Iran cảnh báo Arab Saudi đang ‘đổ dầu vào lửa’

Mai Phương Lý15:46 07/01/2016

Iran cho rằng Riyadh luôn muốn đối đầu với Tehran, kêu gọi cần sớm chấm dứt tình trạng này để giảm căng thẳng.

Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif tổ chức họp báo tại Tehran ngày 6/1. Ảnh: AFP.

“ Arab Saudi phản đối cách ngoại giao của Iran trong hai năm rưỡi qua”,AFP dẫn lời Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif phát biểu trong buổi họp báo với người đồng cấp Iraq Ibrahim al-Jaafari ở thủ đô Tehran hôm qua.

Ông Zarif cho biết Arab Saudi đã hành động ngược lại với những nỗ lực của Iran, phản đối thỏa thuận hạt nhân, cáo buộc Riyadh còn “thực hiện biện pháp chống Tehran” bằng cách giữ giá dầu thấp.

“Xu hướng tạo ra căng thẳng này phải chấm dứt. Chúng ta cần đoàn kết… và dừng những kẻ đang đổ dầu vào lửa”, ông Zarif nói.

Các nhà ngoại giao Iran hôm qua đã trở về nước theo yêu cầu từ Arab Saudi. Arab Saudi ngày 3/1 cắt đứt quan hệ với Iran sau khi đại sứ quán của nước này ở Tehran bị ném bom xăng ngày 2/1 liên quan đến việc Riyadh xử tử giáo sĩ dòng Shiite Nimr al-Nimr.

Căng thẳng giữa Iran và Arab Saudi tăng cao sau khi Tehran cùng các cường quốc thế giới đạt thỏa thuận hạt nhân tháng 7/2015. Thỏa thuận, nếu được thực hiện toàn bộ, sẽ xóa bỏ lệnh trừng phạt áp đặt lên ngành công nghiệp dầu mỏ và khí đốt Iran, tạo ra thách thức đối với vị trí của Arab Saudi ở Trung Đông.

Giá dầu thế giới đã giảm hơn 60% kể từ giữa năm 2014. Arab Saudi, quốc gia trụ cột trong Tổ chức các nước xuất khẩu dầu (OPEC), từ chối cắt giảm sản lượng nhằm giành thêm thị phần, giảm thu nhập của các nước sản xuất dầu khác, trong đó có Iran.

Như Tâm

Video đang HOT

Theo VNE

Cuộc chiến giấu mặt giữa Iran và Arab Saudi

Vụ xử tử giáo sĩ Hồi giáo dòng Shiite là giọt nước tràn ly khiến mâu thuẫn âm ỉ giữa Iran và Arab Saudi bùng phát, thổi bùng xung đột trong khu vực.

Một người dân Iran cầm ảnh của giáo sĩ Nimr, người vừa bị Arab Saudi xử tử. Ảnh:Reuters

Ngồi uống trà trên chiếc sofa truyền thống của người Yemen, người đàn ông 41 tuổi Sultan Zaied, một nhân viên kế toán ở thủ đô Sanas, cho rằng cuộc chiến ngoại giao giữa Arab Saudi và Iran đã làm gia tăng đáng kể căng thẳng ở Yemen, và cuộc khủng hoảng vẫn đang tiếp diễn.

"Họ đang tấn công mọi thứ", ông nói, ám chỉ tới các cuộc không kích của liên quân do Arab Saudi dẫn đầu nhắm vào phiến quân Houthi, những người được cho là do Iran hậu thuẫn. "Đây là bằng chứng cho thấy các nỗ lực đàm phán đang thất bại".

Trong khi nhiều quốc gia và tổ chức vũ trang ở Trung Đông đang tập hợp sau hai người khổng lồ khu vực là Iran và Arab Saudi, giới phân tích cho rằng cuộc khủng hoảng ngoại giao giữa hai nước sau vụ Riyadh xử tử giáo sĩ nổi tiếng dòng Shiite Nimr al-Nimr với tội danh "kích động bạo lực, ủng hộ khủng bố" đã tác động lên khắp khu vực.

