iPhone giá 50 triệu – bằng cả mấy tháng lương nhưng tại sao nhiều người vẫn đổ xô mua không tính toán?

Có cảm giác chỉ cần trên tay cầm “táo khuyết” thì đi đường, ai cũng phải ngước nhìn mình và đầu mình sẽ được ngẩng cao hơn bình thường.

Tôi vừa đọc lại lần thứ n bộ sách Dạy Con Làm Giàu của tác giả Robert Kiyosaki. Trong lúc đầu óc vẫn đang cố gắng phân loại các thông tin trong sách, tôi chợt nhận ra Apple lại vừa ra mắt mẫu iPhone mới nhất – iPhone 13. Và không khó để đoán trước rằng lần này cũng như mọi lần khác, hẳn sẽ có nhiều người đã sẵn sàng bỏ ra 1, thậm chí 2-3 tháng lương để “rước” một chiếc về nhà.

iPhone 13 chắc chắn là không đểu đi đâu được rồi, nhưng liệu nó có tốt đến mức chúng ta dùng thu nhập cả tháng trời để đổi lấy không? Cá nhân tôi cho rằng nó hoàn toàn không cần thiết, dẫu rằng tôi có thể chỉ ra lý do vì sao người trẻ mê nó đến thế.

Đầu tiên, tâm lý người khác có gì mình phải có đó là đặc điểm chung ở nhiều người trẻ hiện tại. Điều này một phần xuất phát từ suy nghĩ ganh đua, không chịu thua kém ai. Tính ra thì đây cũng là một tính tốt nhưng vào khoảnh khắc bạn tỏ ra băn khoăn có nên mua hay không, việc này đã phản ứng sự thật rằng khả năng kinh tế của bạn có thể chưa đạt đến trình độ nhất định nói mua là mua rồi. Tôi khác ở bạn ở điểm này, bản thân tôi hoàn toàn không thấy băn khoăn, vì tôi đơn giản là không có tiền để mua.

Bảo tôi dành 1 tháng, thậm chí vài tháng lương để mua một thứ gì đó, với điều kiện thứ này là thứ cần thiết cho tôi, hoặc nếu không có nó thì ngày mai tôi không được thấy ánh mặt trời hay không có nó thì sau này tôi không kiếm được nhiều tiền, không có nó tôi có thể ế suốt đời thì ok, tôi sẽ chấp nhận đào tiền. Tuy nhiên, rõ ràng iPhone 13 hoàn toàn không cải thiện được chất lượng cuộc sống, thậm chí vì nó mà bạn còn phải hạ thấp mức sống của mình xuống.

Chi tiêu quá khả năng có thể gây ra hậu quả gì là điều ai cũng biết rõ. Cuộc sống trong bạn trong vòng 1-2 tháng, thậm chí vài tháng tới sẽ bị ảnh hưởng rõ ràng. Trong lúc người khác ăn cơm thì bạn uống nước, trong lúc người khác ăn thịt thì bạn uống canh, trong lúc người khác cười vui thì bạn thầm khóc, chỉ có thể chạm vào chiếc iPhone 13 trên tay để tự an ủi bản thân, đây chính là món ăn tinh thần quý giá nhất.

Thứ 2, có một lý do lớn khiến mọi người thường đổ xô đi mua các mẫu điện thoại mới nhất của Apple vì họ cho rằng, chúng là biểu tượng của địa vị xã hội. Có cảm giác chỉ cần trên tay cầm “táo khuyết” thì đi đường, ai cũng phải ngước nhìn mình và đầu mình sẽ được ngẩng cao hơn bình thường.

Trên thực tế, hầu hết chúng ta đều là những người bình thường. Không ai quan tâm bạn dùng điện thoại hãng nào, thậm chí bạn có cầm trên tay một chiếc điện thoại giá cao ngất trời thì người khác cũng chỉ nhìn vào điện thoại của bạn thêm đôi ba lần chứ chẳng buồn để ý đến bạn.

Tôi chưa từng thấy bà bán hoa quả nào vì bạn dùng iPhone đời mới mà giảm giá thêm cho bạn. Nhân viên quán cafe không vì chiếc điện thoại đắt tiền của bạn mà run tay và cũng chẳng ai nhường ghế cho bạn trên xe bus chỉ vì tay bạn cầm iPhone 13.

Phiên bản điện thoại di động mới nhất của Apple hay các mặt hàng xa xỉ khác đều không phải là biểu hiện của địa vị xã hội. Những thứ người giàu và người có địa vị xã hội cao sử dụng được mặc định là đắt đỏ nhờ vào sự giàu có cũng như khối tài sản họ sở hữu, điều đó không đồng nghĩa với việc bạn sử dụng những thứ đắt tiền là có thể sở hữu tài sản như họ. Đừng nhầm lẫn 2 khái niệm này!

Trong Dạy Con Làm Giàu cũng đã viết, sự xa xỉ thực sự là phần thưởng của việc đầu tư và tích lũy tài sản. Những người giàu có đã xây dựng tài sản của họ trong một thời gian dài, sau đó sử dụng thu nhập do những tài sản của họ tạo ra để mua các món đồ xa xỉ. Cùng lúc đó, người nghèo và tầng lớp trung lưu lại dùng những đồng tiền khó khăn lắm mới kiếm được để mua đồ xa xỉ.

Đối với hầu hết người lớn, điều chúng ta phải làm không phải là sử dụng tiền vay một cách bốc đồng để mua các món đồ đắt đỏ mà là duy trì các khoản chi tiêu ở mức thấp. Giảm việc vay nợ và làm việc chăm chỉ sẽ giúp chúng ta có được nền tảng tài sản vững chắc cho công việc kinh doanh của mình cũng như gia tăng tính bền vững cho tương lai.

Không hài lòng là bánh xe theo chiều lũy tiến, và ai cũng muốn sở hữu những thứ tốt hơn. Không ai cấm bạn dùng iPhone hay các món đồ hiệu khác, nhưng bạn phải cố gắng kiếm tiền, phát triển kỹ năng và khả năng kiếm tiền của bản thân.

Đôi khi tôi nghĩ, bây giờ thế giới ngày càng thay đổi và công nghệ ngày càng tiến bộ nhanh hơn. Những khái niệm như “big data” hay “AI” luôn lọt vào tai chúng ta mỗi ngày, vô số người, trong đó có tôi thỉnh thoảng cũng cảm thấy lo lắng, không biết con đường phía trước sẽ ra sao. Nhưng đồng thời tôi cũng nghĩ lại, thời đại này ngày càng tạo ra nhiều cơ hội cho bạn, gia đình bạn và thậm chí nhiều thế hệ sau.

Có lẽ trong một vài năm nữa, các thế hệ tương lai sẽ nhìn lại thời đại hiện tại của chúng ta và cảm thấy rằng đây là một thời kỳ đầy cơ hội. Vì vậy, tốt hơn hết bạn nên cố gắng bình tĩnh, làm tốt công việc của mình, tiết kiệm nhiều hơn cho tương lai và trau dồi khả năng kiếm tiền hơn là chạy theo bất kì thứ gì khác.

Design: Minh Trang