Iran có thể chấp nhận đề xuất mới của EU về khôi phục JCPOA
Ngày 12/8, hãng thông tấn IRNA dẫn lời một quan chức ngoại giao cấp cao của Iran cho biết văn bản dự thảo “cuối cùng” do Liên minh châu Âu (EU) đề xuất nhằm cứu vãn thỏa thuận hạt nhân ký năm 2015 có tên gọi Kế hoạch hành động chung toàn diện (JCPOA) có thể chấp nhận được nếu đáp ứng được những yêu cầu chính của Tehran.
Kỹ thuật viên Iran kiểm tra các thiết bị tại cơ sở làm giàu urani Isfahan, cách thủ đô Tehran 420 km về phía nam. Ảnh minh họa: AFP/TTXVN
Theo nguồn tin trên, Tehran đang xem xét đề xuất trên của EU. Quan chức này cho biết thêm những đề xuất đó có thể chấp nhận được nếu đáp ứng những yêu cầu của Iran về các vấn đề trừng phạt và sự bảo đảm của Mỹ đối với JCPOA. Iran muốn có được sự bảo đảm từ Mỹ rằng không một tổng thống tương lai nào của Mỹ sẽ lại rút khỏi JCPOA nếu thỏa thuận này được khôi phục. Hồi năm 2018, Tổng thống Mỹ khi đó Donald Trump đã rút Mỹ khỏi JCPOA và tái áp đặt các biện pháp trừng phạt nhằm vào Iran. Tuy nhiên, Tổng thống Joe Biden không thể đưa ra sự bảo đảm chắc chắn như vậy vì JCPOA là một thỏa thuận mang tính chính trị hơn là một hiệp ước có ràng buộc pháp lý.
Trước đó, ngày 8/8, Đại diện cấp cao EU về chính sách an ninh và đối ngoại Josep Borrell, người từng đảm nhận vai trò điều phối các cuộc đàm phán, cho biết văn bản dự thảo dài 25 trang đã được đệ trình để các nước có liên quan đưa ra quyết định. Mỹ sau đó tuyên bố sẵn sàng “nhanh chóng ký kết một thỏa thuận” để khôi phục JCPOA trên cơ sở các đề xuất do EU đưa ra. Giới chức Iran cũng cho biết nước này sẽ thông báo cho EU quan điểm của Tehran sau các cuộc tham vấn trong nước.
Hôm 9/8 vừa qua, người phát ngôn về chính sách đối ngoại của EU, ông Peter Stano, cho biết EU hy vọng Tehran và Washington sẽ nhanh chóng phản hồi về văn bản dự thảo nói trên để khôi phục JCPOA.
Iran hối thúc Mỹ lựa chọn giữa thỏa thuận hạt nhân và các yêu cầu đơn phương
Ngày 6/7, Ngoại trưởng Iran Hossein Amir-Abdollahian yêu cầu Mỹ lựa chọn giữa việc theo đuổi một thỏa thuận về hạt nhân hoặc tiếp tục duy trì những yêu cầu đơn phương của mình.
Ngoại trưởng Iran Hossein Amir-Abdollahian tại cuộc họp báo ở Tehran, Iran. Ảnh: AFP/TTXVN
Trong một tuyên bố trên tài khoản Twitter sau cuộc điện đàm với Đại diện cấp cao phụ trách an ninh và đối ngoại của Liên minh châu Âu (EU) Josep Borrell, Ngoại trưởng Amir-Abdollahian cho biết một thỏa thuận song phương về đàm phán hạt nhân chỉ có thể có được dựa trên sự hiểu biết và lợi ích chung và Iran vẫn sẵn sàng đối thoại để tiến tới một thỏa thuận lâu dài, vững mạnh. Do vậy, ông Amir-Abdollahian cho rằng Mỹ cần quyết định nếu muốn một thỏa thuận như vậy hoặc duy trì các yêu cầu đơn phương.
Cũng liên quan đến vấn đề này, cùng ngày, phát biểu trong cuộc họp báo chung tại thủ đô Tehran với Ngoại trưởng Qatar Mohammed bin Abdulrahman Al-Thani đang ở thăm Iran, Ngoại trưởng Amir-Abdollahian nhấn mạnh nước này xác định tìm kiếm một thỏa thuận hạt nhân chắc chắn và lâu dài với các cường quốc thế giới và bất chấp những tuyên bố của Mỹ, Tehran không đưa ra bất kỳ yêu cầu nào ngoài thỏa thuận hạt nhân này. Ông cũng nhấn mạnh Mỹ nên đảm bảo rằng Iran sẽ được hưởng lợi đầy đủ từ một thỏa thuận được khôi phục năm 2015. Cho đến nay, phía Mỹ vẫn chưa thể đưa ra những đảm bảo như vậy.
Trước đó, ngày 29/6, cuộc đàm phán gián tiếp mới nhất giữa Iran và Mỹ nhằm khôi phục thỏa thuận hạt nhân Iran năm 2015 mang tên Kế hoạch Hành động chung toàn diện (JCPOA) đã kết thúc tại Doha (Qatar) mà "không đạt được tiến bộ nào" sau 2 ngày đàm phán.
Tiến trình đàm phán nhằm khôi phục thỏa thuận hạt nhân Iran đang rơi vào bế tắc từ tháng 3 do Iran và Mỹ có nhiều quan điểm khác biệt. Iran đã đưa ra một số điều kiện, trong đó việc yêu cầu Washington dỡ bỏ tất cả các lệnh trừng phạt liên quan thỏa thuận này, đồng thời đưa Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) ra khỏi danh sách tổ chức khủng bố. Tuy nhiên, Washington từ chối các yêu cầu của Tehran.
Quan chức cấp cao EU bất ngờ thăm Iran nhằm thảo luận vấn đề hạt nhân Iran cho biết Đại diện cấp cao phụ trách chính sách an ninh và đối ngoại của Liên minh châu Âu (EU) Josep Borrell sẽ tới thủ đô Tehran trong ngày 24/6 nhằm thảo luận về những nỗ lực khôi phục lại thỏa thuận hạt nhân ký năm 2015. Đại diện cấp cao về chính sách an ninh và đối ngoại của EU...