Các chuyên gia phân tích cho rằng nếu cuộc khủng hoảng này tiếp tục lan rộng, các cuộc chiến ở Trung Đông, nhất là chiến dịch chống lại phiến quân Nhà nước Hồi giáo (IS), sẽ bị ảnh hưởng nặng nề và khó có thể sớm kết thúc trong hòa bình.

"Cuộc khủng hoảng ngoại giao này đã làm tiêu tan triển vọng hòa bình cho Syria và tình hình tương tự cũng sẽ diễn ra với Yemen", ông Giorgio Cafiero, sáng lập viên tổ chức tư vấn Gulf State Analytics, nhận định.

Phiến quân IS có lẽ là kẻ được hưởng lợi nhiều nhất từ cuộc khủng hoảng này, bởi nó đang góp phần làm gia tăng hỗn loạn trong khu vực, điều kiện rất tốt cho các tổ chức khủng bố như IS trỗi dậy và phát triển, ông Cafiero nói.

Kuwait mới đây đã tham gia vào các quốc gia có đông đảo người Sunni cắt đứt hoặc hạ cấp quan hệ ngoại giao với Iran sau vụ khủng hoảng, gồm Bahrain, Sudan và Các tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE), đồng thời bày tỏ sự ủng hộ đối với quyết định của Arab Saudi.

Sau khi giáo sĩ Nimr bị xử tử, đại sứ quán của Arab Saudi ở Tehran đã bị đốt phá, và Riyadh ngay sau đó đã cắt đứt quan hệ ngoại giao với Iran.

Người dân Iran mang khẩu hiệu đòi báo thù cho giáo sĩ Nimr. Ảnh: AP

Nguồn gốc mâu thuẫn

Theo chuyên gia Mark Fitzpatrick thuộc Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (IISS) ở Mỹ, cuộc xung đột hiện nay giữa Iran và Arab Saudi có nguồn gốc lịch sử từ lâu đời, và vụ hành quyết giáo sĩ Nimr chỉ là một giọt nước làm tràn ly.

"Kuwait, UAE và Bahrain là các nước có nhiều điểm chung với Arab Saudi trong quan điểm coi Iran là một mối đe dọa, và mối đe dọa này càng khiến họ lo lắng sau khi Iran đạt thỏa thuận hạt nhân với phương Tây", ông Fitzpatrick nói.

Nếu thỏa thuận hạt nhân giữa Iran và các cường quốc phương Tây được thực thi, Tehran sẽ được nới lệnh cấm vận và tăng cường hoạt động kinh tế của mình, thúc đẩy hoạt động viện trợ cho các tổ chức vũ trang trong khu vực như Hezbollah hay Houthi ở Yemen. Tuy nhiên, mọi chuyện sẽ không dừng lại ở khía cạnh kinh tế, ông Fitzpatrick cho biết.

"Cuộc xung đột này ngày càng thể hiện sự chia rẽ giữa người Shiite và người Sunni, đồng thời phản ánh mâu thuẫn có từ xa xưa giữa các nước vùng Persia với các nước Arab. Đây là một phần do lịch sử, và một phần do mối quan hệ ngày càng xấu đi giữa các quốc gia trong khu vực", ông cho hay.

Chuyên gia Max Abrahms, giáo sư khoa học chính trị tại Đại học Northeastern thì cho rằng cả Iran và Arab Saudi đều đang sử dụng cuộc xung đột này như một trò chơi quyền lực phục vụ các mục đích chính trị trong nước.

"Chính phủ Iran và Arab Saudi là sự phản chiếu lẫn nhau. Bằng cách chĩa mũi dùi vào nước khác, họ sẽ lôi kéo được sự ủng hộ của những người theo đường lối cứng rắn trong thời điểm cả hai chính phủ đều đang bị coi là mềm yếu vì nhiều lý do khác nhau", theo ông Abrahms.

Hậu quả lâu dài

Chuyên gia Cafiero cho rằng với việc các cường quốc khu vực mải công kích lẫn nhau và không chịu ngồi vào bàn đàm phán, cơ hội giải quyết các cuộc chiến ở Syria, Yemen và Libya bằng biện pháp hòa bình ngày càng ít hỏi hơn.

