, mà chỉ một tính toán sai lầm cũng có thể gây ra hậu quả khôn lường.

Theo Lê Ánh (TTXVN)

Nhóm P4+1 và Iran họp khẩn tìm cách cứu vãn thỏa thuận hạt nhân Ngày 28/7, đại diện các nước còn lại trong thỏa thuận hạt nhân Iran đã họp khẩn tại Vienna (Áo) nhằm thảo luận các biện pháp cứu vãn thỏa thuận này, trong bối cảnh căng thẳng leo thang giữa Iran và phương Tây. Theo hãng tin AP, các nhà ngoại giao 4 nước ủy viên thường trực Hội đồng Bảo an LHQ gồm...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Nạn nhân sống sót kể khoảnh khắc cuối cùng trên máy bay Hàn Quốc gặp nạn02:10

Hàn Quốc tìm thấy một hộp đen của máy bay gặp nạn, hé lộ những phút cuối cùng02:23

Ông Trump 'ra tay' trước khi nhậm chức09:28

Ông Trump có kế hoạch mở rộng lãnh thổ nước Mỹ?07:51

Tổng thống Putin: Nga sẵn sàng cho một cuộc 'đấu tên lửa' với Mỹ08:11

Mỹ cảnh báo khả năng Nga công nhận chương trình hạt nhân Triều Tiên15:14

Chính phủ mới Syria muốn Nga 'xem xét lại' hiện diện quân sự08:31

Chồng tổ chức hiếp dâm tập thể đối với vợ, lãnh án 20 năm tù09:18

Tin đồn 'ông Putin cho con trai đến Ukraine chiến đấu' có chính xác?06:34

Liệu có một ngày tỉ phú Elon Musk thành Tổng thống Mỹ?08:01

Khó lường với xung đột Nga - Ukraine15:25

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Đông Âu lo lắng khi thỏa thuận vận chuyển khí đốt Nga - Ukraine sắp hết hạn

20:21:46 31/12/2024

EU từ lâu lập luận rằng các quốc gia thành viên vẫn nhập khẩu khí đốt của Nga qua Ukraine, đặc biệt là Áo và Slovakia, có thể xoay xở mà không cần lượng khí đốt này.

Nga dùng công nghệ mới "đánh đố" phòng không Ukraine trước mưa hỏa lực

20:15:33 31/12/2024

Guardian dẫn các nguồn tin quân sự Ukraine giấu tên cho biết Nga đang tích hợp AI để tạo ra các bầy đàn UAV , cho phép các UAV Shahed phối hợp tấn công và vượt qua hệ thống phòng không của Kiev.

Bức tranh tương phản giữa xu hướng mua sắm và tiêu dùng ở Mỹ

19:43:27 31/12/2024

Trong bối cảnh kinh tế khó khăn, Walmart và Aldi đã trở thành điểm đến ưa thích của người tiêu dùng, bao gồm cả các hộ gia đình có thu nhập cao trên 100.000 USD/năm.

Vụ lao xe vào chợ Giáng sinh ở Đức: Nghi phạm bị nghi mắc bệnh tâm thần

19:41:51 31/12/2024

Trong khi đó, các công tố viên cho biết Abdulmohsen đã bị tạm giam vì 5 tội danh giết người và 205 tội danh cố ý giết người, nhưng cho đến nay vẫn chưa bị buộc tội liên quan đến khủng bố.

Canada điều tra vụ máy bay gặp sự cố khi hạ cánh tại sân bay Halifax

19:39:35 31/12/2024

Theo các phương tiện truyền thông địa phương, chiếc máy bay gặp nạn đã được di dời khỏi hiện trường và đường băng tại sân bay đã được mở lại để phục vụ các chuyến bay bình thường.

Kỳ vọng vào những điều tốt đẹp trong thông điệp Năm mới

19:35:13 31/12/2024

Trong khi đó, lãnh đạo đảng Tự do đối lập Peter Dutton cũng đã gửi thông điệp Năm mới, trong đó nhấn mạnh rằng năm 2025 là cơ hội để Australia trở lại đúng quỹ đạo .

Nhà lãnh đạo Triều Tiên gửi thư cho Tổng thống Putin nói về kỳ vọng năm 2025

19:23:18 31/12/2024

Hãng tin Kyodo cho biết thêm vào tháng 12, Triều Tiên nói rằng thoả thuận hợp tác quốc phòng với Liên bang Nga, được gọi là Thoả thuận Quan hệ đối tác chiến lược toàn diện, đã chính thức có hiệu lực.

Chủ tịch Tập Cận Bình: Hợp tác chiến lược Trung Quốc - Nga đang đạt được tầm cao mới

19:20:38 31/12/2024

Về phần mình, Tổng thống Putin cũng gửi lời chúc mừng chân thành tới Chủ tịch Tập Cận Bình nhân dịp Năm mới 2025. Trong lời chúc, nhà lãnh đạo Nga cũng chúc người dân Trung Quốc đón một Năm mới hạnh phúc và thịnh vượng.

Thủ tướng Nhật Bản lên kế hoạch gặp ông Donald Trump sau lễ nhậm chức Tổng thống Mỹ

19:17:07 31/12/2024

Tuy nhiên, các nguồn tin nói rằng Thủ tướng Ishiba cho rằng cả hai bên nên tổ chức cuộc gặp thượng đỉnh song phương chính thức đầu tiên khi ông đến thăm Mỹ vào tháng 2 hoặc có thể sau đó.

Lực lượng Houthi tập kích tên lửa đạn đạo siêu thanh vào Israel

19:14:26 31/12/2024

Tuyên bố trên được Đại sứ Danon đưa ra trong cuộc trả lời phỏng vấn báo giới cùng ngày. Ông khẳng định Israel không có ý định tấn công Yemen, nhưng sẽ đáp trả bất kỳ cuộc tấn công nào từ khu vực do Houthi kiểm soát ở Yemen.

Trung Quốc dập tắt tin đồn cặp gấu trúc bị ngược đãi tại vườn thú ở Mỹ

18:58:39 31/12/2024

Hành động thực thi pháp luật này trái ngược với việc Trung Quốc chỉ trích Mỹ vào năm ngoái về sức khỏe của một con gấu trúc tại Vườn thú Memphis sau khi những hình ảnh cho thấy nó trông gầy gò.

Syria tổ chức hội nghị toàn quốc bàn về tương lai đất nước

18:56:55 31/12/2024

Ngoại trưởng Kuwait Abdullah Ali Al Yahya cũng đã đến thăm Damascus cùng ngày 30/12 cùng với Jassim Mohammed Al Badawi, Tổng thư ký Hội đồng Hợp tác vùng Vịnh, Bộ Ngoại giao Kuwait cho biết

Có thể bạn quan tâm

Sao Hoa ngữ bên gia đình trong dịp nghỉ lễ

Sao châu á

23:45:33 31/12/2024

Dù cuối năm là thời điểm bận rộn với công việc nhưng nhiều nghệ sĩ lại chọn ở bên gia đình, tạm gác những bề bộn của cuộc sống để có những giây phút nghỉ ngơi bên người thân yêu.

Trong tháng tới, hãy ăn 4 món rau bổ dưỡng, thơm ngon lại mang ý nghĩa may mắn này

Ẩm thực

23:37:17 31/12/2024

Chúng ta không chỉ cần điều chỉnh thói quen tốt, có lợi cho sức khỏe mà còn cần ăn uống đầy đủ để cầu mong những điều tốt lành và may mắn trong năm mới.