Có thể cuộc khẩu chiến hiện nay giữa Iran và Arab Saudi sẽ không dẫn tới một cuộc chiến tranh toàn diện giữa hai nước, nhưng nhiều khả năng hai cường quốc khu vực này sẽ tăng cường các hoạt động can dự của mình ở Syria và Yemen, nơi cuộc chiến ủy nhiệm giữa hai nước ngày càng thể hiện rõ nét hơn bao giờ hết.

Iran và Arab Saudi có thể đẩy mạnh cuộc chiến ủy nhiệm trong khu vực. Đồ họa:VOA

"Trong thời gian tới, khả năng cao là hai bên sẽ thúc đẩy các cuộc chiến ủy nhiệm quyết liệt hơn nữa", ông nói.

Theo giáo sư Abrahms, bản chất giáo phái của cuộc xung đột hiện nay giữa Iran và Arab Saudi, bất cứ vì lý do gì, cũng có thể khoét sâu thêm chia rẽ trong khu vực. Những giọng điệu hằn học đã càng thổi bùng ngọn lửa chiến tranh, trong khi cộng đồng người Shiite lại càng bất bình hơn với người Sunni, thể hiện bằng những tuyên bố đòi trả thù cho giáo sĩ Nimr đến từ các quan chức Lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran.

Người Shiite trên khắp Trung Đông và nhiều nước khác trên thế giới cũng đã bày tỏ nỗi giận dữ đối với hành động xử tử giáo sĩ Nimr của Arab Saudi, và những nỗi tức giận này khó có thể được xoa dịu trong tương lai gần, ông Abrahms nói.

"Xét trên diện rộng, các cuộc xung đột ở Trung Đông hiện nay là hậu quả của mâu thuẫn giáo phái này. Căng thẳng bùng phát giữa Iran và Arab Saudi ngay từ những ngày đầu năm 2016 sẽ là điềm báo rất xấu cho tương lai của toàn Trung Đông", chuyên gia này nhấn mạnh.

Trí Dũng

Theo VNE

Kuwait triệu đại sứ tại Iran về nước Kuwait hôm nay triệu đại sứ của nước này tại Iran về nước, không lâu sau khi Arab Saudi và Bahrain cắt đứt quan hệ với Iran. Phụ nữ Iran biểu tình phản đối Arab Saudi xử tử giáo sĩ dòng Shiite Nimr al-Nimr tại thủ đô Tehran ngày 4/1. Ảnh: AFP. "Một nguồn tin chính thức từ Bộ Ngoại giao Kuwait cho...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Nội bộ Mỹ mâu thuẫn về Ukraine?08:24

Ông Trump tận dụng cơ hội ông Biden ân xá cho con trai?01:28

Nga liên lạc với 'lực lượng mạnh nhất' ở Syria14:18

Trăn khổng lồ xuất hiện trên đường ngập nước sau trận mưa lớn08:31

Triều Tiên lần đầu lên tiếng về vụ thiết quân luật Hàn Quốc09:01

Nga phóng gần 300 tên lửa và UAV, Ukraine điều F-16 ứng phó?08:24

Mỹ tấn công mục tiêu ở Syria, Iran cân nhắc triển khai quân08:28

Nga tuyên bố chưa thể đàm phán với Ukraine08:20

2024 sẽ trở thành năm nóng nhất lịch sử00:53

Trung Quốc triển khai gần 90 tàu, Đài Loan nâng mức báo động?19:25

Ông Trump nói Canada, Mexico nên thành tiểu bang Mỹ vì đang nhận 'trợ cấp'08:37

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Người đàn ông phát hiện u phổi ác tính từ dấu hiệu không ngờ

05:45:09 19/12/2024

Tổn thương được chẩn đoán hướng tới u phổi, dạng u phế quản trung tâm xâm lấn trung thất, gây hẹp phế quản gốc trái. Sau khi có kết quả, ông N. được chuyển đến bệnh viện chuyên khoa để điều trị.

Tổng thống Hàn Quốc đối mặt bê bối mới liên quan đến nhà ngoại cảm

05:38:28 19/12/2024

Ông Jeon là người được cho là có quan hệ gần gũi với Tổng thống Yoon Suk Yeol và vợ ông Yoon. Lệnh khám xét và thu giữ cũng được thực hiện tại nhà riêng của người này.

Nga sẽ đưa vụ Ukraine ám sát tướng cấp cao ra cuộc họp của Liên hợp quốc

05:36:17 19/12/2024

Tuyên bố của bà Zakharova được đưa ra trong bối cảnh cơ quan điều tra Nga đã bắt giữ một nghi phạm liên quan đến vụ ám sát ông Kirillov, Tư lệnh Lực lượng Phòng vệ Bức xạ, Hóa học và Sinh học của Nga.

Boeing nối lại tất cả các chương trình sản xuất máy bay

05:34:14 19/12/2024

Boeing tuần trước xác nhận đã tái khởi động sản xuất loại máy bay bán chạy 737 MAX vào đầu tháng 12, khoảng 1 tháng sau cuộc đình công kéo dài 7 tuần của 33.000 công nhân nhà máy kết thúc.

Hà Lan phạt Netflix gần 5 triệu USD vì cách xử lý dữ liệu người dùng

05:31:24 19/12/2024

Nhà chức trách lưu ý Netflix sau đó đã cập nhật tuyên bố về quyền riêng tư và tăng cường thông tin cho người đăng ký về việc sử dụng dữ liệu của họ. Công ty Netflix đã đệ đơn kháng cáo khoản tiền phạt nói trên.

IEA dự báo lượng than đá sử dụng tăng cao kỷ lục lên 8,7 tỷ tấn

05:29:42 19/12/2024

IEA cũng cho rằng các nhà máy nhiệt điện ngày càng sử dụng nhiều than đá trong năm qua, đặc biệt Trung Quốc tiêu thụ nhiên liệu này nhiều hơn 30% so với các nước khác trên thế giới.

Israel ra điều kiện rút quân khỏi vùng đệm với Syria

05:27:32 19/12/2024

Động thái của Israel tiến vào vùng đệm - vốn được thiết lập sau cuộc chiến tranh Arập - Israel năm 1973 - đã bị nhiều nước và Liên hợp quốc chỉ trích là hành vi vi phạm các thỏa thuận quốc tế, đồng thời kêu gọi rút quân.

Hàn Quốc: Chỉ định 11 khu vực tuyết rơi dày là vùng thảm họa đặc biệt

05:25:41 19/12/2024

Các khu vực được chỉ định là vùng thảm họa đặc biệt có thể nhận được tiền hỗ trợ của nhà nước cho công tác phục hồi. Những người bị ảnh hưởng cũng có thể nhận được thêm hỗ trợ, chẳng hạn như hoãn nộp thuế.

Nga khẳng định ưu tiên bảo hộ công dân tại Syria

05:23:45 19/12/2024

Ngày 18/12, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova cho biết Nga đang liên lạc với chính quyền lâm thời ở Syria để bảo đảm an toàn cho công dân Nga tại quốc gia Trung Đông này.

Giáo hoàng Francis tiết lộ từng là mục tiêu của âm mưu ám sát

22:08:31 18/12/2024

Giáo hoàng Francis tiết lộ rằng ông là mục tiêu của một vụ đánh bom liều chết trong chuyến thăm Iraq cách đây 3 năm, theo Reuters hôm nay 18.12.

Ngoại trưởng Malaysia sẽ bị phạt vì hút thuốc ở quán ăn ven đường

22:05:05 18/12/2024

Hôm nay (18.12), Bộ trưởng Y tế Malaysia Dzulkefly Ahmad cho biết Ngoại trưởng nước này Mohamad Hasan sẽ bị phạt vì bị bắt gặp hút thuốc ở quán ăn ven đường.

Nga xử một công dân về tội cố đầu độc binh sĩ để ủng hộ Ukraine

22:02:36 18/12/2024

Hãng thông tấn RIA Novosti dẫn thông báo từ FSB cho hay tòa án đã tuyên án người đàn ông nói trên, một cư dân ở thành phố Barnaul thuộc vùng Altai của Nga, phạm tội cố ý tấn công và cố ý phản quốc , theo AFP.